Þjóðviljinn - 20.10.1972, Blaðsíða 6

6. SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Föstudagur 20. október 1972.
MOÐVIUINN
MÁLGAGN SÓSÍALISMA,
VERKALÝÐSHREYFINGAR
OG ÞJÓÐFRELSIS
Útgefandi: Útgáfufélag Þjóðviljans
Kramkvæmdastjóri: Eiður Bergmann
Ititstjórar: Kjartan ólafsson
Svavar Gestsson (áb.)
Auglýsingastjóri: Heimir Ingimarsson
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar:
Skólav.st. 19. Simi 17500 (3 linur).
Askriftarverö kr. 223.00 á mánuði.
Lausasöluverð kr. 15.00.
Prentun: Blaðaprent h.f.
ENGINN UNDANSLÁTTUR
Ekki er að efa, að Islendingar taka heils-
hugar undir þau ummæli forsætisráð-
herra, er hann mælti við umræður á al-
þingi i fyrradag, að enginn undansláttur
eða linkind yrði sýnd gagnvart erlendum
veiðiþjófum á Islandsmiðum.
Yfirlýsing forsætisráðherra kom fram i
tilefni af þvi, að hópur brezkra togara
gerði daginn áður mjög alvarlega tilraun
til að sigla niður varðskipið Ægi.
Það, að Ægismenn komust heilir frá
þessari hildi, en eitt sjóræningjaskipið
mátti snúa laskaðtilheimahafnar, var
ekki Bretunum að þakka, heldur leikni og
snarræði islenzku sjómannanna. Vissu-
lega eiga skipsmenn islenzku varðskip-
anna visar alhuga þakkir okkar, sem i
landi erum, enda leggja þeir lifið sjálft að
veði til að halda uppi lifshagsmunum og
sæmd okkar fámennu þjóðar.
Brezk stjórnvöld og togaraeigendur
skulu minnt á það, að þar sem ekki rikir
sjálftekinn réttur sjóræningja, eru þeir
menn, er af gáleysi valda ásiglingu skipa
dæmdir i tukthús og aðrar refsingar.
Hvað þá um hina, sem af ásettu ráði, og
vitandi vits, reyna að sigla niður skip?
Slikt er morðtilraun og ber að fjalla um
sem slika.
Eins og nú er komið, er það væntanlega
öllum ljóst, að hver sá islenzkur stjórn-
málamaður, eða stjórnmálaflokkur, sem
beint eða óbeint styrkir ofbeldismálstað
Breta, á þjóðarskömm visa.
Brezka rikisstjórnin ber svo fram mót-
mæli við islenzkan sendiherra i London,
eins og innbrotsþjófar ættu kröfu á þann,
sem fyrir innbroti verður, ef hann ber
hönd fyrir höfuð sér.
íslenzka þjóðin öll ber fram ýtrustu
mótmæli gegn morðtilraun Breta. Við lýs-
um ábyrgð á hendur brezku rikisstjórn-
inni og brezkum togaraeigendum.
kunnur áhyggjusvipur yfir glaðbeittar
ásjónur nývigðra verkalýðsforkólfa i
þingflokksherbergi Alþýðuflokksins og á
ritstjórn Morgunblaðsins.
Það hefur löngum þótt erfitt að þjóna
tveim herrum, og svo getur enn orðið,
jafnvel fyrir þá, sem hafa komið sér upp
fleiri en tveim tungum.
Þegar leysa skal vandamál efnahags-
lifsins dugar nefnilega ekki algleymi trúar
á kjörorðið ,,stétt með stétt”. Bregðist afli
á íslandsmiðum verður ekki hægt að gera
hvort tveggja i senn, að halda óskertum
kaupmætti verkafólks og láta vera að tak-
marka skipulagsleysi og verðmætasóun
stéttarandstæðingsins.
Mættum við biðja um tillögu frá Jóhanni
Hafstein og Gylfa Þ. Gislasyni?
TVEIR HERRAR - FLEIRI TUNGUR
Þeir, sem hlýddu á málflutning stjórnar-
andstæðinga i útvarpsumræðunum nú í
vikunni, hafa varla komizt hjá að bera orð
þeirra saman við eigin reynslu. Svo var að
skilja á formanni Alþýðuflokksins og
svarabræðrum hans frá ihaldinu, að hér
rikti neyðarástand og auðvitað tilbúið af
rikisstjórninni.
Þessir nýstárlegu málsvarar alþýðu-
stéttanna tala um árásir stjórnvalda á
lifskjörin, en segjast sjálfir vaka yfir kjör-
um vinnandi fólks — ,,þar eiga launþegar
allt sitt traust” er svo einkunnin, sem Al-
þýðublaðið gefur þingflokki kratanna.
Var nokkur að nefna skoplega hliðar,
mitt i alvörunni? Eða mega landsmenn
e.t.v. eiga von á þeirri skemmtun að sjá
dr. Gylfa Þ. Gislason mæta kjólklæddan á
næstu verkfallsvakt?
Vissulega er rikisstjórnin ekki almátt-
ug, en það er fyrst og fremst vegna ger-
breyttra viðhorfa rikisvaldsins nú eftir
stjórnarskiptin sem kaupmáttur tima-
kaups i verkamannavinnu hefur að jafn-
aði aukizt um 25—30% á þeim mánuðum,
sem liðnir eru frá stjórnarskiptum.
Hér eru ekki á ferð neinar heimatil-
búnar tölur okkar á Þjóðviljanum, heldur
niðurstöður sameiginlegrar nefndar at-
vinnurekenda og verkalýðshreyfingar,
þ.e. kjararannsóknanefndar.
En hefur þá ekki verið gengið of nærri
atvinnuvegunum? spyrja menn.
Og við slika spurningu færist gamal-
Austurland segir:
ÚR ÖÐRUAA BLÖÐUAA
Bretinn, landhelgisgæzlan
og samkomulagslíkur
Blaöiö Austurland birtir
nýlega forustugrein um
landhelgismálið undir
fyrirsögninni „Ekkert
miöar í samkomulagsátt".
Þar eru túlkuð viöhorf sem
eru mjög ríkjandi meöal
almennings i landhelgis-
málinu:
Fyrir nokkrum dögum fóru loks
fram viðræöur milli brezkra og
islenzkra embættismanna. Þótt
undarlegt sé hefur enn ekkert
verið birt, sem skoðazí geti opin-
ber tilkynning um árangurinn. En
vitað er, að hann varð enginn, eða
svo gott sem. Bretar hafa i engu
breytt afstöðu sinni. Þeir neita að
fallast á útfærslu landhelginnar.
Þeir vilja ekki fallast á að gerðar
séu ráðstafanir, sem draga veru-
lega úr aflamöguleikum þeirra,
en minnkandi sókn er skilyrði
fyrir verndun fiskistofnanna.
Þeirhafa ekki fallizt á rétt okkar
til eftirlits með brezkum skipum
innan 50 milnanna, að gerðu sam-
komulagi. 1 stuttu máli sagt:
Bretar hafa ekki stigið hænufet i
átt til samkomulags við okkur i
málinu. Þeir vilja áfram hafa
óskoraðan rétt — rétt, sem þeir á
sinum tima tóku sér i krafti valds
sins — til þess að stunda rányrkju
á islenzkum fiskimiðum með eins
mörgum og eins stórum skipum
og þeir telja sér henta.
Almenningur er orðinn mjög ó-
ánægður með aðgerðaleysi land-
helgisgæzlunnar. Enginn land-
helgisbrjótur hefur verið færður
til hafnar. Við þaðhefurveriðlátið
sitja, að ónáða lögbrjótana og
halaklippa nokkra þeirra. Þetta
aðgerðaleysi er afsakanlegt á
meðan von er um viðunandi
samninga. Ef til vill eru einhverj-
Heimild
Morgunblaðsins
Fréttamat blaðanna og að-
stæðnanna er undarlegt. Þegar
tugir brezkra togara brjóta is-
lenzk lög með þvi að neita að
virða landhelgislinu okkar þykir
það ekki tiðindum sæta — en
þegar islenzku varðskipin gripa
til aðgerða til þess að halda uppi
lögum og rétti er það stórfrétt,
Betra væri að aðstæðurnar leyfðu
blöðunum það mat, að það væri
fréttnæmt i hvert sinn sem útlent
ir enn svo bjartsýnir að trúa þvi,
að samningar takist, en ljóst er,
að Bretum er það ekkert kapps-
mál að semja á meðan þeir, svo
til óáreittir, fá að fara sinu fram.
Liklegasta ráðið til að ýta við
Bretum er, að beita landhelgis-
gæzlunni meira hér eftir en hing-
að til.
Allir vita, að ekki stendur á
skip kæmi inn fyrir landhelgislin-
una og yrði þá um leið tekið og
fært til hafnar. NU bendir hins
vegar ýmislegt til þess að ætlunin
sé að fara að beita brezka land-
hlegisbrjóta meiri hörku hér við
land; a.m.k. er ekki liklegt að
flaggskip sjóræningjaflotanna
verði afgreidd hér með vatn og
vistir eins og gestir i kurteisis
heimsókn.
Það er fleira frétt i blaði en frá-
sögn af atburði. Það er lika at-
hyglisvert hverja blað spyr i lil-
efni atburðar, fréttar. Til dæmis
varðskipsmönnum að beita sér.
Þeir fara að fyrirmælum land-
helgisgæzlunnar, og hún aftur að
fyrirmælum dómsmálaráðherra.
Taka landhelgisbrjóts er mikil-
væg pólitisk ákvörðun eins og á
stendur og það kann að vera dá-
litið erfitt að meta það, hvenær
rétta augnablikið er til að hefjast
handa. En þeir, sem álengdar
er það óneitanlega fróðlegt að
Morgunblaðið leitar alltaf álits
þeirra Austens Laings og Charles
Hudsons, þegar Islendingar hala-
klippa brezka togara. Þessir
menn eru mestir ofstækismenn i
Bretlandi i landhelgisdeilunni;
vildu meðal annars senda herskip
hingað inn fyrir landhelgislinuna
Áhrifarík en ekki
Mikil skelfing eru þessar út
varpsumræður alla tið flatar og
leiðinlegar. Ræður stjórnarand-
stöðunnar voru samfelldur fúk-
yrðaflaumur, ræður ráðherranna
voru af öðrum toga en yfirleitt
heldur daufar. Það er ekki nauð-
synlegt fyrir ráðherra að sanna
að þeir hafi verið ráðherrar i raun
með þvi að telja upp efni hvers
einasta ráðuneytisbréfs, sem þeir
kunna að hafa sent frá sér á ráð-
herraferlinum. Þegar flytja á
standa, telja nú flestir, að frekari
bið, á að taka upp virka land-
helgisgæzlu, skaði okkur og spilli
málstað okkar.
Það er lika útilokað, að skapa
almenna hrifningu og þátttöku i
landhelgissöfnuninni, nema varð-
skipunum sé leyft að beita sér.
Menn lita svo á, að þau varð-
skip, sem við nú eigum, nægi
okkur i þeim þykjustuleik, sem
landhelgisgæzlan er látin taka
þátt i.
til þess að brezku togararnir gætu
óáreittir stundað veiðar 'hér 'i
skjóli byssukjafta. En félags-
skapur Morgunblaðsins og
þeirra Laings og Hudsons er til
marks um að enn eru til svo geð-
litlir menn i valdastöðum á ts-
landi, að erlend rödd er þeim
rikari heimild en innlend.
sigurvænleg
stefnuræðu á að tala um stefnuna.
Umræðurnar um hana eru ekki
upplestur úr dagbókum, heldur
viðhorf einstakra þingmanna og
flokka til stefnuræðunnar, stefn-
unnar að undanförnu og þeirrar
sem fylgt skal i framtiðinni. En
það er ekki nauðsynlegt að svæfa
hálfa heimskringluna* það kann
að visu að vera áhrifarik stefng,
en hún er ekki sigurvænleg.
Fjalar.