Þjóðviljinn - 18.10.1973, Page 1

PIODVIUINN
Fimmtudagur 18. október 1973. — 38. árg. —239. tbl.
ÞAÐ BORGAR SIG
AÐ VERZLA í KRON
„Tillögur” Breta reyndust vera
ÚRSLITAKOSTIR!
Þingflokkur Alþýðubandalagsins hafnaði
tillögunum á fundi sinum strax í gœrdag
Ólafur Jóhannesson, for-
sætisráðherra, greindi
ríkisstjórninni í gærmorgun
frá niðurstöðum viðræðn-
anna við breska ráðherra i
London um helgina. Fund-
ur ríkísstjórnarinnar hófst
kl. 11, en síðdegis, um kl. 3,
hófst fundur i utanríkis-
málanefnd alþingis. Þar
var nefndarmönnum af-
hent frásögn af fundunum í
Enn einu sinni er erlendur tog-
ari staðinn að verki meö ólögleg
veiðarfæri um borð. Tæpur mán-
uður er liðinn siðan breskur tog-
ari var staöinn að sams konar
broti, er skipstjórinn skýrði lög-
reglunni i Færeyjum frá þvi að
hann ætlaði með ólögiega vörpu á
isiandsmiö.
i viötali við Þjóðviljann i gær
sagði Baldur Möller ráöuneytis-
stjóri i dómsmálaráðuneytinu að I
undirbúningi væri að nota rann-
sóknarskipin til þessara eftirlits-
starfa. Er það vissulega fagnað-
arefni að eitthvaö skuli eiga að
fara að gera til aö sinna þessum
sjálfsögðu eftirlitsstörfum.
Síðan I júlimánuði s.l. hefur
Þjóðviljinn þrivegis af gefnu til-
efni minnt á að islensk yfirvöld
geta samkvæmt eftiriitssamningi
NA-Atlantshafsfiskveiðinefndar-
London, SEM
TRÚNAÐARMAL, þannig
að engin efnisatriði úr til-
lögum Breta hafa verið
staðfest af opinberri hálfu
hér á landi.
Að loknum fundi utanrikis-
málanefndar voru haldnir fundir i
þingflokkunum, nema Alþýðu-
bandalagsins, sem áður hafði
haldið þingflokksfund um tillögur
Bretanna og samþykkt einróma
að hafna þeim sem óaðgengileg-
innar farið um borö i hvaða tog-
ara sem er á miðunum við landið,
utan landhelgi sem innan, og
framkvæmt eftirlit á veiðarfær-
um og afla.
t fjórða sinn gefst nú ærið tilefni
til að minna á alþjóðasamninginn
og reglur hans um eftirlit. Sönn-
unargögnin eru fengin hér heima
hjá okkur sjálfum og sökudólgur-
inn gripinn glóðvolgur.
Hingað til hafa hvorki stjórn-
Ctvarpsumræður frá alþingi
fara fram i kvöld og hefjast
klukkan 19.30 með stefnuræðu
forsætisráðhcrra, sem hefur
hálfa klukkustund til umráða.
Tvær umferðir verða i umræð-
unum og hafa flokkarnir hver um
um. Tilkynnti Alþýðubandalagið
samstarfsflokkum sinum i rikis-
stjórninni niöurstööur þingflokks-
ins þegar siðdegis i gærdag.
Blaðið getur ekki skýrt frá
efnisatriðum bresku tillagnanna,
en það hefur getað aflað sér upp-
lýsinga um nokkur atriði.
Þannig hefur Þjóöviljinn
aflaö sér þeirra upplýsinga
aðtillögur Bretanna séu úr-
slitakostir, þ.e.a.s. þeir
leggja svo fyrir að Is-
völd né aðrir fjölmiðlar tekið und-
ir áminningar Þjóðviljans vegna
hins vanrækta eftirlits.
Þeim mun ánægjulegra er það,
ef nú er ætlunin að auka liðskost
landhelgisgæslunnar I þvi skyni
að þessu sjálfsagöa eftirliti verði
sinnt. Bent skal enn á það, að nota
má hvaða skip sem er til þessa
eftirlits með veiðarfærum og afla,
t.d. fiskiskip, og að þetta eftirlit
er algjörlega óháð landhelgisdeil-
unni við Breta og Vestur-Þjóð-
verja.
sig 20 minútur tii umráða i fyrri
umferð og 10 minútur i siðari um-
ferð. Röð flokkíinna er þessi:
Framsóknarflokkur, Alþýðu-
flokkur, Sjálfstæðisflokkur, Sam-
tök frjálslyndra og Alþýðubanda-
lagið. Auk þess fær Bjarni Guðna-
lendingar verði að sam-
þykkja eða hafna tillögun-
um og ekki sé um neina
aðra möguleika að ræða.
Hér er komin sama hótunin
og fyrri daginn af hálfu
Bretanna — hér bæta þeir
gráu ofan á svart með því
að setja okkur úrslitakosti
eftir herskipaofbeldið sem
islendingar hafa verið
beittir frá í mai sl.
Meginatriðin i tillögum Breta
munu vera sem hér segir:
• Þeir leggja til að samið verði
til tveggja ára hér frá en Is-
lendingar gerðu ráð fyrir tveggja
ára samningstima frá maimán-
uði I vor i siðustu tilboðum sinum.
Gert er ráð fyrir minni fækk-
un breskra togara en islendingar
höfðu farið fram á i siðustu tillög-
um sinum. Þá lögðu islendingar
til að engir frystitogarar og engin
verksmiðjuskip væru innan land-
helginnar og að 30 öðrum stærstu
togurum Breta yrði ekki veitt
leyfi til veiða.
• Þá mun gert ráð fyrir þvi i til-
lögum Breta að lokuðu veiðisvæð-
in verði miklum mun minni en Is-
lendingar höfðu sagt til. 1 siðustu
tillögum okkar hafði verið gert
ráð fyrir að 4 af 6 svæðum yrðu
opin en tvö lokuð á sama tima, en
Bretar munu nú heimta að fimm
svæði verði opin og eitt lokað!
• Eins og kunnugt er hefur það
alltaf verið aðalatriði þessa máls
af hálfu tslendinga að lögsaga
okkar væri óumdeiianleg og að
framkvæmd eftirlits með veiðun-
um væri i höndum islendinga. Is-
lendingar hafa þvi alltaf tekið
skýrt fram, að þeir yrðu að geta
tekið og dæmt þá sem brotlegir
kynnu að verða við settar reglur.
Bretar munu ekki hafa fallist á
þetta atriði og vilja þeir ekki
viðurkenna dómsvald Islendinga
yfir breskum skipum. Liggi það
hins vegar ekki ljóst fyrir, að
Bretar samþykki okkar lögsögu i
framkvæmd eru allar loðnar yfir-
lýsingar stjórnmálamanna einsk-
is virði og Bretar mundu brjóta
samkomulagið að vild sinni.
Margir tugir ef ekki hundruð
breskra skipstjóra gætu þá stund-
að hér veiðar eftir geðþótta án
þess að Islendingar hefðu vald til
þess að breyta neinu þar um.
Þess vegna verður að kveða skýrt
á um þessi mál i samkomulagi ef
gert yrði.
— Ekki er ljóst hverja með-
höndlun þessi mál fá i dag, en lik-
legt er að þau beri á góma i út-
varpsumræðunum frá alþingi.
son, alþingismaður 15 minútur til
umráða að lokinni fyrri umferð.
Ræðumenn Alþýðubandalags-
ins verða ráðherrarnir Lúðvik
Jósepsson og Magnús Kjartans-
son, og talar Lúðvik i fyrri um-
ferð en Magnús i siðari.
Ekki
bara
ólögleg
möskva-
stœrðn
heldur
klœddur
poki líka
Eins og komið hefur fram I
fréttum var belgiskur togari
staðinn að þvi austur á Horna-
firði að vera með of smáriðna
vörpu og ekki bara það, heldur
fullyrða menn, sem fyrst
komu um borð i togarann, að
poki vörpunnar hafi verið
klæddur innan, cn þegar neta-
gerðarmeistari á Hornafirði
kom um borð til að mæla vörp-
una var búið að taka klæðn-
inguna innan úr pokanum en
klæöningin lá þarna hjá og var
einnig mæld.
Við mælingu á vörpunni
kom i ljós, að pokinn reyndist
hafa 100 mm. möskvastærð en
belgurinn 90 mm. Netið sem
áður hafði verið notað til að
klæða innan pokann reyndist
hafa 75 mm. möskvastærð.
Þess má geta að samkvæmt
alþjóðalögum er lágmarks
möskvastærð hér við land 120
mm.
Það mun hafa verið toll-
þjónn á Höfn i Hornafirði sem
fyrstur kom auga á klæðningu
pokans og mun honum einnig
hafa fundist varpan full smá-
riðin. Var þvi netagerðar-
meistari á Höfn fenginn til að
mæla möskvastærðina og kom
þetta þá i ljós.
Ástæðan fyrir þvi að togar-
inn, sem er fremur litið skip,
kom til Hornafjarðar var að
skipstjórinn þurfti að komast
til læknis vegna meinsemdar i
hendi. En þegar hann komst
að þvi að búið var að mæla
vörpu hans hafði hann orð á
þvi að hann vissi ekkert um
þetta, sér hefðu verið fengin
þessi veiðarfæri úti i Belgiu.
En eitthvað hefur samviskan
ekki verið i lagi þvi að hann
reyndi að sigla á brott um
nóttina með þeim afleiðingum
að skipið strandaði og varð
hann að fá hjálp við að komast
út úr Hornafjarðarósi eftir að
skipið náðist aftur á flot.
Þ.Þ. /S.dór
I' DAG
Isbjörninn er óvenjulega
dreymar.di á svipinn á þessari
mynd, og ástæðan er sú að
hann hefur fengið stóran
skammt deyfilyfja hjá velvilj-
uðum dýraiækni. Sjá bls 3
Færeysk málefni
eru á dagskrá i opnu
Þjóðviljans i dag.
Tilefni:
titkoma bókar eftir rithöf-
undinn Jens Paula Heinesen,
og koma 25 menntaskólanema
frá Þórshöfn til islands.
Rannsóknarskipin
veiðarfæraeftirliti
Loksins farið að undirbúa sjálfsagt eftirlit
samkvœmt alþjóðasamningum
ÚTVARPSUMRÆÐUR ÍKVÖLD