Þjóðviljinn - 22.06.1974, Qupperneq 9

8 StÐA — ÞJÓÐVILJINN Laugardagur 22. júnl 1974
Raufarhöfn:
Staður sem á framtíð ef
vinstri stefna fær byr
Löngum hefur loðað óorð við
Raufarhöfn, sem í raun hefur
ekki átt sér stað í raunveruleik-
anum. Að vísu var þar kannski
ekki þrifalegt um að litast þegar
síldveiðarnar voru í hámarki, en
það er samdóma álit flestra sem
hafa dvalið á Raufarhöfn ein-
hvern tíma, að staðurinn eigi alls
ekki skilið það óorð, sem af hon-
um hefur farið.
En Raufarhöfn er týpískur
fyrrverandi sildarstaður. Hann
hefur byggst upp í rykkjum og
því hefur reynst erfitt að koma
við markvissu skipulagi, og í dag
er vandamál staðarins hvernig
megi bæta fyrir afglöp, eða fljót-
ræði síldarspekúlantanna, og
byggja á manneskjulegu skipu-
lagi i framtfðinni. Einmitt í sum-
ar er haf in hörð atlaga gegn rusli
og sóðaskap, og þegar sjást þess
merki að staðurinn er að gjör-
breyta um svip. Inn á þessi atriði
og fleiri er komið hér í spjalli við
Heimi Ingimarsson, sveitar-
stjóra„ og Angantý Einarsson,
skólastjóra, en þeir hafa báðir
brennandi áhuga á því að þessi
staðurverði íbúum hans til sóma.
Blm: Það er au&séb aö Raufarhöfr
hefur tekið miklum breytingum. Staöur-
inn er orðinn miklu þrifalegri — hver ei
framtið þessa staðar eftir að sildin ei
horfin?
Heimir: Við erum núna að reyna að laga
til i kringum okkur. Það hefur verið hvatt
til fegrunar og snyrtingar og þvi verið vel
tekið af fólkinu hér. Við erum með flokk
unglinga i sérstöku tiltektarstarfi. A sild-
arárunum var ekkert hugsað út i þessa
hluti, eða réttara sagt, það var enginn
timi til að huga að umhverfismálum og
snyrtingu lóða og húsa. Viö hugsum okkur
að safna saman öllu brotajárni og drasli,
en álitið er að hér séu um 700 tonn af
brotajárni, sem safnast hafa saman á sið-
ustu áratugum. Við vonumst til að geta
komið þvi i skip i sumar.
Varöandi framtiðaráformin er það að
segja, að öll framtiö staðarins byggist á
þvi hvort haldið verður áfram byggða-
stefnu, hvort sú byggöastefna, sem hafin
var fyrir þremur árum fær jafnmikinn
eða meiri hljómgrunn i næstu rikisstjórn.
Við þurfum að vinna ótal mörg verk, sem
við einir höfum ekki bolmagn til að inna af
hendi. Kröfur um betri og snyrtilegri
byggðarlög eru allsstaðar uppi — hér eru
uppi kröfur um betri félagslega aðstöðu,
um iþróttahús, sundlaug og iþróttavöll.
Kröfur eru gerðar um betri og varanlegri
götur. Þetta eru kröfur sem ganga yfir'
landið, kröfurum bætt menningarlif úti á
landsbyggðinni. Við þurfum að stórbæta
aðstöðu fiskiskipanna, sérstaklega smá-
bátaútgerðarinnar. Viö þurfum að gjör-
breyta höfninni vegna þess aö á sildarár-
unum var hafnaraðstaða fyrst of fremst
miðuð við sildarlöndun. Aðstaða fyrir
smærri báta, sem hafa komið til sögunnar
siðan sildin hvarf, er raunverulega engin.
Angantýr: Óhjákvæmilegt er að malbiká
götur hér vegna kröfunnar um bætt um-
hverfi frystihúsa og svo vegna nýgbygg-
inga ibúðarhúsa.
Heimir: Sveitafélögin hafa engar tekjur
til að mæta þeim kostnaði sem þessu fylg-
ir, en það kann að verða ákveðið meö lög-
um að innheimt skuli gatnagerðargjöld á
smærri stöðunum eins og tiðkast á þétt-
býlissvæðunum fyrir sunnan. 1 sam-
bandi viö hafnarframkvæmdir höfum
við i huga aö koma upp bátakvi fyrir smá-
bátana sem eru milli 25 til 30 talsins, en
við erum hér með yfir 40 báta i það heila
tekið. Þetta eru að sjálfsögðu fram-
kvæmdir upp á tugi miljóna.
Blm: Getur frystihúsið tekið við fiski frá
mun fleiri bátum?
Heimir: Já, frystihúsiö á að geta tekið á
móti mun meiri afla. í vor voru keyptar til
frystihússins nýjar flatningsvélar fyrir
saltfiskverkun og gerir að verkum, að hér
væri hægt að landa 40—50 tonnum á dag,
en áður voru full afköst um 20 tonn á dag.
Við höfum mannvirki i landi til að stór-
auka vinnslu sjávarafla en bátaflotinn
hefur núna óviðunandi aðstöðu. Við þurf-
um að stórbæta vatnsveituna, hún hefur
veriö lögð i áföngum og ekki i nógu góðu
samhengi, ef svo mætti segja.
Blm: Nú eruð þið með nýlegt barnaskóla-
hús, Angantýr, hvernig er með kennslu á
gagnfræöastigi?
Angantýr: Aður en ég kom til Raufár-
hafnar var hér aðeins skyldunámsstigið.
Ég hef siðan verið að bögglast við að fá
þvi framgengt að hér yrði i fyrsta lagi
miöskóladeijd, og i vqtur fengum við
gagnfræðastigsbekk, 4. bekk. Skólahaldið
hér er i tengslum við hugmyndir mennta-
málaráðs um það, hvernig eigi að leysa
menntunarmálin hér i sýslunni. Þaö hefur
veriö uppi sú tillaga af hálfu mennta-
málaráðuneytisins að 7., 8. og 9. námsár,
og þá miöað við að grunnskóla-frumvarp-
ið veröi komið til framkvæmda, verði i
Lundi I Axarfiröi. Við höfum barist á móti
þessu, þvi að við teljum það skipta miklu
máli fyrir þróun byggðar hér á Raufar-
höfn, að fólk geti haft börn sin i skóla
heima hjá sér. Við höfum nóg skólahús-
næði og aðstöðu fyrir heimavist, ef út i
Stefán
Soffia
Angantýr
Jóhanna
Framboðsfundur á Akur-
eyri í dag
Alþýðubandalagiö í
Norðurlandskjördæmi
eystra heldur eftirtalda
fundi um helgina:
í Alþýðuhúsinu á
Akureyri kl. 4 síðdegis á
laugardag. Ræðumenn
verða Magnús Kjartans-
son, Stefán Jónsson,
Soffia Guðmundsdóttir,
Angantýr Einarsson og
Helgi Guðmundsson.
Fundarstjóri verður
óttar Einarsson.
i Hrísey kl. 4 á sunnu-
dag ‘í Sæborg.
A Dalvík kl. 9 á mánu-
dagskvöld í Víkurröst.
í ólafsfirði kl. 9 á
þriðjudagskvöld í fé-
lagsheimilinu.
Ræðumenn á þessum
fundum verða efstu
menn á G-listanum í
kjördæminu.
xG
Magnús Kjartansson talar á
fundinum i dag.
1. Stefán Jónsson, kcnnari,
Laugum, Reykjadal.
2. Soffia Guðmundsson, tónlist-
arkennari, Akureyri.
3. Angantýr Einarsson,
skólastjóri, Raufarhöfn.
4. Jóhanna Aðalsteinsdóttir,
húsmóðir, Ilúsavik.
5. Guðlaugur Arason, sjómaður,
Dalvik.
6. Liney Jónasdóttir, starfsmað-
ur verkalýðsfélagsins Einingar,
Ólafsfiröi.
7. Jón Þ. Buch, bóndi, Einars-
stöðum, Reykjahverfi.
8. Þórhildur Þorleifsdóttir, leik-
kona, Akureyri.
9. Kristján I. Karlsson, bifvéla-
virki, Þórshöfn.
10. Erlingur Sigurðsson, háskóla-
nenii, Grænavatni, Mývatnssveit.
11. Helgi Guðmundsson, trésmið-
ur, Akureyri.
12. Jón Ingimarsson, formaður
Iðju, félags verksmiðjufólks,
Akureyri.
Laugardagur 22. júni 1974 ÞJÓÐVILJINN — StDA 9
það væri farið. Ég reikna með að það
verði ofan á, að talsverðum hluta skóla-
halds fyrir þessi námsár, sem ég nefndi
áðan, verði beint til Raufarhafnar.
Blm: Og Þórshafnarkrakkar komi ti
Raufarhafnar?
Angantýr: Um það get ég ekkert sagt.
Mér finnst eðlilegast að þorpin leysi þessi
mál eins og þau best geta, en sveitahrepp-
arnir, sem þurfa hvort sem er að senda
börn i heimavist, sameinist sveitarfélög-
um utan sýslumarka um stefnumörkun á
þessu sviði.
Iteimir: Það er rétt að geta þess að við
verðum liklega fyrsta sveitarfélagið i
Norður-Þingeyjarsýslu, sem kemur upp
fullkomnu iþróttahúsi og sundlaug.
Blm: Er komið vilyröi fyrir þvl?
Heimir: Já, það er komið inn á fjárlög og
byrjað að teikna byggingarnar.
Við ættum að geta byrjað á byggingunni
strax næsta vor. Þessi bygging verður
nokkru stærri heldur en þorpið á rétt á, ef
litið er á höfðatöluna — byggt sem sagt
fyrir framtiðina. Aætlað er að það taki
fjögur ár að koma þessum mannvirkjum
upp.
Blm: Angantýr, nú er unga fólkiö á
Raufarhöfn áberandi róttækt. Hver ei
skýringin á því?
Angantýr: Skýringin er sú, að hér hafa
veriðákaflega margir góðir forystumenn,
miðað við stærö þorpsins, og þeir hafa
plægt akurinn áratugum saman. Onnur
skýring er sú, að hér hafa dvalið margir
róttækir menntamenn. Ég efast um að
sósialisk umræða innan Alþýðubanda-
lagsins hafi verið öllu meiri en i okkar fé-
lagi. Það er varla haldinn svo fundur, að
ekki komi fram krafa um róttæka sósi -
alska stefnu. Þetta hefur leitt til þess að
margt ungt fólk getur tæpast litið á Al-
þýðubandalagiö sem nógu róttækan flokk
og skipar sér I raðir Fylkingarinnar, sem
hér er formlegt og sterkt félag. 1 Fylking:
unni hér eru 15—20 manns og hún heldur
fundi vikulega og það er vel af sér vikiö i
þorpi sem telur innan viö 500 manns.
Blm: Hverjir eru svo vaxtarmöguleikar
Raufarhafnar?
Heimir: Það er sama sagan hér og á öðr-
um stöðum, sem þessi uppbyggingar-
planta vinstri stjórnarinnar hefur skotið
rótum, aö ungt fólk af höfuöborgarsvæð-
inu spyrst mikið fyrir um húsnæði hér.
Það vill gjarnan setjast hér að, og ég
hugsa að hingað hefðu flutt um 30 manns i
vor ef við hefðum getað útvegað húsnæði.
Það er verið að byggja 7 eða 8 ibúðarhús,
sem eru mismunandi vel á veg komin.
Hreppsfélagið biður eftir þvi að grænt ljós
fáist á leiguibúðabyggingarnar. Við höf-
um sótt um að fá að byggja 20 leiguibúðir
á næstu fjórum árum, og byrja á fjórum
ibúðum i ár. Talsvert hefur að undanförnu
verið gert af þvi að lappa uppá gömul af-
lögö hús, sem hafa verið i eigu sildarsölt-
unarstöðva og ekki notuð siðustu árin.
Húsnæðismálin eru meginvandinn i þess-
um plássum, þvi að atvinnufyrirtæki á
borð við hraðfrystihús eru i dag ekki
byggð i neinni vasaútgáfu og þvi getur
vinnuaflsskortur orðiö fljótt mjög tilfinn-
anlegur. Á togaranum okkar eru t.d.
fjórtán menn, og flestir þeirra aðkomu-
menn, sem ekki hafa getað sest hér að
vegna húsnæðiseklu.
Blm: Angantýr, þú sagðir mér frá vötn-
um hér á sléttunni sem ákveðið hefur ver-
ið að leigja ekki einstaklingum. Er ein-
hver formleg samþykkt fyrir þessu?
Angantýr: Það eru þó nokkuð mörg vötn I
landareign Raufarhafnarhrepps sem
talsverður silungur er i. Það liggur enginn
vegur að þessum vötnum og menn sáekja
þangað fótgangandi. Það kom erindi um,
að þarna yrði leigð veiðiaðstaða, en við á-
kváðum að gera það alls ekki, heldur var
auglýst, að þessi vötn væru i eigu Raufar-
hafnarbúa og þeir mættu stunda þar veiði
ásamt gestum sinum. Þetta gerðum við
m.a. til að sýna fram á, að við ættum
hlunnindi, sem vægju upp á móti hlunn-
indum I þéttbýli. Um þetta var algjör
samstaða.
Blm: Svo voruð þið að ræða um aö sá
grasfræi I Höfðann.
Heimir: Landvernd ætlar aö veita okkur
aöstoð við að hefta uppblástur i bæjar-
landinu og þá fyrst og fremst i Höfðanum,
sem við ætlum aö reyna að gera þannig úr
garði að hann geti orðið griðastaður
þorpsbúa. Við ætlum m.a. að girða hann
af og banna alla bilaumferö um hann.
Og þar með slóum við botn i samtalið.
— sj
Samsett mynd af Raufarhöfn eins og staðurinn er i dag. Lengst tii vinstri
er barnaskólinn nýi og þar er að rlsa nýtt hverfi ibúðarhúsa.
Heimir Ingimarsson sveitarstjóri og Angantýr Einarsson skólastjóri eru
báðir Aiþýöubandalagsmenn og miklir áhugamenn um að bæta og fegra
staðinn.
Það eru bátar eins og þessi sem eru undirstaða atvinnullfs á Raufarhöfn i
dag ásamt skuttogaranum.
Punktar frá
framboðsfundum
Alþýðubandalagsins
á Húsavík, Raufar-
höfn og Þórshöfn
Blaðamaður Þjóðviljans átti þess kost um siðustu
helgi að skreppa með frambjóðendum Alþýðu-
bandalagsins i Norðurlandskjördæmi eystra á þrjá
framboðsfundi. Fyrsti fundurinn var haldinn á
Húsavik sl. laugardag og þar var prýðisgóð mæting,
um 130 manns. Næsta dag var fundur á Raufarhöfn
og þar mættu yfir 30 manns og á fundi á Þórshöfn
siðar um daginn mættu talsvert fleiri en á fundinum
á Raufarhöfn.
Hver fundur hafði sitt sérstaka andrúmsloft, en
eitt áttu fundirnir sameiginlegt, að þeir sem þar
töluðu vildu i aðalatriðum áfram vinstri stjórn,
vildu áfram sömu stefnu, en ákveðnari.
Öflin sem unnu
gegn stjórninni
Stefán Jónsson, efsti maður á
lista Alþýðubandalagsins, lagöi
einkum áherslu á að i þessum
kosningum væri kosið um stefnu-
skrá rikisstjórnarinnar öðru
sinni, af þvi að svo vildi til að
innan rikisstjórnarinnar reyndust
öfl sem unnu gegn henni leynt og
ljóst. Þvi væri i þessum kosn-
ingum kosið um róttækari og
betri vinstri stjórn, sem væri
þannig að heiman búin að hún
gæti gert betur. Ljóst væri að
vöxtur byggðar við Faxaflóa
hefði stöðvast vegna þess að
hlynnt hefur verið að byggðunum.
En þessi þróun tekur langan
tima.
Stefán lagði áherslu á að það
hefði aldrei orðið vinstri stjórn i
landinu nema af þvi að Alþýðu-
bandalagið kom sterkt út úr
siðustu kosningum og framtið
vinstri stjórnar byggist á þvi að
Alþýðubandalagið komi enn
sterkara út úr þessum
kosningum.
Villustefna
hægri aflanna
Sofffa Guðmundsdóttir tók fyrir
hugtökin vinstri og hægri og kvað
undarlegt, að hægri öflin fram-
reiddu málin alltaf á þann veg, að
fólk geti helst ekki gert sér grein
fyrir um hvað átökin standa og
aðferðin væri sú, að villa þannig
um að sem flestir gangi i kjör-
klefann til að kjósa gegn eigin hag
i bráð og lengd. Ef frambjóð-
endur hægra armsins gengju einu
sinni hreint til verks spyrðu þeir
sem svo:
Fundurinn á Húsavik var fjölmennur,og þar rlkti góð stemmning.