Þjóðviljinn - 10.09.1974, Blaðsíða 5

Þriðjudagur 10. september 1974 ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 5
Esls Akravi (til vinstri), einn snjöllustu herforingja Íraks-Kúrda. Hann var áður ofursti I Iraska hernum og
nam hernaðarvisindi bæði i Bretlandi og Sovétrikjunum. Hann er einnig fjölmenntaður maður og hefur
meðai annars samið kúrdnesk-arabisk-enskar orðabækur.
Kúrdastríð á ný
0
Iraks-kúrdar betur vopnaðir og samhent-
ari en nokkru sinni fyrr, en stuðningur
frá alþjóðavettvangi lœtur á sér standa
Samkvæmt fréttum frá
íraska Kúrdistan er ekki
annað að heyra en að þar
geisi nú enn á ný styrjöld
af fullri grimmd. I frétta-
bréfi/ sem blaðinu hefur
borist frá upplýsingaskrif-
stofu kúrdneska lýðræðis-
flokksins í Helsinki/ er svo
frá skýrt að i síðustu bar-
dögum hafi kúrdneski
frelsisherinn fellt nærri
því þúsund manns af ir-
aksher, og einnig segjast
Kúrdar hafa frá upphafi
yf irstandandi hernað-
arátaka og fram í miðjan
ágúst skotið niður fimmtiu
og þrjár flugvélar fyrir
her iraksstjórnar, eyðilagt
hundrað þrjátíu og sjö
skriðdreka og mörghundr-
uð vörubíla og annarra
farartækja. Nærri átta
hundruð stjórnarhermenn
hafa strokið yfir til Kúrda.
Eins og fyrri daginn beitir
Iraksstjorn flugher sinum af
engri vægð og sparar hvergi
napalm og annað góðgæti, sem
alþekkt er úr striðinu i Vietnam
og viðar frá. A timabilinu frá
miðjum april fram i miðjan júli
gerði iraski flugherinn yfir fimm-
tán hundruð og fjörutiu árásir á
borgir og þorp Kúrda, og fórust i
þeim yfir fjögur hundruð og átta-
tiu óbreyttir borgarar. Herflug-
vélar Iraksstjórnar eru fengnar
frá Sovetrikjunum, flestar af
gerðunum Túpólef 22, Sokoj 20,
Sokoj 7 og Mig 21. Kúrdar segja
að öllum iraska flughernum sé
beitt gegn þeim, en loftvarnir
Kúrda eru nú hinsvegar miklu
öflugri en fyrr, eins og hið mikla
flugvélatjón Irakshers gefur til
kynna. Auk flughersins beitir
baþistastjórnin gegn Kúrdum sex
til sjö herfylkjum úr fastahern-
um, tuttugu og fimm skriðdreka-
sveitum og einhverju hrafli
óreglulegs málaliðs.
// Föðurlands-
framsóknarþjóðfylkingin"
Samkvæmt fréttum frá Kúrd-
um hefur þeim yfirleitt tekist að
hrinda áhlaupum . andstæðinga
og mannfall i frelsishernum —
Pesjmerga — hefur ekki verið
mikið, en hinsvegar kemur hern-
aður íraksstjórnar gegn þeim
einkum niður á óbreyttum borg-
urum, og er það sama sagan og
fyrr. Fréttir frá Iran herma að
margt kúrdnesks fólks hafi flúið
þangað frá írak undan loftárás-
unurh. Frá þvi að friðslit urðu
með Kúrdum og íraksstjórn i
mars, hafa Kúrdar, sem búsettir
voru á yfirráðasvæði stjórnarinn-
ar, flúið yfir á frelsaða svæðið I
hundruðþúsundatali, og má nærri
geta hvernig kjör þessa flótta-
fólks eru, þar eð næsta takmark-
aðir möguleikar eru til þess að
veita þvi nauðsynlega hjálp á þvi
svæði, sem Barsani hershöfðingi
og frelsisher hans ráða.
Frelsisbarátta Iraks-Kúrda
virðist að þessu sinni hafa vakið
meiri athygli á alþjóðavettvangi
en nokkru sinni fyrr, og hefur það
valdið Iraksstjórn verulegum
áhyggjum. Þar eð Kúrdar njóta
ekki hvað sist samúðar á Norður-
löndum, gerði stjórnin nýlega út
til Sviþjóðar nefnd frá „föður-
lands-framsóknar-þjóðfylking-
unni”, en svo nefnist sambræðsla
baþista, flokks þess er mestu hef-
ur ráðið i Irak siðan 1968, meiri:
hluta kommúnistaflokksins og fá-
einna annarra, þar á meðal ein-
hverra kúrdneskra kvislinga. Ba-
þistar eru að visu allsráðandi i
samfylkingu þessari og nokkur
hluti iraskra kommúnista hefur
ekki viljað láta bendla sig við
hana og sætir ofsóknum fyrir. Til
þess að punta upp á téða nefnd
var hafður i henni Úbaidalla, son-
ur Barsanis, sem af einhverjum
óútskýrðum ástæðum hefur
brugðið trúnaði við föður sinn og
fengið i staðinn ráðherratitil — en
engin völd auðvitað — hjá íraks-
stjórn. Hinsvegar hefur Djalal
Talabani, sem um skeið var
helsta haldreipi baþista meðal
Kúrda, nú sæst við Kúrdneska
lýðræðisflokkinn og að nýju tekið
upp störf fyrir hann.
Ástæður til
friðslitanna
Fyrrnefnd nefnd baþista og
taglhnýtinga þeirra hélt þvi fram
við sænska blaðamenn að Barsani
og liðsmenn hans væru litill hópur
og einangraður, en þorri traks-
Kúrda stæði með Bagdaðstjórn.
Hið harða viðnám Pesjmerga, og
fjöldaflótti Kúrda yfir á yfirráða-
svæði frelsishersins bendir ótvi-
rætt til hins gagnstæða. Iraks-
stjórn sakar Barsani einnig um
að vera á mála hjá Bandarikjun-
um, iran og Israel, og hafi hann
af þeim sökum ekki viljað sam-
komulag við hina sovésksinnuðu
og „framsæknu” stjórn baþista.
Hinar raunverulegu ástæður til
að ekki gekk saman með Kúrdum
og Iraksstjorn voru hinsvegar
þessar: 1. Stjórnin neitaði Kúrd-
um um hlutdeild i oliugróðanum
að tiltölu við fólksfjölda, og eru
helstu oliulindirnar þó á kúrd-
nesku lan'di. 2. Stjórnin neitaði
Kúrdum um yfirráð yfir Kirkúk-
héraði, þar sem helstu oliulind-
irnar eru, og er meirihluti ibúa
héraðsins þó Kúrdar. 3. Sjálf-
stjórnin, sem stjórnin gekk inn á
að veita Kúrdum, var litið meira
en nafnið, þvi að stjórnin áskildi
sér neitunarvald i mikilvægari
málum. 4. Kúrdar fengu að visu
fulltrúa i rikisstjórn, en ekki i
miðnefnd baþistaflokksins, sem
er hinn raunverulegi valdaaðili
landsins. — Margt fleira mætti
tina til.
ólga meðal
Irans-Kúrda
Fyrir fullyrðingum Iraks-
stjórnar um stuðning við Kúrda
frá Bandarikjunum og ísrael er
varla nokkur fótur. Tyrkir hafa
stórillan bifur á frelsishreyfingu
Kúrda i Irak og óttast að hún
breiðist yfir til Kúrda i Tyrklandi,
semeru fjórar til sex miljónir
talsins, og Bandarlkin eru um of
komnir upp á Tyrki til að þora að
gera þeim nokkuð á móti, eins og
greinilegast hefur komið fram i
Kýpurstriðinu. Hisnvegar er ekki
vafi á þvi að Kúrdar fá einhvern
stuðning frá Iran, sem hefur hag
af þvi að efla Kúrda gegn Iraks-
stjórn, meðan fullur fjandskapur
rikir milli íraks og trans. Þó er sú
hjálp áreiðanlega látin i té af
miklu hiki og hræðslu. 1 Iran er
nefnilega kúrdneskur þjóðernis-
minnihluti, að minnsta kosti eins
fjölmennur og sá i trak, og það
voru Irans-Kúrdar sem upphaf-
lega stofnuðu Kúrdneska lýð-
ræðisflokkinn og áttu þvi að vissu
marki frumkvæðiö að yfirstand-
andi frelsisbaráttu i írak. Eftir
siðustu fréttum af dæmi er
frelsishreyfingu trans-Kúrda nú á
ný tekinn að vaxa fiskur um
hrygg. Bæði hefur dæmi bræðr-
anna i trak orðið þeim hvatning
og auk þess kemur hér til almenn
óánægja þjóðernisminnihluta,
menntamanná og annarra með
ógnarstjórn sjains.
Savak —
afkvæmi CIA
Fulltrúar frá sjálfstjórnar-
flokki Irans-Kúrda hefðu nú þeg-
ar gripið til vopna ef Kúrdar i
trak hefðu fengið sjálfstjórnar-
kröfum sinum fullnægt. Þessi
sjálfstjórnarflokkur Irans-Kúrda
verður að starfa algerlega neð-
anjarðar, og þurfa flokksmenn
ekki griða að biðja ef þeir lenda i
klónum á Savak, leynilögreglu
Persakeisara, sem CIA var svo
elskuleg að koma á fót fyrir hann.
I þessari baráttu sinni hyggst
frelsishreyfing Irans-Kúrda hafa
samráð við aðrar andspyrnu-
hreyfingar gegn keisaranum,
sem vitað er að eru öflugar, bæði
innanlands og erlendis, eins og til
dæmis má sjá af mótmælaað-
gerðum iranskra námsmanna
gegn keisaranum, þegar hann
hefur verið i opinberum heim-
sóknum.
_______________ dþ.
VLLAR VERKSMIÐJAN
FRAMTIDÍN HÆTTIR
Ovist hvort verslunin hœttir
einnig
Akveðið er að leggja Ullarverk-
smiðjuna Framtiðin niður. Þegar
hefur hluti verksmiðjunnar hætt
störfum, og búist er við að hún
loki alveg þegar i haust. Óvist er
hvort verslunin verður lögð niður,
en i sambandi við verksmiðjuna,
scm er við Frakkastig I Keykja-
vik, hefur verið rekin verslun á
hórni Frakkastigs og Laugaveg-
ar.
Astæðan fyrir þvi að verk-
smiðjan hættir störfum mun vera
sú, að rekstur hennar hefur ekki
þótt nógu hagkvæmur miðað við
að nauðsynlegt er talið að endur-
nýja vélakost.
Ekki hefur verið ákveðið hvort
reynt verður að selja vélarnar
eöa hvort þeim verður hent. Eig-
andi Framtiðarinnar er Sláturfé-
lag Suðurlands. — S.dór
MNHMH
Verksmiðjuhús Framtiðarinnar.
(Ljósm. S.dór.)
Til bridgemanna:
Verið velkomnir!
Gylfi Baldursson, varaformað-
ur Bridgefélags Reykjavikur hef-
ur sent frá sér bráðskemmtilegt
bréf, sem birtist hér í heild.
„Bridgeiþróttin hefur lengi átt
miklum vinsældum að fagna hér
á landi, og virðast vinsældirnar
sifellt fara i vöxt, ef dæma má af
ört vaxandi fjölda þeirra, sem
stunda bridge sem keppnisiþrótt.
Auk þess er hvers kyns heima-
spilamennska trúlega sú félags-
leg afþreying, sem að vinsældum
kemur næst á eftir sumbli og
sjónvarpsglápi.
Islenskir bridgespilarar hafa
yfirleitt staðið sig með sóma i
keppni á erlendri grund. Það er
þvi með eindæmum hversu litill
gaumur bridgeiþróttinni hefur
verið gefinn i islenskum fjölmiðl-
um. Með þessum orðum er ekki
gefið i skyn að hér sé áhugaleysi
fjölmiðla einu um að kenna, þvi
að forystumenn bridgemála hafa
þvi miður gert allt of litið af þvi
að ota sinum tota.
A meðan miljónum islenskra
króna er varið af opinberu fé til
atuðnings við óliklegustu iþrótta-
greinar hér á landi og stórir hóp-
ar iþróttamanna styrktir til
keppnisferða oft með misjöfnum
árangri, hafa islenskrir bridge-
menn jafnan mátt berjast i bökk-
um. Vafalaust er hér skeytingar-
leysi fjölmiðla að verulegu leyti
um að kenna.
Það er von okkar i Bridgefélagi
Reykjavikur að mál þetta verði
tekið til vinsamlegrar athugunar
og eru stjórnarmeðlimir félagsins
fúsir til viðræðu um leiðir til úr-
bóta”
Undir orð Gylfa vill Þjóðviljinn
taka. Vafalaust mætti kveða fast-
ar að orði um afskipti rikisins og
jafnvel iþróttahreyfingarinnar að
málefnum bridgespilara, þvi vart
er hægt að segja að bridge sé
viðurkennt sem Iþrótt hérlendis.
Það sem blaðið er og sammála
þvi, að mikil sök liggi hjá for-
ráðamönnum bridgeiþróttarinn-
ar svo og hjá fjölmiðlum á þvi
hvernig komið er fyrir iþróttinni,
vill blaðið hér með bjóða Gylfa og
félögum hans að hafa við okkur
viðtal um það hvernig Þjóðviljinn
gæti gert sitt til þess að bæta hér
úr. Verið þeir bara velkomnir.
-úþ