Þjóðviljinn - 03.01.1975, Blaðsíða 6

6 StÐA — ÞJÓÐVILJINN Föstudagur 3. janúar 1975
Mikiö er nú rætt um yfir-
vofandi matvælakreppu í
heiminum vegna þverr-
andi auðlinda og ranglátr-
ar skiptingar lifsgæða.
Fróölegt getur veriö að
kynnast sjónarmiðum
sóvétmanna í þessum efn-
um, en þeir hafa sem
kunnugt er keypt mikið af
korni frá Bandaríkjunum
að undanförnu. Hér fer á
eftir grein um sovéskan
landbúnað eftir Gleb
Spiridonov fréttaskýranda
sovésku fréttastof unnar
APN:
Landbúnaður í
Sovétríkjunum
Almenninguri mörgum löndum
fylgist af vaxandi kviöa meö þró-
ún matvælakreppunnar. Birgöir
korns og annarra landbúnaöar-
vara halda áfram að minnka. Eru
þær minni nú en þær hafa verið
siöustu árin.
Sumir bandariskir visinda-
menn telja, að á næstu áratugum
veröi matvælaskortur rikjandi á
stand i heiminum, ekki aöeins i
fátæku löndunum, heldur og i
þeim riku. Þetta er þó mjög vafa-
samt. Og það er ekki heldur hægt
aö samþykkja álit Carrol Wilson
hjá tæknistofnuninni i Massa-
chusett, sem telur, að viö séum nú
komin á mörk þess, að mögulegt
sé að fæöa ibúa heimsins og að
héðan af verði þaö nálega óger-
legt.
Sérfræöingar, sem eru bjart-
sýnir varðandi lausn fæðuvanda-
málsins, eru þess fullvissir, að
sigrastmegi ámatvælakreppunni.
Eru sovéskir sérfræðingar i
þeirra hópi.
Róttæka lausn fæðuvandamáls-
ins má finna með þvi að skoða
reynslu hins sósialiska samfé-
lags. Þau 25 ár, sem Ráð gagn-
kvæmrar efnahagsaðstoöar,
CMEA, hefur starfaö, hefur
heildarframleiðsla CMEA-land-
anna 2,5 faldast. En aukningin
ein segir ekki allt. Hin sósialisku
CMEA-lönd hafa náð fram stöð-
ugri aukningu landbúnaðar-
framleiðslunnar á mann og bætt
matarræði almennings verulega.
Landbúnaðarframleiðsla
CMEA-landanna byggist á stór-
stigri vélvæðingu rikisbúa og
samyrkjubúa og ýmsum tegund-
um samvinnufyrirtækja ilandbún-
aðinum, og hún þróast samkvæmt
efnahagsáætlun fyrir landið i
heild með virkum stuðningi rikis-
ins. Skipar hún þýöingarmikinn
sess i áætlunum rikjandi
kommúnista- og verkamanna-
flokka.
Eins og kunnugt er hóf sóvésk-
ur landbúnaður fyrst á sjötta ára-
tugnum að auka verulega mat-
vælaframleiðsluna. Stafaöi þaö af
mörgum ástæöum, vanþróun
efnahagslifsins, sem var arfur frá
keisaratimanum, borgara-
styrjöldinni og erlendri ihlutun,
siðari heimsstyrjöldinni o.s.frv.
Það jók á erfiðleikana, að land-
búnaðarsvæðin i Sovétrikjunum
eru dreifð vitt um hið viðlenda
riki, þar sem loftslag er mjög
breytilegt. Aðeins eitt prósent
akurlendisins liggur á svæðum,
þar sem árleg úrkoma er 700 mm
eða meiri, samanborið við 60
prósent i Bandaríkjunum. Og 60
prósentaf sánu akurlendi liggja á
belti, þar sem meðal árshitinn er
innan við 5 gráður á Celsius, sam-
anborið við toprósenti Bandarikj-
unum.
Eftir þvi sem efnahagsmáttur
landsins óx, juku kommúnista-
flokkurinn og sovéska rikið að-
stoðina viö landbúnaðinn, gerðu
ráðstafanir til að efla rikisbúin og
samyrkjubúin efnahagslega og
tæknilega og til að auka akur-
lendi, og lögðu afarmikla áherslu
á aukningu kornframleiðslunnar
sem undirstöðu undir frekari þró-
un landbúnaðarins i heild, m.a.
aukningu kvikfjárræktar. 42
þúsund hektarar lands voru
brotnir til ræktunar, en 27 prósent
af kornframleiöslu landsins fást
af þessu nýræktarlandi.
Allt bar þetta góöan árangur:
Kornframleiösla jókst ár frá ári,
þótt það væri ekki nægilegt með
tilliti til örrar þróunar efnahags-
lifsins og vaxandi þarfa þjóðar-
innar. A þessu hefur orðið róttæk
breyting eftir 1965,er miðstjórn
Kommúnistaflokksins hóf fram-
kvæmd brýnna ráðstafana til að
flýta fyrir þróun landbúnaðarins,
sem ekki hefur verið hvikaö frá.
Þrir meginþæattir einkenna
landbúnaðarstefnu Kommúnista-
flokksins. t fyrsta lagi hafa verið
gerðar traustar áætlanir um
aukningu landbúnaðarfram-
leiðslunnar langt fram i timann,
og verö á helstu korntegundum
hækkað. Framkvæmd þessara
ráðstafana krefst aukinna út-
gjalda ríkisins og byggist á þvi,
að rikið fái meira korn og rikis- og
samyrkjubúin auknar tekjur, en
sú hefur lika orðið raunin.
t öðru lagi krefjast viðtækar
framfarir i landbúnaði róttækra
endurbóta á tækjabúnaði sam-
yrkju- og rikisbúa og mikillar
aukningar á framleiðslu nútima
landbúnaðartækja. Var tekið tillit
til þessara þarfa landbúnaðarins
viö gerð fimm ára áætlunarinnar
1971—1975. A sama timabili hefur
framleiösla tilbúins áburðar ver-
ið aukin um 162 miljónir tonna.
bar sem efnavæðing er eitt af
frumskilyrðum tækniframfara
hafa kommúnistaflokkurinn og
sovéska rikisstjórnin gert ráð-
stafanir til að auka framleiðslu
tilbúins áburðar. Nýjum fyrir-
tækjum i efnaiðnaði hefur verið
komið á fót og samvinna CMEA-
landanna á sviði framleiðslu til-
búins áburðar aukin. Er aukning
hennar nú tvöfalt meiri i
sósialistarikjunum heldur en i
'löndum Efnahagsbandalagsins.
Nvræktun lands er snar þáttur i
sovéskri landbúnaðaráætlun.
Hafa ber i huga, að 60 prósent
kornræktarlands i Sovétrikjunum
liggja á beltum, þar sem raki er
ófullnægjandi og þurrkar herja
árlega. Samkvæmt fimm ára
áætluninni er framkvæmd viðtæk
landrækt i Sovétrlkjunum. A sl.
ári jókst ræktarland um 21 miljón
hektara.
í þriðja lagi er i landbúnaðar-
áætlun Kommúnistaflokks Sovét-
rikjanna lögðmikil áhersla á þýð-
ingu landbúnaðarvisinda og há-
þróaðrar reynslu. Hið viötæka
kerfi rannsóknar-, fræðslu- og til-
raunastofnana mun fá á að skipa
miklum fjölda visindamanna.
Sovéskir visindamenn á sviði
jurtakynbóta hafa ræktað nýjar
tegundir hveitis sem gefa af sér
miklu meiri uppskeru á hvern
hektara lands en áður og sama er
að segja um fleiri korntegundir.
Staðföst framkvæmd landbún-
aðráætlunar Kommúnistaflokks
Sovétrikjanna ber tilætlaðan
árangur, tryggir vaxandi korn-
framleiðslu og vöxt annarrar
uppskeru og stuðlar að viðgangi
allra greina sovésks landbúnað-
ar. Eftirfarandi tölfræðilegar
upplýsingar bera vitni um árang-
ur áætlunarinnar, en þær sýna
stöðuga aukningu kornfram-
leiðslunnar.
Arleg heildarframleiðsla korns
i Sovétrikjunum varð að meðal-
tali sem hér segir, taliö i miljón-
um tonna, siðustu fimm ára áætl-
unartimabil.
1951-1955 88.5 milj. tonn
1956-1960 121.5 milj. tonn
1961-1965 130.3 milj. tonn
1966-1970 167.6 milj tonn
1971-1973 190.6 milj. tonn
Þessi tafla sýnir, aö kornfram-
leiöslan i Sovétrikjunum hefur
tvöfaldast á siðustu tveim ára-
tugum.
Þróun kornframleiðslunnar
sem undirstöðugreinar skapar
möguleika á aukinni kvikfjár-
rækt. Undanfarið hefur sérhæfing
og samþjöppun færst mjög i vöxt i
þessari mikilsverðu grein land-
búnaðarins. Niunda fimm ára
áætlunin, 1971-1975, gerir ráð fyr-
ir viðtækum ráðstöfunum, sem
þegar hafa verið framkvæmdar, i
þvi skyni að auka framleiðslu i
kvikfjárrækt á iönaðargrundvelli.
Vélvæddum kvikfjárræktardeild-
um hefur veriö komið á fót viö
samyrkjubúin og rikisbúin. Stór
samvinnufyrirtæki rikis- og sam-
yrkjubúa hafa verið reist i grennd
við borgirnar til framieiðslu
nautakjöts, mjólkur o.s.frv., svo
og hænsnabú. Sovéskar langtima-
áætlanir miða að þvi að hraða
mjög þróun landbúnaðarins og
tryggja vöxt landbúnaðarfram-
leiðslunnar. Þar á meðal er 15 ára
áætlun um alhliða þróun land-
svæðis i hjarta Rússlands, sem
þegar árið 1980 á að framleiða 31
miljón tonna af korni og um 1990
43 miljónir tonna. Er ráðgert að
verja 35 þúsund miljónum rúblna
til ræktunar þessa landsvæðis i
Rússneska sambandslýðveldinu á
timabili næstu fimm ára
áætlunar.
Sovéskir sérfræðingar telja, aö
alþjóðleg samvinna á sviði land-
búnaðar og matvælaframleiðslu
geti stuðlað mjög að lausn fæðu-
vandamálsins. Samningurinn
sem gerður var milli Sovétrikj-
anna og Bandarikjanna á sl. ári
um samvinnu á sviði land-
búnaðarrannsókna er mikilsvert
skref i þróun alþjóðlegs sam-
starfs. Þessi tvö lönd, er ráða yfir
mikilli visinda- og tæknigetu,
geta auðgað landbúnaðarvisind-
in. önnur lönd munu njóta góös af
þessari samvinnu.
Guðjón Bj. Guðlaugsson:
Kolbeinn templari
Laugardaginn 14. desember
skrifar Kolbeinn Bjarnason
mjög furðulega grein i Þjóðvilj-
ann. Ég þekki þann mann ekk-
ert, en greininni fylgir mynd,
sem e.t.v. er, eða á að vera
mynd af höfundi, þar sem hann
horfir á brennivinsflösku og
hugsar: ,,Ó,min flaskan friða”.
Ég efast um að forráðamönn-
um Islenskra ungtemplara sé
mikil þægð I slikum skrifum.
1 greininni reynir Kolbeinn að
sverja sig og tslenska ung-
templara úr ætt við Góðtempl-
araregluna. Veit ekki Kolbeinn
það, að tslenskir ungtemplarar
eru samtök stofnuö af Góð-
templarareglunni, og að þeir
hafa notið handleiðslu helstu
manna Reglunnar, verið óska-
barn hennar frá upphafi, og
miklar vonir eru við þá bundn-
ar, enda hafa margir úr þeim
félagsskap gengiö i Góðtempl-
araregluna og sumir þeirra
gegna þar mikilsverðum
embættum með sóma. Leyfi ég
mér i þvi sambandi að nefna:
Kristin Vilhjálmsson, þing-
templar Þingstúku Reykjavik-
ur, Svein H. Skúlason, kanslara
Umdæmisstúkunnar númer eitt,
Gunnar Þorláksson, sem er i
stjórn Stórstúku Islands, auk
annarra háttsettra ungtempl-
ara innan Góðtemplarareglunn-
ar.
Það hefur aldrei heyrst neitt
ónotaorð frá Góðtemplararegl-
unni til Islenskra ungtemplara,
enda ekki tilhlýöilegt né ástæða
til. En það mega allir vita, aö
stofnun Islenskra ungtemplara.
svo og þátttaka Góðtemplara-
reglunnar i ýmsum bindindis-
hreyfingum öðrum hefur verið
henni blóðtaka, sem félags-
heildar, en á hinn bóginn leitt til
sigra i bindindisáráttunni yfir
heildina séð.
Ef Góðtemplarareglan væri
nú eins og áður, er hún náöi
mestum árangri, eina bind-
indisfélagið i laridinu, myndi
hún vera áhrifameiri en starf-
andi bindindisfélög eru öll til
samans nú. „Sameinaðir stönd-
um vér, en sundraðir föllum
vér”. Islenskir ungtemplarar og
Góðtemplarar eiga lika sama
takmark, að útrýma áfenginu
úr lifi manna. Þá má minna á
ágæta samvinnu Góðtemplara-
reglunnar og Islenskra ung-
templara I Galtalækjarskógi frá
fyrstu tið og einnig samstöðu
um nýafstaðna útbreiðsluviku,
er haldin var á öllum helstu
stöðum i landinu.
Hvað viðkemur samanburði á
klæðnaði og framgöngu unga
fólksins i Reglunni og félags-
manna Islenskra ungtemplara
er það að segja, aö það hefur
ekki þótt ljóður á ráði ungra
manna að ganga snyrtilega til
fara eða stúlkna að klæðast
fallegum kjólum og vera með
snyrtilegt hár og eitthvað i þvi
til skrauts, en einmitt þetta er
eitt af þvi, sem Kolbeinn finnur
góðtemplurum til foráttu, — það
hvað unga fólkið i Reglunni
gengur snyrtilega til fara.
Hann telur fráleitt, að ungt
fólk geti verið i stúkum, Getur
hann imyndað sér, að aldrei hafi
verið ungt fólk I Góðtemplara-
reglunni, sem búin er að starfa
i 90 ár hér á landi og opin er 7
ára börnum jafnt og öllu öldnu
fólki skilyrðislaust? Sem betur
fer er staðreyndin sú, að það er
meira af ungu fólki innan Regl-
unnar en gömlu, og okkur, sem
vfgðumst Reglunni ung, hefur
ekki þótt nein neyð þar að vera.
Óskandi væri, að Islenskum
ungtemplurum auðnaðist jafn
langt lif og Góðtemplararegl-
unni, og að þeir nái til sin jafn
mörgu ungu fólki og Reglan
hefur gert.
Vilji Kolbeinn Bjarnason firra'
sig þeirri smán, að skrifa aðra
grein sem þessa af vanþekkingu
um Islenska ungtemplara og
Góðtemplararegluna, ræð . ég
honum til, að koma á fund i
stúkunni Framtiðinni til þess að
kynna sér starfið þar. Býð ég
honum hér með, sem og öðrum,
er kynnast vilja starfi Góð-
templarareglunnar á slikan
fund. (Simi minn er 32930).
Kolbeinn gæti um leið fengið
að kynna þar starf tslenskra
ungtemplara og hugsanagang
sinn til heilla fyrir bindindis-
starfið og þjóðfélagið i heild, —
og til aö bæta upp það, sem á
vantar, I starfi Góðtemplara-
reglunnar.
Guðjón Bj. Guölaugsson
Efstasundi 30