Þjóðviljinn - 15.02.1975, Síða 11

Laugardagur 15. febrúar 1975 ÞJÓÐVILJINN — StÐA 11
Guömundur Sæmundsson skrifar frá Osló:
Geir Hallgrímsson:
,,Kann engin ráð að
gefa verkamanni að
lifa af 8 tíma vinnu”
Guömundur Sæmundsson
Síðari grein
Frá fundi íslensks náms-
fólks með forsœtisráðherra
í fyrri grein var sagt frá
mótmælaaðgerðum okkar
islensks námsfólks i ósló þ. 31.
jan. s.l. I tilefni fundar Geirs
Hallgrimssonar með norrænum
kollegum sinum um orkumál,
auðlindasölu o.fl. Daginn eftir
héldum við fund meö ráðherr-
anum, og hófst sá fundur kl. 10
árdegis. Þrátt fyrir óhentugan
tima og þennan stutta fyrirvara,
var mikill hópur mættur til
fundarins. Að sjálfsögðu verður
aðeins sagt frá örfáum atriðum
þess, sem á góma bar á tundinum
og þá mjög lauslega. En von min
er, að þessi grein geti þó gefið
nokkuð rétta mynd af þvi and-
rúmslofti, er þarna rikti, og af
málflutningi þessa forystumanns
islenska auðvaldsins.
HERINN OG VIETNAM
Byrjað var að beina fyrir-
spurnum til Geirs um herinn. Var
m.a. spurt, hvort hann teldi
Islendingum sæmd og heiður að
þvi á þjóðhátiðarári, að VL-land-
ráðamenn hefðu unnið iðju sina.
Svar hans var eitt stórt JÁ! Þá
var hann spurður um afstöðu sína
til réttarofsókna VL-manna.
Hann sagði eins og við var að
búast af honum, að VL-menn
ofsæktu engan, heldur væru þeir
ofsóttir við illmálgum mönnu.m.
Við nánari eftirgrennslan viður-
kenndi hann, að VL-menn væru
þó i málarekstri sinum of
smásmugulegir og viðkvæmir.
Þá var hann krafinn sagna um
viðurkenningu á Saigon-stjórn-
inni, og fór hann heldur halloka i
þeim ræðum, en hélt sig bjargast
frá smáninni með þvi að halda
fram, að eiginlega væri þetta
verk fyrrverandi stjórnar. Aðeins
hafi verið eftir aö reka enda-
punktinn á hennar verk. ( — Er
þetta rétt, Magnús Kjartansson
og Lúðvik Jósepsson?)
EFNAHAGSMAL
Borin var upp á Geir yfirlýsing
Óla Jó. um versnandi stöðu
þjóðarbúsins. Hann samþykkti þá
lýsingu, en taldi hana stafa af
versnandi viðskiptakjörum
erlendis. Ekki tókst honum þó að
sannfæra alla um það. Hann
viðurkenndi, að atvinnuleysi væri
yfirvofandi á íslandi, en neitaði
þvi að stefna ihaldsstjórnarinnar
væri „hæfilegt atvinnuleysi”.
Hins vegar viöurkenndi hann
þessa stefnu með þvi aö segja, að
sigla yröi hinn gullna meðalveg
og ekki spenna atvinnubogann of
hátt. Spurningunni um, hvort
unnt væri aö lifa af 8-stunda
vinnudegi nú við siminnkandi
atvinnu, svaraði hann, að hann
kynni engin ráð að gefa verka-
manni með fjölskyldu aö lifa af 8-
timunum. Þó áleit hann engan
mundu deyja úr sulti i nánustu
framtiö.
ORKU- OG ATVINNUMÁL
Barst nú talið að stóriðju-
draumum ihaldsins. Hélt Geir
mjög fram ágæti erlends stór-
iönaðar á Islandi, og bar m.a.
fram sem rök, að slæmt hefði
veriö ef islendingar hefðu átt
Straumsvikurverksmiöjuna, þvi
þá hefðu þeir þurft að greiða tap
2ja fyrstu áranna. Notaði hann
þetta sem rök fyrir þvi, aö islend-
ingar ættu að fara sem varlegast i
aðeiganokkuð i stóriöjuverunum.
Hann viðurkenndi, að fram færu
viðræður við norsk yfirvöld um
býtti á ódýrri íslenskri raforku
fyrir norska stóriðju á Islandi og
á oliu. Þá var hann spurður, hvort
skrif Jónasar Kristjánssonar i
Visi um landbúnað væru stefna
Sjálfstæðisflokksins. Hann
neitaði þvi, en kvað þessi skrif
ákaflega jákvætt framlag til
umræðu um stöðu landbúnaöar á
islandi!
LANDHELGISMAL
Geir var spurður um persónu-
lega afstöðu sina til samnings-
uppkastsins við v-þjóðverja.
Hann sagði, að málið hefði aldrei
verið rætt i rikisstjórninni, og
enginn ráðherra hefði tekið
afstööu til málsins! ( — Ætli Óli
Jó sé tilbúinn til að samþykkja
þetta?) >á var hann spurður að
þvi, hvort svikasamningurinn við
breta yrði endurnýjaður, og upp-
hófst þá mikið þvaður um sam-
starf og vinaþjóðir o.s.frv., en
aldrei kom svarið. Þá lýsti Geir
þvi yfir, að eftirgjafasamninga
ætti að gera ,,til að tryggja
aukinn hlut islendinga i veiö-
inni”! Hann vildi þó ekki viður-
kenna að 200-milna stefna ihalds-
stjórnarinnar væri pappirsgagn,
og yrði útfærslunni fylgt fast eftir
með töku togara. Vart gátu menn
fengið það til að stemma við yfir-
lýsingu hans um, að ekki stæði til
að efla landhelgisgæsluna að öðru
en flugvélum. Hlakka menn til að
sjá hinar nýju flugvélar Geirs
draga breska og v-þýska veiði-
þjófa til hafnar.
JAFNRÉTTISMAL
Nú hófst spurningahrið um
jafnréttismál kynja. Gat Geir t.d.
engar skýringar á þvl gefið, hvers
vegna hann — einn allra
norrænna forsætisráðherra —
heföi „gleymt” kvennaárinu i
áramótaræðu sinni. Þá var hann
inntur eftir þvi, hvort hann teldi,
að konan ætti að ráða meiru um
fóstureyðingu sina en læknar.
Neitaöi hann að svara þvi, en
þegar hann var nánar inntur eftir
þessu, lýsti hann þvi yfir, að vilji
sinn og stjórnvalda kæmi fram i
frumvarpi rikisstjórnarinnar um
fóstureyöingar, en þar er eins og
kunnugt er felld út greinin trá
frumvarpi Magnúsar Kjart-
anssonar um að kona geti sjálf
æskt eftir og ráðiö um sina eigin
fóstureyðingu. Sem formaður út-
gáfustjórnar Moggans og einn
aðaleigandi hans, kvaðst Geir
geta lýst þvi yfir, að Mogginn
mundi af alúð og einlægni berjast
fyrir jafnrétti kynjanna á
kvennaárinu. Hlökkum við nú
mjög til að sjá þessa stefnu-
breytingu Moggans i fram-
kvæmd.
SÓSÍALISMI OG
GUNNAR THOR.
Hófust nú orðaskipti um ýmis
almenn mál. M.a. var rætt um
muninn á kapitalisma og
sósialisma, og virtist Geir engan
annan sósialisma þekkja en
rikiskapitalisma Sovétrikjanna.
Þegar honum var bent á tilveru
og starfshætti Kinverska Alþýðu-
lýðveldisins, átti hann engin
önnur svör en að bera saman
Hafnarfjarðarbió og Bæjarbió i
Hafnarfirði! Þótti fólki litill
lærdómur af þeirri ræðu, og áttu
flestir erfitt með aö bera saman
Maó formann og stjórn Hafnar-
fjaröarbiós. Þegar Geir lýsti þvi
svo yfir, að lýðræði og sósialismi
gætu ekki farið saman, fékk hann
framan i sig almennan hlátur
fundargesta. Arðrán kvað Geir
ekki vera til á íslandi, og ástæðan
væri sú, að engin fyrirtæki á
tslandi græddu meira en sem
næmi sómasamlegum launum til
eigendanna, og flest minna. Var
nú Geir kominn út á hálan is
borgaralegra ósanninda en
fundartiminn var á þrotum, svo
að ekki var hægt að reka þessar
staöhæfingar nógu kyrfilega ofan
i hann. Ein siðasta spurningin,
sem Geir fékk,varum erkifjanda
hans Gunnar Thoroddsen. Var
hann spurður, hvort Gunnar
Thor. væri orðinn svo gamall, að
hann gæti ekki veitt Geir neina
samkeppni lengur i valdabar-
áttunni i Sjálfstæðisflokknum.
Brá fyrir sigurhrósi i augum
Geirs, og breiddist það út I
Nixoniskt bros, og svaraði hann,
að nei-nei, Gunnar væri sko
ekkert orðinn of gamall, hann
væri i fullu fjöri og á besta aldri
og ætti enn allan séns á að ná
hæstu mannvirðingum. I lok
fundarins lofaði Geir að beita
áhrifum sinum til að námsmenn
fengju lán sin innan mjög
skamms tima.
LITIÐ GAGN
Þar með lauk fundi, og ók Geir
á brott með einkabilstjóra sinum.
Það var mál manna eftir þennan
fund, að heldur hefði Geir fariö
slaklega út úr honum. Af hálfu
okkar námsfólksins var
fundurinn allvel undirbúinn, og
hafði heil nefnd setið allt kvöldið
áður við samningu fundarupp-
leggs og meginspurninga, sem
leitt gætu til vænlegra deilna.
Geir átti alls ekki von á slikri eld-
hriö, jafnvel þótt hann gerði sér
þess ljósa grein, að hann sæti
þarna i hópi haröra andstæöinga
sinna, a.m.k. En að hætti annarra
stjórnmálamanna tóksthonum aö
vefja vandamálin i slika þoku
algjörs kjaftæðis og málaleng-
inga, að andlegur hagnaöur hvers
og eins af fundinum var harla
smár. Fór Geir af þessum fundi
umleikinn þeirri einlægu von
flestra fundargesta, að frami
hans og flokks hans og gengi
þeirrar stefnu og þeirra afla, er
hann berst fyrir, megi að engu
veröa i sem allra nánustu
framtið.
Osló, 3.1.1975,
Guðmundur Sæmundsson
**±*A».
mr.
•’w’

Sjúkrahús
á Neskaupstað
Tilboð óskast i að reisa og gera fokhetda Sjúkrahúsbygg-
ingu á Neskaupstað.
Útboðsgögn verða afhent á skrifstofu vorri og Bæjarskrif
stofu Neskaupstaðar, gegn skilatryggingu kr, 10.000,-.
Tilboðin verða opnuð á skrifstofu vorri 11. mars 1975, kl.
11:00 f.h.
INNKAUPASTOFNUN RIKISINS
HOROARIUNI 7 SIM! 263'I4
Skipstjóra og stýri-
mannafélagið Aldan
Aðalfundur verður haldinn í dag,
15. febrúar, kl. 14 að Bárugötu 11.
Stjórnin
Húsmæðra-
kennaraskóli Islands
Háuhlíð 9, auglýsir:
Kennsla frá kl. 13-17
OSildarréttir fyrir alla, dagana 19. og 20.
febrúar.
©Borðbúnaður og áhöld, hversdags og á
tyllidögum
©Brauðgerð til nytsemda og ánægju, dag-
ana 7. og 13. mars.
Hringið i sima 16145 kl. 9—14 virka daga.
VÉLSTJÓRAFELAG
ÍSLANDS
heldur almennan félagsfund sunnudaginn
16. febrúar kl. 14.00 að Bárugötu 11.
Fundarefni:
Uppstilling til stjórnarkjörs
STJÓRNIN
Háseta vantar
á mjög góðan netabát frá
Keflavik, sími 92-2639
Hugheilar þakkir fyrir samúö og hlýhug við andlát og út-
för föður okkar,
Filippusar Asmundasonar,
járnsmiðs,
Sérstakar þakkir til Félags járniðnaðarmanna og starfs-
fólks á deild 7A, Borgarsjúkrahúsinu.
Fyrir hönd ættingja,
Þórdis og Þuriður Filippusdætur.