Þjóðviljinn - 16.02.1975, Blaðsíða 13

12 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Sunnudagur 16. febrúar 1975
Sunnudagur 16. febrúar 1975 ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 13
LAUGARVATN
TOKST ÞÚ
SPKTUNA AV'NA?
0, FARÐU
í RASS OG
Tóru /

Teikning úr Mlmisbrunni, skólablaði M.L. Kristinn Kristmundsson, skólameistari og Vilhjálmur Hjálmarsson, menntamálaráðherra
þrátta um byggingamál sin.
...kennara
skortir
húsnæöi —
byggingar
hafa
dregist
úr
hömlu
LÍFSREYNSLA AÐ VERA [ HEIMAVIST
Skólastaðurinn Laugar-
vatn var næstum óeðlilega
friðsæll þann laugardags-
morgunn f yrir skömmu, er
Þjóðviljamenn lögðu
þangað leið sína.
Enginn sást á ferli, and-
varinn hlýr hann var
rigningarlegur, virtist ætla
að hanga þurr og okkur
kom helst til hugar, að
staðurinn væri annað
tveggja hálfvegis lamaður
eftir einhver stórátök í
mannlífinu, eða að safna
kröftum fyrir einhvern
darraðardans.
Báðar tilgáturnar
reyndust réttar.
Kvöldið áður hafði verið
gef ið stutt skólaf rí. Flestir
nemendur horfnir af
staðnum og þeir sem eftir
sátu lágu á meltunni og
nutu frídagsins, jafnframt
því sem þeir bjuggu líf-
færin undir átök kvöldsins:
Hið árlega þorrablót ung-
mennaf élagsins skyldi
standa um kvöldið.
Við börðum upp hjá
skólameistarahjónunum,
Kristni Kristmundssyni og
Rannveigu Pálsdóttur,
þáðum hangikjöt og
upplýsingar um skóla-
starfið og fengum líka
þriðju skýringuna á því,
hví loft virtist svolítið lævi
blandið á staðnum: Dr.
Haraldur Matthíasson,
menntaskólakennari var
þar þennan dag í útvarps-
töku, atti kappi í
spurningaleik við Pétur
Gaut, þann mann sem
hefur næstum staðið sig
eins vel og Dagur Þor-
leifsson i spurningakeppni
útvarpsins. Og dr.
Haraldur náði jöfnu, og
laugdælir voru stoltir af
sínum manni.
Nemendur viða að
Nemendur Menntaskólans eru
viða að af landinu, en þó flestir úr
Suðurlandskjördæmi. f vetur eru
þeir alls 183 talsins, og þar af eru
103 af Suðurlandi, margir eru
reyndar af Suðurnesjum, ein-
hverjir af Vesturlandi og Austur-
landi.
Kristinn skólameistari er
sjálfur gamall laugvetningur.
Hann varð skólameistari 1971,
var áður kennari við M.R, og
Háskólann.
Við hittum að máli skólasveina
tvo i öðru heimavistarhúsinu og
báðum þá að skýra frá skóla-
starfinu, félagslifi og ýmsu þvi
sem fylgir heimavistarbúskap.
Skafti Jónsson er frá Vik i
Mýrdal og Skúli Einarsson frá
Lambeyrum i Laxárdal i Dala-
sýslu.
Þeir eru báðir i 3. bekk stærð-
fræðideildar, herbergisfélagar i
Nös, en heimavistarhúsin tvö
heita Nös og Kös.
Mikil lífsreynsla að vera í
heimavist
,,Ég hef nú aldrei prófað annað
en að vera i heimavist, en eigi að
siður held ég að það sé afar gott.
Áður en ég kom hingað að
Laugárvatni, var ég að Laugum i
Dalasýslu”, sagði Skúli frá
Lambeyrum.
Skafti:„Heimavistardvölin er
mikil lifsreynsla. Kannski er
Skúli Einarsson frá Lambeyrum I Dalasýslu — spilin eru vinsæl á
Laugarvatni. Skúli er i skóiastjórn, annar af tveimur nemendum og
hann er i 3. bekk, stæröfræðideild.
Heimavistarhúsin, Nös og Kös.
stundum misbrestur á að vel sé
gengið um, en fólk fær með þessu
móti frekar tilfinningu fyrir þvi,
að það lifir innan hóps”.
Nemendum er skipt á vistirnar
eftir kynjum og árgöngum, eins
og þvi verður við komið, en þó
mun það ekki alger regla. Hver
nemandi hefur lykil að sinu her-
bergi og vistarstjórar eru úr hópi
nemenda.
Skafti: ..Stelpurnar i Kös eru
læstar inni, en við ekki. Ætli
einhverjir séu ekki hræddir um að
strákarnir séu að skriða inn á
stelpurnar, en það er varla til i
dæminu. Stelpurnar lita frekar
inn til okkar. Annars er
umgengnin um vistirnar og her-
bergin afar frjálsleg. Við komum
mikið saman i herbergjum,
lesum þar, spilum þar — þvi
miður eru setustofurnar á
vistunum litt til þess fallnar að
dvelja þarlengi. Einhver arkitekt
réð þvi, að stólarnir i setustofun-
um eru eins og fyrir þriggja ára
börn. Það er einfaldlega ekki
hægt að sitja á þeim”.
Skólameistari er æðsti yfir-
maður vistanna, en nemendur
sjálfir annast þau húsverk sem
þarf að vinna, ryksuga ganga,
þrifa herbergi sin, sjálfa sig og
sitt hafurtask.
Allar nefndir opnar
A Skólastað eins og Laugar-,.
vatni hlýtur félagslif nemenda að
vera meira heldur en i þéttbýli.
Skafti og Skúli sögðu að félags-
lifið væri með þónokkrum blóma,
allar nefndir skólafélagsins eru
opnar. A hverju ári eru kosnir
formenn nefnda, en siðan geta
menn tekið þátt i störfum allra
þeirra nefnda sem þeir hafa
áhuga á.
„Kannski er mögulegt að starfa
i öllum nefndunum”, sagði Skafti,
,,ef maður er mjög áhugasamur.
Formenn nefnda hafa eiginlega
ekkert valdsvið lengur, annað en
að boða til funda.
Þetta fyrirkomulag er hugsað
þannig, að opnar nefndir geri
nemendur virkari. Samt er það
svo hér, að eftir sem áður lendir
allt eiginlegt starf á örfáum
einstaklingum. Kannski getur
þetta ekki öðruvisi verið”.
Spilamennska er mikið iðkuð
meðal nemenda og þeir Skafti og
Skúli virtust vera liðtækir á þeim
vettvangi, a.m.k. sáust bridge-
bækur á borðum þeirra og þegar
að myndatökunni kom, rann
spilastokkurinn einsog sjálfkrafa
upp úr vösum þeirra.
Við spurðum hvort nemendur
horfðu mikið á sjónvarp i
fristundum.
Skúli: „Það er nú sjónvarps-
tæki hérna, en menn horfa afar-
litið á það. Umhverfi kassans er
lika menningarfjandsamlegt.
Það er aldrei tekið mið af sjón-
varpsdagskránni, þegar teknar
eru ákvarðanir um viðburði i
félagslifinu.
Sennilega hafa menn horft á
sjónvarp þegar nýja brumið var á
þvi”.
Er mikill samgangur milli
nemenda skólanna hérna?
„Nokkur. I Iþróttaskólanum,
Húsmæðraskólanum og Mennta-
skólanum er fólk á liku reki, og
þetta fólk getur t.d. sótt dansleiki
hjá hinum skólunum, skroppið i
heimSókn á vistirnar. Héraðs-
skólinn tekur ekki þátt i slikum
samgangi, enda eru nemendur
þar yngri, og ætli almennings-
/ álitið sé ekki heldur á móti þvi að
börnin liti til okkar”.
Nemendaréttur
Innan Menntaskólans á
Laugarvatni starfar svokallaður
Nemendaréttur. Aður hét það
fyrirtæki raunar Nemendadóm-
stóll, en skipt var um nafn ekki
alls fyrir löngu.
Verksvið þessa réttar, sem
nemendur skipa sjálfir, er að
hafa nokkra hönd I bagga með
félögunum.
Rétturinn velur sér mál sjálfur
til að fjalla um, en einnig er hægt
að skjóta málum til réttarins.
„Nemendarétturinn hefur
stundum verið öflugur”, sögðu
þeir félagar, Skafti og Skúli, hann
var það t.d. i fyrra. Rétturinn
fellir ekki dóma, hann reynir
frekar að tala menn til.”
Skúli Einarsson sat i dómnum i
fyrra, og hann var á þvi, að
rétturinn væri þarft fyrirtæki.
Nemendur í
skólastjórn
Skólameistari er að sjálfsögðu
æðsti maður skólans, en auk hans
sitja I skólastjórn tveir fulltrúar
nemenda, tveir kennarar og
reyndar þriðji kennarinn, sem
situr i skólastjórn sem konrektor,
en reyndar fær M.L. ekki að hafa
sérstakan konrektor sökum
mannfæðar, en Ólafur Briem,
elsti kennari skólans, gegnir þvi
embætti i skólastjórn.
Skafti og Skúli létu vel af þessu
fyrirkomulagi með skóla-
stjórnina, samgangur nemenda
og kennara væri meiri fyrir
bragðið, minna um misskilning.
Þeir kennarar sem Þjóðvilja-
menn hittu tóku mjög i sama
streng, og voru ánægðir með
fyrirkomulagið — „einkum þeir
kennarar sem ekki sitja i þessari
skólastjórn”, sagði Ólafur Briem.
Húsnæðisieysi
Kristinn skólameistari sagði,
að nú væri loks svo komið, að
skólinn hefði viðunandi húsnæði
fyrir kennsluna.
Sérkennslustofur eru nokkrar,
og nú eru það nemendur sem færa
sig milli kennslustofanna i stað
kennaranna áður.
„En það þarf að byggja hér
kennarabústaði. Raunverulega
vantar skólann fimm kennara-
ibúðir, ef miðað er við núverandi
kennarafjölda.
1 fyrra sumar átti að byrja
byggingu húss með tveimur
kennaraibúðum, en einhverra
hluta vegna var ekki byrjað að
byggja þá. Vonir standa til að
Vcggmyndin á nýjustu kennsluálmu Menntaskólans á Laugarvatni er eftir Ragnar Kjartansson.
byrjað verði á byggingunni i
sumar.”
Sagði Kristinn að skólanum
hefði tekist að koma nokkrum
kennaranna i húsnæði i þorpinu,
„en það húsnæði er allsendis
ófullnægjandi”.
Og i framhaldi af spjalli um
húsnæðismál, birtum við hér
kafla úr viðtali við Kristján
Arnason, kennara viö M.L. en
viðtal þetta birtist i skólablaði
menntskælinganna, Mimis-
brunni, 2. tbl. 1974:
Sp. Hvernig finnst þér aðstaða i
húsnæðismálum vera við
skólann?
Aðstaðan i húsnæðismálum er
mjög svipuð og fyrir átta árum.
Það sem byggt hefur verið gerir
rétt að koma til móts við fjölgun
nemenda i skólanum og tilkomu
mötuneytis i skólanum sjálfum.
Þó kann aðstaða að hafa batnað
nokkuð i raungreinum nú i haust.
Það sem ég tel verst við aðstöðu
nemenda er skortur bókasafns og
húsakynni, þar sem nemendur
gætu haft greiðan aðgang að
bókum og timaritum, þvi á
menntaskólaárum þurfa menn að
geta kynnt sér allt á milli himins
og jarðar, ekki bara náms-
bækurnar, og heimavistarskóla-
nemar mega ekki vera verr settir
en aðrir i þessum efnum.
Auðvitað þyrfti einnig aðstöðu til
listiðkana að vera betri og á ég
þar við leiklist, tónlist og
myndlist. Eðlilegast væri, að allir
skólarnir á staðnum sameinuðust
um slikt, ef hin fræga „samvinna
skólanna” á Laugarvatni væri
meira en orðin tóm.
Sp. En hvað er að segja um
aðstöðu kennara i húsnæðis-
málum. Telur þú að kennarar
yfirgefi staðinn af þeim sökum.?
Til þess liggja auðvitað margar
ástæður að kennarar fari af
staðnum og fæstir koma hingað til
starfa i þeim fasta ásetningi að
verða hér ellidauðir. Hitt er
annað mál, að eigi fjölskyldu-
menn að geta fengist til að dvelja
hér á staðnum, vantar hér mikið
á, þvi menn geta ekki unað við að
búa i bráðabirgðarhúsnæði árum
saman. Að öðru leyti tel ég
Laugarvatn vera mjög heppi-
legan stað fyrir unga kennara,
sem eru að byrja búskap og
starfsferil, og ég vil taka það
fram. að mér hefur likað mjög vel
að kenna hér.