Þjóðviljinn - 15.03.1975, Qupperneq 8

8 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Laugardagur 15. marz 1975.
ÚTVARPSANNÁLL SKÚLA
Eins og að lokka til sín
gamlan hund,
sem á að lóga
Þannig talar Vísisritstjórinn við bændur
Þá kemur mér hann í hug, er ég
heyri góös manns getið, — sagði
Jón biskup helgi um ísleif biskup.
Þegar ég heyri fram bornar
fyrir landslýðinn yfirgengilegar
rökleysur og blekkingar, sem
raunar er ekki sjaldgæft á þess-
um siðustu og verstu timum,
koma þeir Gylfi Þ. Gislason og
Jónas Visisritstjóri mér ávallt i
hug.
Otvarpsumræðurnar um is-
lenskan landbúnað sem þessir
menn tóku þátt i, ásamt fleirum,
báru þvi glöggt vitni, hvað langt
er hægt að komast i vitleysunni
þegar saman fer mikil og staðgóð
vanþekking og góður vilji, til þess
að hnika til staðreyndum.
Það stoðar litt að nefna tölur i
'rökræðum nú á dögum. Hvert
mannsbam, sem komið er til vits
og ára, veit, að með tölfræðilegri
nútímatækni, er hægt að sanna,
og afsanna hvað sem vera skal.
Það þarf ekki annað en að stinga
einhverju undir stól sem á að
vera með i dæminu, eða taka eitt-
hvað með i reikninginn sem ekki
á að vera með.
Gylfi talar eins og
heimurinn muni farast
Gylfi Þ. Gislason er að mörgu
leyti merkilegur maður. Þegar
hann opnar munninn, talar hann
alltaf eins og heimurinn muni far-
ast, sé ráðum hans ekki fylgt.
Hann gleymir einnig sjaldan að
geta þess að Aiþýðuflokkurinn
hafi ákveðna og fastmótaða
stefnu i hverju þvi máli, sem
hann fjallar um.
Alþýðuflokkurinn hefir einnig
ákveðna og fastmótaða stefnu i
landbúnaðarmálum.
Hin fastmótaða stefna Alþýðu-
flokksins hljóðar eitthvað á þessa
leið:
Það á að fækka bændum. Það á
að lækka framleiðslukostnað bú-
vara og lækka þær i verði, og i
þriðja lagi á að bæta kjör þeirra
bænda, sem á að setja á vetur.
Út af fyrir sig er ekkert við það
að athuga þótt Alþýðuflokkurinn
vilji fækka bændum. Hitt hefði
verið viðkunnaniegra, að eitthvað
stæði i hinni fastmótuðu stefnu-
skrá um það með hvaða hætti slik
fækkun skuli fara fram.
Þá er það lækkun búvöruverðs-
ins og bætt kjör bændanna. 1
fljótu bragði virðist dálitið erfitt
aðáttasig á, hvernig þetta tvennt
megi saman fara. Ég minnist
þess heldur ekki að Gylfi hafi gert
nokkra tilraun i þá átt i fyrr-
nefndum umræðum, að útskýra
fyrir landslýðnum, hvernig þetta
tvennt megi saman fara.
Að bæta kjör bænda með þvi að
lækka búvöruverð, er álika öfug-
mæli og að draga úr verðbólgu,
með þvi að lækka gengi.
Jónas vill létta
krossi hokursins af
þessum vesalingum
Jónas Kristjánsson er ailt önn-
ur manngerð en Gylfi. Hann fiyt-
ur mál sitt rólega og er laus við
allan æðibunugang. Eins og Gylfi
er hann barmafullur af velvild og
góövilja I garð bænda. Af ein-
skærri góðvild og mannkærleika
vill hann létta krossi hokursins af
þessum voluðu vesalingum. Já,
meir að segja múta þeim til þess,
að yfirgefa jarðir sinar og leita
sér annarrar staðfestu, til dæmis
i álverum framtiðarinnar, sem
maður þessi virðist hafa fyrir
sina guði.
Kjassmæli og smjaðuryrði
Visisritstjórans i garð bænda-
stéttarinnar minna ónotalega
mikið á kjassmæli og smjaður-
yrði þess manns, sem er að lokka
til sin gamlan hund, sem hann
ætlar að lóga, af þvi honum finnst
að hundurinn sé farinn að lifa
sjálfum sér og öðrum til ama og
óþurftar.
Annars virðist Jónas þessi vera
haldinn ólæknandi þráhyggju.
Leiðarar blaðsins hafa verið
helgaðir þessu hugðarefni hans,
að minnsta kosti einu sinni i viku.
Þetta hefir verið eins og fram-
haldssaga, sem ekkert hefir mið-
að áfram, þvi alltaf er endurtekið
hið sama æ ofan i æ.
En kannski er maðurinn ekki
ólæknandi, þrátt fyrir allt.
f þeim kafla framhaldssögunn-
ar, sem birtist næst á eftir um-
ræðuþættinum i útvarpinu, var
höfundurinn kominn að þeirri nið-
urstöðu að framleiða' mætti 90
prósent af þvi, sem þjóðin neytti
af búvörum i landinu sjálfu.
Það er eitt öðru fremur, sem ég
hef hneykslast á i skrifum og orð-
ræðum Jónasar þessa Kristjáns-
sonar, og vitnar átakanlega
glöggt um frámunalega vanþekk-
ingu, eða yfirþyrmandi ósvifni.
Hann ber það blákalt fram og
endurtekur æ ofan i æ, að það sé
mikill hluti bænda, sem vilji losna
við búskap og leita sér annarrar
staðfestu, ef þeir ættu þess kost.
Þetta er svo mikil fjarstæða, að
ég hefi ekki heyrt aðra meiri um
mina daga. Ég leyfi mér að halda
þvi fram, að ég tali hér af meiri
reynslu en Jónas Kristjánsson.
Vill múta bændum
til að bregða búi
Enginn bóndi, sem er andlega
og likamlega heilbrigður hættir
búskap ótilneyddur.
Hins vegar mætti nefna mörg
dæmi um hitt, að menn hafa með
næstum ofurmannlegri seig'lu
þraukað áfram jafnvel þótt öll
sund virtustvera lokuð og má þar
sem dæmi nefna kalárin miklu
frá 1965 til 1972.
Það mætti einnig nefna mörg
dæmi þess, að menn sem hafa af
einhverjum persónulegum ástæð-
um neyðst til að hætta búskap
fyrir aldur fram, hafa beðið við
það tjón á sálu sinni.
Svo dirfist maður eins og Jónas
Kristjánsson, að halda þvi fram,
að það væri eitthvert sérstakt
kærleiksverk að ginna bændur
frá búum sinum, eða það mætti
einnig orða það svo, að múta
þeim til þess að bregða búi.
Þegar frá er talin mútupólitik
Jónasar Kristjánssonar virtist
það bögglast töluvert fyrir
bændafækkunarmönnum þessa
þáttar, að finna ráð og leiðir til
þess að fækka bændum og draga
úr búvöruframleiðslu.
Helst kom þeim i hug að leggja
niður smáu búin. Það mun hafa
verið Ingólfur Jónsson, sem benti
réttilega á að slikt hefði svo litið
að segja, það myndi áhrifameira
að byrja á hinum endanum og
skera niður stórbúin.
Annars má segja, að allir þeir,
sem tóku þátt i þessum umræðum
fyrir bændanna hönd hafi staðið
sig vel, að undanskildum Gunnari
Guðbjartssyni. Hann var leiðin-
legur og hefði betur setið heima
að búi sinu.
Mörg er búmannsraunin, segir
hið fornkveðna og sannast það
enn þann dag i dag.
Ein er þó sú raun, sem hefir
þrúgað bændur öðrum raunum
fremur hin siðari ár, meira en
kal, eldgos, búfjársjúkdómar og
hverskonar önnur óáran af nátt-
úrunnar völdum. Það er þetta dé-
skotans stagl og nudd um að land-
búnaður sé illa rekinn, bændur
kunni ekki að búa og þeir séu i
raun og veru ómagar á öðrum
þegnum þjóðfélagsins. Allt þetta
hefir svo náð hápunkti i skrifum
Jónasar Kristjánssonar á þessum
vetri.
Þeir lifa lengst
sem með
orðum eru vegnir
Vonandi sannast hér hið forn-
kveðna, að þeir lifa lengst sem
með orðum eru vegnir.
Hins er þó ekki að dyljast, að
þessi áróður, þessi himinhróp-
andi lygi, hefir lagst á bændur
eins og farg.
Svo oft er hægt að endurtaka
sömu lygina, að menn fara að
trúa henni, jafnvel þeir, sem hún
beinist gegn.
Það kvað jafnvel vera hægt, að
telja mönnum trú um að þeir hafi
drýgt glæp, sem þeir eru saklaus-
ir af.
Mætt ég, einn af þessum þjóðar
ómögum, einn af þessum styrk-
þegum, sem hafa seilst alltof
djúpt ofan i vasa heiðarlegra
skattborgara, mætti ég kannske
spyrja i minni einfeldni: Hver
borgar fyrir hvern?
Hvaða atvinnuvegur er það á
þessu landi, sem ekki biður um
styrk, já meir að segja af miklu
meiri frekju en hin útskúfaða og
umdeilda bændastétt? Raunar
heitir það fyrirgreiðsla, þegar
aðrir en bændur eiga i hlut. En
þegar kemur að bændum þá heitir
það styrkur. Meir að segja
neytendastyrkur til einhverra út-
lendinga, svo smekklegt sem það
annars er.
Mætti þá ekki með sama rétti
kalla gengisfall neytendastyrk til
Bandarikjamanna, eða Rússa?
Að endingu langar mig til að
gefa Jónasi Kristjánssyni gott
ráð.
Ég ráðlegg honum að láta sem
Dr. Gylfi Þ. Gislason.
Jónas Kristjánsson, Visisritstjóri
fyrst af ritstjórn Visis og ráða sig
sem verkamann I kerjaskálanum
I Straumsvlk.
Þegar hann svo hefir starfað I
álverinu nokkur ár, ætti hann að
hafa hlotið þá vígslu, að hann yrði
fær um að ganga út á meðal
bænda, flytjandi þeim fagnaðar-
boðskapinn, prédikandi yfir þeim
eitthvað á þessa leið:
Komið til min, allir þér, sem
erfiði og þunga eruð hlaðnir, og
ég mun veita yður hvild. Ég fór á
undan yður, til þess að búa yður
stað, því ég vil að þér séuð þar
sem ég er.
Hérmeð tökum við svo Jónas og
sálufélaga hans út af dagskrá.
Reyndar hefði verið gaman að
fara enn nokkrum orðum um
leiðara dagblaðanna, en það
verður að biða betri tima. Þó get
ég ekki stillt mig um, að minnast
með örfáum orðum á leiðara
Timans. Þeir eru meir en litið
skritnir um þessar myndir. Tim-
inn virðist þurfa að leiká þrjú
hlutverk. Hann verður að klóra
Ihaldinu bak við eyrun, hann
verður að skamma Alþýðubanda-
lagið og hann verður að hrósa
vinstri stjórninni. Það leiðir þvi
að likum, að stundum getur orðið
ærið erfitt að leika þessi hlutverk
öll á sama tima, enda vili eitt
reka sig á annars horn.
Húsið er hálfgerður
kross,
en þakkir fyrir
Lissy og Pál
Útvarpsdagskráin hefir enn
oröið útundan hjá mér, og er það
ómaklegt; þvi margt hefir verið
þar gott að finna.
Skal þó að lokum drepið á örfá
atriði.
Það er þá fyrst þáttur Játvarðs
Jökuls um daginn og veginn.
Hann var mjög vel saminn og
skipulega. Hitt er svo aukaatriði
að ég var höfundinum alveg sam-
mála. Þvi má svo bæta við, að
flytjandanum, Guðrúnu Svövu
Svarsdóttur tókst mjög vel að
koma efninu til skila.
Húsið hans Guðmundar
Danielssonar fer að verða hálf-
gerður kross á útvarpshlutend-
um.
Ég held, að Guðmundur hefði
ekki átt að leggja það á sig, að
breyta sögunni i leikrit. Ég held,
að sagan hefði notið sin miklu
betur, hefði Guðmundur lesið
hana, þvi hann er ágætur lesari.
Það besta i leikritinu, er hlut-
verk sögumannsins, sem Guð-
mundur fer með og skilar með
ágætum. 1 hvert skipti, sem Guð-
mundur hættir og leikendurnir
taka við, óskar maður þess, að
hann vildi nú vera svo góður og
halda áfram að segja sina sögu.
Það var eitt sunnudagskvöld
um daginn, þegar Jónas Jónasson
var að kynna spurningaþátt sinn,
að hann lét orð falla um það, að
ýmsir væru óánægðir með þáttinn
og teldu að einhver hlutdrægni
væri þar með i spilinu.
Nú vildi ég mega hugga Jónas
með þvi, að ég er ekki i hópi hinna
óánægðu. Þvert á móti er ég mjög
ánægður. Um hlutdrægnina get
ég ekkert dæmt, en trúi þvi hins-
vegar að naumast muni taka þvi,
að gera veður út af sliku.
Mér finnst þátturinn mjög
skemmtilegur, það er i honum
hæfilegur hraði, og maður hefir
alltaf gaman af þvi að bera sina
eigin þekkingu saman við þekk-
ingu þeirra, sem spurðir eru.
Annað hefir Jónas gert vel á
þessum vetri.
Það var þegar hann kynnti út-
varpshlustendum ævintýrið um
Pál og Lissy á Halldórsstöðum.
Það er eitthvert hugþekkasta
efni, sem útvarpið hefir flutt okk-
ur á þessum vetri.
Ég, sem fyrir löngu hef fengið
algert ofnæmi fyrir söng, sat eins
og bergnuminn og heillaður þegar
ég heyrði Lissy syngja Home
sweet home.
2. mars, 1975
SkúliGuðjónsson.
Skreiðin læknislyf
gegn hrörnunarsjúkdómi
islenska skreiðin hefur reynst
hið besta læknislyf gegn hrörn-
unarsjúkdómi i Nigeriu, og
kunna fyrirsvarsmenn Nlgerhy
islenskum flugmönnum, sem
sáu um birgðaflutninga suður
þangað meðan á Blafrastrlðinu
stóð miklar þakkir og dást að
frammistöðu þeirra við þá
flutninga.
Framkvæmdastjóri Samlags
skreiðarframleiðenda, Bragi
Eiriksson, sem nýkominn er
heim frá Nigeriu, sat þar veislu
mikla með þarlendum höfð-
ingjum. Var hann þar beðinn að
koma þakklæti á framfæri til
flugmanna, svo og til þeirra
sem þátt eiga i verkun skreiðar-
innar.
í veislu þessari hélt læknir
nokkur ræðu og sagði hann að
hinn ægilega sjúkdóm,
„kvasiokkor”, sem er hrörn-
unarsjúkdómur er stafar af
næringarskorti, mætti lækna
með hæfilegum skammti af
skreið dag hvern. Sjúkdómur
þessi verður til þess að magi
hinna sjúku tútnar út, hár
skiptir litum og húðin dettur af.
Eins og sjálfgefið er fylgja ægi-
legir verkir sjúkdómi þessum.
Skreiðin hefði bjargað lifi
margra þeirra, sem af þessum
sjúkdómi þjáðust, og börnum,
sem gefinn var hæfilegur
skammtur af henni dag hvern,
batnaði á hálfum mánuði.
Sagði þessi læknir, að nú væri
almennt viðurkennt i Nigerlu,
að skreiðin væri lifsnauðsynleg
uppbót á daglegan matar-
skammt. Er hægt að fá hana
keypta i öllum veitingahúsum.
Hún er bleytt upp, soðin og
krydduð.
—úþ