Þjóðviljinn - 26.03.1975, Page 22

Þjóðviljinn - 26.03.1975, Page 22
22 StÐA — ÞJÓÐVILJINN Fimmtudagur 27. marz 1975. Njörður Framhald af bls. 9. mennt tjáningarfrelsi eigi ekki að ná til allra. Það er reynt að læða þvi að með öllum tiltækum ráðum að það sé pólitik að draga i efa rikjandi ástand en ekki pólitik að leggja blessun sina yfir það. Ef dagskrá rikisfjölmiðlanna birtir ekki gagnrýni á rikjandi ástand hvernig svo sem þvi er varið er þaö auðvitað takmörkun tjáning- arfrelsisins i landinu. Það hlýtur svo að koma i ljós innan tiðar hvort núverandi út- varpsráð aðhyllist stefnu Morg- unblaðsins eða ekki. — Vmsir umsjónarmenn þátta, sem tóku til starfa meðan fyrrv. útvarpsráð sat, hafa einnig orðið fyrir barðinu á áróðri Morgun- blaðsins. Var þessi gagnrýni aldrei réttmæt að þinu áliti? — Umsjónarmenn þátta eru misjafnir eins og annað fólk og getur orðið á mistök. Annað væri með ólikindum. Hinsvegar tel ég að gagnrýni Morgunblaðsins á dagskrá útvarpsins hafi meir byggst á pólitiskum þjösnaskap og tilfinnanlegum skorti á um- burðarlyndi en efnislegri grand- skoðun. — Viðskipti útvarpsráðsmeiri- hlutans við embættismenn rikis- útvarpsins gengu ekki ætið snurðulaust. Þekktastar eru sjálfsagt deilurnar um Chile-um- fjöllun útvarpsins og Lénharðs- málið, en fleiri mál komu upp, sem aimenningi eru kannski siður kunn. Svo rammt kvað að þessu um tima að Andrés Björnsson, út- varpsstjóri, I tilskrifi til blaðanna, likti útvarpsráðsmeirihlutanum við umhverfisvandamál. Hverjar voru meginástæður þessarar stirðu sambúðar? — Sumir æðstu embættismenn rikisútvarpsins geta væntanlega fagnað hreinsuninni á þessari mengun og færi vel á þvi að rikis- stjórnin væri sama sinnis við af- greiðslu annarra istórmála, sem hún stendur i. En henni er ef til vill ekki eins annt um lifriki Hval- .fjarðar eins og ríkisútvarpsins. Annars held ég að þetta fyrir- komulag á stjóm dagskrár leiði ósjálfrátt til þess að útvarpsstjóri og hans nánustu samstarfsmenn taki hverju útvarpsráði með nokkurri tortryggni. Svo var vissulega hvað fyrrv. útvarpsráð snerti. Þegar sem mest gekk á út af Chile, sagði ég að ástandið i rikis- útvarpinu væri ekki ósvipað á- standinu i Chile að þvi leyti, að embættismannavaldið og skrif- finnskan ættu erfitt með að þola hið kjörna vald. Það er að hinu leytinu ekkert launungarmál að mér fannst og finnst enn að helst til mikil deyfð riki i stjóm rikisútvarpsins og nokkur skortur á metnaði fyrir stofnunarinnar hönd. Við þóttum dálítið gustmiklir og ég vil halda þvi fram að við höfum haft nokkuð einlæga löng- un til þess að gera rikisútvarpið að tilþrifameiri fjölmiðli og nær- göngulli við þjóðfélagskvikuna, en áður var. En þeim sem líður best i logni, jafnvel þótt nokkur þokuvottur sé þvi samfara, þeim geðjast ekki alltaf að gustinum. Ég lit svo á að stöðnun sé dauði allra fjölmiðla og hef engan áhuga á sofandi rikisútvarpi. Það er hinsvegar ástæða til þess að taka fram að ég tel að við höfum átt góða samvinnu við flesta af embættismönnum rikis- útvarpsins og ég vil þar sérstak- lega tilnefna framkv.stj. hljóð- varps, Guðmund Jónsson, dag- skrárstjóra hljóðvarps, Hjört Pálsson, Gunnar Stefánsson og Þorstein Hannesson, þáv. fulltrúa tónlistard. og núv. tónlistar- stjóra. Að öllum jafnaði rikti sæmilegur friður milli embættis- manna og útvarpsráðsmeirihlut- ans. Og ég held að ég hafi skilið við flesta embættismennina án þess að kali riki á milli. — Mál er að linni, þótt um- ræðuefnið sé hvergi nærri þrotið. En ekki er hægt að slá svo botninn I þetta viðtal að ekki sé drepið á afsetningu útvarpsráðs. Rök stjórnarflokkanna fyrir afsetn- ingarlögunum voru ein þau al- stystu i þingsögunni: Ráðið end- urspeglaði ekki valdahlutföllin á þingi og þessvegna var nauösyn- legt að setja það af með lögum, og taka upp fyrra skipulag. Meira hafðist ekki upp úr menntamála- ráðherra, sem bar frumvarpið fram. Hverjar voru hinar raun- verulegu ástæður afsetningarinn- ar? — Ég held að þetta sem þú minntist á séu hinar raunveru- legu ástæður. Núverandi stjórn- arflokkar hljóta að lfta svo á að útvarpsráð eigi á hverjum tima að endurspegla flokkspólitisk völd. Með þessu er raunverulega verið að segja að i útvarpsráði eigi að sitja flokkspólitfskir varð-. hundar — nota bene hægri sinn- aðir. Ég tel að okkur hafi verið sýnd- ur mikill heiður með þessari lagasetningu og f rauninni meiri en við áttum skilið. Heiðurinn er fólginn i þvi að útvarpsráðsmeiri- hlutinn skuli vera tekinn svo al- varlega að nauðsynlegt reynist að losna við fjóra einstaklinga með sérstakri lagasetningu, þegar að- eins voru eftir liðlega niu mánuð- ir af kjörtimabili þeirra. Jafn- framt afhjúpar lagasetningin af- stöðu þeirra manna, sem að henni stóðu og samþykktu hana, til þess hvað vera skuli hlutverk löggjaf- ar.valds. Þannig eru lögin ekki notuð til þess að skapa grundvall- arreglur, heldur til að losna við ó- þægilega einstaklinga. Og ef það er ekki pólitiskt ofstæki — þá veit égekkihvað felst i slikum orðum. Einar Karl skráði. CIA Framhald af 13. siðu. reyna að halda sínu meö öllum tiltækum ráðum. O.T.: Hvað um Ford og Kiss- inger i þessum átökum? V.M.: Þeir eru fulltrúar aftur- haldsins. Ford er hreinn fáráður. Ég er sammála þvi áliti John- sons, að Ford geti ekki samtimis gengið og tuggið. Kissinger er valdasjúkur og hættulegasti stjórnmálamaður Bandarikjanna i dag. Það á jafnt við um hann sem Rockefeller, að þeim stendur nákvæmlega á saijia um banda- risku þjóðina. O.T.: Heldur þú að hægt sé að búast við þvi að CIA geti orðið „heiðarleg” þjónusta? V.M.: Eg er ekki svo viss um það. Til þess þyrfti að kljúfa CIA i tvennt. Þann hluta, sem fæst við tækni, kannanir og skýrgreining- ar, mætti taka og gefa annað nafn. Framkvæmdavaldið þyrfti að hafa strangt eftirlit með þess- ari nýju stofnun, og þvi þyrfti að koma þannig fyrir að handhafar framkvæmdavaldsins vissu alltaf hvað hún væri að fást við. Hvað varðar leyniþjónustuna er ég þeirrar skoðunar að hana mætti leggja algjörlega niður. Þó við sleppum siðferðilegum mót- bárum gegn henni, er það stað- reynd að njósnakerfi hennar hef- ur verið mjög slæmt. Endurskipulagningunni væri best borgið með þvi að varðveita aðeins brot af CIA og FBI og hluta af starfsemi annarra slikra stofn- ana, gera úr þeim sjálfstæðar einingar á svipaðan hátt og gert er i bresku upplýsingaþjónust- unni. Þessar einingar ættu að vera smáar, undir ströngu eftir- liti og með mjög takmarkað verk- svið. O.T.: Hversvegna hættuð þér að starfa fyrir CIA áriö 1969? V.M.: Þegar ég gerði upp reikningana eftir þrjú siðustu ár- in var svo margt i starfseminni, sem mér féll ekki i geð, að ég missti áhugann. CIA gerði ekki það sem henni var ætlað að gera. Stofnunin streittist á móti þróun timans. Heimurinn i kring og bandariska þjóðin breyttust. Ráðamenn CIA skildu ekki breytingarnar og mat þeirra á hlutverki þjónustunnar var að minu mati rangt. , O.T.: Myndir þú hefja störf aft- ur hjá CIA, ef þjónustui^ni yrði gerbreytt og hún endurskipulögð eftir þinu höfði? , V.M.: Nei, það dytti mér ekki i hug. Ég hel' ekki áhuga á a8 taka þátt i leik um á ný, og iphanrikis- vandamá.in i Bandarikjunum eru svo brennandi, að þau eiga hug minn allan. \'\ i O.T.: Victor Marchettij þvernig get ég sannfærst um að þú sért hættur hjá CIA? Væri ekki allt eins liklegt að hlutverk þitt'^æri að koma fram með gagijrýni á CIA tii þess að undirbúa jarðveg- inn fyrir að ný og epdurskipulögð bandarisk levniþjónusta liti^dags- ins Ijós? V.M.: Þaðerenginn vegur fyrir þig að sanna neitt i þessu efni. (Þýtt og endursagt: EKII) Messías Framhald af bls. 10. að sofa eða matast. Þegar hann hafði lokið 2. þætti með Halllúja- kórnum, kom þjónn hans að hon- um, meðan tárin streymdu niður kinnar hans, og hann sagði: „Mér fannst ég sjá himnariki og Guð sjálfan birtast mér”. Handel fékk boð um að koma til Dublin til hljómleikahalds og þar var Messias frumfluttur i april árið 1742. Áheyrendur voru gagnteknir af hrifningu. Og ummæli dagblaðanna voru á sömu lund. „Mestu kunnáttu- menn telja það vera fegurstu tón- smið, sem um getur”. „Orð skortir til að lýsa þeim fögnuði, sem verkið vakti meðal hugfang- inna áheyrenda. Upphafnir hljómar, sem ýmist voru mildir eða magnaðir, tengdir háleitum, hjartnæmum orðum, gagntóku eyru og hjörtu áheyrenda”. Sú hrifningaralda, sem Messias vakti strax i upphafi, hefur siðan borist um allan hinn menntaða heim. Verkið, sem er i þremur þáttum eins og óperur þess tima, er einstætt meðal óratoria Hándels, þar eð það fjallar ekki um sögulega atburði og i þvi er engin atburðarás eins og i passi- um Bachs. Það er eins konar hug- leiðing um Frelsarann, spádóm- ana um komu hans, fæðinguna, þjáningu hans og dauða fyrir syndir mannkynsins, upprisu hans og endurlausn mannsins fyrir trúna á hann. Sterkra dramatiskra áhrifa gætir samt sem áður i verkinu, eins og vænta má, þar eð verk HSndels eru flest mótuð af dramatiskri tjáningu. Fróðir menn telja, að enginn hafi fyrr né siðar sýnt slika snilld sem HSndel i að semja laglinur og kóra fyrir mannsraddir, þótt Bach væri ofjarl hans i tónsmið- um fyrir önnur hljóðfæri. Ekkert verka sinna mat Handel jafnmikið og Messias. Það var siðasta verkið, sem hann stjórn- aði i Covent Garden, nokkrum dögum fyrir dauða sinn, þá löngu orðinn blindur. Hann dó 9 árum eftir Bach, á föstudaginn ianga árið 1759, 74 ára að aldri og sadd- ur lifdaga. Hann hvilir i West- minster Abbey i London, og á fagra marmarastyttu hans eru letruð orð og tónar: „I know that my redeemer liveth”. Ég veit, að lausnari minn lifir. I.G. Afsprengi Framhald af 14. siðu. faldlega sú, að GSl sá ekki ástæður til að senda mér þær og ekki heldur að segja einu orði frá þeim. Vissi ég þvi ekki um þessi nýju ákvæöi fyrr en £g kom I Landsflokkagllmuna. Það var ekki gagnrýnt sem slikt að Jón Unndórsson fékk áminningu eins og fleiri. Það var gagnrýnt að löglega tekiö og útfært bragð skyldi vera sæmt ólöglegt af misvitrum dómurum keppninnar. Þá er spurt og raunar dregið i efa að ég hafi verið viðstadd- ur alla gllmuna. Ég kom 10 min. áður en gllman hófst og fór með þeim siöustu úr hús- inu. Erlingur sat uppi I áhorf- endapöllum og sá þvl ekki marga af þeim sem I salnum voru. Og það skiptir mig engu máli hvort Erlingur trúir þvl eða ekki, enda kemur honum það hreint ekkert við. En svona til gamans þá vil ég minna hann á, aö glima Jóns og Ingva, sem Erlingur viður- kenndi að hafa ekki séð nógu vel, var ein af allra fyrstu glfmum keppninnar. Og hvers vegna ég var ekki hlaupandi um salinn meö myndavélina, þá kemur Erlingi það heldur ekkert við, ég met það sjálfur hvenær ég tek myndir og hvenær ég geri þaö ekki. Og vegna þess að ég sé það á skrifum Erlings, að hann veit ekki að ljósmynd sannar hvorki eitt né neitt I iþróttum, þá ætla ég að uppfræða hann að mynd af bragði Jóns hefði ekkert sannaö. \ Að lokum vil ég svo sérstak- lega benda á lokakafla greinar Erlings. Ef ég heföi skrifaö sléttog fallega um gllmuna þá var ég góður, en vegna þess að ég leyfði mér aö gagnrýna þá vitleysu sem þarna fór fram, þá er ég vondur. Þvi miður er þetta viðhorf rikjandi hjá flestum ráðamönnum Iþrótta á tslandi. Þá hefur mér heldur aldrei fundist að Jón en ekki Pétur ætti að vinna, ég vil að- eins að allir keppendur sitji við sama borð hjá dómurum, en ekki aö einstakir menn séu iagðir I einelti, eins og þvl miöur hefur oft verið um Jón Unndórsson. Og svo að endingu, Erlingur: Ég mun framvegis sem hingað til skrifa um hlutina eins og þeir koma mér fyrir sjónir, en ekki eins og þeir koma þér eða öðrum fyrir sjónir. —S.dór Áætlun Framhald af bls. 2. Ferðir til Norðurlanda, Þýska- lands, Luxemborgar og Bret- lands. Isumar munu þotur Flugfélags íslands fljúga 12 ferðir i viku frá Keflavik til Kastrup-flugvallar i Kaupmannahöfn. Þar af verða tvær ferðir á þriðjudögum, mið- vikudögum, fimmtudögum, laug- ardögum og sunnudögum. En ein ferð aðra daga. Að auki verða ftognar ferðir fyrir SAS, á mánu- dögum og föstudögum. Til ósló verða fjórar ferðir i viku, á mánudögum, þriðjudögum, föstu- dögum og sunnudögum. Til Stokkhólms verða tvær ferðir, á mánudögum og föstudögum. Til Frankfurt verður flogið á laugar- dögum. Til Luxemborgar fljúga þotur Loftleiða 15 ferðir i viku. Til London verða fimm ferðir i viku og fimm ferðir til Glasgow. Til Færeyja verða fjórar ferðir i viku. Sem að framan greinir verður nú i fyrsta sinn flogið áætl- unarflug milli landa frá öðrum flugvöllum en Reykjavik og Keflavik. A fimmtudögum munu Fokker Friendship flugvélar Flugfélagsins fljúga frá Reykja- vfk til Egilsstaða og þaðan til Færeyja. A Egilsstöðum verður á sama tima áætlunarflugvél, sem kemur frá Hornafirði, þannig að farþegar þaðan ná framhalds- flugi með Færeyjaflugvélinni. A sunnudögum verður flogið Vogar/ Egilsstaðir/ Reykjavik og verður sama fyrirkomulag hvað farþega til Hornafjarðar áhrærir. Bókavika Framhald af bls. 3. unni. Bókina þýddi Anna Valdi- marsdóttir. 6. april: Barnaskemmtun Kl. 14.00 Brúðuleikhúsið Leik- brúðuland sýnir þættina Meistari Jakob og pylsusalinn og J.J. og Djúpsystur syngja. Aðgangseyrir að barnaskemmtuninni er kr. 150.00. 1 tengslum við barnabókavik- una verða sýningar i ýmsum söfnum og má þar nefna barna- bókasýningu I Norræna húsinu. Er það yfirlitssýning á frum- sömdum, islenskum barnabókum á þessari öld. Þar verður og sýn- ing á myndskreytingum úr is- lenskum barnabókum, þar á meðal myndir eftir Harald Guð- bergsson, sem hann fékk verð- laun fyrir á myndskreytingasýn- ingu i Tékkóslóvakiu. Einnig er fyrirhugað að hafa i Norræna húsinu sýnishorn af gömlum og nýjum leikföngum. I Landsbóka- safninu verður sýning á verkum H.C. Andersen. Allir dagskráriið- irnir eru opnir almenningi. Veggspjald verður gefið út i til- efni alþjóðlega barnabókadagsins og afmælis H.C. Andersens. Er það teikning Ib Spang Olsen við ævintýrið Elverhöj. (Álfhól) og er ævintýrið birt i heild á bakhlið spjaldsins i þýðingu Sigurðar A. Magnússonar. Er þetta i fyrsta sinn, sem þetta ævintýri er þýtt á islensku. Veggspjaldið er þannig gert, að brjóta má það saman og gera úr þvi bók með texta sög- unnar. Verður það til sölu á barnabókavikunni og kostar 300 krónur. Veggspjald þetta verður gefið samtimis út i að minnsta kosti fjörutiu löndum, sem aðild eiga að alþjóðlega barnabókar- deginum. Einnig gefur Félag bókasafns- fræðinga út tvö ný veggspjöld, unnin af nemendum Myndlistar- og handiðaskóla tslands og eru þau tengd bókum og bóklestri.Þá hefur Rikisútvarpiö i tilefni Barnabókavikunnar fengið Silju Aðalsteinsdóttur til þess að flytja yfirlitserindi um islenskar barna- bækur. — Undirbúningsnefnd vik- unnar skipa þær Kristin Unn- steinsdóttir og Sigrún Klara Hannesdóttir. —dþ- Dömur athugiö! Höf um opið alla sunnudaga meðan fermingar standa yfir. Opið þriðjudaga — föstudag kl. 9-6, laugardag kl. 8.30-4 e.h. 'Wárgreiðslusto(lan ‘mulSögu sími 21 690. 30. leikvika —leikir 22. mars 1975 Orslitaröð: 1X2 — Xll — 121 — 12X 1. VINNINGUR: 11 réttir — kr. 145.000.00 7131 37175 2. VINNINGUR: 10 réttir — kr. 5.100.00 159 3477 6944 9865 35379+ 36827 + 37324 1530 5797 7194 10787 35878 37175 37400 2198 5798 7312 + 12127 36400 37324 38367 + 3016 5810 8825 +nafnlaus. Kærufrestur er til 14. aprll kl. 12 á hádegi. Kærur skulu vera skriflegar. Kærueyðublöð fást hjá umboösmönnum og aðalskrifstofunni. Vinningsupphæðir geta lækkað, ef kærur verða teknar til greina. Vinningar fyrir 30. leikviku verða póstlagðir eftir 15. aprll. Handhafar nafnlausra seðla verða að framvisa stofni eða senda stofninn og fullar upplýsingar um nafn og heimilis- fang til Getrauna fyrir grciðsludag vinninga. GETRAUNIR — íþróttamiðstööin — REYKJAVIK

x

Þjóðviljinn

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.