Þjóðviljinn - 02.04.1975, Side 1

UOWIUINN
Miðvikudagur 2. april 1975 —40. árg.— 73. tölublað
Eðvarð Sigurðsson um samkomulagið:
, Verkalýðs-
hreyfingin
á sjálf
að velja
tíma
Eðvarð Sigurðsson
til verkfalla
Heitir og er bráðabirgða
samkomulag
Þjóðviljinn ræddi stutt-
lega við Eðvarð Sigurðs-
son, formann Dagsbrúnar
um bráðabirgðasamkomu-
lagið/ sem undirritað var
fyrir páskana með fyrir-
vara um samþykki i félög-.
unum.
Eðvarð sagði:
Eins og samkomulagið ber með
sér, þá er það mjög óvenjulegt
sem samningur, enda gert undir
mjög óvenjulegum kringumstæð-
um. Visitalan, sem á að tryggja
kaupmáttinn hefur ekki verið i
sambandi i tæpt eitt ár, og kaup-
mætti launanna þvi stöðugt hrak-
að. Það er óvenjulegt við þetta
samkomulag, hvað gildistiminn
er skammur, eða aðeins tveir
mánuðir fram i timann, til 1. jóni
n.k., —og einnig er óvenjulegt, að
samkomulagið gildir aftur fyrir
sig I einn mánuð, eða frá 1. mars
s.l.
Þetta samkomulag heitir og er
bráðabirgðasamkomulag, og ber
það að öllu leyti með sér.
Sú kauphækkun, sem með þvi
er ákveðin, er aðeins eins konar
verðlagsuppbót til bráðabirgða
þessa 3 mánuði, sem er sama
timabil og venjulegt er milli verð-
lagsbóta samkvæmt samningum.
Þvi fer ákaflega fjarri, að þetta
samkomulag bæti nema lltinn
hluta af þeirri kjaraskerðingu,
sem orðin er. Sé litið á timabilið
frá 1. febrúar sl. til 1. mai nk., þá
gerir þessi kauphækkun senni-
lega alls ekki meira en samsvara
þeim verðhækkunum, sem orðið
hafa eða fyrirsjáanlegar eru, —
aðeins á þessu þriggja mánaða
timabili.
Þegar þessi kauphækkun er
metin, er engu að siður rétt að
hafa i huga, hver ætlunin var að
skammta verkafólki af hálfu
stjórnvalda og atvinnurekenda.
Rétt fyrir 1. mars var vitað, að
rikisstjórnin ætlaði með lögum
frá alþingi að skammta fólki nýj-
ar jafnlaunabætur, að upphæð kr.
3.600,— á mánuði og einvörðungu
á dagvinnu. Eina boð atvinnurek-
enda, sem fram kom vikum sam-
an, þegar rikisstjórnin hafði fallið
frá lagasetningu, var kr. 3.800,—,
og einnig einvörðungu á dag-
vinnu.
Með starfi samninganefndar-
innar, og þó fyrst og fremst með
þeirri ógnun verkalýðsfélaganna
að láta koma til verkfalls þann 7.
þessa mánaðar, þá tókst þetta
samkomulag, sem felur i sér kr.
4.900,— I hækkun á mánuði á dag-
vinnu og kemur svo jafnt á dag-
vinnu sem yfirvinnu, þannig að
hlutföilin þar á milli haldast ó-
breytt (40% á eftirvinnu, 80% á
næturvinnu), en það tel ég út af
fyrir sig mikinn ávinning, ekki
einvörðungu f járhagslega, heldur
einnig af grundvallarástæðum.
Hækkunin á Dagsbrúnartaxta
verður samkvæmt þessu sam-
komulagi frá liðlega 10% og upp i
tæp 13%.
Ég er sannfærður um, að við
gátum ekki náð lengra en þetta i
samningum nú, án þess að til
vinnustöðvana hefði komið. Það
var mat 9 manna samninga-
nefndarinnar, að rétt væri að
gera þetta bráðabirgðasam-
komulag nú, — og nota svo tim-
ann fram til 1. júni, annars vegar,
til að freista þess, að ná varan-
legri samningum, og er þá númer
eitt að fá fram nýjar verðlags-
bætur á kaupið, — og á hinn bóg-
inn til að undirbúa verkalýðsfé-
lögin til frekari baráttu I þvi skyni
að endurheimta gildi samning-
anna frá þvi i fyrra. Án verðlags-
bóta á kaupið er útilokað að
semja nema til örfárra mánaða i
senn, svo sem nú er gert.
Þegar verkalýðsfélögin hafa
haft þetta samkomulag til með-
ferðar, reikna ég með að þráður-
inn verði fljótlega tekinn upp að
nýju við samningaborðið og haid-
ið áfram tilraunum til frekari
samningsgerðar.
Varðandi hugsanleg verkföll vil
ég á þessu stigi málsins aðeins
segja það, að ég tel, að verkalýðs-
hreyfingin eigi sjálf að velja sér
tima til verkfalla, ef til þeirra
þarf að koma, — þegar vigstaðan
er verkafólkinu hagstæð.
Eldvík
tók niðri
Eldvikina, flutningaskip fra
Reykjavik, tók niðri um helgina,
þegar hún var að fara fullfermd
saltfiski út úr Hornafjarðarhöfr.
Eldvikin er 2800 lesta skip, og
tók um 2000 tonn af saltfiski á
Höfn. Skipið risti djúpt, svo hlað-
ið, og tók aðeins niðri i sandbakka
er það var á leiðinni út. Skipinu
varð ekki meint af, losnaði strax
á næsta flóði og stefnir nú á
Portúgal. — GG
Myndin er tekin á laugardag fyrir páska: Akranes hillir uppi. í forgrunni mannvirkin i örfirisey.
Mynd AK.
Sjómannafélag Reykjavíkur og fleiri félög:
Forstjóri
framleiðslu-
Verkfall boðað 9. apríl
Sjómannafélag Reykja-
víkur og fleiri félög hafa
nú boðað verkfall frá og
með 9. april. Þjóðviljinn
komst á snoðir um þessa
verkfallsboðun 1 gærdag.
Þá stóðu mestallan daginn
samningafundir milli full-
trúa útgerðarmanna og
S jómannasambands Is-
lands. Stóðu fundirnir
fram á kvöldið.
Ekki hafa verið i gangi neinar
viðræður við fulltrúa yfirmanna á
fiskiskipaflotanum, togurum eða
bátum. Hafa forustumenn þess-
ara félaga ekki hugsað sér að
móta endanlega stefnu sina I
kjaramálunum fyrr en sést fyrir
endann á þeim ráðstöfunum sem
rikisstjórnin hyggst beita sér
fyrir i sjávarútvegi. Mun væntan-
legt á fimmtudag lagafrumvarp
um þau mál og þá óttast sjómenn
að enn eigi að skerða skiptaprós-
entuna.
Verkfallsboðun Sjómannafé-
lags Reykjavikur og fleiri félaga
nær til togara- og bátaútgerðar.
eftirlits
Jóhann Guðmundsson, éfna
verkfræðingur, var frá og með
deginum i gær, skipaður forstjóri
Framleiðslueftirlits sjávarút-
vegsins. Framleiðslueftirlitið er
ný stofnun, mun hún meðal ann-
ars yfirtaka starfsemi fiskmats
rikisins.
130 Viðlagasjóðshús óseld
Um 70 á Reykjavikursvœðinu, en 60 eru dreifð á 10 staði á landinu
Viðlagasjóður á enn eftir að
selja 130 hús. Flest þessara ó-
seldu húsa eru I Reykjavlk,
Kópavogi og Mosfellssveit, eða
um 70 taisins, kringum 20 á
hverjum þessara staöa, en hin
húsin eru dreifð um landið,
samtals á um 10 staöi.
Þorgeir Halldórsson hjá Við-
lagasjóði tjáði Þjóðviljanum, að
samkvæmt hans bókum ætti
hvergi að standa autt Viðlaga-
sjóðshús.
„Ef hús standa auð, stafar
það af þvi að eigendur hafa ekki
flutt i þau, eða nýir eigendur
hafa ekki leigt þau.”
Verð Viðlagasjóðshúsanna er
mismunandi. Þau I Mosfells-
sveit kosta flest um 6 miljónir. 1
Kópavogi kosta þau um 7
miljónir og í Breiðholtinu i Rvik
kosta þau um 7,5 miljónir. (Jti á
landi er verðið svo 4,2 miljónir
eða 4,8 miljónir.
Húsin eru seld með 50% út-
borgun — þ.e. helmingurinn
greiðist á einu ári og hinn helm-
ingurinn með tiu ára skulda-
bréfi. Vextir af skuldabréfinu
munu fylgja innlánsvöxtum
banka, hækka ef bankavextirnir
hækka, lækka ef þeir lækka. Nú
eru innlánsvextirnir 13% — GG.