Þjóðviljinn - 02.04.1975, Blaðsíða 16

I
vúmim
Miðvikudagur 2. aprll 1975.
^IQui Nhon og Nha
Trang fallnar
Lon Nol
r land
flý
PHNOMPENH 1/4 — Götu-
bardagar geisa nú i Neak
Luong, mikilvægri ferjuborg
viö Mekong á milli
Phnompenh og víetnömsku
Þjóðareiningarsamtaka Kam-
bódiu hefur setiö um
borgina um iangt skeið. Hata
þjóöareiningarmenn ruöst
gegnum varnarlinur Lon Noi-
manna fyrir noröan borgina
og hafa nú um helming hennar
á sinu valdi. Talið er vist aö
leifar Lon Nol-liösins i borg-
inni gefist upp þá og þegar.
Fall borgarinnar yrði mikið
áfall fyrir Lon Nol-stjórnina,
meðal annars vegna þess að
eftir töku borgarinnar gætu
þjóðareiningarmenn beitt þvi
6000 til 10.000 manna liði, sem
þeir hafa við Neak Luong, viö
Phnom-penh. Herstjdrn Lon
Nols f Phnompenh er sögð
ófær um að sjá liði sinu i Neak
Luong fyrir nokkrum birgð-
um. Varnarlínur Lon Nol-
hersins kringum Phnompenh
eru nú sagðar mjög þunnskip-
aðar orönar vegna mikils
mannfalls, og i dag hörfuðu
Lon Nol-liðar úr bækistöðvum
um tuttugu kilómetra sunnan
höfuðborgarinnar á vestur-
bakka árinnar Bassac.
Til stóð að Lon Nol yfirgæfi
sitt sökkvandi skip i dag
ásamt forsætisráðherra sinum
Long Boret og fleiri fyrir-
mönnum, og segjast þeir ætla i
„opinbera heimsókn” til
Indónesiu, Japan og Banda-
rikjanna, Sagt er að Lon Nol
ætli fyrst til Balí, sem er sú
eyja Indónesiu sem orðlögðust
er fyrir fegurð og mjög sótt af
rikum túristum. Ætlar Lon
Nol að slappa þar af eitthvað
fyrst um sinn. Engum, hvorki
vinum né óvinum dettur i hug
aö hann hyggi á afturkomu,
þótt hann segi það sjálfur.
SAIGON 1/4 — Vestrænar
fréttastofur hafa nú stað-
fest þá frétt/ er Tass-
fréttastofan sovéska birti
þegar í gær, að hersveitir
Þjóðfrelsisfylkingarinnar
hefðu tekið Qui Nhon,
þriðju stærstu borg Suður-
Víetnams og mikilvægustu
borgina á miðhluta strand-
lengjunnar. Er að heyra að
hersveitir Saigon-stjórnar-
innar hafi orðið að gjalti,
þegar þjóðf relsisliðar
sóttu að, og gef ið upp borg-
ina mótspyrnulítið.
Fréttamenn segja að allt bendi
til þess aö vörn Saigon-hersins
meðfram allri strandlengjunni
suðurundir Saigon sé að leysast
upp. Taka Qui Nhon er mesti sig-
urinn, sem þjóðfrelsisliðar vinna
frá þvi að þeir tóku Danang, aðra
stærstu borg landsins, fyrir
þremur dögum. Talsmenn
Saigon-stjórnar segja að við töku
þessara beggja borga hafi vik-
ingasveitir þjóðfrelsisliða læðst
inn i borgina og ráðist þar að
Saigon-liðum að óvörum, jafn-
hliða þvi sem hersveitir þjóö-
frelsisliöa hófu áhlaup utan frá.
Talsmenn Þjóðfrelsisfylk-
ingarinnar segja hinsvegar að al-
menningur I báðum þessum borg-
um og vlöar hafi gert uppreisn er
hersveitir þjóðfrelsisliða nálguð-
ust, og hafi sú aðstoð flýtt mjög
fyrir sigrum þjóöfrelsisliöa und-
anfariö.
Fregnir berast nú af mikilli
ringulreið I Saigon-hersveitum
þeim, sem ætlað er að verja borg-
irnar Nha Trang og Cam Ranh
syðstá austurströndinni, og þykir
það benda til þess að vörn Saigon-
liða þar sé þegar komin i ónýtt
efni. Fólk, sem kom frá Nha
Trang til Saigon i dag, sagði að
hermenn Saigon-stjórnar i Nha
Trang væru orðinn agalaus skrill,
sem rændi og ruplaði og skyti á
hvað sem fyrir væri eftir geð-
þótta. Flugsamgöngur við Nha
Trang hafa verið stöðvaðar ann-
an daginn i röð.
Bandarikin hafa komið upp sér-
stakri loftbrú til hinna hart
keyrðu vina sinna i Vietnam og
nota til þess meðal annars flug-
vélar af gerðinni Galaxy, sem er
stærsta flutningaflugvél i heimi.
Ein slik vél lenti á flugvelli
skammt frá Saigon i dag og var
með fjórtán 105 mm fallbyssur. A
flóttanum að norðan siðustu tvær
vikurnar hefur Saigon-herinn
misst gifurlegt magn vopna og
hergagna, alls að verðmæti um
600 miljónir dollara að sögn
bandarikjamanna, og mun mest-
ur hlutinn af þeim birgðum hafa
komist óskemmdur i hendur þjóð-
frelsisliðum. Tilgangur kana með
loftbrúnni mun vera að bæta það
tjón upp að einhverju leyti. — 1
Washington sagðist James
Schlesinger, varnarmálaráð-
herra Bandarlkjanna, búast viö
árás á Saigon áður en langt um
liði, og óstaðfestar fréttir hermdu
að bandariskir sendiráðsstarfs-
menn og borgarar væru þegar
teknir að yfirgefa höfuðborgina.
Síðari fréttir:
Þjóðfrelsisliðar hafa tekið Nha
Trang, og er Saigon þá ein á valdi
stjórnar Thieus af fjórum mestu
borgum landsins. Með töku Nha
Trang má heita að öll austur-
strönd Suður-Vietnams sé á valdi
Þjóðfrelsisfylkingarinnar.
Svo að segja allt svæðið norðan
linunnar, sem dregin er yfir
Suður-VIetnam sunnanvert, er nú
á valdi Þjóðfrelsisfylkingarinnar,
eða nærri tveir þriðju hlutar
landsins. Auk þess mun Þjóð-
frelsisfylkingin’hafa á sinu valdi
um heiming svæðisins sunnan
linunnar.
Biður um
aðstoð
GENF 1/4 — Flóttamannamála-
stjóri Sameinuðu þjóðanna hefur
tilkynnt, að ekkert sé þvi til fyrir-
stöðu að hjálp til fólks á yfirráða-
svæði Þjóðfrelsisfylkingar Suður-
Vietnams komist til þess gegnum
Norður-VIetnam. Hefur Wald-
heim, framkvæmdastjóri Sam-
einuðu þjóðanna, falið flótta-
mannamálastjóra og Barna-
hjálparsjóði Sameinuðu þjóðanna
(UNICEF) aö sjá tii þess að hjálp
berist til fórnariamba striðsins i
Indókina.
Þannig yrði kaupið
Svo sem áður hefur verið skýrt frá I Þjóðvilj-
anum gerir bráðabirgðasamkomulagið, sem
undirritað var i kjaramálunum fyrir páska ráð
fyrir að kaup hækki um kr. 4.900,- á mánuði fyrir
dagvinnu og siðan ;yfirvinna samsvarandi I
réttum hlutföllum.
Þetta þýðir aö hjá vikukaupsmönnum á dag-
vinnan að hækka um kr. 1138,- fyrir vikuna og
yfirvinna samsvarandi.
Timakaupið hækkar um kr. 28,30 dagvinnan,
kr. 39,60 eftirvinnan og kr. 50,90 nætur- og helgi-
dagavinna.
3. taxti Dagsbrúnar, sem er lægsti taxti fé-
lagsins, yrði sem hér segir eftir starf i eitt ár (i
svigum núverandi kaup)
Dagvinna: kr. 252,40 á timann (224,10)
Eftirvinna: kr. 353,40 á timann (313,70)
Næturvinna: kr. 454,30á timann (403,40)
Og 6, taxti, sem er meðaltaxti Dagsbrúnar yrði
þannig:
Dagvinna: kr. 268,50 á timann (240,20)
Eftirvinna: kr. 375,90 á timann (336,30)
Næturvinna: kr. 483,30á timann (432,40)
Portúgölsku kosningarnar:
12 stjórnmálaflokkar
LISSABON 1/4 — Kosningabar-
áttan i Portúgal hefst opinberlega
á morgun, en þingkosningar eiga
aö fara fram I ‘ landinu 25.
april. Tólf stjórnmálaflokkar
bjóða frain i kosningunum, og
segjast niu þeirra stefna að þvi að
Portúgal verði marxiskt þjóðfé-
lag.
Frá miðnærri i nótt er
portúgölskum fjölmiðlum skylt
að gefa öllum flokkum jafnmik-
inn uppslátt og pressu, og bannað
er að birta niðurstöður skoðana-
kannana. Er þetta gert til að
koma I veg fyrir að nokkrir flokk-
ar geti misbeitt fjölmiðlunum sér
i hag.
Ýmislegt fleira er gert til þess
að koma i veg fyrir misbeitingu
fjármagns og annars i kosn-
ingabaráttunni. Flokkarnir fá
tima I sjónvarpi og útvarpi i hlut-
falli við fjölda frambjóðenda, en
þeir fá ekki að birta i blöðum aug-
lýsingar, sem borgað er fyrir. I
kosningunum á að kjósa 247 þing-
menn, sem eiga svo að setjast við
að semja nýja stjórnarskrá. Eru
þetta fyrstu kosningarnar i
Portúgal i 49 ár, þar sem stjórn-
málaflokkar hafa fengið að eigast
við. Siðar á árinu fara fram aðrar
kosningar til löggjafarþings.
r
Osamið milli kjararáðs verslunarinnar og um 20% verslunarmanna:
Kjararáðið vill sau ma
Banaslys á
Stokkseyri
Unglingar
komust inn i
spennistöð
að ríkinu
í dag hefjast viðræður Kjara-
ráðs verslunarinnar og fulitrúa
versiunarmanna, sem enn er
ósamið fyrir. Þótt Landssamband
islenskra verslunarmanna hafi
undirritað samningana milii ASt
og Vinnuveitendasambandsins er
enn ósamið viö Kaupmannasam-
tökin, Félag Isl. stórkaupmanna
og Verslunarráð tslands, en þessi
samtök standa utan Vinnuveit-
endasambandsins. Fram til þessa
hafa samningar við þau ávalit
fylgt almennu samningunum, en
svo varð ekki að þessu sinni,
mörgum verslunarmönnum til
undrunar.
Kjararáð verslunarinnar hefur
nú tilkynnt að áðurnefnd samtök
atvinnurekenda i verslun muni
ekki hækka kaup I samræmi við
ASl-samningana fyrr en gengið
hafi verið frá samningum við
þau. Kjararáð ber fyrir sig að
verslunarmenn hafi ekki sett
fram neinar kröfur. Landssam-
band isl. verslunarmanna bendir
hinsvegar á að það hafi falið niu
manna samninganefnd ASt
samningsumboð og kröfur félags-
manna hafi komið fram I kjara-
málaályktunum ASÍ, sem sátta-
semjari hafði til meðferðar.
Hjörtur Hjartar, formaður
Kjararáðs verslunarinnar, viður-
Haraldur Steinþórsson varafor-
maður og framkvæmdastjóri
Bandalags starfsmanna rikis og
bæja kvaðst ekkert geta sagt um
kjaramál opinberra starfsmanna
á þessu stigi málsins, er við höfð-
um samband viö hann I gær.
Hann efaðist um að nokkrar við-
kenndi I dag að það væru sam-
búðarvandamál meðal atvinnu-
rekenda, sem hefðu valdið þvi að
kjararáðið hafnaði samfylgd við
Vinnuveitendasambandið að
þessu sinni. Koma þar til ólikir
hagsmunir innan Sambandsins og
deilur um verkaskiptingu. Hann
kvað hinsvegar ekki standa á
versluninni að semja um kjara-
bætur til handa starfsfólki.
Hinsvegar yrði lagt kapp á það I
væntanlegum samningum að fá
rikisvaldið til þess að leiðrétta
ýmislegt misrétti, sem verslunin
ræður yrðu milli BSRB og við-
semjenda þess fyrr en eftir næstu
helgi „enda þurfum við tima til
þess að átta okkur á þvi sam-
komulagi sem samninganefnd al-
þýðusambandsins gerði á dögun-
um”. Haraldur sagði að þaö hefði
staðið til að samninganefnd
teldi sig búa við t.d. i verðlags-
málum.
Talið er að enn sé ósamið við
um 20 prósent verslunarmanna,
en i Landssambandi versiunar-
manna eru á sjöunda þúsund fé-
lagsmenn. Hér er aðallega um að
ræða smærri vinnustaði að ræða
þvi að stærri fyrirtæki, sem hafa
verslunarmenn i sinni þjónustu,
svo sem olíu- og tryggingarfélög,
Sláturfélag Suðurlands, og
Vinnumálasamband samvinnufé-
laga eru i Vinnuveitendasam-
bandinu
BSRB tæki til viö aö ræða við
mótaðila sina samhliða ASÍ-við-
ræöunum i siðustu viku, en úr þvi
varð ekki þar eð svo skjótt dró til
samkomulags hjá verkalýðsfé-
lögunum og atvinnurekendum.
Banaslys varð I tengistöð
rafveitunnar á Stokkseyri á
mánudaginn var. 17 ára piltur,
Sigurjón Magnússon, Hátúni,
Stokkseyri, fór ásamt félaga
sinum inn i spennistöðina
nærri þorpinu, tók þar á ein-
hverri rafmagnsleiðsiu, fékk i
sig 6000 volta rafstraum og
mun hafa látist samstundis.
Þetta var um klukkan 15 á
mánudaginn, og telur lögregl-
an á Selfossi, að spennistöðin
hafi veriö opin þegar piltarnir
tveir komu þar að. Stöðin á
vitanlega að vera læst, en hún
mun hafa verið brotin upp, og
álitur lögreglan að það hafi
einhverjir gert nokkru áður en
piltarnir tveir komu þar að.
Félagi Sigurjóns hljóp eftir
hjálp er hann sá hvað gerðist,
um 100 metrar eru frá spenni-
stöðinni út á veg. A veginum
komst hann I bil heim, og
hringdi þar á lögreglu. Raf-
magnið fór af Stokkseyri þeg-
ar Sigurjón heitinn fékk
strauminn I sig. — GG
BSRB:
VIÐR LDI U FRAMUNDAN