Þjóðviljinn - 09.04.1975, Blaðsíða 4

4 StÐA — ÞJÓÐVILJINN Miövikudagúr 9. apríl 1975.
DIOÐVIUINN
MÁLGAGN SQSÍALISMA
VERKALÝÐSHREYFINGAR
OG ÞJÖÐFRELSIS ,
Ltgefandi: ÍJtgáfufélag Þjóöviljans
Framkvæmdastjóri: Eiöur Bergmann
Ritstjórar: Kjartan Ólafsson,
Svavar Gestsson
Fréttastjóri: Einar Karl Haraidsson
Umsjón meö sunnudagsblaöi:
Vilborg Haröardóttir
Ritstjórn, afgreiösla, auglýsingar:
Skólavöröust. 19. Sími 17500 (5 llnur)
Prentun: Blaöaprent h.f.
STÆRSTA HAGSMUNAMALIÐ
Að undanförnu hafa flest verkalýðs-
félögin samþykkt samninga þá sem
9-mannanefndin gerði. En samþykktum
félaganna hafa fylgt samþykktir þar sem
vinnubrögð forustu Alþýðusambands
íslands hafa verið gagnrýnd mjög
harðlega. Vissulega er margt til i þeirri
gagnrýni, en Þjóðviliinn vill einnig vekja
athygli á að hér er ekki við forustumenn-
ina eina að sakast. Fólkið verður sjálft að
taka til sinna ráða, þvi forustan kemst
auðvitað aldrei lengra en fólkið vill halda.
Nú á næstu vikum þarf fólkið og
forustan að sameinast um kröftugt átak
þar sem afl verkalýðshreyfingarinnar
sameinast þeim stjórnmálaöflum sem
vilja vinna að stærsta hagsmunamáli
verkalýðsins á Islandi nú til dags: þvi að
rikisstjórn ihalds og Framsóknar segi af
sér.
EKKERT ER DÝRMÆTARA EN FRELSIÐ
Fyrir liðlega einu ári gerði fyrrverandi
rikisstjórn Islands samning um brottför
bandariska hersins. Þessi samningur
stjórnarflokkanna var ákaflega merki-
legur viðburður; i fyrsta sinn i sögu her-
námsins tókst að koma á blað samkomu-
lagi flokka sem höfðu meirihluta á alþingi
um það hvernig brottflutningi hersins
skyldi áttað. En jafnsnemma og rikis-
stjórn Islands komst að samkomulagi um
brottför hersins var afhent á alþingi
undirskriftarskjal frá tugum þúsunda
landsmanna þar sem rikisstjórnin var
vinsamlegast beðin um það að halda
áfram að hafa erlendan her á Islandi.
Eins og kunnugt er urðu harðar
umræður manna á meðal um herstöðva-
málið á þessum tima og fram yfir siðustu
alþingiskosningar. Þá hljóðnuðu þær
umræður og þær hafa legið niðri að mestu
siðan. Núverandi rikisstjórn Islands ætlar
sér ekki að hrófla við bandariska hernum;
þessi rikisstjórn er þægðin uppmáluð og
gerir það eitt sem húsbændum hennar i
Washington er þóknanlegt.
Þetta er rifjað upp nú vegna þess að
mjög er um þessar mundir rætt um Viet-
namsstriðið. Það strið hefur haft i för með
sér ólýsanlegar þjáningar fyrir alþýðuna,
en þeim þjáningum gæti sem betur fer
senn tekið að linna, ef alþýðan vinnur
sigur yfir afturhaldsöflunum. Þessi
afturhaldsöfl hafa verið handbendi banda-
risku stjórnarinnar, eins konar fram-
lenging hennar inn i Indókina. En nú ber
það við á Islandi, þegar alþýðan er að
vinna sigur á kúgurum sinum og arð-
ræningjum i Vietnam, að eitt islensku
dagblaðanna hrópar hástöfum að horf-
urnar i Vietnam séu „iskyggilegar”.
Þegar blásnauðu striðshrjáðu bændafólki
tekst að rifa af sér viðjar bandarisks
bensinhlaups og flisasprengja gagnrýnir
Morgunblaðið á íslandi ekki bandarikja-
menn fyrir að beita jafn viðurstyggilegum
aðgerðum; i Morgunblaðinu er talað um
griðrof kommúnista!
Það sama gerðist um það leyti sem rétt-
kjörin rikisstjóm íslands var i þann
veginn að ná samkomulagi um brottför
hers þess sama stórveldis og leggur til
morðtólin i Vietnam. Þá hrópaði Morgun-
blaðið hástöfum um griðrof kommúnista
og það var sannast að segja óhugnanlegt
að sjá hvað þessu afturhaldssamasta mál-
gagni Pentagons á jörðunni tókst að æsa
marga góða og gegna menn á móti heil-
brigðri skynsemi þessa dagana fyrir réttu
ári. Enn á ný ætlar Morgunblaðið nú að
egna fólkið gegn skynseminni — að þessu
sinni vegna þess að alþýðan leyfir sér að
risa upp gegn kúgunaröflunum i Vietnam.
En afstaða Morgunblaðsins til striðsins i
Vietnam og til hersetunnar á Islandi er af
sömu rót. 1 báðum tilvikunum er um það
að ræða að stórveldi fer með leppum
sinum með yfirgangi yfir smáþjóð. I
Vietnam hefur alþýðan orðið að úthella
blóði sinu til þess að losna við erlenda
áþján, á Islandi ætlar landsfólkið að velta
af sér erlendri hersetu með almennu póli-
tisku starfi.
Morgunblaðinu er i nöp við frelsi
fólksins, það samræmist ekki striðs-
ráðuneytinu Pentagon. Fólkið veit hins
vegar eins og Ho Chi Minh forðum, að
„ekkert er dýrmætara en frelsið”. Þess
vegna heldur það hvarvetna áfram að
berjast og vinna sigra.
—s
Fyrirspurnum Helga svarað:
Um hjúkrunar-
og Ijósmœðranám
Vilhjálmur Iljálmarsson,
menntamálaráðherra og Matt-
hías Bjarnason, heilbrigðisráð-
herra svöruðu á alþingi i gær
fyrirspurnum frá Helga Seljan
um menntun i hjúkrunarfræðum
og um endurskoðun reglugerðar
um ljösmæðranám.
Spurningar Helga voru á þessa
leið:
Hvað hafa margir nemendur
innritast i Nýja hjúkrunarskölann
árin 1972, 1973 og 1974?
Hvernig er áætlað, að starfsemi
skólans verði háttað næsta skóla-
ár?
Fullnægir Hjúkrunarskóli ís-
lands eftirspurn um hjúkrunar-
nám og ef svo er ekki, er Nýi
hjúkrunarskólinn nýttur sem
skyldi?
Hvenær má vænta niðurstöðu
frá nefnd þeirri, er skipuð var til
að endurskoða reglugerð um
Ljósmæðraskóla Islands?
Getur ráðherra upplýst nokkuð
á þessu stigi um störf og niður-
stöður nefndar þessarar?
Menntamálaráðherra svaraði
spurningunum er lúta að
menntun i hjúkrunarfræðum. I
svari hans kom fram:
Haustið 1972 innrituðust 23 ljós-
mæður i Nýja hjúkrunarskólann
og áttu þar fyrir höndum rúmlega
2ja ára nám. Árin 1973 og 1974
innrituðust engir nýir nemendur i
þennan skóla, enda mátti skólinn
heita húsnæðislaus. Nú hefur
skólinn fengið húsnæði að Suður-
landsbraut 18, þ.e. 2 kennslu-
stofur og eina litla verknáms-
stofu. Nú standa þar fyrir dyrum
5 vikna námskeið fyrir
hjúkrunarkonur og ljósmæður. Á
hausti komanda verður nýr hópur
ljósmæðra tekinn i skólann. óvist
er hvort aðrir nemendur verða
teknir i skólann i haust. Meiri-
hluti hjúkrunarnámsins fer fram
á sjúkrahúsum og takmarkast
fjöldi nema m.a. af þvi hversu
mörgum nemum sjúkrahúsin
geta tekið við.
Hjúkrunarskóli Islands (sem er
annar skóli en Nýi hjúkrunar-
skólinn) hefur siðustu 3 ár tekið
við öllum þeim nemendum, sem
um skólavist hafa sótt og haft
fullnægjandi undirbúnigs-
menntun. Um 100 nemendur hafa
innritast á ári og reiknað er með,
að á þessu ári og næstu árum
muni um 80 hjúkrunarkonur út-
skrifast þaðan árlega. Mikill
skortur hefur verið á hjúkrunar-
kennurum, en ráðuneytið veitir
og hefur veitt styrki til sliks náms
erlendis og hafa nokkrir þeirra,
sem nú kenna við skólann notið
slikra styrkja á undanförnum
árum.
Heilbrigðisráðherra svaraði
fyrirspurn Helga um ljósmæðra-
nám og sagði m.a.:
Nefnd til að endurskoða reglu-
gerð um nám þetta var skipuð 6.
júni s.l. Hún hefur aflað upplýs-
inga um ljósmæðranám erlendis,
en ekki lokið störfum. Lýkur þeim
væntanlega nú i sumar. Stefnt er
að þvi að færa ljósmæðranám til
sambærilegs horfs og tiðkast er-
lendis. Til umræðu hefur verið,
hvort hjúkrunarnám ætti að
verða grunnnám ljósmæðra.
Ráðherra kvaðst vilja taka fullt
tillit til óska, sem fram kæmu frá
ljósmæðrum sjálfum og hafa yrði
i huga sérstakar þarfir strjál-
býlisins. Ljósmæðrafélaginu yrði
gefinn kostur á að gera athuga-
semdir við drög að væntanlegri
reglugerð áður en hún yrði stað-
fest.
Helgi Seljan þakkaói ráðherr-
unum svörin. Hann kvaðst telja
að ljósmæðrafræðslan ætti áfram
að vera sjálfstæð námsbraut, en
aukin viðbótarþáttum. Könnun
meðal hjúkrunarnema hefði leitt I
ljós, að aðeins ein af rúmlega 100
hefði haft hug á ljósmæðranámi,
sem framhaldsnámsbraut. Þessi
niðurstaða henti ekki til að hyggi-
legt væri að gefa aðeins hjúkr-
unarkonum kost á að stunda ljós-
mæðranám, eins og hugmyndir
væru uppi um. Menntun
hjúkrunarstétta ætti að verða
hluti af námi i fjölbrautarskólum,
þar sem kostir verði jafnan sem
fjölbreyttastir og ekki miðað við
lifstiðarákvörðun, sem tekin sé i
eitt skipti fyrir öll. Það er mál að
kerfi blindgötunnar linni i okkar
skólamálum, sagði Helgi.
Þá ræddi Helgi um ástan'd mála
varðandi menntun hjúkrunar-
fólks og skort á þessum mjög svo
nauðsynlegu starfskröftum. Hann
sagði að enda þótt Hjúkrunar-
skólinn hafi tekið við öllum þeim
nemendum, sem sóttu um skóla-
vist og höfðu að dómi forráða-
manna skólans tilskilda undir-
búnigsmenntun, þá viti hann
dæmi þess, að fólki hafi verið
visað frá, sem mjög litið skorti til
að hafa fullgilda undirbúnigs-
menntun.
Þingmaðurinn minnti á
nauðsyn þess að tengja saman
námsbrautir og ætti það við i
þessum efnum, eins og viðar i
okkar skólakerfi. Þá taldi hann
brýna nauðsyn bera til, að
fjórðungssjúkrahúsin geti að
hluta til sinnt menntun okkar
heilbrigðisstétta.
Mœlt fyrir
A fundi Sameinaðs alþingis i
gær var mælt fyrir fjórum
þingsályktunartillögum. Lárus
Jónsson mælti fyrir þings-
ályktunartillögu um að fela rikis-
stjórninni að kanna leiðir til að
hvetja almenning til að kaupa
fremur vörur, sem framleiddar
eru hér innanlands en innfluttar
vörur.
Steingrimur Hermannsson
mælti fyrir þingsályktunartillögu
um að fela rikisstjórninni að
skipa nefnd sérfróðra manna,
sem geri tillögur til rikisstjórnar-
innar um aðgerðir til að draga úr
notkun á oliu og bensini.
Ellert Schram mælti fyrir
þingsályktunartillögu um að
skora á rikisstjórnina að taka upp
þá reglu við skipun háttsettra
opinberra starfsmanna, að
skipúnartimi þeirra verði
miðaður við 4-6 ár i senn, i stað
Mælt fyrir
vegaáætlun
Á fundi Sameinaðs alþingis i
gær mælti Halldór E. Sig-
urðsson samgönguráðherra
fyrir vegaáætlun áranna 1974
— 1977 og skýrslu um fram-
kvæmdir i vegamálum á
siðasta ári.
Þjóðviljinn hefur áður
greint frá nokkrum helstu
atriðum varðandi vegaáætlun
og framkvæmdir á siðasta ári
i þeim efnum, og við munum
siðar rekja að nokkru það sem
fram kom i framsöguræðu
ráðherra og við umræðurnar,
sem á eftir fóru. En þing-
fundum var að lokinni ræðu
ráðherra frestað til klukkan
fimm siðdegis og voru þá
nokkrir þingmenn á mælenda-
skrá.
4 tillögum
æviráðningar, sem nú tiðkast.
Ileimir Ilannesson mælti fyrir
þingsályktunartillögu um að fela
rikisstjórninni að vinna að þvi að
koma á fót heilsuræktar- og úti-
vistarmiðstöð á Norðurlandi i
samráði við landshlutasamtök og
sveitarfélög norðanlands.
Atkvæðagreiðslu var frestað
um allar þessar tillögur.
Það borgar sig
að auglýsa í
sunnudagsblaði
Þjóðviljans —
Útbreiðslan
eykst vikulega