Þjóðviljinn - 15.06.1975, Qupperneq 5

Sunnudagur 15. júnl 1975 ÞJ6ÐVILJ1NN _ SIÐA 5
Umsjón; Halldór Andrésson
Kjartan Eggertsson:
Ritmagítar
og sólógítar
Einu sinni var ég að þvi
spurður hvaða munur væri á
ritmagitar og sólógitar?
Ég velti þessari spurningu
fyrir mér og komst að þeirri
niðurstöðu að munurinn væri
enginn. Málinu er nefnilega
þannig háttað, að sérstakir
ritma og sólógitarar eru ekki
smiðaðir. Gitararnir eru aðeins
brúkaðir á mismunandi hátt.
Þessi hugmynd, um að til séu
sérstakir ritma- og sólógitarar
er komin til af þvi, að einhver
einstaklingur i einhverri hljóm-
sveit tekur nær öll sólóin i lög-
unum sem hljómsveitin spilar.
Þessu hefur fólk tekið eftir og
þvi segir það, a hann spili að
sjálfsögðu á sólógitar. A plötu-
umslögum, var, og er oft getið
um það hver spili ritmann og
hver taki sóló i hljómsveitinni.
Ef menn skiptast á, þá er jafn-
vel merkt inn á, við hvert ein-
staka lag, hvaða snillingur taki
sóló og hver taki ritma.
Kröfurnar sem menn þurfa að
uppfylla, áður en þeir geta leyft
sér að taka sólóeru: aðþeirhafi
fingralipurð i meðallagi, kunni
minnsta. kosti einn frasa eða
tónstiga, helst blústónstiga og
að sjálfsögðu verður gitarinn að
vera það léttur (ekki átt við
þyngd) að hægt sé að spila á
hann með sæmilegu móti. Einn-
ig verður sólóistinn að geta
hækkað (hér er aðallega átt við
rafmagnsgitarleikara) tón-
styrkinn þegar sóló er tekið.
Ritmaleikarinn þarf aftur á
móti að mynda einskonar grunn
i lagið (hrynjandi) og fylla upp
i eyðurnar svo að takturinn
haldist.
Ein af betri hljómsveitum
breta, TRAFFIC, hefur nú hætt
störfum. Er það reyndar ekki i
fyrsta sinn, sem hljómsveitin
hættir, þvi i lok árs 1968 hættu
þeir samstarfi er Steve Winwood
stofnaði ásamt Eric Clapton
hljómsveitina Blind Faith.
Traffic var stofnuð árið 1967 i
april, skömmu siðar kom frá
þeim litil plata, „Paper Sun",
sem náði nokkrum vinsældum.
Steve Winwood var sá eini, sem
eitthvað hafði kveðið að áður.
Hann var söngvari og gitarleikari .
hljómsveitarinnar Spencer Davis
Group, sem hafði verið vinsæl
R&B grúppa og átt nokkur vinsæl
lög, t.d. „Keep On Running”,
„Somebody Loves Me” „Gimme
Some Lovin” og I’m A Man”. Er
Steve stofnaði Traffic var hann
aðeins 18 ára. I fyrstu samanstóð
Traffic af fjórum meðlimum:
Steve Winwood (söngvari, bassa-
gitar, gitar, hljómborð), David
um mánuði áður en platan kom
út. Mason á bestu lögin á plöt-
unni, „Feelin’ Alright”, „You
Can All Join In”, „Crying To Be
Heard” og „Vagabond Virgin”
(með texta eftir Jim Capaldi).
Winwood og Capaldi eiga hér lika
góð lög: „40.000 Headmen” og
„Pearly Queen”. Mánuði siðar
hætti Traffic og tvær nýjar hljóm-
sveitir voru stofnaðar. Mason,
Capaldi, Wood og Frog, sem var I
raun Traffic án Winwoods. I stað-
inn fyrir hann kom hljómborðs-
spilarinn Mick Weaver (sem áður
hafði gefið út plötur hjá hijóm-
plötufyrirtækinu Island undir
nafninu Wynder K. Frog). Weav-
er hefur siðan spilað með Spooky
Tooth, Grease Band, Joe Cocker
og fleirum. Þessi hljómsveit ent-
ist stutt, var stofnuð i janúar 1969
og hætti i mars sama ár. Ein-
hvers staðar eru til upptökur með
þessari hljómsveit, sem átti að
koma út á stórri plötu.
ert við sögu Traffic, en hann er i
Wings núna). Airforce gaf út 2
stórar plötur og eru þeir Steve og
Chris einungis á þeirri fyrri.
Traffic byrjuðu svo aftur i
febrúar 1970 eftir að Steve hafði
byrjað á sólóplötu, með Jim og
Chris sem gesta-hljóðfæraleik-
ara. Þessi plata kom svo út sem
fimmta plata Traffic „John
Barleycorn Must Die” (Áður
höfðu komið út 2 LP plötur. „Last
Exit” (maf ’69) öðrum megin lög
af litlum plötum, þ.á m. „Just for
You”, sem var gefið út undir
nafni Dave Masons, auk afganga.
Hinum megin var svo hljómleika-
upptaka á tveim lögum. Hin
platan var „Best of TrafficN,
samansoðníngur af litlum plötum
og bestu LP lögunum, m ,a. , Pap-
er Sun”, „Hole In My Shoe”,
„Feelin’ Alright”, „Coloured
Rain” og „Smiling Phases”.)
„Barleycorn” kom út i' júli '70 og
á henni eru nokkur m jög góð lög:
„Glad”, „Freedom Rider” og
„John Barleycorn”. Reyndar má
lika geta þess að United Artists
gáfu Ut tvöfalda plötu, „Win-
wood” sem rakti feril Winwoods
frá Spencer Davis Group.
1 ágúst 1970 var svo Ric Gréch
bassaleikara bætt við. Og i mai
1971 var svo enn bætt við. Dave
Mason kom aftur, en fór reyndar
fljótlega! Jim Gordon var bætt
við sem trommuleikara og Ree-
bop kom til þess að slá á ýmiss
konar ásláttarhljóðfæri. Þessi
hljómsveit gaf út eina stóra plötu
með Dave Mason, „Welcome to
the Canteen" (október 1971).
„Canteen” var hljómleikaplata,
fremur léleg. Litil plata var llka
gefin út i USA, „Gimme Some
Lovin” og náði hún nokkrum vin-
sældum þar.
Skömmu siðar, eða i desember
’71, kom svo út stúdióplata, þræl-
góð að vanda, „The Low Spark of
the High Heeled Boys”. Lögin á
þessari plötu eru öll góð og still-
inn fullmótaður. Besta lagið er
„Many Miles to Freedom” eftir
Winwood/Capaldi.
Um þetta leyti hóf Jim Capaldi,
sem hafði fengið að syngja meir
og meir upp á siðkastið, eftir að
Jim Gordon var bætt við á
trommur, að taka upp si'na fyrstu
sólóplötu. Sú plata kom út i mars
’72 og hét „Oh How We Danced”
og var mjög góð. A þessari kom
fram meðal annars 3 hljóðfæra-
leikarar frá Muscle Shoals
stúdióinu, þeir David Hood, Rog-
er Hawkins og Barry Beckétt.
1 desember hættu Ric Grech og
Jim Gordon (eða voru reknir1) og i
janúar höfðu þeir Winwood og
Capaldi endurnýjað blóð hljóm-
sveitarinnarog var hún nú skipuð
Steve (orgel, gitar), Jim (áslátt-
arhljóðfæri) Chris (flautu, saxa-
fón), Reebop (congas), David
Hood (bassa), og Roger Hawkins
(trommur). Þessi hljómsveit fór
til Jamaica til að taka upp plötu,
„Shoot Out at the Fantasy Fact-
ory”, sem kom út i byrjun 1973.
Eric Clapton var drifinn upp á
svið til þess að spila, þann 13.
janúar 1973. Þessi konsert, sem
gefinn var út á plötu „Eric Clap-
ton’s Rainbow Concert’’ bauö upp
á fjóra Traffic meðlimi: Steve
Winwood spilaði á orgel og pianó
og söng „Presence of the Lord”
og „Pearly Queen", Jim Capaldi
spilaði á trommur, Reebop á
congas og Ric Grech á bassa. Auk
þeirra voru li'ka Pete Townshend,
Ronnie Wood, og Jimmy Kar-
stein.
Sú Traffic sem fór tii Jamaica
var sú besta og vandaðasta, sem
hafði komið fram undir nafninu
Traffic, þó persónulega þyki mér
Traffic bestir með Jim Capaldi á
trommum. Á „Shoot Out" eru 5
lög, 4 eftir Winwood/Capaldi og
eitt eftir Wood, „Tragic Magic”,
frekar leiðinlegt. öll hin eru góð.
73 fóru Traffic svo i mikia hljóm-
leikaför og fengu þá einnig til liðs
B’arry Beckett, hljómborðsleik-
ara, til þess að Steve gæti spilað
meira á gitarinn. Útkoman var
svo hljómleikaplata, „On the
Road” tekin upp i' Þýskalandi. í
Englandi var platan tvöföld en
bara einföld i' Bandarikjunum, en
samt jafndýrar! Á „On the Road’’
(tvöföldu) eru bara 7 lög. Lögin
eru „Glad" og „Freedom Rider”
(John Barleycorn Must Die),
„Tragic Magic",„Uninspired” og
„Shoot Out At The Fantasy
Factory” (Shoot Out...) og
„Ligtht Up Or Leave Me Alone”
og „Low Spark Of The High Heel-
ed Boys” (Low Spark...).
Eftir þessa plötu, sem náði litl-
um vinsældum var afar hljótt um
Traffic og snemma árs 1974 hættu
þeir David Hood, Roger Hawkins
og Barry Beckett. Capgldi settist
aftur i trommustólinn og þeir
spiluðu bassaleikaralausir nokk-
urn tima og hófu upptökur á ti-
undu plötunni. t miðjum upptök-
um bættu þeir við nýjum bassa-
leikara, Rosko Gee, svertingja,
sem áður hafði spilað með Gon-
zales. Reehop hætti skömmu
siðar og platan „When The Eagle
Flies” kom út. Þeir gáfu út litla
plötu „Walking in The Wind”.
Jim Capaldi gaf lika út aðra sóló-
plötu sina „Whale Meat Again”
sem er mjög góð.
Þess má lika geta að út kom
„bootleg” með Traffic 1972, tekin
upp i New York. Heitir hún
„Traffic Jam At The N.Y. Aca-
demy of Music” og er liklega með
Traffic-hljómsveitinni, sem var
skipuð Jim Gordon og Rick
Grech.
Nú hafa Traffic sem sagt hætt
og er aldrei að vita hvað gerist
næst. Jim Capaldi er orðinn full-
fær að standa á eigin fótum án
stuðnings Steve Winwood. Chris
Wood er einn af bestu saxófón-
leikurum breta, og er án efa
eftirsóttur. Steve Winwood hefur
aftur á móti staðið i stað i nokkur
ár, en það er aldrei að vita nema
ný hljómsveit og nýir hljóðfæra-
leikarar geti enn haft áhrif á
hann.
í MINNINGU
TRAFFIC
Thomas Mason (gitar, sitar,
bassagitar, söngvari), Jim Cap-
aldi (trommur) og Christopher
Woods (saxofóna og flautur).
Traffic var frá upphafi barátta
milli tveggja afla, Winwoods og
Dave Masons. Þeir tveir voru á-
byrgir fyrir megninu af lögunum.
Fyrsta litla platan, „Paper Sun”
var þó samin af allri hljómsveit-
inni, en önnur smáplatan, „Hole
In My Shoe” var eftir Dave Mas-
on. Arið 1967 kom lika út fyrsta
stóra platan þeirra, „Mr. Fant-
asy” (ekki alveg sömu lögin á
ensku og bandarisku útgáfunum)
og um það leyti var tilkynnt að
Dave Mason væri hættur, og i til-
kynningunni var ástæðan sögð
vera sú, að hann vildi ekki verða
frægur (góð leið til þess að verða
frægur!). „Mr. Fantasy var önn-
ur af tveim bestu plötum Traffic. •
Það jafnvægi, sem skapast á milli
Winwood og Mason á fyrstu tveim
plötunum (þ.e.a.s. stóru) er það,
sem gerir þessar tvær plötur si-
gildar. Dave Mason hefur enn
ekki gert neitt i likingu við þessar
tvær fyrstu Traffic plötur.
A árinu 1968 komu út nokkrar
litlar plötur: „Here We Go Round
The Mulburry Bush”, „No Face,
No Name & No Number”, „You
Can All Join In”, „Feelin’ Al-
right” og „Medicated Goo”.
Onnur plata Traffic, sem hét
einfaldlega „Traffic” er þeirra
allra besta. Hún k’om út i nóvem-
ber 1968. Mason spilar, syngur og
semur á plötunni, þvi hann hafði
komið aftur i mai ’68 og fór svo
aftur i október sama ár, eða ein-
Steve Winwood stofnaði ásamt
Eric Clapton Blind Faith. Clapton
hafði áður, er Steve var i Spencer
Davis Group, beðið hann að
stofna með sér Cream. Blind
Faith, sem samanstóð af Clapton,
Winwood, Ginger Baker á
trommum og Ric Grech á bassa-
gitar og fiðlu, entist i' tæplega ár,
frá febrúar 1969 til janúar 1970.
Kom út ein plata, „BlindFaith”,
ein af betri plötum, sem fram-
leiddar hafa verið i poppinu. Þeir
fóru I eina Ameriku-ferð, en þar
var tekinn upp einn „Bootleg”:
„Live Along the US Tour”, sem
ég á enn eftir að fá mér. Á þessum
„bootleg” eru lögin „Weil All
Right”, „Presence of the Lord”,
„Can't Find My Way Home” og
„Had To Cry Today” af „Blind
Faith” og „Crossroads” (Cream
lag) og „Means To An End”
(Traffic lag).
Eftir að Mason Capaldi Wood &
Frog-hljómsveitinflosnaðiupp fór
Mason að spila með hinum og
þessum. Auk þess tók hann upp
sólóplötu, „Alone Together”, en á
þeirri plötu spilar Capaldi á
trommur. Chris Wood spilaði i
nokkrar vikur með Dr. John.
Þegar Blind Faith hætti, stofn-
aði Ginger Baker sinn eigin flug-
her, Airforce. Airforce var hljóm-
sveit mikilla breytinga og er ekki
pláss til þess að fara i smáatriði
hér, enda litiö varið i hljómsveit-
ina, þrátt fyrir nöfnin. t Airforce
voru, meðal fjölda annarra, Steve
Winwood, Chris Wood, Ric Grech,
Reebop Kwaku Baah og Denny
Laine (Laine kemur reyndar ekk-