Þjóðviljinn - 04.03.1976, Blaðsíða 3

Fimmtudagur 4. mars 1976. ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 3
Alvarleg áreitni
við rannsóknars
t fyrrinótt varð rannsóknar-
skipiO Arni Friðriksson, sem þá
var viö loönuleit út af Aust-
fjöröum, fyrir mikilli áreitni
dráttarbátsins Statesman. Varö
rannsóknarskipiö aö hætta rann-
sóknum alllengi vegna ögrandi
siglingar dráttarbátsins, sem
kalla má ásiglingartilraunir, þar
sem biliö milli skipanna fór allt
niöur i 3 metra.
Varöskipiö Ægir skarst i leikinn
og skipaði freigátunni Bacchante
að stöðva bjálfahátt Statesman.
Fór yfirmaður freigátunnar að
þeim tilmælum og hundskaðistjiá
Statesman frá Arna Friðrikssyni
sem gat þá haldið áfram loðnu-
leitinni. betta er ekki i fyrsta sinn
sem Arni verður fyrir áreitni
bretanna þvi að svipaðan leik
léku þeir fyrr i haust. —erl
Bjarnfriöur Leósdóttir.
Sáttasemjari hefur boöaö full-
trúa kvenna i fiskvinnu á
Akranesi og atvinnurekendur þar
á fund kl. 16.30 i Rvik i dag.
Kvennadeild Verkalýösfélags
Akraness er enn i verkfalli, og
hefur nú fengið á sig kæru frá
vinnuveitendasambandinu fyrir
ólögmætaraögeröir að þess dómi.
Konurnar hafa staöið verkfalls-
vaktir og kom til hnippinga er
þær komu I veg fyrir loðnufryst-
ingu i frystihúsi Haralds
Böövarssonar & Co.
Nánari tildrög eru þau, að sögn
Bjarnfriðar Leósdóttur, aö i
fyrradag var byrjað að skilja
loðnu I frystihúsinu. Karlmenn
hafa séð um það verk, en konur
hins vegar annast pökkun. Ætlun
verkstjóra var aftur á móti að
láta karlmennina ganga i það
verk lika, en konurnar komu i veg
fyrir það. Siöar um daginn var
svo gerð tilraun til að pakka
hrognunum i plastumbúðir i stað
þess að nota öskjur og pönnur svo
sem venja er til. Það var einnig
hindrað,og kvaðst þá verkstjóri
ekki eiga meir við að koma fryst-
ingu I gang.
Um 10-leytið i fyrrakvöld fengu
konurnar hins vegar af þvi fregn-
0
Atök i fyrrinótt er tilraun var gerð til verkfallsbrota
Sáttaumleitanir í
Akranesdeilunni
ir að kominn sé bill úr Borgarnesi
að sækja hrognin. Er þær komu á
vettvang var búið að hlaða bilinn
og láta auk þess á hann skilvind-
una. Að þessu unnu verkstjórinn
auk tveggja verkamanna og
bilstjórans. Verkfallskonur lögðu
bilum sinum fyrir vörubilinn og
lokuðu hann inni og komst hann
þvi hvergi. Stóð svo i alla nótt.
Konurnar voru rúmlega 20 og
kom til nokkurra hnippinga með
þeim og karlmönnunum þar sem
ein konan meiddist litillega.
I gærmorgun var svo billinn
afhlaðinn.enda voru konurnar þá
búnar að hafa samband við
verkalýðsfélagið i Borgarnesi og
fá það til að tryggja aö loönan
yrði ekki tekin þar til frystingar.
Stóð við það I gær, og var ekki
ljóst hver gangur mála yrði, utan
að konurnar hafa nú fengið á sig
kæru frá vinnuveitendasamband-
inu eins og áður sagði.
Bjarnfriður sagði, að mikil
samstaða væri með konunum og
væru þær staðráðnar í að ná fram
þeim rétti sem kauptryggingar-
ákvæðin ættu að gefa þeim, en
þau hefðu frá upphafi verið
sniðgengin á Akranesi með þvi að
beita uppsögnum. —erl
Stjórn Sambands isl. samvinnufélaga:
Hagur láglaunafólks
að Rron fái leyfið
A fundi sinum 26. febrúar sl.
gerði stjórn Sambands islenskra
samvinnufélaga svohljóðandi
samþykkt:
,,Stjórn Sambands ísl.
samvinnufélaga lýsir yfir
undrun sinni á þeirri
ákvörðun meirihluta borg-
arstjórnar Reykjavíkur að
synja Kaupfélagi Reykja-
víkur og nágrennis um
leyfi til að koma upp stór-
markaði í húsakynnum við
Elliðavog, er því stóðu til
boða.
Engin frambærileg rök
hafa komið fram fyrir
synjun þessari, enda er
hún í mótsögn við álit
Skipulagsnefndar borgar-
innar og gengur þvert á
hag þúsunda borgarbúa,
einkum láglaunastétta,
sem hafa hug á að bæta
hag sinn með bættum
verslunarháttum. Ekki
verður annað séð en syn jun
þessi byggist á ótta við að
mæta félagsskap þessa
fólks og frjálsri og
eðlilegri þróun hans í sam-
keppni á jafnréttisgrund-
velli.
Skorar stjórn Sambands-
ins eindregið á meirihluta
borgarstjórnar að endur-
skoða afstöðu sína i þessu
máli."
Hitaveita Rvíkur
frestar
framkvæmdum
í Hafnarfiröi
Ber fyrir
sig pen-
ingaleysi
Hinn árvissi liöur i rekstri
Hitaveitu Reykjavikur að
bera fyrir sig framkvæmda-
þörf viö hitaveitulögn i
nágrannabyggöunum til þess
aö knýja fram taxtahækkun
hefur nú veriö fram settur. Aö
þessu sinni verða hafnfirð-
ingar fyrir baröinu á stjórn-
visku hitaveitustjóra.
Bæjarráð Hafnarfjarðar
fékk i hendur bréf á dögunum
þess efnis, að vegna f járskorts
verði Hitaveita Reykjavikur
að fresta framkvæmdum við
lögn dreifikerfis um Hafnar-
fjörð vegna þess, að ekki hafi
fengist heimild til þess að
hækka taxta veitunnar um
þegar beðin 15+15%. Sömu
kænsku beitti hitaveitustjóm-
in til þess að knýja fram
taxtahækkun þegar verið var
að leggja dreifikerfið i Kópa-
vog og Garðahrepp, sem þá
hét.
Til viðbótar 30% hækkunar-
beiðni á töxtum Hitaveitunnar
hefur hitaveitustjóri látið hafa
eftir sér, aö veitan þurfi 12%
til þess að endar næðu saman.
Nú, að loknum almennum
kjarasamningum og að
framkvæmdum þessum
árvissa þvingunarlið, má
búast við að innan litillar
stundar heimili rikisstjórnin
hækkun á töxtum veitunnar,
og sjálfsagt verður rikisstjóm
tveggja fyrrverandi borgar-
stjóra i Reykjavik vinveitt
veitunni og leyfir þær hækkan-
ir, sem um er beöiö og ,,til
þarf”. —úþ
Vantar nótur
Enn hafa hljómsveitarnótur,
sem nota á i pianókonsertnum á
11 tónleikum Sinfóniu-
hl jómsveitar Islands ekki borist.
Tonleikana átti að halda þann 26.
febrúar, en þá féllu þeir niður
vegna verkfallsins. Enn hafa
hljómsveitarnóturnar ekki borist
að utan, þannig að ekkert getur
orðið af tónleikahaldinu i dag eins
og ráðgert hafði verið. Nánar
verður auglýst siðar hvenær tón-
leikar þessir geta farið fram.
Loka á sjónvarpið
Kvikmyndagerðarmenn hafa
nú staðið I meira en 5 ár I stappi
við yfirmenn sjónvarpsins, þar
sem engir samningar hafa veriö
I gildi milli þessara aöila siöan
' 1970. Hafa allar tilraunir Félags
kvikmyndageröarmanna til aö
fá nýjan samning gerðan veriö
, árangursiausar, og um miðjan
febrúar slitnaöi alveg upp úr
viöræöum.
i tilefni af þessu boðuðu kvik-
myndageröarmenn blaöamenn
á sinn fund i gær til aö skýra af-
stööu sina. Kom þar fram aö
samningaviöræður höföu staðið
yfir í ár, er sjónvarpsmenn slitu
þeim skyndilega hinn 11. febr.
s.I. Sögöu kvikmyndagerðar-
menn aö I upphafi heföi mikiö
boriö á milli, en þaö bil heföi
verið fariö aö minnka verulega,
er þar kom, aö sjónvarpiö geröi
lokatilboö. Þvl svöruöu kvik-
myndagerðarmenn meö gagn-
tilboöi, og stóöu þá sjónvarps-
menn upp.
Kvikmyndagerðarmenn hafa
nú ákveðið að lýsa yfir banni á
alla „free lance”-vinnu félags-
manna á vegum sjónvarpsins,
ogeinnig á sýningar kvikmynda
félagsmanna á þeim vigstöðv-
um, allt þar til samningar hafa
tekist. Hafa bæði Bandalag isl.
listamanna og Rithöfundasam-
band íslands lýst yfir stuðningi
við þá I deilum sinum. Slikt hiö
sama hefur norðurlandadeild
alþjóðasamtaka kvikmynda-
gerðarmanna gert.
Félag kvikmyndagerðar-
manna hefur leitað samstöðu
meöal starfsfélaga sinna
erlendis, og m.a. farið fram á
bann norrænna kvikmynda-
geröarmanna á dreifingu kvik-
mynda sinna til islenska sjdn-
varpsins, en svar hefur ekki
borist.
Ljóst er hins vegar að frétta-
kvikmyndatökumenn sjón-
varpsins utan Reykjavikur, sem
eiga aukaaðild að Félagi kvik-
myndagerðarmanna, munu
hætta sendingum á efni til sjón-
varpsins þar til samningar hafa
tekist. Þá verða og sjónvarps-
áhorfendur af nokkru öðru efni,
sem ráðgert haföi verið að sýna,
t.d. átti að sýna mynd frá leik-
list á Akureyri árið 1949 i Vöku 1
gærkvöldi. Það fékkst hins veg-
ar ekki, þar sem höfundur henn-
ar, Eðvarð Sigurgeirsson, er
einn félagsmanna. Þá veröur
ekki heldur af gerð myndar sem
til stóð um óskar Gislason,
heiðursfélaga Félags kvik-
myndagerðarmanna, og Hinrik
Bjarnason mun láta af upptöku-
stjórn Kastljóss. Fleira er vitað
um sem stöðvast án þess að það
verði talið hér.
Um það sem á milli bar i
samningum segja kvikmynda-
gerðarmenn i fréttatilkynn-
ingu:
„1 samningaviðræðum FK og
RUV (sjónvarpsins) var höfuö-
ágreiningurinn einkum um tvö
atriði, upphæðir og rétt yfir
kvikmyndunum. t samnings-
hluta A. (ym kaup RUV á sýn-
ingarrétti á fullgerðum kvik-
myndum) var aðeins ágreining-
ur um verð. Krafa FK var u.þ.b.
1,3 miljónir króna fyrir 30
minútna kvikmynd. Tilboð RUV
var u.þ.b. 650 þúsund krónur
fyrir sömu kvikmynd. Þess má
geta að framleiðslukostnaður 30
minútna kvikmyndar er meö
núverandi verölagi u.þ.b. 3
miljónir króna. 1 samningshluta
B. (um „free-lance” vinnu kvik-
my ndagerðarmanna fyrir
RUV) var ágreiningur fyrst og
fremst um réttinn yfir kvik-
myndunum. RUV vildi halda
öllum rétti fyrir sig, i þekktum
sem óþekktum formum
dreifingar, en FK vildi aðeins
semja um sjónvarpsréttinn.
Hugmyndir FK um sjónvarps-
réttinn eru i megin atriðum
samhljóða þeim rétti sem RUV
hefur þegar viðurkennt i
samningum við Félag islenskra
leikara.”
Þá lögðu forráðamenn kvik-
myndageröarmanna á það
áherslu að sjónvarpið hefði ein-
okunaraðstöðu hér á landi um
nær allt sem sneri að kvik-
myndagerð og sýningum, sem
það borgaði fyrir samkv. eigin
ákvörðun. Kæmi sú greiðsla oft
þannig Ut að sá er mynd gerði og
seldi sjónvarpi yröi i raun að
borga með henni. Timi i hljóð-
Forráðamenn Félags kvik-
myndagerðarmanna á fundi
með blaðamönnum i gær. Þeir
segja yfirmenn sjónvarps koma
i veg fyrir að landsmenn geti
horft á innlendar kvikmyndir.
setningarstúdiói sjónvarps
kostaði nú 8.000 krónur og þyrfti
minnst 40 tima til að hljóðsetja
hálftima mynd.samtals 320 þús.
Hins vegar hefði sjónvarpið i
haust greitt 85 þús. fyrir tvær
sýningar á 20 min. mynd, og ætti
hver að sjá hvilik ofrausn þaö
væri.
Að lokum lögðu kvikmynda-
gerðarmenn á það áherslu aö
með þvi að ganga ekki til
samninga væri sjónvarpiö að
torvelda islendingum að sjá inn-
lendar kvikmyndir. —erl