Þjóðviljinn - 21.04.1976, Side 6

j6 StÐA — ÞJÓÐVILJINN Miðvikudagur 21. aprn 1976
Kristin Magnús Guðbjartsdóttir og Þórunn Magnea
Magnúsdóttir i hlutverkum sinum.
F erðaleikhúsið
færir út kvíarnar
Létt kvöldskemmtun fyrir
islendinga í Leikhúsi Loftleiða
SönglagatrióiO Viö þrjú treður upp i Björtum nóttum.
Ferðaleikhúsið gefur
reykvíkingum kost á
léttri kvöldskemmtun í
Leikhúsi Loftleiða (ráð-
stefnusal) á næstunni.
Fyrsta sýningin er á
sumardaginn fyrsta kl.
21.00. Síðan er áætlað að
hafa fjórar sýningar á
viku til maíloka (á
fimmtudags-, föstudags-,
laugardags- og sunnu-
dagskvöldum). Sýning-
arnar bera nafnið
Bjartar nætur og eru 15
stutt atriði sem eiga að
koma áhorfendum í
sumarskap.
Sýndir veröa tveir stuttir leik-
þættir, sérstaklega skrifaðir
fyrir þessa sýningu. Annar er
eftir Ásu Sðlveigu og hinn eftir
ónafngreindan höfund. Báðir
þættirnir eru ennfremur
skrifaðir fyrir þær þrjár leik-
konur sem fram koma i sýn-
ingunni en þær eru Kristín
Magnús Guðbjartsdóttir,
Sigriður Eyþórsdóttir og Þór-
unn M. Magnúsdóttir.
önnur atriði á sýningunni eru
stutt klassisk verk eins og litil
ljóð eftir K.N. og örn Arnarson
og stuttar spaugilegar frásagnir
erlendra ferðamanna frá fyrri
timum um ísland og Islendinga.
1 þriðja lagi treður upp
sönglagatrióið VIÐ ÞRJO, sem
vakti mikla athygli á þjóðlaga-
hátið nýlega.
Ferðaleikhúsið var stofnað i
desember 1965 og var fyrsta
sýning þess á einþáttungi eftir
Peter Shaffer og var það i fyrsta
sinn sem sá höfundur var kynnt-
ur á Islandi. Sfðan hefur Leikfé-
lag Reykjavikur fært upp tvö
leikrit eftir hann, núna Equus.
Hefur gengið á ýmsu með leik-
flokkinn, en frá 1970 hefur hanq
orðið þekktur fyrir sýningar
sem settar hafa verið upp fyrir
erlenda ferðamenn. Ékki má þó
rugla þeim sýningum saman við
þá sem nú á að færa upp. t haust
stendur til að setja upp nýja is-
lenska reviu.
1 lok fréttatilkynningar frá
Ferðaleikhúsinu segir að al-
menningur sé dómari þess, en
ekki leikhúsgagnrýnendur dag-
blaðanna.
— GFr
Játvarður Jökull Júlíusson:
Bréf til Sveins
bónda í Miðhúsum
Sæll og blessaöur, góði vinur!
Alltaf er gaman aö sjá bréfpistl-
ana frá þér I Morgunblaðinu,
siðast i gær 9. aj)r. Visast er það
fyrir óbein áhrif sendibréfa
þeirra Gils Guðmundssonar og
Matthiasar Jóhannessens, en
þeim er svo vel til vina rithöfund-
unum, aö þeir skrifast á i blöðun-
um yfir Atlantshafið, — að ég finn
hvöt hjá mér til að senda þér linu
heim I sveitina okkar.
Að taka heilagan
anda á dagskrá.
Ég má til að ljúka lofsorði á
uppástungu þina um fyllri um-
ríröur kirkjunnar manna um
heilagan anda nútildags. Eftir
þvi sem mér skildist í bernsku,
sópaði meir en litið að heilögum
anda i öndverðu. Hann kom öllum
að óvörum eins og sá aðdynjandi
sterkviðris, sem enginn veður-
fræðingur hefir séð fyrir. Og hann
var krassandi og stormaði i sál-
irnar inn með þvi afli sem al-
mættinu einu er gefið. Þannig
hefir heilagur andi staðið mér
fyrir sjónum ætiö síðan sem
guðdómsraust alföður. Mennska,
að ég tali nú ekki um meðal-
mennska, tæpast samrimanleg
honum.
Er furða þó hik komi á okkur
þegarhannerallt i einu koininn á
dagskrá i höll Gisla Halldórs-
sonar i Laugardal mörgum dög-
um fyrirfram og aukinheldur með
túlk fyrirfram viðbúinn? Hafðu
sæll hafið máls á
Að eiga Reykhóla.
Ráða má af pistli þinum að þér
sé um og ó yfir þeirri djörfung
hreppsnefndarinnar I Reykhóla-
sveit, aðhugsa sér aðhreppurinn
eignist jörðina Reykhóla. Segir
ekki eitthvert skáld svo i kvæði:
Þvi jafnvel i fornold reis hugur
eins hátt? Ég man svo langt,
Sveinn, þegar ég var smápatti, þá
kom Konráð bóndi á Miöjanesi úr
kaupstaðarferð. Hann hafði hitt
ólaf hreppstjóra Eggertsson I
Króksfjarðarnesi, afa þess Ólafs
sem við höfum þekkt lengst og
best. Þáhafði Olafursagt: Ha, já.
(Þaö var orðkækur hans). Þið
þarna þessir ungu menn. Þiö eig-
ið ekki að láta Reykhólana fara
útúr hreppnum. Þetta var spá-
mannlega sagt, þvi þessi orð eru
jafnlifandi og jafnbrýn núna eftir
56ár,einsog þau voru þá. Ég hefi
hugboð um að þetta sé ekki svo
galið hjá hreppsnefndinni okkar,
aö vilja fá Reykhólana inni
hreppinn aftur, heimta þá úr
langri og strangri útlegð. Það er
svo gott að vita, aö I fréttabréfi
þinu gægjast fram vankantarnir
sem reynslan hefir kennt okkur
að eruá eignaryfirráöum rikisins
yfir jarðeign eins og Reykhólum.
Þú drepur nefniiega á togstreit-
una milli Jarðeignadeildarinnar
og Landnáms rfkisins. Orð þin
eru hófsamleg og gætileg, og ég
skal passa mig að fara ekki
lengra út i þá sálma, enda alltaf
viðkunnanlegast að vera ekki að
bera sin heimamál á torg I öðrum
sóknum.
Það þótti langt hér áöur á öld-
um milli Islands og Kaupmanna-
hafnar, þegar flestum ráðum
Islands var ráðið þar.
Það er langt milli Reykhóla og
Reykjavikur nú á þessari öld,
þegar flestum ráöum Reykhóla er
ráðið i Reykjavik, þeim er mætti
heima ráða.
Sérhver sveitarstjórn stendur
eða fellur á gerðum sinum á 4ra
ára fresti, en lifstiðarliðið i ráðu-
neytunum gengur upp I hlutverki
valdsins.
Kjarvalsstaðir.
Nú er ég búinn að vera mánuð
að heiman. Ekki bjó ég mér út
langan óskalista, en Asgrimssýn-
ingin var efst á honum. Ég naut
hennar af llfi og sál, enda vildi ég
geta séð margt þar aftur og aftur.
Að einu leyti kveið ég fyrir, ég
þoli ekki þreytuna að standa og
ganga eins og þarf á svona sýn-
ingu. En ég frétti að Gfcli Sigur-
bjömsson forstjóri á Elliheim-
ilinu Grund heföi gefið hjólastóla
að Kjarvalsstöðum, til afnota
fyrir sýningargesti sem með
þurfa. Það var vel af sér vikið hjá
Gfcla, enda er honum gefin þessi
gáfa, að láta verða af aö gera það
sem þarf.
Játvarður Jökull Júliusson
Skjaldhamrar.
Vandi er að velja eina leiksýn-
ingu úr og taka fram yfir aörar.
Ekki get ég verið viss um að hafa
gert rétt að velja Skjaldhamra,
en mikið er ég feginn að hafa séð
þá. Leikurinn er bráðskemmti-
legur og maður er rikari eftir að
hafa bætt leikurunum, persónum
leiksins við kunningjahópinn. Og
þetta getur Jónas Árnason án
þess að hafa söngva nema rétt
aðeins: Nú andar suðrið sæla...
Hingaðtil hefir hann ort söngva
og ofið inni leikina, en nú er
mælta málið einrátt og stendur
fullvel fyrir sinu. Jónas leikur
þann galdur að skáka þarna sam-
an þremur þjóðum og njóta sin
allar hver með sin sterku þjóöleg-
heit. Það eru bretar, það eru
islendingar og það er huldufólkiö
og fer alveg með ólikindum vel á
með þeim fulltrúum þessara óliku
þjóða, sem koma við sögu. Þar er
skáldagaldurinn lifandi kominn
og þorskastrið ekki i augsýn, ekki
einu sinni i grun sálarinnar. En
það er annað verra. Og má mikiö
vera ef það er hótinu betra en
sjálfur höggormurinn forðumi
Paradfe. Og hver heldurðu að það
sé? Það er enjinn annar en kan-
inn. Fjandinn hafi það að högg-
ormurinn hafi gert annan eins
usla i Paradis eins og þann sem
tilkoma kananna olli I Skjald-
hömrum norður.
Ég segi þér satt. Ég er ekki bú-
inn aö ná mér eftir þá uppákomu
enn. Svo yfirþyrmandi er þetta.
Og ég er hræddastur um aö
þjóðirnarsem fyrir uppákomunni
urðu, séu ekki búnar að ná sér
enn.
Between Man and Man.
Martin Buber. Translated and
introduced by Robert . Gregor
Smith. Collins/ The Fontana
Library 1974.
Rit Bubers ,,Ég og Þú” kom út
1923. 1 þessu valriti er safnað
saman köflum úr ýmsum öðrum
ritgerðum til þess að skýra ýmsa
þætti úr ,,Ég og Þú”. Buber valdi
þessa kafla sjálfur, og þá sem
hann áleit timabæra þegar bókin
kom út i fyrstu útgáfu 1947. Rit-
gerðirnar eru frá árunum
1928—1938. Inntak þeirra allra er
hvað maðurinn sé i raun og veru,
Skýrsla um
niðurlægingu.
Nú er Einar utanrikisráðherra
búinn að gefa Alþingi skýrslu um
utanrikismál, eins og hann nefnir
þaö. Sér eru nú hver utanrikis-
málin. Það er skýrsla um bygg-
ingu hundraða ibúða I herstöðinni
á Miðnesheiði, skýrsla um inn-
limun Islenskra verkefna, slysa-
varna, björgunar, löggæslu og
landhelggisgæslu i verksvið
bandarikjahers og siðanþjóna- og
þjónustuhlutverk Islenskra undir
kanans kommandó. Ja, svei og
fussum fei.
Skýrsla um óstjórn.
Ólafur Jóhannesson er eitthvað
öðruvisi en Einar. Stundum er
engu likara en honum sé gefin
sjálfsgagnrýni. Til dæmfc hefir
hann gefið Sambandi ungra
framsóknarmanna merkilega
skýrslu um allt sem aflaga hefir
farið hjá honum við stjórn efna-
hagsmála og viðskipta. Annars
getur vel verið að ólafur sé með
þessu að minna á ráðriki Geirs
Hallgrlmssonar við að verja
frelsi heildsalanna til að sólunda
gjaldeyri.
Óbragð I munni.
Bréfið atarna er óðara orðið
lengra en ég hugði, en af þvi ég
efast um þú sjáir Dagblaðið
frjálst og óháð, ætla ég að segja
þér af raunum Jónasar ofcækj-
anda Kristjánssonar. Hann sagð-
ist hafa uppgötvað mexikanskar
kartöflur I Hollandi sem Jóhann
úr öxney hefði ekki haft vit á að
kaupa, svo sjálfsagt sem það
væri. Nema hvað. Jóhann sneri á
Jónas og keypti þær mexikönsku
kartöflur i Hollandi, sem Jónas
var fullur með að væru aleg ný-
sprottnar undir sól i fullu suðri
viö Mexikóflóa. Og nú þarf viða
og lengi að leita eftir öðru eins,
þvi elstu menn muna varla eftir
ööru eins óbragði eins og er af
þessum Jónasarkartöflum. Lengi
skal manninn reyna, segir mál-
tækið. Hafi einhver haldið að
Jónas væri það merkileg persóna
að standa eins og maður við þess-
ar innfluttu landbúnaðarvörur
með jónasarbragði, loksins þegar
hann fékk sinn gráðuga vilja
maðurinn sá, þá skjátlast þeim
hinum sama. Nú afneitar hann
þeim mexikönsku, en heimtar
egypsk. kartöflur af mikl. móð i
staðinn. Ekki veit ég hvað Jóhann
úr öxney gerir við þessu nýjasta
uppátæki, en mikið má vera ef
nokkur heyrir Jónas ritstjóra
Dagblaösins svo nefndan upp frá
þessu, að hann fái ekki I munninn
óbragöiö af kartöflunum hans frá
Mexikó. Og verður ekki réttast aö
hafa það eins og kinverjar era
farnir að prédika öllum heimi: Að
rækta sinn eigin garð sjálfur.
Með bestu kv eðjum.
Játvarður Jökull Júliusson.
hverjar séu þarfir hans i andleg-
um efnum. Buber var af mörgum
talinn fremstur málsvari mann-
úðar og mannkærleika á sinum
tima og skoðanirhans I þeim efn-
um eru einnig inntak þessara rit-
gerða, sem hér eru birtar. Hann
var lengi prófessor i trúarbragða-
heimspeki við háskólann i Frank-
furt, en frá 1938 starfaði hann við
Hebreska háskóiann i Jerúsalem,
eftir að hafa flúið Þýskaland eftir
valdatöku nasista 1933. Hann
hætti störfum við Hebreska há-
skólann 1951 og bjó siðan i Jerú-
salem til dauðadags 1965.
AFERLENDUM
________«* r . 1:_
j BÓKAMARKAÐI