Þjóðviljinn - 20.05.1976, Page 5

Fimmtudagur 20. mai 1976 ÞJÓDVILJINN — SÍÐA 5
Framferði tyrkja á Kýpur:
Kirkjur vanhelgaðar
— listaverkum spillt
Þennan róöukross höföu tyrkneskir skemmdarvargar brotiö og
kastaö af sér vatni á hann.
Tvö ár eru liðin siðan tyrk
gerðu innrás á Kýpur og lögð
undir sig norðurhluta eyja
innar. Fjöldi grikkja, sem bjó
þvi svæði, hefur verið hrakir
frá heimilum sinum og margt
ljótar sögur eru sagðar ;
hryðjuverkum tyrkneska her;
ins og kýpurtyrkja gegn griski
mælandi ibúum eyjarinnar. N;
lega var á vegum Menningai
og fræðslustofnnuna
Sameinuðu þjöðann
(UNESCO) gerð skýrsla um rá
og skemmdarverk, sem tyrki
hafa framið i kirkju á yfirráðt
svæði sínu, en UNESC'
stöðvaði birtingu skýrslunnar i
ótta við að vekja reiði bæl
grikkja og tyrkja.
Sá sem skýrsluna gerði e
Jaques Dalibard, heimskunnu
sérfræðingur um trúarlega lisl
búsettur i Kanada. Skýrslan va
svo rækilega rökstudd að ekk
kom til álita að efast um að
henni væri farið með rétt mái
en ráðamenn UNESCO þóttus
sjá að hún myndi vekja óhug ;
alþjóðavettvangi, yrði efn
hennar birt. Þeir báðu Dalibari
að semja úrdrátt úr skýrslunni
með það fyrir augum að úr
drátturinn yrði ekki eins svæs
inn og skýrslan sjálf og mynd
þvi vekja minni athygli. úr
drátturinn var tilbúinn til birt
ingar i siðastliðnum mánuði 0|
fylgdihonum til frekara öryggi
yfirlýsing frá UNESCO um það
að efnið væri algerlega á ábyrg'
Dalibards.
Skipulögð van-
helgun
En i byrjun þessa mánaða
komu tyrkir frarmmeð ásakani
um að grikkir hefðu brennt t
grunna moskuna i Peristerónr
vestur af Nikósiu, en sú mosk
er ein sú virðulegasta á Kýpur.
Dalibard, sem þá var ennþá
staddur á Kýpur, fór á staðinn
og komst þá að raun um að
moskan var á sinum stað og ó-
skemmd. Eftir að Dalibard gaf
þetta til kynna, slitu yfirvöld
tyrkja á eynni öllu samstarfi við
hann.
Ekki siður furðulegt er að
Heimskirkjuráðið hefur um-
gengist sannleikann um með-
ferðina á guðshúsum kýpur-
grikkja af svipaðri varúð og
UNESCO og skyldi maður þö
ætla að þeirri stofnun stæði
annað nær. Dr. John Taylor,
einn af æðstu mönnum Heims-
kirkjuráðsins, var á Kýpur i
nóvember 1974 og i febrúar
siðastliðið ár. A skýrslum hans
er ekki annað að heyra en að
bæði kristnir grikkir og
múhameðskir tyrkir sýni trúar-
brögðum hvor annarra fulla
virðingu. En sannleikurinn i
málinu er allur annar, að
minnsta kosti hvað tyrkjanum
við kemur.
Fréttamenn frá bresku sjón-
varpsstöðinni ITV, sem nýlega
voru á ferð á Kýpur og tókst að
sleppa frá fylgdarmönnum yfir-
valda á tyrkneska hernáms-
svæðinu, staðfesta i einu og öllu
það, sem fram kemur i skýrslu
Dalibards. Þeir segja að eyði-
leggingin og vanhelgunin á
guðshúsum grikkja á tyrkneska
hernámssvæðinu sé svo alger,
að varla sé hægt að imynda sér
annað en að yfirvöldin annað
hvort liti á slikt með velþóknun
eða beinlinis hvetji til þess.
Fréttamennirnir gátu ekki
betur séð en að tyrkir legðu á-
herslu á að eyðileggja og saurga
allt, sem hugsanlegt væri að
væri grikkjum heilagt.
Gengið örna sinna á
altari — migið á róðu-
kross
Fréttamennirnir komu i 26
þorp, sem grikkir höfðu búið i
fyrir innrásina. I aðeins fjórum
þessara þorpa var kirkjan i
nokkurnveginn sómasamlegu
ástandi. Og i hverju einasta
þorpi hefði kirkjugarðurinn
verið vanhelgaður.
f sumum kirkjugarðanna, þar
sem verið höfðu 50 eða fleiri
grafhýsi, höfðu bæði grafhýsi,
legsteinar, krossar og annað
verið mulið svo rækilega niður
að engin.moli var stærri en eld
spýtnastokkur. Kapella ein,
sem helguð er Demetriosi
helga, hafði verið rænd öllum
helgigripum, nema hvað eftir
var nokkur hluti altarisins og á
þvi höfðu tyrkir gengið örna
sinna. 1 þorpinu Sýngrasis var
kirkjan öll brotin og brömluð að
innan og gólfið stráð mölbrotn-
um helgimyndum, prédikunar-
stölum og björflöskum. Röðu-
kross kirkjunnar var brotinn og
auðséð og auðfundið að kirkju-
brjótarnir höfðu kastað af sér
vatni á hann.
1 Lefkoniko hafði húsgögnun-
um verið hent Ut Ur kirkjunni
og helgimyndunum dreift út um
kirkjugarðinn, sem einnig var
illa leikinn. Ein kirkjan hafði
verið höfð að skotmarki fyrir
sprengikúlur. Einna mest var
eyðileggingin i Antifóhitis-
klaustri i Pentadaktýlosfjöllum.
Þangað er illfær vegur, svo að
óaldarlýður sá, er þar var að
verki, hefur þurft að leggja tals-
vert á sig til að komast þangað.
I klaustrinu voru meðal annars
dýrgripir og listaverk frá elleftu
og tólftu öld, og höfðu tyrkir
stolið þeim og skemmt þau, sem
þeir gátu ekki flutt með sér.
Einnig hafði verið kveikt i
klaustrinu.
Fréttamennirnir náðu tali af
Rauf Denktash, leiðtoga kýpur-
tyrkja, og vissi hann þá ekki um
uppgötvanir þeirra. Fullyrti
Denktash blákalt að kýpurtyrk-
nesk yfirvöld gerðu allt sem þau
gætu til að hindra að guðshús
grikkja væru skemmd og van-
helguð. ({jr Thc Guardian)
Ljósmæður
Ljósmóður vantar að Fjórðungssjúkra-
húsinu Neskaupstað frá 15. júli til 1. októ-
ber, 1976.
Nánari upplýsingar gefnar á skrifstofu
sjúkrahússins, simi 97-7402.
Fjórðungssjúkrahúsið Neskaupstað.
\A\
Sundnámskeið
fyrir 6 ára börn (fædd ’69) hefst i sundlaug
Kópavogs mánudaginn 31. mai. Innritun
verður föstudaginn 21. mai frá kl. 9-13.
Sundlaug Kópavogs, simi 41299.
Samsöngur
Skagfirska söngsveitin i Reykjavik heldur
samsöng fyrir styrktarfélaga og aðra i
Austurbæjarbiói laugardaginn 22. mai kl.
15, siðdegis.
Söngstjóri: Snæbjörg Snæbjarnardóttir
Undirleikari: ólafur Vignir Albertsson.
Aðgöngumiðar seldir við innganginn.
Skagfirska söngsveitin
Aðalfundur
Reykjavikurdeildar Norræna félagsins
verður haldinn mánudaginn 24. mai kl.
20.30 i Norræna húsinu.
Dagskrá:
Venjuleg aðalfundarstörf.
önnur mál.
Stjórnin.
í@! Tilkynning um
'I' lóðahreinsun
Húseigendur og umráðamenn lóða i
Reykjavik eru minntir á, að áður auglýst-
ur frestur til lóðahreinsunar rann út 14.
þ.m.
Skoðun á lóðum stendur nú yfir.
Hreinsunarvikuna 23. til 29. mai verður
rusl af lóðum, sem sett er á aðgengilegan
stað á lóðarmörkum, tekið án endur-
gjalds.
17. mai 1976.
Gatnamálastjórinn i Reykjavik.
Hreinsunardeild.
Fulitrúastaða í
utanríkisþ j ónustunni
Staða fulltrúa i utanrikisþjónustunni er
laus til umsóknar. Laun samkvæmt
launakerfi starfsmanna rikisins.
Umsóknir ásamt upplýsingum um mennt-'
un og fyrri störf sendist utanrikisráðu-
neytinu Hverfisgötu 115, Reykjavik, fyrir
9. júni 1976. Staðan verður veitt frá og með
1. júli 1976.
Utanrikisráðuneytið
Reykjavik, 17. mai 1976.