Þjóðviljinn - 09.06.1976, Page 2

2 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Miövikudagur 9. júni 1976
Skrifið
eða
hringið.
Sími: 17500

'..|9ÉÍÍ
Herinn og
landhelgin
Heimsatburöir á þessari öld
hafa mikið markast af svokall-
aðri heimsváldastefnu stórra
auðvaldsrikja. Auðhringir
þessara landa teygja arðráns-
krumlur sinar um heim allan i
leit sinni að mörkuðum og hrá-
efnum. Hvarvetna þar, sem
mótstaða er litil vegna smæðar
eða vanþróunar þjóðar, sölsa
þeir undir sig og mergsjúga
náttúruauðlindirnar. Stundar-
gróðinn ræður ferðinni, en
hagsmunir viðkomandi þjóðar
skipta þá engu.
Svona dæmi snýr að okkur. Á
ég þar við framferði breta á
miðunum, sem valdið hefur
bæði.reiöi og undrun i brjóstum
okkar islendinga.
Fjölmiðlar hafa flutt fréttir af
landhelgismálinu i æsifréttastil,
en um hitt verið minna hirt, að
skyggnast bak við tjöldin. Þeir
hafa litið flaggað þeirri nöpru
staðreynd, að þorskastriðið er
aðeins litið dæmi um þau átök,
sem nú eiga sér stað vegna
ásælni iönrikjanna i hráefni.
Við islendingar byggjum
afkomu okkar á eigin auð-
lindum en ekki tæknivæddum
iðnaði, sem krefst hráefna-
öflunar utanlands frá. Þvi
hlýtur það að þjóna best hags-
munum okkar, að við skipum
okkur á bekk með þjóðum
þriðja heimsins til að vernda
auðlindir okkar. Engu að siður
hafa islensk stjórnvöld, allt frá
striðslokum, róið að þvi öllum
árum, að tengja þjóðina
auðvaldslöndunum sterkum
böndum. Þetta hafa þau gert
t.d. með inngöngunni i Nató
1949, og þegar þangað var
komið bar okkur vitaskuld að
efla það og styrkja meö
herverndarsamningi við
Bandarikin.
tsland á sina burgeisastétt,
þótt fámenn sé og veik á heims-
mælikvarða. Og stundargróði
hennar fer ekki saman við hags-
muni alþýðunnar i hermálinu og
þvi siður landhelgismálinu. Þar
hefur manni virst sem undir-
lægjuháttur og aðgerðaleysi
hafi verið aðalsmerki islenskra
stjórnvalda, margnefnd bókun 6
verið hafin til skýjanna og
annað veifið verið talin öllu
mikilvægari fyrir efnahag
okkar. Sýnir það best hverra
fulltrúar núverandi stjórnar-
flokkar eru.
1 upphafi þorskastriðsins
sýndi almenningur málinu
mikinn áhuga. Mikill fjöldi yfir-
Iýsinga varðandi málið kom frá
ýmsum félögum og samtökum i
landinu. Mikið var skrifað i blöð
af almenningi og fundir haldnir.
Ég er sannfærður um, að það
er þessum þrýstingi frá
almenningi að þakka að deilan
erekki útkljáð, (þetta er skrifað
örskömmu áður en samið var),
þvi hvað munar stjórnvöldin um
einn smánarsamning i viðbót?
Eftir þvi, sem mánuðirnir hafa
liðið virðist sem áhugi almenn-
ings hafi farið þverrandi. Þeirri
þróun verður að snúa við. Land-
helgismálið verður að vinna og
sá sigur næst ekki nema al-
menningur taki höndum saman
i skipulegri fjöldabaráttu og
beiti þannig stöðugum þrýstingi
á stjórnvöld.
Landhelgisdeildan hefur
sannað okkur hvers eðlis Nató
og herir þess eru. Herinn er ekki
hér á landi til þess að þjóna
hagsmunum tslands, (nema þá
yfirstéttinni), heldur hags-
munum erlends auðvalds og
heimsvaldastefnunnar. Við
getum ekki barist fyrir útfærslu
islensku landhelginnar án þess
að lita á grundvallarorsök
Framhald á bls. 14.
Frjálslyndi
Morgunblaðsins
Tvö hverfafélög Sjálfstæðis-
flokksins boðuðu til fundar að
kvöldi miðvikudagsins 2. júni
s.l. að Hótel Sögu. Fundarefnið
var: Frjáls blaðamennska og
höfðu hverfafélög Vestur- og
Miðbæjarhverfis ásamt Nes- og
Melahverfi boðað til fundarins.
Samið hafði verið við ritstjóra
dagblaðanna 6 um að hafa
framsögu um efnið og siðan áttu
að vera um það hringborðsum-
ræður.
Fundurinn fór hið besta fram
og allir ritstjórarnir mættu, —
nema frá Morgunblaðinu, en
það blað hefur eins og flestir
vita, tveim ritstjórum á að
skipa. En þótt sjálfstæðisfélög
hafi átt i hlut voru boðuð forföll
af þeim ritstjóra Mbl., sem
lofað hafði að mæta, og enginn
fulltrúi blaðsins flutti mál þess.
Fundargestum þótti það sæta
furðu, að Mbl. skyldi ekki sjá
ástæðu til þess aðsenda fulltrúa
sinn til að skiptast á skoðunum
við aðra ritstjóra um þetta efni,
frjálsa blaðamennsku.
Fundarstjóri, sem var Mark-
ús örn Antonsson, hefur senni-
lega haft svipaðar tilfinningar,
þvi að i upphafi fundar spurðist
hann fyrir um hvort einhver
blaöamaður Mbl., (en þeir voru
staddir þarna i upphafi fundar),
vildi ekki tala fyrir hönd þess,
þar sem ritstjóri hefði ekki
mætt til leiks. En enginn gaf sig
fram til þess að taka upp hansk-
ann fyrir stærsta blað landsins.
„Svona er nú frelsið i islenska
blaðaheiminum”, varð einum
fundargesta að orði. Þess má
geta, að eftir að framsöguræður
höfðu verið haldnar yfirgáfu
blaðamenn Mbl. fundarsalinn
einn af öðrum.
Þessi undarlega framkoma
stærsta blaðs landsmanna vakti
almenna undrun á þessum
fundi, sem var, eins og áður er
sagt, boðaður af hverfafélögum
Sjálfstæðismanna og einmitt
þeim, þar sem stuðningsmenn
flokksins eru sennilega hvað
harðastir. Eiga félög þessi engu
að siður þakkir skildar fyrir að
boða til þessa fundar um svo
áhugavert efni, sem frjáls
blaðamennska er. En Mbl. er
sennilega ekki á þeirri skoðun,
að um hana þurfi að ræða.
Fundarmaöur
FRÁ HOFSÓSI
Eins og venja hefur verið á
þessum árstöna hafa smábátar
héöan stundaö grásleppuveiðar
að undanförnu, sagði oddviti
jjeirra Hofsósinga, þegar blaðið
átti tal við hann nýlega. Þeirri
vertið er nú aö ljúka og hefur
gengiö fremur laklega. Þvi
veldur hvorutveggja: tregur
afli og gæftaleysi. Bátarnir
munu nú búast á handfæraveið-
ar og stunda þær f sumar. Von-
andi verður færafiskurinn fjör-
ugri en grásleppan.
Afli hefur verið sæmilegur hjá
togskipunum upp á siðkastið.
Skafti var t.d. nýlega að landa
120 smál. af góöum þorski. Nóg
er aðgera i írystihúsinu. Við hér
fáum hér þriðjung aflans úr
hverju hinna þriggja togskipa
og nægir það, með þvi, sem
berst að frá heimabátum, til
þess að tryggja nokkuð sam-
fellda vinnu i húsinu.
Verið er að byggja kennara-
bústaö og eru það tvær ibúðir i
einu húsi. Aðrar tvær kennara-
ibúðir eru komnar það langt
áleiðisað þær verða væntanlega
tilbúnar i haust. Hugmyndin er,
að sveitarfélagið hefji byggingu
fjögurra leiguibúða. Leitað var
tilboða i þær byggingar en við
teljum þau ekki nógu hagstæð
og þvi enn óvist hver tekur að
sér að koma þeim upp.
Börn og unglingar héðan úr
Hofsósieru nú viö sundnám viö
Barðslaug i Fljótum og er þeim
ekið aö heiman og heim. Þegar
sundnáminu lýkur er ætlunin að
vinna hefjist fyrir unglingana
hér heima, við að hreinsa og
prýða þorpið og yrði þetta þá
þriöja sumarið, sem ungling-
arnir annast það verk.
Mikill áhugi er á þvf að koma
upp hitaveitu fyrir Hofsós.
Leggjum viö áherslu á að at-
hugað veröi í sumar hvort fáan-
legt sé nægilegt heitt vatn til
þeirra hluta við Reykjarhól á
Grafarbökkum. Með þeirri
tækni, sem nú er unnt að beita
viö jarðhitaleit, teljum við eng-
an veginn útilokað, að það sé
finnanlegt þar.
Fjólmundur Karlsson rekur
hér myndarlegt vélaverkstæöi
og er það þekkt að vandaöri
vinnu og ágætri. Þar hafa
nokkrir menn atvinnu að stað-
aldri. Á verkstæðinu vinna Fjól-
mundur og menn hans m.a. að
smíði hljóðkúta og hefur sú
framleiðsla likað mjög vel.
Einnig hefur Fjólmundur ann-
ast smiöi færibandakerfa i slát-
urhús og séð um uppsetningu á
þeim.
Nefna má og, að Kaupfélag
Skagfirðinga rekur hér sauma-
stofu, semveitir nokkrum kon-
um atvinnu. Likur eru á, að
starfsemi saumastofunnar auk-
ist f sumar með þeim hætti, aö
þar verði einnig farið aö sniða
þær flikur, sem saumaöar eru,
en þaö hefur áöur verið gert á
Akureyri. — mhg