Þjóðviljinn - 20.06.1976, Qupperneq 13

ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 13
Umsjón:
Magnús
Rafnsson og
Þröstur
Haraldsson
Meðan
skerið
ekki
sekkur
Tvær plötur, önnur með
stórmeisturum íslenska
poppsins um þessar
mundir Spilverki þjóð-
anna, hin með bóndakonu
utan af landi sem semur
eigin lög. Tvær plötur
sem eiga eitt sameigin-
legt, enska texta.
Á Spilverksplötunni eru ellefu
lög, nokkur stutt aukalög og
stúdióhljóð i kaupbæti. Platan
ber nafnið Cn (Nærllfi). Nafn
sitt dregur hún af hliðunum
tveimur á plötunni en þær heita
Cog D eða Norðausturhliðin og
Suðversturhliðin, útgefandi er
Steinar, útgáfunúmer 007, hvar
ertu nú James Bond? Undirleik
annast Spilverkið að mestu
sjálft en Þorleifur blæs i saxófón
og Helgi i munnhörpu.
Á plötu Sigrúnar eru einnig
ellefu lög, engin aukalög. Hún
ber nafnið Shadow lady eftir
einu laginu. Undirleik annast
Magnús Kjartansson,Vignir
Bergmann, Finnbogi Kjartans-
son, Hrólfur Gunnarsson
auk Gunnars Þórðarsonar,
Rúnars Georgssonar, Ragnars
Sigurjónssonar og Valgeirs
Skagfjörð i einstökum lögum.
Spilverkið syngur undir i
tveimur lögum.
Plötuumslög eru bæði
smekkleg. Gunna Snæfriður
útbjó fyrir Spilverkið, Robert
Guillemette fyrir Sigrúnu.
Helreið enskunnar
Ég sagði i upphafi að þessar
plötur ættu sameiginlegt enska
texta. Undanfarin ár hefur það
tiðkast hér á landi að semja
dægurlagatexta á ensku. Þetta
hófst með Hljómum og hefur
siðan helriðið popptónlist hér-
lendis og staðið henni mjög fyrir
þrifum. Það er ef til vill engin
tilviljun að þessi þróun hefst á
Suðurnesjum. Að visu hefur
enskan verið á undanhaldi
undanfarin tvö ár en ennþá ber
of mikið á þeim skoðunum að
dægurlaga- og popptexta sé ekki
hægt að semja á islensku. Popp-
ararnir halda þvi fram að
enskan sé langtum betur til þess
fallin og að þeir eigi auðveldar
með að semja á ensku. Auk þess
hafa margir gengið með heims-
frægðargrilluna góðu i
hausnum, og talið að þá
ættu þeir inngengt á alþjóða-
markað. Litið hefur enn borið á
þeirrifrægð og þessir textar eru
i langflestum tilfellum fyrir
neðan allar hellur, og þeir verða
i framtiðinni eflaust merkilegt
undrunar- og rannsóknarefni
félagsfræðingum. Semjendur
hafa i flestum tilfellum vart
meira en hvolpavit i ensku og
raða saman klisjum sem þeir
hirða úr textum innfæddra
breta og bandarikjamanna en
hafa samt enga tilfinningu fyrir
hljómfalli og finni blæbrigðum
enskunnar. Þetta kemur sér-
staklega að sök er þeir skella
sér út i heimspekilegar vanga-
veltur. Þá Verður þetta harla
hlálegur t.d. á Lifun Trúbrots
hér um árið. Og við megum
ekki gleyma þvi að kveðskapur
á ensku útilokar islenska popp-
listarmenn frá þvi að fjalla um
vandamál sem koma okkur við,
það er þau vandamál sem
sprottin eru úr islenskum jarð-
vegi og islerísku þjóðfélagi.
Við sem teljum okkur vinstri
menn megum ekki vanrækja að
setja þessi mál i rétt samhengi,
sérstaklega nú á timum land-
sölusjónarmiða. Það hlýtur að
vera liður i sjálfstæðisbaráttu
okkar að berjast gegn einhliða
ensk -amerískum áhrifum. 1
Reykjavik er nú verið að sýna
tvær kvikmyndir frá megin-
landi Evrópu, franska og
italska. Báðar eru með ensku
tali. Um 80-90% af öllum kvik-
myndum sem sýndar eru hér,
eru íramleiddar af banda-
riskum fyrirtækjum. Verum
minnug þess að til er banda-
riskur menningarimperialismi
og hann er mjög sterkur hér á
landi.Höfum i huga þær upp-
lýsingar sem komu fram i
geinum Eliasar Daviðssonar
hér i balaðinu i vikunni sem leið.
Stórmeistarar
Nú finnst vafalaust ein-
hverjum að ég sé kominn langt
frá þvi að fjalla um plötur Spil-
verksins og Sigrúnar. Það er að
vísu rétt en samt er þessi útúr-
dúr nauðsynlegur vegna hinna
ensku texta. En svo ég snúi mér
aftur að plötunum. Hvernig eru
þær? Þær eru báðar góðar. Spil-
verkið sýnir að visu ekki á sér
neinar nýjar hliðar á þessari
plötu. En tæknihliðin er betri i
minum eyrum, betri upptaka en
á fyrri plötunni en lögin eru ekki
eins góð. Samt virkar þessi
plata heilsteyptari en fyrri
platan, Diddú fellur inn i söng-
heildina og þvi er samsöngurinn
mun betri og undirleikur er
fágaður með góðri hjálp frá
Þorleifi saxófonleikara og munn
hörpu Helga Guðmundssonar.
Mer finnst kominn timi til að
Helgi fái að leika stærra hlut-
verk á plötu heldur en hérna.
Hvernig væri að fá ekta blús-
Úr látbragðsleik Spilverksins á poppkonsertinum i Háskólabiói
á dögunum.
plötu? Ég er viss um að það er
góður markaður fyrir hana.
Bóndinn
Sigrún Harðardóttir kemur
skemmtilega á óvart á plötu
sinni. Hún er okkar fyrsti kven-
lagasmiður sem semur i anda
þeirra kvenskörunga sem
haslað hafa sér völl undarfarin
ár i hinum enskumælandi heimi,
svo sem Joni Mitchell, Carole
King, Laura Nyro og Judee Sill.
Ahrifin eru þó stundum full-
mikil svo einstaka lög verða
hreinar stælingar. Sigrún notar
rödd sina einstaklega skemmti-
lega en mér finnst undir-
leikurinn ekki alltaf samboðinn
söng hennar. Hann er of flat-
neskjulegur og það vantar til
dæmis gitarleikara sem getur
fylgt á eftir rödd hennar i tóna-
hæðir. Ég vona að plata
Sigrúnar fái þá athygli sem hún
á skilið, þvi hér er á ferðinni
besta söngkonuplata sem komið
hefur út hér á landi.
Eitt er það sem Sigrún
kann sem fáir kunna hérlendis.
Það er að semja texta á ensku,
enda hefur hún dvalið lang-
dvölum i Bandarikjunum og ber
þvi meiri skyn á málið og kann
að láta mál og lag falla vel
saman. 1 þvi stendur hún
framar Spilverkinu, þótt henni
fatist stundum flugið i
heimspekihugleiðingum, t.d.
viðlagið i Lead us into
temptation (Leið þú oss i
freistni), en yfirleitt stendur
hún framar öllum hérlendis á
þessu sviði.
Að lokum þetta. Eftir plötu
Spilverksins að dæma virðist
mér sem þau hafi stöðvast á
þróunarferli sinum. Engin tón-
listarþróun er sýnileg á milli
fyrri og seinni plötunnar. Þvf er
auðséð að þau þurfa að hugsa
um nýjar leiðir og þær leiðir
verða að vera róttækari en þær
sem komu fram á konsertinum i
Háskólabiói.
Sigrún ætti eftir þessa ein-
stöku byrjunarplötu að hafa
aðstöðu til að halda áfram á
þessari braut sinni. En hún
verður að hrista af sér þessa
kvenskugga sem svo viða koma
fram á plötu hennar, það eru of
sterk áhrif frá öðrum söng-
konum. Og mér finnst að hún
mætti að ósekju lita umhverfis
sig skoða lif og starf annars
fólks þvi henni hættir til að
verða of innhverf og slik inn-
hverfun snýst oft upp i sjálfs-
meðaumkun. Þá mættum við ef
til vill eiga von á plötu um
búskap og búraunir og vanda-
mál lifsins i dreifbýlinu. Slikir
söngvar mættu vera á málinu
ylhýra, þvi svo vill til að það er
enn talað hér á þessu skeri,
meðan það sekkur ekki.
EÓ.
HLERAD 0G SLÚÐRAÐ
Klásúlum hafa aö undanförnu
borist nokkrar nýútkomnar
islenskar hljómplötur. Verða
hér á eftir tiundaðar helstu
staðreyndir um þessar útgáfur
en tvær plötur lentu i höndum
gagnrýnenda Klásúlna áður en
slúðurberi komst til að gera
þeim skil og birtist dómur um
þær hér að ofan.
Fyrir nokkrum árum var hér
starfandi hljómsveit sem bar
nafnið Brimkló. Eins og gengur
um slik bönd leystist það upp af
einhverjum orsökum,en i vetur
hittust þeir félagar aftur og tóku
nokkra vini sina með sér suður i
Hafnarfjörð þar sem hljóðrituð
var plata. Ber hún nafnið
Rock’n Roll (öll min bestu ár)..
Þeir sem senda tónirih á plöt-
unni eru þeir Arnar Sigur-
björnsson, Björgvin Halldórs-
son, Hannes Jón Hannesson,
Jónas R. Jónsson, Ragnar
Sigurjónsson, Sigurjón
Sighvatsson, Magnús Kjartans-
son og Gordon Huntley.
Þeir félagar flytja 11 lög og
eru niu þeirra erlend en tvö eftir
Arnar gitarleikara. Textar eru
allir islenskir, sjö eftir keflviska
voðamennið Þorstein Eggerts-
son, tveir eftir Interlocutor og
tveir eftir Stegg Högnason.
Klásúlum segir svo hugur að
tveir þeir siðarnefndu séu
raunar einn og sami maðurinn
sem vinnur hér á Þjóðviljanum.
Útgefandi er fyrirtæki Rúnars
Júliussonar, Geimsteinn, og
stjórnaði Rúnar einnig upptöku.
Vélstjórar voru þeir Jónas R.
Jónsson og Böðvar Guðmunds-
son. Hönnun plötuumslags og
frumvinnu við það vann Prisma
i Hafnarfirði en prentun og
skurður plötu fór fram i
Bandarikjunum.
Geimsteinn hefur sent frá sér
aðra plötu og er sú eftir forstjór-
ann sjálfan, Rúnar Júliusson.
Nefnist hún Hvað dreymdi
sveininn? Draumur nr. 999. A
plötunni eru 13 lög, 10 þeirra
útlend, tvö eftir Rúnar sjálfan
en eitt er upptaka á söng Rúnars
þegar hann var fimm ára og
spreytti sig á Ö, Jesú bróðir
besti. Upptöku á þvi lagi stjórn-
aði afi Rúnars, Stefán Berg-
mann, og er honum tileinkuð
platan i þakklætisskyni. Textar
eru allir islenskir, fimm eftir
Rúnar, sex eftir Þorstein
Eggertsson, einn eftir Jónas
Friðrik og svo Ó, Jesú... eftir
Pál Jónsson.
Upptaka plötunnar fór fram i
New York og Miinchen undir
stjórn Stephen Y. Scheaffer og
Mal Luker. Útsetningar sáu
Rúnar, Þórir Baldursson og"
Harold Wheeler um en þeir
ásamt Mariu Baldursdóttur sjá
um allan flutning. Graphics i
London hönnuðu útlit og Prisma
gerði offsetfilmur en prentun og
skurður fór fram i Bandarikjun-
um.
Loks er fyrir nokkru komin á
markað plata eftir Hörð Torfa-
son, og mun það vera sú þriðja
sem hann sendir frá sér. Útgef-
andi er Perluplötur en það mun
vera dulnefni sem Hörður hefur
tekið sér i tilefni útgáfunnar.
A plötunni er hvorki meira né
minna en f jórtán lög og eru þau
öll ásamt textum eftir Hörð
sjálfan. Hörður syngur öll lög
in sjálfur og leikur undir á gitar
en honum til aðstoðar eru bróðir
hans Benedikt, Sveinn Magnús-
son, Linda Gisladóttir, Reynir
Sigurðsson og Sigurður Arna-
son.
Platan er tekin upp i Tóntækni
hf. og stjórnaði Sigurður Arna-
son upptöku. Umslagið er mjög
einfalt, textarnir handritaðir
hvitum stöfum á svartan grunn
og mun rithönd Harðar vera á
þeim. Prentun þess og skurður
plötunnar fór fram i Hollandi.
—ÞH