Þjóðviljinn - 20.06.1976, Blaðsíða 20

PMÐVIUINN
Sunnudagur 20. jdni 1978
Kaþól&kar kirkjur eru öllum opnar
alltaf. Þjóökirkjan er yfirleitt
lokuö
Kristskirkja i Landakoti (Ljósm.: eik)
Stóll Hólabiskups I Landakoti viö háaltariö
Við hámessu í Landakoti
bvi var þó ekki aö leyna að
blaðamaðurinn hugsaði til þess
með nokkurri tilhlökkun að mega
lyfta anda sinum svolitið undir
' kaþólskum messusöng i fallegri
kirkjuþar sem hljómburður gerist
>. bestur á islandi. Einu sinni var
i hann viðstaddur altarisgöngu i
: Sacre Ceur i Paris og hreifst af
i skrauti og þeirri dulúð sem at-
höfnin var sveipuð. bessu fylgdi
, snerting við einhvern dularfullan
guðdóm gagnsýrðan af fortlð og
| sögu. í Kristskirkju í Landakoti
var allt likara þeim hætti sem
maður kannast við úr miðalda-
sögum islenskum og einhvern
veginn sisona viðkunnanlegra
heldur en I forpokaðri þjóðkirkj-
unni. barna var reikelsi, bjöllu-
hringingar, gregorianskur söngur
latneskar bænir, ekta biskup með
bagal og mitur og alls konar bugt
og beygingar stigvaxandi eftir
þvi sem neðar dró i hina geistiegu
röð. Biskupinn lét sér rétt nægja
að hokna örlitið I hnjám einstöku
sinnum. Svona piramidakerfi eða
stéttskipting I bugti fyrir guðdóm
inum er nú kannski ekki alveg að
skapi blaðamannsins en þó dá-
litið kitlandi og spennandi af
daðri við söguna og gullaldar-
• rómantikina.
bó er liklega allt snauðara i
þessari kirkju heldur en flestum
öðrum kaþólskun kirkjum,
skrautið fábrotnara og athöfnin
) iburðarminni. Fróðir menn segja
i að kaþólska kirkjan á íslandi sé
útangi einhvers hollensks kaþól-
i isma sem er mengaður af niður-
, lenskum kalvinisma.
Hvað um það. Kaþólskir kirkju-
gestir I Kristskirkju á hvita-
sunnudag tóku þátt I messunni af
lifi og sál, bænuðu sig og kross-
uðu, sungu og krupu. Mestöll
messugjörðin fór fram á Islensku
og þrir trúboðar, sem vigðir voru
til starfa þennan morgun, skipt-
ust á að lesa ritningargreinar.
Eitt skyggði þó á. Biskupinn var
svo illa mæltur á Islensku að
mun áhrifameira hefði verið fyrir
hann að flytja mál sitt á latinu.
011 messan tók rúman hálfan
annan tima og um helmingur
, kirkjugesta sem greinilega var
hér kominn i öðrum tilgangi en af
trúrækni horfði vakandi augum á
allt tilstandið og seremóniurnar
og hlýddi hugfanginn á kirkju-
sönginn. Ef þetta hefði verið I
venjulegri lútherskri kirkju hefðu
Sunnukórinn söng. I mesta lagi
lyftu þeir brá, blimskökkuðu eða
hvimuðu augunum rétt sem
snöggvast þegar markvisst nú-
timahviss rauf hinn hljómþýða
söng. Reyndar fannst ómúsik-
ffóðum blaðamanni Missa brevis
Jónasar Tómassonar hljóta að
vera meiriháttar sigur fyrir tón-
skáldið. Svo öruggt, margbrotið
og frumlega verkaði það á hann.
Kaþólskri messu á hvitasunnu-
dagsmorgun lauk með þvi að
Sunnukórinn söng hátt og snjallt
Son guðs ertu með sanni eftir
rétttrúnaðarmanninn lútherska,
Hallgrim Pétursson. bá var upp-
hafning blaðamannsins komin á
það stig að hann lyftist tommu frá
bekk. Lokavers þessa dýrlega
passiusálms var i lok messunnar
eins og að hafa lesið sálminn i
heild sinni og numist frá sér i há-
punktinum. Andriki Hallgrims er
eitt en boðskapurinn annað.
begar gengið var út rak blaða-
maður bjv. augun i 1. sendiráðs-
ritara rússneska sendiráðsins i
Reykjavik. Hvað skyldi hann
hafa verið að vilja? — GFi
Horft inn kirkjuskipiö
Á hvitasunnudagsmorgun sótti blaðamaður Þjóð-
viljans hámessu i Kristskirkju kaþólskra manna á
Islandi i Landakoti. Tilefnið var þó ekki trúrækni
beinlinis heldur að hlýða á söng Sunnukórsins á ísa-
firði sem söng þarna Missa brevis — Stutta messu
— Jónasar Tómassonar
var vestra á föstudaginn
flestir þeirra annaðhvort löngu
verið sofnaðir eða I heitri bæn að
þetta mætti sem fyrst taka enda.
betta er ekki sagt af neinni litils-
virðingu við guðdóminn sem þar
á að boða heldur af biturri
reynslu. barer lika búið að svipta
lútherska söfnuðinn ánægju af að
taka þátt i messunni — eða sú er
a.m.k. raunin — og heldur mak-
ráðir prestarnir virðast ekki al-
veg vera i hökul búnir til að lyfta
sálum safnaðarins til himins.
Mystikin —- þó að ekki sé annað —
i kaþólsku kirkjunni lætur mann
a.m.k. gleyma þvi hvað bekkirnir
eru harðir, en i lúthersku kirkj-
unni ætla þeir mann lifandi að
drepa.
Einhvern veginn held ég lika að
kaþólikkarnir margir séu um-
burðarlyndari og viðsýnni en Is-
tónskálds sem frumflutt
langa.
lenska þjóðkirkjan. barna kom
rammlútherskur Sunnukór frá
ísafirði — að visu kenndur við sól-
ina og stofnaður á þeim degi sem
sólin gægist fyrst yfir fjöllin við
Skutulsfjörð og þvi kannski i ætt
við sóldýrkun frekar en guðs-
dýrkun — og söng mjög nútima-
lega messu eftir ungan og róttæk-
an mann I tónlistinni. Hefði þetta
getað gerst við lútherska messu?
Ég leyfi mér að efast um að ka-
þólskur kór með slikt verk hefði
fengið inni hjá þeim guði. Að visu
er Missa brevis skipt i hefð-
bundna kafla, cyrie, agnus dei,
credo, og hvað þeir nú heita allir
saman, eins og tiðkast hefur i
aldaraðir. Söngurinn féll á eðli-
legan hátt inn i messugjörðina og
klerkar héldu áfram sinu myst-
iska stússi við altarið um leið og
BARUM
BfíEGST EKKI
FólksbíladekkS
Kynnið ykkur
hin hagstæðu verð.
TÉKKNESKA B/FfíE/ÐAUMBOÐ/Ð |
Á ÍSLAND/ H/E
AUOBREKKU 44—46 KÓPAVOGI SÍMI 42606