Þjóðviljinn - 02.10.1976, Qupperneq 4

4 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Laugardagur 2. október 1976
DJOÐVIUINN
MÁLGAGN SÓSÍALISMA,
VERKALÝÐSHREYFINGAR
OG ÞJÓÐFRELSIS.
Útgefandi: Ctgáfufélag Þjóöviljans.
Framkvæmdastjóri: Eiður Bergmann
Ritstjórar: Kjartan ólafsson
Svavar Gestsson
Fréttastjóri: Einar Karl Haraldsson
Umsjón með sunnudagsblaði:
Arni Bergmann
ÍJtbreiBslustjóri: Finnur Torfi Hjör-
leifsson
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar:
Skólavörðust. 19. Slmi 17500 (5 linur)
Prentun: Bláðaprent h.f.
OPINBER RANNSÓKN YERÐUR AÐ FARA FRAM
Kröfugerð um vammleysi stjórnmála-
manna, hvað fjármál og viðskipti öll
snertir getur áð sjálfsögðu aldrei komið i
staðinn fyrir pólitik og stéttabaráttu.
Engu að siður á sú kröfugerð jafnan
fyllsta rétt á sér, og ekki sist i þvi þjóð-
félagsástandi, sem við búum við hér á Is-
landi nú.
Að undanförnu hafa fjölmargar forystu-
greinar i málgagni Framsóknarflokksins
verið kveinstafir einir yfir þvi, að flokkur-
inn sé af ýmsum talinn vera gróðrarstia
hvers kyns spillingar og ljósfælinnar
auðgunarstarfsemi óvandaðra fjárafla-
manna.
Hér er máske ástæða til að undirstrika
það, sem þó ætti að vera óþarft, — að sem
betur fer, þá er meginþorrinn af þvi fólki,
sem skipað hefur sér i raðir Framsóknar-
flokksins, heiðarlegir einstaklingar, ekk-
ert siður en flokksmenn annarra stjórn-
málasamtaka, og gildir þetta reyndar
einnig um f jölmarga forystumenn flokks-
ins. Hitt er svo annað mál, að eigi vinstri
menn á íslandi að geta eygt einhverja von ,
þar sem Framsóknarflokkurinn er, þá
verður að fara fram djúptæk hreinsun inn-
an flokksins.
Það hlýtur að vera ærið mörgum, og
ekki sist mörgum Framsóknarmönnum,
alvarlegt áhyggjuefni, þegar annar æðsti
maður i fjármálum flokksins kemst i kast
við réttvisina með þeim hætti sem orðið er
i sambandi við ávisanakeðjumálið.
Félagsskapurinn á þeim vettvangi er
sannarlega ófagur, þótt rétt sé það, sem
Timinn hefur haldið fram, að þar sé ekki
eingöngu um Framsóknarmenn að ræða,
— samstarfsflokkurinn i núverandi rikis-
stjórn á þar lika sina gildu fulltrúa.
Þjóðviljinn hefur borið fram þá kröfu,
að skipuð verði opinber rannsóknarnefnd
til að kanna viðskipti eins af ráðherrum
Framsóknarflokksins við islenskt útibú
auðhringsins Suisse Aluminium i sam-
bandi við húsakaup, Þessari skýlausu
kröfu hafa hvorki ráðherrann né aðrir for-
kólfar Framsóknarflokksins fengist til að
svara. Ráðherrann hefur bæði hér i Þjóð-
viljanum og i fleiri blöðum verið borinn
mjög alvarlegum sökum um að hafa þegið
miljónaverðmæti að gjöf úr hendi auð-
hrings sem hér seilist til vaxandi itaka.
Þau atriði, sem athygli vekja i sambandi
við húsakaup ráðherrans frá álherrunum i
Straumsvik eru:
I. útborgun var aðeins 20% af kaup-
verði hússins i stað þess að á al-
mennum markaði var útborgun yfir-
leitt 50%—60% á þeim tima, sem
húsið var keypt. Allir vita hvað þetta
þýðir hér i verðbólgunni.
II. Þau 80% kaupverðs hússins, sem lán-
uð voru, voru ekki aðeins lánuð til 8
ára, svo sem tiðkast á almennum
fasteignamarkaði, heldur til nær
helmingi lengri tima, það er til 15
ára. Allir vita hvað slikt þýðir hér i
verðbólgunni.
III. Vextir af þessu 15 ára láni voru ekki
10% á ári svo sem venja var i fast
eignaviðskiptum, þegar kaupin fóru
fram fyrir 2-3 árum, heldur voru
vaxtakjörin með þeim hætti að á
fyrsta ári eftir kaupin þurfti ráð-
herrann að borga i vexti upphæð,
sem var — miðað við núgildandi
verðlag — um heilli miljón lægra en
verið hefði, ef vaxtakjör hefðu verið i
samræmi við venjur á fasteigna-
markaði.
IV. Miðað við þessi sérstæðu greiðslu-
kjör, þá var verðið á einbýlishúsinu,
sem álherrarnir „seldu” ráðherran-
um, mörgum miljónum króna lægra,
en svaraði til markaðsverðs, og því
um stórgjafir auðhringsins til ráð-
herrans að ræða.
Það skal fullyrt hér, að hvar sem væri i
nágrannalöndum okkar, — hvort heldur i
Norður-Ameriku, eða Vestur-Evrópu, þá
hlyti sá ráðherra að vikja úr sæti þegar i
stað, sem uppvis yrði að þvi, að hafa þegið
slika persónulega „fyrirgreiðslu” frá auð-
félagi, sem á sama tima leitar eftir aukn-
um réttindum úr hendi viðkomandi rikis.
Halldór E. Sigurðsson fer fram á það, að
Þjóðviljinn sanni að hið sérstæða gustuka-
verk álherranna hafi haft áhrif á afstöðu
sina til auðhringsins. Slik krafa er að
sjálfsögðu algerlega út i hött. Hjörtun og
nýrun verða aldrei rannsökuð i slikum til-
vikum, ekki fremur en i fjölmörgum hlið-
stæðum málum erlendis, eða t.d. Ár-
mannsfellsmálinu hér heima. (Máske
hefði Ármannsfell fengið lóðina góðu,
þótt miljónin hefði aldrei verið greidd i
flokkssjóð Sjálfstæðisflokksins.)
Það eitt að nota aðstöðu sina með þess-
um hætti i auðgunarskyni nægir til dóms-
áfellis. Hitt er svo staðreynd, að Halldór
E. Sigurðsson studdi af alefli þá kröfu
auðhringsins að fá heimild til stækkunar
álverksmið junnar.
Það versta er þó, að opinberir talsmenn
Framsóknarflokksins láta eins og ekkert
sé i sambandi við þau mál, sem hér hefur
verið rætt um og fleiri. — Virðast telja það
vænlegast að stinga hausnum i sandinn
í stað þess að hefja ærlega hreingern-
ingu í húsi sinu, sem mjög brýn þörf er
fyrir, — og laða þannig fram þá góðu
krafta, sem enn haida tryggð við Fram-
sóknarflokkinn, þá er þess i stað tekinn sá
kostur, að veitast dag eftir dag i Tímanum
að Lúðvik Jósepssyni — og fyrir hvað?
Fyrir það eitt, að Lúðvik skuli leyfa sér
að telja fram á skattaframtali, svo sem
lögboðið er. eðlilega vexti og viðhalds-
kostnað af ibúðarhúsnæði.
Slikt er hörmung á að horfa. — Ætla
Framsóknarforingjarnir að formyrkvast
endanlega i heiðnabergi ihaldsins, eða
hvað? Verður engin hreingerning gerð?
Þeir eru margir, sem vilja bjarga
Framsóknarflokknum en það ætlar að
reynast erfitt. k.
Herinn býður
pressunni
á það
t vikunni barst Þjóðviljanum
eins og öðrum blöðum bréf frá
NATÓ-herstöðinni á Keflavík-
urflugvelli þar sem rifjað var
upp að fimm ár væru liðin frá
þvi aö isl. blaðamönnum hefði
verið boðið i kynnisferð um her-
stöövasvæðiö. Nú væri loks þar
komið að þvi áhugamáli her-
stöðvarmanna væri hrint i
framkvæmd að fá blaðamenn til
sin i heimsókn. I bréfinu sagði
að tilgangurinn með heimsókn-
inni væri að kynna blaðamönn-
um starfsemi herstöðvarinnar
þannig að þeir væru betur færir
um aö skrifa fréttir siðar. Ekki
var ætlast til að þetta væri beinn
fréttaleiðangur. Hinsvegar
sagði að ljósmyndurum myndi
gefast næg tækifæri til ljós-
myndunar.
Þjóðviljinn skrifar að jafnaði
talsvert um herstöðina og þvi
þótti eölilegt að senda starfs-
mann á vettvang, sérstaklega
til endurnýjunar á myndasafni.
Vænta mátti þess ei'nnig að ýmis
legt fróðlegt kæmi fram I
kynningarferðinni. 1 boðinu var
tekið fram að fjölmiðlum væri i
sjálfsvald sett að senda fleiri en
einn starfsmann á Völlinn og
það kom i ljós, þegar á reyndi að
tilgangurinn með boöinu var að
bjóða islensku pressunni á
fylleri.
Leynd
yfir öllu
Blaðafulltrúi hersins gaf litil
eða engin svör við spurningum
blaðamanna og visaði ýmist til
sendiráðsins eða yfirmanna
sinna. Tækifæri gafst til þess að
skoða eina flugvél, lita inn i
flugskýli og birgðastöð, en
óskum um aö skoða sjónvarps-
og útvarpsstöðina, og ljós-
mynda fleiri mannvirki var
visað á bug með banni eða til-
visun til timaskorts. Hinsvegar
stóð kokkteillinn fyrir blaða-
mennina i tvo og hálfan tima.
Hætt er viö að fulltrúar fjöl-
miðla, sem mættu vel i heim-
sóknina, hafa verið næsta litlu
fróðari um herstöðina eftir
„kynnisferðina”. En það er
kannski dæmigert fyrir þá stöðu
sem bandarikjamenn telja sig
hafa á tslandi undir ihaldsstjórn
að þeir halda sig geta keypt sér
góðvilja fjölmiðla með brenni-
vinsboðum.
Þaö hefur veriö reynt i sam-
bandi við aðra starfshópa og
tekist vel en i þeim tilfellum
hefur tilgangurinn ekki veriö
falinn. Islenska pressan ætti að
sjá sóma sinn i þvi að hafna
einskisnýtum tiltækjum hersins
af þessu tagi.
Morgunblaðs—
fjölmenntu
menn
Svo mikla áherslu lagði
Morgunblaðið á þessa heim-
sókn að ekki dugði minna en að
senda fimm blaðamenn á Kefla-
vikurflugvöll. Þegar mikið ligg-
ur við er ekki mannekla á þvi
heimili, jafnvel þótt aö heill
vinnudagur fimm starfsmanna
sé i húfi.
—ekh.