Þjóðviljinn - 12.12.1976, Side 12

12 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Sunnudagur 12. desember 1976
ÓLAFUR KVARAN
SKRIFAR
UM MYNDLIST
Undanfarið hefur staðið yfir i
Galleri Súm samsýning 19 lista-
manna, en þeir eru: ólafur
Lárusson, Jan Voss, Tryggvi
Ólafsson, Þór Vigfússon, Kristinn
G. Harðarson, Jón Gunnar Arna-
son, Niels Hafstein,' Magnús
Tómasson, Rósa
Tómasson, Róska Helgi Þ. Frið-
jónsson, Magnús Pálsson, Sigurð-
ur Þórir Sigurðsson, Bjarni H.
Þórarinsson, Sigurjón Jóhanns-
son, Arnar Herbertsson, Kristján
Kristjánsson, Steingrimur E.
Kristmundsson, Birgir Andrésson
og Arni Ingólfsson.
1 tilefni sýningarinnar átti
fjármagn til að setja þær upp.
Vinnan mundi bitna á einum eða
tveim, og ef maður er starfandi
myndlistarmaður þá verður að
hugsa um það frekar — sérstak-
lega þar sem Galleriið er nú ekki
gróðafyrirtæki.
Ó.K.: En ert þú einráður um
það hverjir fá að sýna i Galler-
iinu?
M. T.: Já eins og er þá ræð ég
þvi. En þetta er ekki feitt
embætti. Það felur i sér að vera
umsjónarmaður og ræstingar-
kona um leið og sjá um að borga
reikningana þegar búið er að loká
fyrir rafmagn og hita.
Magnús Tómasson með barni sinu
Samsýning í Gallerí SÚM
undirritaður samtal við Magnús
Tómasson, en hann sá um fram-
kvæmd sýningarinnar og annast
jafnframt rekstur á Galleri Súm.
Jarðvegskönnun
ó.K: Nú er nokkuð umliðið frá
siðustu samsýningu i Súm. Hver
er aðdragandinn að þessari sýn-
ingu, er þetta eins konar iiðs-
könnun?
M.T: Jú, mér datt i hug að drifa
upp sýningu til að skapa eitthvert
aktivitet i Galleriinu og jafnframt
að gera eins konar jarðvegskönn-
un, sjá hvernig ástand og horfur
væru — svo maður noti það út-
þvælda orð —. En það fór nú
þannig að þeir sem áttu kannski
að bera uppi sýninguna gátu ekki
tekiö þátt i henni þegar til kom
vegna anna. Þetta átti að vera
fjarskalega óhátiðleg sining, bara
hér og nú, og sýna hvað fólk værí
að fást við akkúrat þessa stund-
ina, eða þvi sem næst. Og það
tókst með örfáum undantekning-
um, þar sem örfáir sýna nokkuð
eldri hluti.
Súm ekki lengur
til sem grúppa
ó.K: Má skoða þessa sýningu
sem raunhæfa mynd af þvi sem
Súm stendur fyrir i dag.?
M.T: Súm stendur eiginlega
ekki fyrir neinu i dag, það er Gall-
eri Súm, sem stendur fyrir þess-
ari sýningu en ekki Súm. Súm er
ekki lengur til sem starfandi
grúppa, þetta er fólk sem er dreift
út um allar jarðir og getur ekki
starfað sem hópur. Við höfum
samt sem áður ekki lagt hópinn
opinberlega niður, en eina starf-
semin er þetta Gallerí og svo eru
menn náttúrulega i persónuleg-
um tengslum hver við annan en
ekki i nafni Súm. Það hefur smátt
og smátt dregið úr starfseminni
vegna þess að stór hluti hópsins
hefur árum saman verið búsettur
erlendis; en Galleriið starfar
áfram.
ó.K: Nú hefur það komið fram
að þú sérð um reksturinn á
Galleriinu, hvernig er rekstrinum
háttað, hverjir fá að sýna og
hvernig er fjárhagshliðin?
M.T.:Fjárhagshliðin er ansi
erfið i ár, þvi þeir fáu sem hafa
sýnt hafa kannski ekki allir getað
staðið i skilum og við höfum eng-
an styrk til rekstursins. En ég
ætla nú að fara að herja á ýmsa
aðila. og hugmyndin er sú að
reyna að fá fjárveitingu til aö
hafa manneskju starfandi hálfan
daginn við gæslu og bréfaskriftir.
Við fáum mjög oft fyrirspurnir
erlendis frá vegna sýninga, en
gallinn er sá að við höfum ekki
Rætt við
Magnús
Tómasson
myndlistar-
mann
Ó.K.: Nú er engin ein tegund
myndgerðar ráðandi hér á sýn-
ingunni ööru fremur. Hvað finnst
þér þessi hópur hafa
sameiginlegt, ef hann á eitthvað
sameiginlegt á annað borð?
M.T.: Við búum ekki til neina
linu fyrir þetta fólk til að fara eft-
ir til að gera myndirnar sinar. En
þetta er fyrst og fremst fólk sem
við Magnús Pálsson höfum verið i
tengslum við og eins er hér dá-
góður hópur, sem tók þátt I sýn-
ingunni 1975 og það lá beint við að
hafa samband við það fólk aftur.
Sjálfsagt hefði mátt hafa hópinn
breiðari sða þrengri og ég held að
það hafi orðið of margir sýnendur
nú, ef til er ætlast að hver og einn
komi fram með sin persónulegu
einkenni. Nú, varðandi það hvað
við höfum sameiginlegt þá má
kannski benda á að verk okkar
Magnúsar Pálssonar og Nielsar
Hafstein eru öll hvit, en það er al-
gjör tilviljun, við Magnús vinnum
báðir I gips. En hér á sýningunni
eru vissulega verk sem eru af-
skaplega lik þessum evrópsku
conceptualistum og þetta virðist
vera mjög rikjandi stefna hjá
yngri kynslóðinni, en þó finnsf
mér þeir tiltölulega fáir sem hef
ur tekist að gefa þeim persónu
legan blæ. En margt af þessi
fólki sem sýnir hér er jú rétt urr.
tvitugt og er ennþá i skóla, svo ég
vildi nú helst ekki gefa neinar ein
kunnir.
Ó.K.: Þó aö hér gæti ólikra við-
horfa á sýningunni þar sem eru
t.d. poppættuð verk Jóns Gunnars
og'Sigurjóns, og Róska sýnir hér
ljósmyndir, þá má ef til vill fellsi
meiri hluta sýnenda undir con-
cept-list, sem er jú vfðfemt að
merkingu. Fyrir hvað stendur
hugtakið concept-list i þinum
huga?
M.T.: Þetta er mjög viðfemt að
merkingu eins og þú segir og ég
held að það sé varla nokkur list?
stefna sem hefur ekki þetta
svokallaða concept eða hugmynd
nema þá kanski tassisminn sem
þó vissulega er hugmynd eins og
það er sett fram af Jackson
Pollock, en kannski siður þegar
farið er að apa það eftir honum
Það má ef til vill segja aft
mitt verk hér á sýningunni sé
tengt concept-list, en er þó öllu
frekar eins konar póesia. Sjálfur
kalla ég þessa hluti sem ég er að
fást við sýniljóð og i mörgum til-
fellum er það tengt frösum úr
litteratúr og hugtökum úr goða-
fræði. T.d. er ég núna með nokkur
verk í smiðum sem heita saman-
burðarlandafræði, er byggja á
sjónrænum hliðstæðum. Ég tek
kannski Baulu i Borgarfirði og
pýramidana i Egyptalandi og
geri formrænan samanburð. Nú,
en þetta verk sem ég sýni hér og
kalla „7 dagar i júni ( draum um
fjall)”, er partur af miklu stærra
verki og er veðurfarslýsing og
byggir fyrst og fremst á rign-
ingunni. t sumar sem leiö var
ógerningur að sjá Snæfellsjökul
eða nokkurt annað fjail á suður-
landi og þetta.er einhvers konar
draumur eða óskhyggja um fjall-
ið. Ég bý vestast i vesturbænum
og gekk oft niður að ströndinni og
ætlaði að sjá Snæfellsjökul en
hann sást ekki, svo ég fór að hug-
leiða hvernig jökullinn væri i lag-
inu og fór nokkuð frjálslega með
efnið. Og á þessa sýningu hef ég
valið viku úr — en þetta er nú efcfei
fullunnið.
Ómissandi
stofnun
Ó.K.: Að lokum Magnús hvað
er helst á döfinni á næstunni hér i
Galleriinu?
M.T.: Ég veit nú ekki hvort ég
get skýrt frá þvi, þar sem þetta
er háð fjárveitingum og öðru, en
hugmyndin er sú að fá nokkrar
erlendar sýningar á næsta ári.
Ennfremur ætla ég að reyna að
vera með nokkurn lager af grafik
og jafnvel bókum og að fá alþjóð-
legt efni. En þetta Galleri hefur
aldrei verið kommersielt, heldur
hefur verið yfir þvi hugsjónablær
og verður áfram. Hugmyndin
hefur ávallt verið að sýna nýja og
tilraunakennda hluti og ætlunin
er að halda þeirri linu áfram. En
til þess að svo verði þá þurfum við
að fá styrk. Þetta Galléri hefur nú
starfað i átta ár og fyrir marga er
það ómissandi stofnun i borgarlif-
inu og þá er að athuga hvort borg
og riki vilja hlaupa undir bagga
og styrkja það sem menningar-
stofnun. Og ef það fengistrþá væri
enginn vandi að reka Galleriið
meö miklu betri hætti en verið
hefur.
Ólafur Kvaran.