Þjóðviljinn - 12.12.1976, Page 16

16SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Siinnudagur 12. desember 1976
LjóöabaekurÓlafs
Jóhannskomaaftur
Menningarsjóöur hefursent frá
sér aðra átgáfu ljéðabóka Ólafs
Jóhanns Sigurðssonar, Að lauf-
ferjum (1972) og Að brunnum
(1974) en fyrir þær hlaut höfundur
bókm ennta verðlaun Noröur-
landaráðs 1976. Hafa bækurnar
verið uppseldar um skeið og eru
nú gefnar út báðar i einu bindi.
Dómnefnd bókmenntaverð-
launa Norðurlandaráðs komst
svo að orði I greinargerð sinni um
skáldskap ólafs Jóhanns Sigurðs-
sonar:
„I ljóðrænni list og boðskap
Ólafs Jóhanns sameinast norræn
hefð I ljóðagerð vitund skáldsins
um hinn flókna vanda mannsins i
nútimanum. Þessum vanda lýsir
skáldið I ljrfðum sinum sem trag-
iskri andstæðu náttúrunnar og
hins tæknivædda samfélags.”
Ólafur Jóhann Sigurðsson er
kunnastur sem sagnaskáld en
hefur einnig ort kvæði frá þvi á
æskuárum. Með skáldskap slnum
i Aö laufferjum og brunnum
Áskriftasöfnun
stendur sem hæst.
Þjóðviljans
Sími
81333
UMBOÐSMENN
Happdrættis Þjóðviljans
Austurland:
Benedikt Þorsteinsson, Ránarstíg 6, Höfn
Már Karlsson, Dalsmynni, Djúpavogi
Guðjón Sveinsson, Mánabergi, Breiðdalsvik
Baldur Björnsson, Hafnargötu 11, Fáskrúðsfirði
Alfreð Guðnason, Túngötu 4, Eskifirði
Anna Pálsdóttir, Lindargötu 4, Reyöarfirði
Hermann Guðmundsson, Hafnargötu 48, Seyðisfirði
GIsli Jónsson Hafnarbraut 29, Vopnafirði
Sigriður Eyjólfsdóttir, Asbyrgi, Borgarfiröi
Sveinn Arnason, Bjarkarhlið 6, Egilsstöðum
Guðrún Aðalsteinsdóttir, Gtgarði 6, Egilsstööum /
Hjörleifur Guttormsson, Neskaupstað
Vesturland:
Sigrún Gunnlaugsdóttir, Vallholti 21, Akranesi
Flemming Jessen, Þorsteinsgötu 7, Borgarnesi
Bragi Guðmundsson, Bárðarási 1, Hellissandi
Kristján Helgason, Brúarholti 5, Ólafsvlk
Matthildur Guömundsdóttir, Grundargötu 26, Grundarfiröi
Birna Pétursdóttir, Silfurgötu 47, Stykkishólmi
Kristjón Sigurðsson, Búðardal.
Vestfirðir:
Jónas Eliasson, Hliöarvegi 7, Isafiröi
Þóra Þórðardóttir, Aðalgötu 51, Suðureyri
Guðvarður Kjartansson, Flateyri
Friðgeir Magnússon, Þingeyri
Unnar Þór Böðvarsson, Tungumúla, V-Baröastrandarsyslu
Höskuldur Daviðsson, Eyrarhúsum, Tálknafirði
Jón Snæbjörnsson, Mýrartungu, A-Barðastrandarsýslu
Þorkell Jóhannsson Skólabraut 16, Hólmavik
Norðurland vestra:
Eyjólfur Eyjólfsson, Geitafelli, Hvammstanga
Jón Torfason, Torfalæk, við Blönduós
Kristinn Jóhannsson, Héðinshöfða, Skagaströnd.
Hulda Sigurbjörnsdóttir, Skagfirðingabr. 37, Sauðárkróki
Gisli Kristjánsson, Kárastig 16, Hofsós
Kolbeinn Friðbjarnarson, Hvanneyrarbraut 2, Siglufiröi
Norðurland eystra:
Haraldur Bogason, Norðurgötú 36, Akureyri
Sæmundur ólafsson, Vesturgötu 3, ólafsfiröi
Hjörleifur Jóhannsson, Stórhólsveg 3, Dalvlk
Kristján Pálsson, Uppsalavegi 21, Húsavlk
Þorgrlmur Starri Björgvinsson, Garði, Mývatnssveit
Angantýr Einarsson, Raufarhöfn'.
Suðurland:
Gyða Sveinbjörnsdóttir, VaUholti 23, Selfossi
Páll Bjarnason, Stokkseyri
Jóhannes Helgason, Hvammi, Hreppum
Þorsteinn Sigvaldason, Reykjabraut 5, Þorlákshöfn
Bjarni Þórarinsson, Þingborg, Flóa
Ólafur Auðunsson, Fossheiöi 26, Selfossi
Sigmundur Guðmundsson, Heiömörk 58, Hveragerði
Birkir Þorkelsson, Héraðsskólanum Laugavatni
Hulda Jónasdóttir, Strandarhöfði, V-Landeyjum.
Guðrún Haraldsdóttir, Þrúðvangi 9, Hellu
Jón Hjartarson, Kirkjubæjarklaustri
Magnús Þórðarson, Austurvegi 23, Vik I Mýrdal
Jón Traustason, Hásteinsvegi 9, Vestmannaeyjum.
Reykjanes:
Karl Sigurbergsson, Hólabraut 11, Keflavik
Siguröur Hallmannsson, Heiðarbraut 1, Gerðum
Hilmar Ingólfsson, Hraunbraut 44, Garðabæ
Þorbjörg Samúelsdóttir, Skúiaskeiöi 20, Hafnarfiröi
Ragna Freyja Karlsdóttir, Grenigrund 2b Kópavogi
Runólfur Jónsson, Reykjalundi, Mosfellssveit
Reykjavlk:
Skrifstofa Alþýðubandaiagsins, Grettisgötu 3
Gamla afgreiðsla Þjóðviljans, Skólavörðustig 19
Afgreiðsla Þjóðviljans, Siðumúla 6
AFERLENDUM
BÓKAMARKAÐI
ÓI.AFUR JÓHANN SIGURÐSSON
AÐ
LAUFFERJUM
OG
BRUNNUM
BÓKMENNTAVERPtAUN
,\()RI)1RLAM)AR,U)S
1976
«tNM.V<,ABí«ÓW;K
skipar hann sér i fremstu röð
Islenskra ljóðskálda, og hlutu þær
bækur einróma lof gagnrýnenda.
Þá hefur forlágið gefið út I ann-
að sinn barnasöguna Spóa eftir
Ólaf Jóhann, en hún kom fyrst út
áriö 1962. Ber sagan glögg ein-
kenni höfundar: fagran stil og
málblæ, ádeilusama fyndni og
óvenjulega frásagnargleöi. Bókin
er prýdd teikningum eftir Helgu
B.Sveinbjörnsdóttur eins og
frumútgáfan.
Adam var
ekki í
Paradís
Adam var ekki I Paradisnefnist
bók sem bókaútgáfan Asar hefur
gefið út. Hún er eftir bandarisku
skáldkonuna Grace Metalious
sem gat sér frægð fyrir söguna
Sámsbær sem sló öll sölumet er
hún kom út árið 1956.
A bókarkápu segir m.a. svo:
„Adam var ekki i Paradis er
skrifuð af konu um konur i f jórum
ættliðum, konur, sem skirrast
einskis i ágirnd sinni i viðtækri
merkingu. Og til að ná mark-
miðum sinum beita þær mönnum
sinum fyrir sig miskunnarlaust,
eiginmönnum og elskhugum.
Alfheiður Kjartansdóttir hefur
islenskað bókina sem er 251 bls.,
sett i Prentstofu G. Benediktsson-
ar en prentuð og bundin i Isafold-
arprentsmiðju.
Leiðrétting
Þau mistök uröu i viðtali við Sig-
urð Thoroddsen i sunnudagsblaði
Þjóðviljans 28. nóv. sl. aö ráðs-
maöur Skúla Thoroddsen á
Bessastöðum var sagður Gunnar
Halldórsson fyrrv. bóndi I Skála-
vik. Þetta er ekki rétt. Hann hét
Gunnar Sigurðsson og var úr
Skötufirði
Collected Poems.
W.H. Auden. Edited by Edward
Mendelson. Faber and Faber.
1976.
Þetta er þriðja meiriháttar safn
ljóða Audens. Það fyrsta átti að
koma út snemma á fimmta ára-
tugnum en kom ekki fyrr en 1945
og hét „The Collected Poetry of
W. H. Auden.” Höfundurinn haföi
óskað eftir þvi að safnið nefndist
„Poems 1928-1945” en um þær
óskir hirti útgáfufyrirtækið ekki,
sem var bandariskt. Ensk gerð
þeirrar útgáfu kom út 1950, undir
heitinu „Collected Shorter Poems
1930-1944”. Næst kom safnið
„Collected Shorter Poems 1927-
1957”. 1 þeirriútgáfu var mörgum
eldri kvæðum sleppt og önnur
I breytt. Sú útgáfa var gefin út
' 1966. Siðan kom út safn lengri
kvæða 1968.
1 þessari útgáfu eru birt þau
kvæði sem prentuð voru I útgáf-
unum 1966 og 1968 auk siðari
kvæða hinna sex ljóðabóka sem
komu út eftir 1968. Þrjú ljóð eru
prentuö hér, sem ekki hafa verið
prentuð áöur og fjögur kvæði,
sem Auden sleppti úr útgáfunni
1966, en breytti siðar og viöbót við
kvæðið Profile frá 1965-66, sem
ort var 1973. Hér birtast einnig
formálar Audens að safninu 1945
og 1966.
I þessu safni birtast öll þau
kvæði sem Auden óskaði eftir að
varðveita og I þeirri gerð sem
hann gekk siðast frá. Hér eru þvl
ekki ýms elstu kvæði hans, sem
hann hirti ekki um að varðveitt-
ust. Auden endurskoðaði og end-
urorti mörg kvæða sinna allt frá
fyrstu kvæðunum og fram um
1942. Mörg þeirra birtust fyrst I
timaritum og voru siðan breytt i
næstu kvæöabókum, eða felld inn
i lengri bálka. Eftir 1942 virðist
Auden hafa fullunnið kvæði sin
fyrir fyrstu birtingu, svo að þeim
var lltið breytt I seinni útgáfum.
Margir lesendur skáldsins hafa
kvartað yfir þessum breytingum
og telja margar þeirra orka tvi-
mælis, og jafnvel viija sumir álita
að breytingarnar á eldri kvæðun-
um séu alltaf til hins verra. A
sama hátt hafa margir lesendur
hans orðið fyrir vonbrigðum með
sérhverjar breytingar á efnisvali
hans og stil, sem þeir hafa þóst
finna við útkomu sumra kvæða-
bóka hans, en raunin hefur orðiö
sú að þegar frá leið hafa breyt-
ingar eldri kvæða og nýr tjáning-
arstill aukið ágæti hans sem
skálds I þeirra augum.
Eins og áður segir er formáli
fyrir útgáfunni 1966, prentaöur
hér og þar skýrir höfundurinn
sjálfur tilefnið til breytinga, sem
hann gerði á eldri kvæðum sin-
um.” Þrjátiu og sjö ára var ég
enn of ungur til þess að vita með
vissu i hvaða átt ég stefndi með
kveöskap minum... nú þegar
ég nálgast sextugt álit ég að ég
þekki sjálfan mig betur og til-
ganginn með ljóðagerð minni
einnig... sum þeirra kvæða sem
ég setti saman og birti, til allrar
óhamingju, hef ég nú sleppt (i
þessari útgáfu), vegna þess að
þau voru óheiðarleg, eða smekk-
laus og vanþróuð, eða leiðinleg.
Óheiðarlegt kvæði er það, sem
tjáir trú eða skoðanir, sem höf-
undur undirgekkst I rauninni
aldrei. Til að mynda lét ég ein-
hvern timan þá ósk I ljósi að ég
krefðist „nýs byggingarstils”. Ég
hefi aldrei kunnaö við nútima
byggingarstil. Ég kýs mér eldri
stila og þvi verður maöur einnig
aö vera heiðarlegur varðandi eig-
in sérvisku. I öðru kvæði lét ég að
þvi liggja að sá sigraöi væri alltaf
dæmdur af sögunni og ósigur
hans væri I rauninni maklegur.
Þetta er mikil villa og þýðir I raun
að sigurvegarar sögunnar væru
alls ágætis maklegir. Þessi kenn-
ing er afleit og enn afleitari sú
freistni, sem ég féll fyrir i við-
komandi kvæði, að láta vel rim-
aðar ljóölinur ráða hættulegri
tjáningu vitlausrar kenningar.. I
list eins og mannlegum samskipt-
um, er siðleysi og dónska afleið-
ing af óeðlilegri viökvæmni fyrir
eigin sjálfi og tillitsleysi við aðra.
Skáld skulu ekki vera of kumpán-
leg við lesendur slna.”
Auden var eitt höfuðskalda
tuttugustu aldar og það vill svo
skemmtilega til að hann heim-
sótti þetta jaðarland heims-
byggðarinnar sem vér byggjum
og skrifaöi bók um þá heimsókn
ásamt öðrum. Hann sá margt
hérlendis glöggum gestsaugum
og þegar hann kom hér I annað
skiptið 1964 setti hann saman á-
gætt kvæði um sjálfan sig og sam-
anburð við áhrif fyrri ferðar.
Hann sá glöggt að vulgarisminn
myndi ná tangarhaldi hér eins og
vlöar, enda hefur veriö unnið að
þvi ósleitilega siðan hann var hér
siöast, enda hefur ibúa þessa ey-
lands að einhverskonar figúrum á
markaöi afþreyingar og prangs.
ALFRÆÐI MENNINGARSJÓÐS
ÝTARLEGT , FRÆÐANDI OG MYND-
SKREYTT BRAUTRYÐJENDAVERK
ÞESSAR BÆKUR ERU KOMNAR:
Bókmenntir
Stjörnufræöi — rúmfræði
islenzkt skáldatal I
islandssaga I
Hagfræöi
NÚ ERU TVO NY BINDI KOMIN ÚT
ÍÞRÓTTIR I-II
EFTIR INGIMAR JÓNSSON IÞRÓTTA-
KENNARA
GLÆSILEG HANDBÓK
GJÖF UNGA FÓLKSINS
!
VÆNTALEGT:
bindi
Islenzkt skáldatal — síðara