Þjóðviljinn - 10.05.1977, Blaðsíða 4

4 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Þriftjudagur 10. mal 1977
Málgagn sósíalism a,
verkalýðshreyfingar
og þjóðfrelsis.
Útge(andi? Útgáfufélag ÞjóBviljans.
Framkvæmdastjóri: Eiður Bergmann
Kitstjórar:Kjartan ólafsson
Svavar Gestsson
Fréttastjóri: Einar Karl Haraldsson.
Umsjón með sunnudagsblaði:
Árni Bergmann.
Útbreiðslustjóri: Finnur Torfi Hjörleifsson.
Auglýsingastjóri: úlfar Þormóðsson
Ritstjórn, afgreiðsla, augiýsingar:
Slðumúla 6. Slmi 81333
Prentun: Blaðap'rent hf.
Ástæðan: Léleg
ríkisstjórn
Siðastliðinn föstudag var fréttaþáttur
i sjónvarpi þar sem borin voru saman lifs-
kjör i Danmörku og á íslandi með býsna
athyglisverðum hætti. Þar kom fram að
árslaun hjóna i Danmörku þar sem bæði
eru iðnverkamenn eru um 3.0 milj. kr. að
frádregnum sköttum, en árslaun hjóna á
íslandi, þar sem bæði fá kaup eftir Iðju-
töxtum, eru hins vegar aðeins 1.7 milj. kr.
Nettólaunin að frádregnum sköttum eru i
Danmörku 80% hærri en á íslandi.
Við samanburð á verði nokkurra al-
gengra vörutegunda i verslunum á Islandi
og i Danmörku kom það i ljós að verðið
hér á landi var um 40% hærra en i Dan-
mörku.
Nirðurstaðan varð: Kaupið fyrir venju-
legan dagvinnutima 80% hærra i Dan-
mörku en hér. Vörurnar samt 40% ódýr-
ari.
Ekki stafar þessi mikli munur af þvi að
auðæfi þjóðarinnar, lands og sjávar, séu
lakari en i Danmörku; þvert á móti er
auður íslands aðhvers konar hráefnum og
orkulindum margfalt meiri en í Dan-
mörku. Hér kemur þvi annað til og um það
urðu hagfræðingur Alþýðusambandsins
og framkvæmdastjóri Félags islenskra
iðnrekenda sammála í sjónvarpsþættin-
um á föstudaginn; Orsökin er léleg ríkis-
stjórn.
Verkalýðshreyfingin hefur einsett sér
að hækka kaupið hér á landi; til þess hefur
hún nú þegar hafið aðgerðir með yfir-
vinnubanni og viðræðum við atvinnurek-
endur og rikisstjórn. Kjarabarátta verka-
lýðshreyfingarinnar snýst að þessu sinni
þó ekki aðeins um kaup og kjör i þrengstu
merkingu. Verkalýðsbaráttan nú snýst
um það að skapa mannsæmandi lifsskil-
yrði á íslandi, snýst um það að koma i veg
fyrir landflótta, er þar með þáttur i si-
felldri og ævarandi sjálfstæðisbaráttu
þessarar þjóðar. Með láglaunastefnu sinni
stefnir rikisstjórnin sjálfstæði þjóðarinnar
i hættu.
Þjóðviljinn heitir á islenska launamenn
að láta lifskjörin á íslandi ekki verða til
þess að þeir flýi land; miklu stórmann-
legra er að takast á við vandann og snúa
vörn i sókn. Þetta land á ærinn auð ef
menn kunna að nota hann, var eitt sinn
sagt. Það gildir enn. Þó svo illa hafi til
tekist um rikisstjórn landsins i þetta
skiptið sem raun ber vitni um, er ástæðu-
laust að gefast upp; á skömmum tima má
rétta við hlut launamanna á nýjan leik.
Um það snýst barátta verkalýðs-
hreyfingarinnar. Þvi fleiri sem verða
virkir i þeirri baráttu, þeim mun öruggari
er árangurinn. — s.
Tölur sem
segja sögu
Miðstjórn Alþýðubandalagsins kom
saman til fundar um siðustu helgi og fjall-
aði þar sérstaklega um kjaramálin. Gerði
miðstjórnin ályktun um stöðu kjaramál-
anna, sem birt er i Þjóðviljanum i dag. í
umræðum um kjaramálin á miðstjórnar-
fundinum komu fram mjög margar og at-
hyglisverðar upplýsingar um þróun efna-
hagsmála að undanförnu. Þar kom fram
að útflutningsverðlag til islendinga hefur
aldrei verið hagstæðara en á þessu ári og
þróun innflutningsverðlags hefur verið
mun hagstæðari siðustu misseri en haldið
hefur verið fram af forystuliði stjórnar-
flokkanna. Visitölur útflutningsverðlags
voru sem hér segir frá 1973:
1973 242 stig, 1974 293, 1975 263, 1976 310,7
og skv. spá 1977 359 stig.
Þetta sýnir i fyrsta lagi að verðlag út-
flutningsafurða hefur verið mjög hátt all-
an valdatima núverandi rikisstjórnar. Og
af eftirfarandi tölum sést að vandinn hef-
ur ekki verið mjög hátt allan valdatima
núverandi rikisstjórnar. Og af eftirfar-
andi tölum sést að vandinn hefur ekki ver-
ið af innflutningsverðhækkunum i tið nú-
verandi rikisstjórnar gagnstætt þvi sem
var á valdatima vinstristjórnarinnar, árin
1973 og 1974, en visitölur innflutningsverðs
frá 1973 hafa verið sem hér segir:
1973 134, 1974 179, 1975 187, 1976 197 og
spá fyrir 1977 209. Hækkun frá 1973-1974
nam 34% en hækkunin I fyrra og hitteð-
fyrra aðeins 5%,í ár skv. spá 7 %.
Þessar tölur er hollt að hafa i huga þeg-
ar menn velta fyrir sér kaupmáttarþróun-
inni og kjarabaráttu verkalýðs-
hreyfingarinnar.
Hverjir
skaffa vinnu
og
peningana?
Oftar en einu sinni hefur verið
vakin á þvi athygli hér i Þjóðvilj-
anum aö mikill tvistringur hefur
orðið á orðum um þá sem ráða
yfir atvinnutækjum og þá sem
ekkert eiga nema vinnuafl sitt til
að selja. Þessi ruglingur er bæöi
meðvitaður og af hugsunarleysi.
Er þvi full þörf á að vekja athygli
á honum enn á ný fjölmiðlum og
almenningi til athugunar.
Það er hagur þeirra sem ráöa
atvinnutækjum að rugla dóm-
greind verkalýðs og stéttarvit-
und. „Deilið og drottnið”, segir
hið forna spakmæli og er þaö enn i
fullu gildi.
Einu sinni ræddi ég við kellingu
eina úr auðstétt og rifumst við um
verkalýðsmál. Þá sagði hún:
„Hvar ætli þessi blessaði verka-
lýður væri ef við sköffuðum ekki
peningana?” Hvort sem þessi orö
voru nú mælt af heimsku, með-
vitaðri blindu eöa lævisi, eru
þau lýsandi fyrir viðhorf bur-
geisa. Þeir kalla samband sitt
Vinnuveitendasamband tslands
eins og þeir skaffi vinnuna og
verkalýökalla þeir launþega eins
og hann þiggi vinnuna. Þetta er
auðvitað að hafa hausavixl á
sannleikanum,en þvi miður hefur
almenningur látiö plata sig til að
apa þessi orð og nota.
Vinnukaup-
endur og
vinnu-
seljendur
Þeir sem ráða yfir framleiðsl-
unni veita ekki vinnu. Þeir kaupa
hana og ættu þvi frekar að heita
vinnukaupendur. Þeir sem selja
vinnuafl sitt eru á sama hátt
vinnuseljendur eöa jafnvel
vinnuveitendur ef ekki væri búiö
að eyðileggja það orð með rang-
riotkun.
Annars mætti skrifa langt mál
um þróun þessara orða ög það
sem liggur að baki þeim. Verka-
maður eða verkalýður hefur lik-
lega of sérstaka merkingu i huga
fólks til aö hægt sé td. aö nota
þessi orð um opinbera starfs-
menn. Einu sinni var öreigi notaö
en það hefur lika verið rangtúlkað
og hárfogað. En i raun og veru
mætti vel nota þaö áfram. Þó að
maður eigi hús og bil og skyrtu er
það skammgóður vermir ef hann
á ekkert til aö selja nema vinnu-
afl sitt. Um leið og vinnuaflið
þrýtur eða fæst ekki keypt,dettur
botninn úr fyrrgreindum eignum.
I þeim skilningi er hann öreigi.
Hallbjörn heitinn Halldórsson
prentari vildi nota oröin öreigar
og burgeisar um hinar tvær and-
stæðu stéttir þjóöfélagsins.
Og nú i miðri kjaradeilu mætti
minna á það sem aldrei er of oft
kveðið: Þeir sem skapa verðmæti
meö vinnuafli sinu ættu að sjálf-
sögðu aö bera úr býtum það sem
þeir skapa. í staðinn hirða þeir
aðeins hluta verðmætanna i laun-
um sinum en láta eiganda fram-
leiðslutækisins hirða mismuninn.
Og sá mismunur er mikill. A 30
árum hafa þjóöartekjur tvöfald-
ast á hvert mannsbarn meðan
kaupmáttur launa hefur staðið i
staö. Mismuninn hafa vinnukaup-
endur hirt.
YJirvinnu-
bannið og
dagblöðin
Það er hlálegt að yfirvinnu-
bannið hefur þau áhrif að mál-
gögn verkalýðsins hafa oröiö aö
takmarka útgáfu sina meðan
Morgunblaöið málgagn stéttar-
óvinarins kemur út óskert eins og
ekkert hafi i skorist. Þetta skyldi
verkalýöshreyfingin ihuga og
hvort þetta er til framgangs kröf-
um hennar.
-GFr