Þjóðviljinn - 10.05.1977, Blaðsíða 12

12 SÍÐA — ÞJOÐVILJINN ÞriOjudagur 10. mal 1977
Laus staða
Laus er til umsóknar staða sérmenntaðs
læknis, aðstoðarlandlæknis, við land-
læknisembættið.
Staðan veitist frá 1. júli 1977.
Umsóknir sendist heilbrigðis- og
tryggingamálaráðuneytinu fyrir 6. júni
1977.
Heilbrigðis- og tryggingamálaráðuneytið
6. mai 1977
Tilboð óskast i jarðvinnu vegna iþrótta-
húss við Skálaheiði i Kópavogi.
Útboðsgögn verða afhent gegn 15.000,- kr.
skilatryggingu á skrifstofu undirritaðs 10.1
mai.
Tilboðum skal skila á sama stað kl. 11
þann 16. mai og verða þau þá opnuð að
viðstöddum bjóðendum.
Bæjarverkfræðingur Kópavogs \
**N
ÚTB0Ð
Tilboð óskast i lögn dreifikerfis 4. áfanga
hitaveitu i Hafnarfjörð.
Útboðsgögn eru afhent á skrifstofu vorri
Frikirkjuveg 3, Rvk., gegn 10.000,- kr.
skilatryggingu.
Tilboðin verða opnuð á sama stað þriðju-
daginn 24. mai 1977, kl. 11.00 f.h.
INNKAUPASTOFNUN REYKJAVÍKURBORGAR
Fríkirkjuveg' 3 - Sími 25Ö00
Seltjarnarnes -
lóðahreinsun
Árleg lóðahreinsun fer fram i mai og á að
vera lokið fyrir 1. júni.
Starfsmenn Seltjarnarnesbæjar munu
aðstoða við flutning af lóðum. Simi
áhaldahúss er 21180.
Losun er aðeins heimil á sameiginlega
sorphauga i Gufunesi.
Heilbrigðisnefnd Seltjarnarness
Bæjarstjórinn Seltjarnarnesi.
Yfirverkstjóri
Staða yfirverksstjóra i garðyrkju fyrir
austurhverfi borgarinnar er laus til um-
sóknar. Umsóknarfrestur er til 20. mai
n.k.
Upplýsingar um starfið veitir garðyrkju-
stjóri, Skúlatúni 2, 5. hæð.
Gatnamálastjórinn i Reykjavik,
garðyrkjudeild.
Lífslíkur manna
aukast ekki
þrátt fyrir síaukin útgjöld
til heilbrigðismála
Tiðni hjarta- og æðasjúkdóma hér á landi er
með þvi hæsta sem gerist i heiminum, og fer
vaxandi.
Offita hrjáir um.þb. 35% landsmanna ( á
vinnufærum aldri)
3% af þjóðarframleiðslunni var varið til heil-
brigðismála 1950, en 7% 1975. Samt hafa lifs-
likur miðaldra islendinga ekki aukist á þessu
25 ára timabili.
Tiðni hjarta- og æðasjúkdóma í Bandarikjun-
um hefur lækkað um þriðjung á sl. 10 árum.
Kennslu i manneldis- og matvælafræði er mjög
ábótavant.
Þetta og margt fleira var rætt á
ráðstefnu um neysluvenjur og
heilsufar sem haldin var i
Reykjavik dagana 29. og 30. april
sl.
Lyflæknisdeild Landspitalans
og Efnafræðistofa Raunvisinda-
stofnunar Háskóla Islands gekkst
fyrir ráðstefnunni og var boðið til
hennar manneldisfræðingum og
öðrum, sem áhuga hafa á mann-
eldismálum svo og framleiðend-
um og fulltrúum stjórnvalda.
Erindi voru flutt um eftirtalda
málaflokka:
Heilbrigöisástand á Islandi,
neyslu og heilbrigði, stjórnun
neyslu og lög og fræðslu. Ráð-
stefnuna sóttu um 180 manns og
urðu miklar umræður um alla
málaflokkana. öll erindin, sem
flutt voru á ráðstefnunni hafa
verið gefin út i lausblaðamöppu
og eru til sölu i Kringlunni i
Landspitalanum og kosta 1500 kr.
Læknarnir Arsæll Jónsson og
Bjarni Þjóðleifsson og Jón óttar
Ragnarsson, matvælafræðingar
önnuðust framkvæmd ráöstefn-
unnar og boðuðu þeir til blaða-
mannafundar nýlega þar sem
þeir gerðu nokkra grein fyrir ráð-
stefnunni og tilgangi hennar.
Aukin fræðsla.
Tilgangurinn var þríþættur:
1. Að safna saman þeim upplýs-
ingum sem tii eru um heil-
brigðisástand og fæðuval Is-
lendinga og um uppbyggingu
heilbrigðisþjónustunnar og
markaðskerfi matvælafram-
leiðslunnar.
2. Að kalla saman innlenda sér-
fræðinga til þess að kanna
möguleika á sameiginlegri
stefnumörkun við að koma á
hollari neysluháttum.
3. Að velja leiðir að settum mark-
miðum ef kostur er.
Það virðist nokkuð ljóst að auk-
in útgjöld til heilbrigðisþjónustu
bera ekki tilætlaðan árangur.
Þetta hefur einnig komið i ljós hjá
nágrannaþjóðum okkar og hefur
þá verið reynt að auka fræðslu og
beina neysluvenjum manna i
hollara horf. Það hefur þegar
borið árangur og eins og segir i
upphafi þessarar greinar hefur
mikið dregið úr tiðni hjartasjúk-
dóma i Bandar. og einnig i
Sviþjóð.
Hlutur fitu i fæði landsmanna
er að jafnaði um 40% af daglegum
hitaeiningum. Þar af erum helm-
ingur mettuð (hörð) fita. Það er
talið alltof hátt hlutfall. Sykur-
neyslan er lika of mikil og þvi er
brýnt að beina neysluvenjum
okkar inn á hófsamari brautir. Til
þess þarf mikinn áróður og
fræðslu, en henni er nú lítt eða
ekki sinnt f skólakerfinu og að
mestu vanrækt á háskólastigi.
Engin stefna
Þá kom fram að ekki er til hér á
landi nein stefna i manneldis- og
matvælamálum en til að ná mark-
miðum ráðstefnunnar er nauð-
synlegt að móta þá stefnu og hef-
ur verið rætt um að stofna starfs-
hópa ýmissa aðila til að koma
með tillögur aö þannig stefnu.
Mjög f áar rannsóknir eru til hér
á landi i þessum efnum. T.d. er
ekkert vitað um fæðuval ein-
stakra hópa eða stétta. Sérstak-
lega er brýnt að kannaðar verði
neysluvenjur gamals fólks og
barna, þar sem grunur leikur á að
þar sé viða pottur brotinn.
-hs.
„VIÐ SKJÓTUM BÆÐI
FÖSTUM OG LAUSUM
SKOTUM”
segir Helgi Seljan
um ferdir þeirra
Jónasar Arnasonar
med skemmtiefni
vítt og breitt um
landið
— Þetta byrjaði ailt í
Höfn í Hornafirði í fyrra
þegar haldin var þar
menningarvika. Þá kom-
um við fram í Sindrabæ
þar sem var troðfullt hús
4-500 manns og undirtekt-
ir heimamanna voru al-
veg stórkostlegar.
Eitthvað á þessa leið fórust
Helga Seljan alþingismanni orö
þegar viö spuröum hann um
ferðir hans og Jónasar Arnason-
ar, sem þeir hafa farið vitt og
breitt um landið að undanförnu
og komið fram bæði með fræði-
og skemmtiefni.
— Við höfum farið ansi viða að
undanförnu hélt Helgi áfram,
t.d. vorum við á fjórum stöðum
á Suðurlandinu nýlega. Þaö var
Kvenfélagasamband Suður-
lands sem gekkst fyrir
skemmtikvöldum á Hvolsvelli,
Flúðum, Borg i Grimsnesi og I
Hveragerði. Og það var alveg
gifurlegt „upplifelsi” aö vera
með fólkinu þarna. Stemningin
var alveg frábær.
ótrúlega frjálslyndir
— Ég er nú reyndar litið núm-
er i þessu öllu, það er Jónas sem
syngur og les upp og heldur uppi
fjöri i allt að klukkutima. Ég
byrja venjulega á að kynna Jón-
as og verk hans en þau eru
hápólitísk flest og auðvitaö nota
ég tækifærið og kem inn á þau
mál sem mestu skipta okkur nú
og skýt þá bæði föstum og laus-
um skotum. Ég ræöi bæði um
erlent hervald hér á landi og
ásókn erlendra auðhringa eftir
aðstöðu hér. Þessu kem ég öllu
að I fjórðu hverri setningu og ég
er alveg hissa hvað fólkið tekur
þessu vel og virðist alveg sam-
mála. Þetta fólk amk. austur i
sveitum er miklu frjálslyndara
en maður skyldi ætla. Ég hef
mjög litið orðið var við svart
ihald þar eins og alls staöar
veður uppi hér i þéttbýlinu. Og
framsóknarmennirnir eru allt
önnur manngerð þarna fyrir
austan en hér i Rvk.
— Nú siöustu vikur höfum viö
verið á Suðurnesjunum og þar
eru undirtektir lika alveg prýði-
legar. Litla leikfélagið i Garöin-
um hefur verið að sýna Koppa-
logn bæði á heimaslóöum og I
Keflavik og þar höfum við Jónas
komið fram. 1 Keflavik var
reyndar einu sinni gripið fram i
fyrir mér þegar ég kom að er-
lendu fjármagni og hersetunni.
Koppalognið I Garðinum
og víðar
Sjón er alltaf sögu rikari og
eitt kvöldið brá blaðamaður sér
suður i Keflavik þegar Litla
leikfélagið og Jónas skemmtu
keflvikingum. Félag þetta er
nýstofnað og er Koppalognið
fyrsta verkefni þess. í vandaðri
leikskráer rakin saga leiklistar i
Garöinum og segir þar að senn
muni vera ein öld siðan sjón-
leikur var fyrst leikinn af
heimamönnum þar og var þá
valið ekki af verri endanum, þar
sem leikinn var Skugga-Sveinn.
Þá hét hann Útilegumennirnir.
Var hann sýndur i „gamla
skólanum”, húsi sem enn
stendur á sjávarkambinum rétt
viö Sjólyst i Gerðahverfinu.
Þá segir einnig að leitað hafi
verið eftir heimildum um leik-
listarsögu byggðarinnar til
tveggja aldinna manna i
Garðinum, þeirra Unu Guð-
mundsdóttur og Halldórs Þor-
steinssonar, sem bæði eru kom-
in á niræðisaldur.
Jónas og Bóthildur
Leikstjóri Koppalogns er
Sævar Helgason, en þetta er i 5.
sinn sem hann setur upp þaö
leikrit. Sýningin 1 Keflavik fékk
mjög góðar undirtektir. enda
stóðu leikarar sig allir með
prýði, þó að fæstir hafi stigið á
leiksvið áður.
Og Jónas var greinilega i ess-
inu sinu. Hann las upp bráð-
skemmtilegan sögukafla úr
bókum slnum, Tekið i blökkina
og Veturnóttakyrrur, og einnig
söng hann viö undirleik söng-
triósins Bóthildar irsk lög við
texta sina og fékk alla til að taka
hraustlega undir.