Þjóðviljinn - 27.08.1977, Blaðsíða 3

Laugardagur 27. ágúst 1977 ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 3
Keflavík
Fiskiðjunní lokað
yegna mengunar
i
Engar tilraunir enn med islensk hreinsitæki
Mengun (rá fiskimjölsverk-
smi&jum kemst alltaf á dagskrá
þegar peningalyktin fer aö kitla
nasir bæjarbúa hér i Reykjavik
og úti um landsbygg&ina.
Loönubræ&slurnar sem nú hafa
tekiö til starfa eru 12 talsins.
Sama vandamál herjar ibúa
þessara sta&a en misjafnt er
hvernig fólk og yfirvöld taka fýl-
unni sem er mun verri aö
sumrinu til en um vetur.
Heilbrigöisyfirvöld I Keflavik
munu þó einna höröust i hom aö
taka og i siöustu viku létu þau til
skarar skriöa gegn Fiski&junni
h.f. og fýlunni frá henni.
Heilbrigöiseftirlitið lét fyrir
þremur árum banna loönu-
bræðslu ef vindátt legöi yfir bæ-
inn og hafa heilbrigöisyfirvöld i
Keflavik neitaö aö veita Fiskiöj-
unni undanþágu i þetta sinn.
Asgeir ólafsson hjá Fiski&junni
sagöi i samtali viö Þjóöviljann i
gær, aö þaö heföi veriö á miöviku-
daginn i siöustu viku aö fógeti
loka&i verksmiöjunni meö lög-
regluvaldi. Var verksmiöjan
siöan lokuö i einn sólarhring og
hefur ekki tekiö á móti loönu
si&an. Verksmiöjan tók þó aftur
til starfa eftir helgina og var
veriö aö ljúka viö aö vinna þaö
hráefni sem til var i gærkvöldi.
Alls hefur Fiskiöjan hf. tekiö á
móti um 4000 tonnum af loönu, en
hún hóf strax loðnuvinnslu þegar
vertiöin byrjaöi 15. júli.
Asgeir sagöi aö allt væri óráöiö
um þaö hvort hafin yröi móttaka
á ný, þvi erfitt væri aö stjórna
verksmiöjueftirveöriog vindum.
Það er ekki hægt aö taka á móti
hráefninu ef siöan kemur óhag-
stæö vindátt þvi þaö skemmist
allt i geymslu sagöi Asgeir.
Aöspuröur sagöi Asgeir aö allt-
af væri veriö aö vinna i
hreinsunarmálum verksmi&junn-
ar. Þar er nú eldþurrkun en
áætlaö er aö skipta yfir i gufu-
þurrkun á nokkrum árum, en þaö
fyrirtæki mun kosta litlar 300
miljónir króna. Þar með er ekki
öll sagan sögö, þvi aö á gufu-
þurrkunina þarf einnig hreinsiút-
búnaö.
Asgeir var spuröur aö þvi hvort
Fiskiöjan hygöist leita til is-
lenskra uppfinningamanna sem
hannað hafa hreinsiútbúnaö fyrir
eldþurrkunina en hann sag&i aö
heilbrigöisyfirvöld yröu aö sjá til
þess aö búnaöurinn yröi reyndur
áöur en verksmiöjurnar legöu út i
þann kostnaö aö setja þau upp hjá
sér.
—AI
Orkubú Vestfjarða
stofnað í gærdag
í gær var haldinn á lsafirði
fundur, þar sem gengiö var frá
stofnun Orkubús Vestfjaröa og
stofnsamningur undirritaöur.
Aö þvi er Aage Steinsson, raf-
veitustjóriá Isafiröi sagöi blaöinu
mættu á stofnfundinum fulltrúar
frá 97% orkunotenda á Vestf jörö-
um. A fundinum rikti mikill áhugi
og einhugur um máliö, Djúpmenn
hafa þó þá sérstööu, aö þeir reka
sérstaka rafstöð en veröa samt aö
hluta til aðilar aö Orkubúinu.
Sá umræöugrundvöllur sem
fyrir lá á fundinum og jafnframt
megin forsendur aö lögum um
Orkubú Vestfjarða eru:
Aö fullnægt veröi orkuþörf
Vestfiröinga meö innlendum
orkug jöfum.
Vestfiröingar búi við sambæri-
legt orkuverö og aörir lands-
menn.
Rekstrargrundvöllur Orkubús-
ins sé traustur.
Orkubúiö taki aö sér 500 millj.
Austur-Húnvetn-
ingar skipta um
fulltrúa á Stéttar-
sambandsfund
Þingmaður-
inn féll
Töluveröar sviptingar virö-
ast hafa veriö hjá Austur-Hiín-
vetningum I sambandiviö kjör
fulltrúa á fund Stéttarsam-
bands bænda. Aö undanförnu
hafa þeir Páll Pétursson, al-
þingismaöur á Höllustööum og
Halldór Jónsson á Leysingja-
stööum veriö fulltrúar Austur-
Húnvetninga á fundum Stétt-
arsambandsins, og munu báö-
ir hafa gefiö kost á sér til
þeirra starfa áfram.
Svo fóru þó leikar, aö báöir
féllu þeir við fuiltrúakjöriö aö
þessu sinni en i staö þeirra
náöu kosningu Kristófer
Kristjánsson, bóndi i Köldu-
kinn og Stefán Jónsson, bóndi
á Kagaðarhóli.
Ýmsar orsakir geta aö sjálf-
sögöu legiö tilþessara manna-
skipta en hér skal ekki getum
aö þvi leitt hvaö þar hefur
reynst þyngst á metum.
-mhg
kr. af skuldum Rafmagnsveitna
rikisins vegna Vestfjaröa.
Orkubúiö fái sem svarar 20% af
tekjum af veröjöfnunargjaldi.
Gerterráö fyriraöOrkubúiöog
Vestfiröingar njóti sömu fyrir-
greiöslu og önnur landshluta-
fyrirtæki og aörir landsmenn
vegna hliöstæöra framkvæmda
svo sem varöandi rannsóknir,
sveitarafvæöingu, tengingu viö
aðalorkukerfi landsins, aö-
flutningsgjald og söluskatt og aö-
geröir til aö mæta timabundnum
greiösluerfiöleikum.
Um þennan grundvöll náöist
samkomulag á fundinum.
AageSteinsson sagöi aö OrkubU
Vestfjaröa væri stórt og um-
fangsmikiö fyrirtæki, sem á
næstu árum yröi aö standa í f jár-
frekum framkvæmdum. Mætti
gera ráö fyrir aö árleg fjárfesting
yröi um sinn ekki undir 600-700
milj. kr.
Störfum fyrirtækisins má
skipta i þrjá meginhluta, sagöi
Aage Steinsson, — reksturstarf-
semi, nýframkvæmdir og
hönnunarstörf. Þaö kæmi í hlut
fyrstu stjórnar fyrirtækisins aö
móta starfsskipan þess og ri&i á
miklu aö þar væri vel á málum
haldiö.
Orkubú Vestfjar&a yfirtekur
allar eignir Rafmagnsveitna
rikisins á Vestfjöröum, svo og
eignir einstakra orkuveitna i
þeim byggöarlögum, sem gerast
fullgildir aöilar.
Loönuaflinn þaö sem af er
þessari vertiö losar nú 80 þúsund
tonn. Aflahæsta skipiö er
Sigur&ur RE sem fengiö hefur
6.500 tonn.
Sem fyrr gengur erfiölega meö
löndun, enda er sumarloönan
seinunnin og litiö bætir þótt verk-
smiöjurnar hafi 1000 tonna
geymslurými, þvi hana má ekki
geyma neitt aö rá&i.
Bátarnir veröa þvi aö sigla
langt með aflann, eöa biöa
löndunar i höfnunum sem næstar
eru. Siglufjöröur er næst veiði-
svæöinu og þar veröa bátarnir aö
Eignarhluti rikisins i Orkubú-
inu veröur 40% en 60% veröa i
höndum heimamanna. 5 menn
skipa stjórn fyrirtækisins. Af
þeim mun fjármálaráöuneytið
tilnefna 1 og iönaöarráöuneytiö 1,
en 3 eru frá heimamönnum og
hefur kjör þeirra, til eins árs,
fariö fram. Aöalmenn eru: Guö-
mundur Ingólfss., Isafirði, Ólafur
Kristjánss., Bolungarvik, össur
Guöbjartss., Rauðasandshreppi.
Varamenn: Ingólfur Aras.
Patreksfirði, Karl Loftss.,
Hólmavik, Birkir Friöbertss.,
Súgandafiröi.
Orkubú Vestfjaröa mun annast
alla orkuöflun og orkudreifingu á
Vestfjöröum hvort sem um er að
ræða raforku eöa hitaveitur.
Dregur
af Sómölum
NAIROBI 26/8 Reuter — Erlendir
sendiráösmenn i Addis Ababa
segjast álita, aö hersveitir
sómala séu aö tapa frumkvæöinu
I stri&inu viö eþiópsku stjórnina
eftir aö áhlaup þeirra á fjalla-
borgina Dire Dava, sem er
rammlega viggirt, mistókst. Sú
borg er sögö hernaöarlega mikil-
væg. Segir einn sendiráösmaöur
aö bardagarnir á þessum sló&um
viröist hafa hjaönaö niöur og séu
sómalir aö „sleikja sár sin”.
biöa 1/2-1 sólarhring. Nes-
kaupstaöur erendahöfnað austan
en þangaö hafa aðeins þrir loönu-
farmar fariö, enda sigling löng.
Hin endahöfnin Vestmannaeyjar
hefur fengiö mun meira magn.
Akranes hefur nú bæst I hóp
þeirra staöa sem taka á móti
loönu og Raufarhöfn bætist viö á
mánudaginn kemur. Hjá loikiu-
nefnd sögöu menn aö þaö munaöi
um minna og vonuöu þeir aö
verksmiöjan i örfirisey hæfi mót-
töku bráölega, en þar standa nU
yfir viögeröir.
—AI.
80 þúsund
tonn af loðnu
— erfiðleikar á löndun
ertendar fréttir
i stuttu
máti
Valdboð dönsku
stjórnarinnar gegn
ferjusjómönnum
KAUPM ANNAHÖFN 25/8
Reuter — Danska stjórnin
lag&i i dag fyrir þingiö frum-
varp, sem gerir ráö fyrir aö
sjómönnum á ferjum veröi
meö valdboöi gert aö hætta viö
verkföll. Sjómenn krefjast
hærri launa, og hefur þessi
deila valdiö truflunum á ferju-
samgöngum innanlands og viö
Vestur-Þýskaland s.l. mánuö.
Frumvarpinu er ætlaö aö
hindra, aö sjómennirnir geti
meö verkfalli stöövaö ferju-
samgöngur . við Borgundar-
hólm um helgina. A sama hátt
hyggst stjórnin koma i veg
fyrir samgöngutruflanir milli
fleiri danskra eyja og viö
Vestur-Þýskaland. Preben
Hansen, formaður sjómanna-
sambandsins, sagöist ekki
geta ábyrgst aö sjómenn
hlýddu valdboði stjórnarinnar
og hættu verkföllunum.
Franskir flugumferöar-
stjórar fara sér hægt
PARIS 26/8 Reuter — Fransk-
ir flugumferöastjórar byrjuöu
i dag aö fara sér hægt viö
vinnu og eiga þær aögerðir
þeirra að standa yfir i 10 daga.
Krefjast þeir hærri launa og
bættra vinnua&stæöna. Eykur
þetta mjög vandræöin I flug-
samgöngum, sem þegar eru
orðin vegna svipaöra aögeröa
breskra flugumferðastarfs-
manna á Heathrow-flugvelli.
Þúsundir breskra og er-
lendra ferðamanna hafa orðið
fyrir töfum af þessum sökum
i Lundúnum, og aögeröir
frönsku flugumferöastjór-
anna munu trufla umferöina
yfir helgina á þremur alþjóð-
legum flugvöllum við Paris.
Talsmenn flugfélaga nna
segjast ekki búast viö aö flug
veröi felit niöur, en gera ráö
fyrir aö það geti tafist um
nokkrar klukkustundir.
Flugum f eröarst jórarnir
halda þvi maðal annars fram,
aö radió- og radar-útbúnaöur
flugvallanna sé ófullnægjandi.
20.000 Leyland-menn
í verkfalli
LUNDÚNUM 25/8 Reuter —
Um 20.000 verkamenn við
Leyland-bifreiöaverk-
smiðjurnar I Birming-
ham ákváöu i dag að hefja
annað kvöld verkfall til
þess aö reka á eftir kröfu um
47% launahækkun. 1200 verka-
menn i verkfæraskemmu
Lucas-bilaverksmiðjanna á
Birmingham-svæöinu hafa
þegar veriö i verkfalli i átta
vikur. Stjórn Leyland neit-
ar kröfum verkamanna og
heldur fast við launastefnu
rikisstjórnarinnar, sem gerir
ráö fyrir aö laun hækki ekki
nema um 10% i einu og aö 12
mánuöir liöi á milli kjara-
samndnga.
Ókyrrö er nú viðar á breska
vinnumarkaðnum, og má I
þvi sambandi benda á verkfall
aðstoöarmanna flugumferöa-
stjóra, sem krefjast 17%
launahækkunar, sem samið
var um 1975, en kom aldrei til
framkvæmda vegna um-
ræddrar launastefnu stjórnar-
innar. Sum stærstu verkalýös-
sambanda Bretlands hafa hót-
aö þvi aö hafna tillögu stjórn-
arinnar um 12 mánaða bil á
milli launahækkana.
Ródesiudeilan:
Neikvæðar undirtektir
frá báðum aðilum
DAR-ES-SALAM,
SALISBURY 25-26/8 Reuter —
Haft er eftir embættismönn-
um Tansaniustjórnar aö
afrisku framlinurikin fimm,
sem svo eru kölluö, myndu
hafna siöustu málamiölunar-
tillögu Bretlands og Banda-
rikjanna i Rodesiudeilunni ef l
þeim fælist aö skæruher
Fööurlandsfylkingar
ródesiskra blökkumanna yröi
afvopnaöur. Ian Smith, fc*--
sætirráðherra minnihluta-
stjórnar hvitra manna i
Ridesiu, hefur fyrir sitt leyti
sagt, aö hans stjórn muni
hafna tillögunum ef þær geri
ráö fyrir aö her stjórnarinnar
verði leystur upp.
David Owen, utanríkisráö-
herra Bretlands, og Andrew
Young, ambassador Banda-
rikjanna hjá Sameinuðu þjóö-
unum, munu um helgina ræöa
málamiölunartollögurnar viö
leiðtoga framlinurikjanna i
Lusaka, höfuöborg Sambíu.
Auk Tansaníu og Sambiu telj-
ast Mósambik, Angóla og Bot-
svana til framlinurikjanna.
Efni tillaganna hefur enn ekki
veriö gefiö upp opinberlega,
en sagt er a& i þeim sé meðal
annars gert ráö fyrir þvi, aö
bretar fari meö stjórn i
Ródesiu til bráöabirgöa með-
anefntsé þar til kosninga, þar
sem allir hafi jafnan atkvæö-
isrétt, og aö gæslulið frá
breska samveldinu eða Sam-
einuöu þjóöunum haldi uppi
reglu i landinu meðan á þvi
stendur. Þvi mundi fylgja aö
stjórn Ians Smith færi frá
völdum, og þaö segist Smith
ekki heldur samþykkja.
Smith fer til Suöur-Afriku á
morgun til viöræöna viö
Johannes Vorster, forsætis-
ráöherra Suöur-Afriku. Julius
Nyerere, forseti Tansaniu,
sagöi um siöustu helgi aö hann
hefði skriflegt loforö fyrir þvi
frá Bretlandi og Bandarikjun-
um aö skæruliöarnir myndu
taka viö i Ródesiu af her
Smith-st jórnarinnar.