Þjóðviljinn - 14.12.1977, Qupperneq 12

12 StÐA — ÞJÓÐVILJINN Miðvikudagurinn 14. desember 1977
Allan Ellenius
prófessor i listasögu við Uppsalaháskóla
heldur fyrirlestur i kvöld, miðvikudaginn
14. desember kl. 20:30:
Torsten Renqvist, húmanist och konstnár.
Verið velkomin.
NORRÆNA
HUSIÐ
Tilkynning til
söluskattsgreiðanda
Athygli söluskattsgreiðenda skal vakin á
þvi, að gjalddagi söluskatts fyrir nóvem-
ber mánuð er 15. desember. Ber þá að
skila skattinum til innheimtumanna rikis-
sjóðs ásamt söluskattsskýrslu i þririti.
Fjármálaráðuneytið
9. desember 1977
Rammagerð
Innrömmum allar tegundir af myndum, teikningum og út- {
| saum. Höfum yfir 70 tegundir af römmum á boðstólum.j
Opið 10 til 18.30 alla virka daga.
Innrömmun Péturs Lockhart,
{Kolbeinsstöðum
►við Nesveg (Seltjarnarnesi).
Jólahangikjötið komið !
Hálfir skrokkar, læri, frampartar, hryggir.
Einnig fæst úrbeinað hangikjöt í
lofttæmdum umbúðum.
REYKIÐJAN HF.
SMIÐJUVEGI 36 @763 40
• Blikkiðjan
Ásgaröi 7, Garðabæ
önnumst þakrennusmiði og
uppsetningu — ennfremur
hverskonar blikksmíði.
Gerum föst verðtilboð
SIMI 53468
■ ANDLEG HREYSTl-AUBA HEILLB
■ GEOVERNDARFtLAG ISLANDSI
Munið
frimerkjasöfnun félagsins.
Innlend & erl. Skrifst. Hafnarstr. 5,pósth.
1308 eða simi 13468.
ríilöðver Sigurðsson:
1
Velmeint kveðja til
Björns Bjarnasonar
Hlöðver Sigurðsson á Siglu-
firði hefur sent Landpósti eftir-
farandi bréf:
Að fá sér djúpan stól
Agæti formaður Landssam-
bands iðnverkafólks.
Grein þin i Þjóðviljanum 1.
des. fræddi mig um ýmislegt,
sem ég vissi ekki áður. Þú segir
til dæmis að lifskjör almennings
séu ekki svo slæm að hann geti
ekki hagað neysluvenjum sinum
eins og honum þyki best henta.
Ja, þetta hafa atvinnurek-
endur einmitt alltaf sagt, en ég
hef stundum dregið það I efa. En
þetta hlýtur að vera satt, fyrst
þú segir það, sem ert formaöur
þeirra lægst launuðu i landinu.
Það var hérna i gamla daga að
formaður Félags vinnuveit-
enda, að mig minnir að það héti,
sagði: „Ég held verkamenn hafi
nóg kaup, ég veit dæmi þess, að
verkamaður hefur fengið sér
djúpan stól”.
Og nú vilja bændur lika fá
hærra kaup, liklega til að kaupa
djúpa stóla. Það verður lftið
gaman að teljast til höfðingj-
anna, þegar öll alþýða hefur
eignast djúpa stóla.
Þá vissi ég það heldur ekki
fyrr, að mjólkurduft væri sama
vara og ull og skinn. Þú segir að
ullar-og skinnaiðnaður sé i stór-
hættu vegna hráefnisverðs. Ég
hafði hinsvegar haldið að það
væri ekki nógu gott lag á
útflutningsverslun landbún-
aðarins. Ég hef til dæmis séð
með eigin augum, hvað islensk-
ar ullarpeysur kosta vestur i
Kanada.
Vitið auðvitað betur
Aftur á móti vissi ég, að sums
staðar er landið ofbeitt. En ég
hef nýlega lesið afmælisrit Há-
konar Bjarnasonar, og þar
segja visindamenn, að þótt vlða
sé landið ofbeitt, svo að til stór-
vandræða horfi, þá séu til
landshlutar og hálendi, sem
HlöAver Sigurðsson
mætti nýta betur. En þið Jónas
Kristjánsson vitið þetta nú allt
betur og kannski Vilmundur
Gylfason og Gylfi.
Hvað á að gera við
bændurna?
En hvað eigum við annars að
gera við bændurna; ekki getum
við slátrað þeim eins og Amin
gerir við þá, sem hann telur of-
aukið. Eflaust mætti eitthvað
fjölga i heildsalastéttinni, ef all-
ar landbúnaðarvörur væru
fluttar inn. Kannski mætti þá
lika fjölga dálítið i gosdrykkja-
iðnaðinum og gefa börnunum
okkar kók og gosdrykki I staðinn
fyrir mjólk, þótt það sé nú skolli
mikið dýrara. Og svo eru það nú
þeir, sem lifa á þjónustu við
landbúnaðinn og vinnslu úr
landbúnaðarvörum. Hvað eig-
um við að gera við t.d. Ibúa Vik-
ur, Hvolsvallar, Hellu, Selfoss,
Borgarness, Blönduóss svo að-
eins nokkur þorp séu nefnd. Og
svo mætti held ég bæta við um
helmingi Akureyringa og tals-
verðum hluta af Reykvíkingum.
Ekki tekur nú smjörlikisiðnað-
urinn við þvi öllu.
Að borða brauðið þurrt
Og nú verð ég að segja þér
sorglega sögu. Þeir eru þvi mið-
ur til, sem eru svo blindir, að
þeir telja, að i sumum greinum
standi islenski iðnaðurinn
erlendum iðnaði að baki. Til
dæmis kunna ekki allir að meta
hið ljómandi góða islenska
smjörliki. Þótt læknar hafi ráð-
lagt mér að forðast dýrafitu er
mér ómögulegt að smyrja
brauðiö mitt með þessu ágæta
viðbiti. Ég hef hinsvegar
smakkað smjörliki erlendis,
sem ég þekki varla frá smjöri.
Ég get að visu sætt mig við sól-
blómasmjörliki, ef ég hef kæfu,
rúllupylsu eða ost ofan á, en þá
er ég aftur kominn með islensk-
ar landbúnaðarvörur, það er nú
skollinn sá. Ég held samt að ég
gæti sætt mig við lýsisbræðing
eins og mamma bjó til, en hann
er bara ófáanlegur. Ég ætti lik-
lega að borða brauðið mitl
þurrt.
Hverskonar björn?
Að lokum rifjar þú upp gamla
og merkilega trúarsetningu,
langt aftan úr heiðni. Að ef börn
eru skirð nafni dýrs, hljóti þau
eiginleika hins sama dýrs. Nú
heitir þú björn. Þá er mér
spurn: Eiginleika hvaða
bjarnartegundar hefur þú hlotið
með nafngiftinni? Ekki held ég
að það séu eiginleikar fs-
bjarnarins. Því sfður geta það
verið eiginleikar tuskubangs-
anna, sem eru vinsæl leikföng
ungra barna, koma nánast i
staðinn fyrir gæludýr. Þá er
varla um annað að ræða en
skógarbjörninn, en hann kvað
stundum geta orðið viðskotaill-
ur, einkum ef hann er vakinn
upp úr hiði sínu að vetri til.
Með bestu kveðju,
Siglufirði, 4. des. 1977,
Hlöðver Sigurðsson.
Verð-
lagning
mjólkur
Sú ákvörðun 6-manna
nefndarinnar að hækka verð á
undanrennu mun meira en á
öðrum búvörum hefur sætt
nokkurri gagnrýni í fjölmiðlum
undanfarna daga. Hefur meira
að segja verið gefið í skyn að
framleiðendur væru, með
þessari verðhækkun, að reyna
að hafa áhrif á neyslu almenn-
ings.
Samkvæmt verðlagsgrund-
velli landbúnaðarafurða frá 7.
des. sl. er gert ráð fyrir að
bændur fái rúmlega 111 kr. fyrir
hvern m jólkurlitra. Þegar
smásöluverð er ákveðiö út frá
þessu grundvaiiarveröi þá
verður að finna rétt hlutfall
miiii sölu einstakra afurða og
vinnslu- og dreifingar-
kostnaðar.
A sl. tveimur árum hefur
oröið veruleg breyting á neyslu-
venjum fólks. Nýmjólkursala
hefur minnkað en sala á undan-
rennu aukist. Einnig hefur sala
á rjóma og smjöri dregist nokk-
uð saman. Þaö er þvi augljóst
að nokkur hluti neytenda vill
siður mjólkurfitu en önnur
næringarefni i mjólkinni. Fita i
mjólk er þvi orðin verðminni
vara en áður. Það var þvi tíma-
bært að breyta þeim verðhlut-
föllum, sem hafa verið milli fitu
og próteins i mjólkinni um
langan aldur.
Þetta hefur þegar verið gert
hjá flestum þjóðum. Til dæmis
er fituskert mjólk seld á sama
verði og venjuleg nýmjólk, en
verð á rjóma og smjöri lækkað.
Þetta er sú stefna, sem verið er
að taka upp hér á landi. Ef verð-
hlutföll milli mjólkurfitu og
annarra næringarefna I mjólk
héldust óbreytt þrátt fyrir sam-
drátt i neyslu mjólkurfitu, þá
kæmi það eingöngu niður á
bændum í lækkuðu útborgunar-
verði fyrir mjólk. Fulltrúar
framleiðenda i 6-manna
nefndinni hafa óskað eftir því að
verð á „léttmjólk” yröi svipaö
og á nýmjólk þegar hafin væri
sala á henni. Fulltrúar neytenda
i nefndinni hafa ekki viljað
fallast á þessa beiðni framleið-
enda. Það er fyrst nú, sem verð-
hlutföllum hefur verið breytt, en
það er eingöngu gert i samræmi
við þá stefnu, sem nú virðist
rikja, að protein verði verð-
meira efni i mjólkinni en fitan.
(Heimild: Uppl.-þjón.landb.).
—mhg
Umsjón: Magnús H. Gíslason