Þjóðviljinn - 22.04.1978, Page 9

Laugardagur 22 april 1978 ÞJÓÐVILJINN — StDA 9
Umsjón:
1 bagný KTisTiansaonir
Elisabet Gunnarsdóttir
Helga ólafsdóttir (
Helga Sigurjónsdóttir
Silia Aðalsteinsdóttir
Vinnustaöafundur i Neskaupstað
og störf kyenna
Það er ekkert sældarbrauð að
lifa á vinnu annarra, það er
ómannlegt, ég held það ekki út
lengur.”
Svona fannst karlmanninum
ómanneskjulegtað vera á fram-
færi maka sins.
Niðurstöður úr könnun kvenna-
ársnefndar sem kynntar voru
vöktu mikla athygli þó að
reyndar kæmu þær ekki svo
mjög á óvart. Kom i ljós að
nánast öll venjuleg heimilisstörf
eru að langmestum hluta i um-
sjá kvenna hvortsem þær vinna
langan vinnudag utan heimilis
eða ekki. Matargerð, ræsting og
þeirra. Theodóra Thoroddsen
segir árið 1913:
Þvi er svo farið með skáld-
gáfuna sem flest annað andlegt
atgerfi að vér konurnar erum
þar að jafnaði eftirbátar karl-
mannanna. Skal hér ósagt látið
hvort heldur það stafar af þvi,
að heilinn i okkur er léttari á
voginni heldur en þeirra eins og
haldið er fram af sumum, eða
það á rót sina i margra alda
andlegri og likamlegri kúgun.
Og Ása Sólveig segir meira en
hálfri öld siðar þegar hún er
spurð, hvort hún þurfi að loka að
sér til að geta skrifað og
hugsað:
...og tvöfalt vinnuálag
15. mars sl. var haldinn i
Neskaupsstað kynningarfundur
i kaffistofu frystihússins á
staðnum . Var fundurinn haldinn
á veguin Verkalýðsfélags Norð-
firðinga og Jafnréttisnefndar
Neskaupsstaðar.
Fundurinn var haldinn á
vinnutima og var ákaflega fjöl-
inennur, liann sóttu um 100
manns, bæði konur og karlar.
Margar konur sem aðeins vinna
hálfan daginn gerðu sér ferð i
frystihúsið sfðari hluta dagsins
til að vera á fundinum.
stutta texta úr bókum, t.d.
þennan texta úr „Dauðinn á
þriðju hæð” eftir Halldór
Stefánsson:
Þú sem lifir á kerling-
unni
„Ég hef ekkert haft að gera i
hálft ár, sagði atvinnu-
leysinginn i ávitandi rómi.
Það er oft eins erfitt að útvega
verkamönnum atvinnu hér og
að koma yfirstéttarmönnum i
tugthúsið — annars þarft þú
ekki að kvarta, sem lifir á kerl-
ingunni, hló verkamaðurinn
glaðlega.
Alls staðar sama sagan. Skiidi
þá ekki einu sinni verkamaður
hvilik hörmung það var að hafa
ekkert fyrir stafni og þiggja
viðurværi sitt af kvenmanni i
stað bess að geta séð fyrir konu
og börnum?
Efni fundarins var staða og
störf kvenna með sérstakri
áherslu á það tvöfalda vinnu-
álag sem konur búa við ef þær
gegna störfum i atvinnulifinu
jafnframt heimilis- og uppeldis-
störfum.
Dagskrá fundarins var fjöl-
breytt og skemmtileg, létt efni
og annað alvarlegra skiptist á
en gestur fundarins var
Jóhanna Friðriksdóttir verka-
maður og formaður Verka-
kvennafélagsins Snótar i Vest-
mannaeyjum. Flutti hún ávarp
og lýsti tvöföldu vinnuálagi
kvenna. Þrátt fyrir nokkur
undantekningartilvik sagði hún
konur bera svo til einar ábyrgð á
heimili og börnum og sjá auk
þess að mestu um öll heimilis-
störf. Þetta kemur berlega i ljós
i könnunum sem gerðar hafa
verið um þetta efni hér á landi.
Voru siðar á fundinum sýnd
súlurit úr könnun kvennaárs-
nefndar sem staðfesta þetta. Þá
sagði Jóhannaað þessu tvöfalda
vinnuálagi á konur yrði að af-
létta og það væri best gert með
þvi að allir heimilismenn skiptu
með sér verkum. Þá kæmi ekki
svo ýkja mikið i hlut hvers og
íins. Margt fleira bar á góma i
írindi Jóhönnu,
hún minnti t.d. á að konur ættu
af áðurnefndum orsökum
ákaflega erfitt með að taka
virkan þátt i félagsmálum og
benti á að i miðstjórn ASÍ sem
sr 15 manna, væru tvær konur.
Konur eru bó 43% félagsmanna i
Alþýðusambandinu.

JQ
■O
m*u
□ m ■,
konan bax5i karlinn
eirv
emn
Yfir hundraö manns voru á fundi Jafnréttisnefndar Neskaupstaöar
og Verkalýösfélags Noröfiröinga.
Og þær tóku lagiö
Að komast áfram
t lok erindis sins ræddi Jó-
hanna um mismunandi uppeidi
drengja og stúlkna og lagði
áherslu á hvað skaðlegt gæti
verið að bæla svo sem gert er
tilfinningalif drengja. Þeir
verða sifellt að vera harðir og
þeim er innrætt fyrst og fremst
að það sem mestu máli skipt i
lifinu sé að „komast áfram”
eins og það er kallað. Gætu
þessar harðhnjóskulegu uppeldis-
aðferðir verið ein orsök þess aö
drengir leiddust fremur en
stúlkur út á brautir afbrota og
glæpa og sagði Jóhanna að hún
óskaði konum ekki jafnréttis á
við karla I þeim efnum. Hún
kvaðst ekki vilja aö konur fylltu
fangelsin á viö karla né að þær
tækju upp á þvi ^að stunda fjár-
plógsstarfsemi á'vift þá.
Þá voru sungnir söngvar um
konur og stöðu þeirra, m.a. úr
söngleiknum „Ertu nú ánægð
kerling”, einnig lásu Pétur
Kjartansson, Stella Steinþórs-
dóttir og Unnur Jóhannsdóttir
þvottar eru frá 79%-95% i
verkahring kvenna, innkaup og
uppþvottur koma heldur betur
út konum i hag, en þær sjá um
þau störf á 65%-74% heimila.
Sama er uppi á teningnum
þegar umönnun ungbarna ber á
góma, en þó ber hlutur karla
þar heldur meiri en i húsverk-
unum. Yfir 60% giftra kvenna
eru einar um að hátta og klæða
börnin, baða þau og vakna til
þeirra. Aðeins fimmti hluti
karla gegnir þessum störfum til
jafnsviðkonursina. Orfáirgera
það einir.
Andleg iðja kvenna?
Og ekki batnar hlutur kvenna
ef þær ætla sér að stunda rit-
störf eða annars konar andlega
iöju. Þetta var rætt allitarlega
á fundinum og m.a. lesið úr for-
mála Helgu Kress að bókinni
„Draumur um veruleika”, þar
sem hún f jallar um kvennabók-
menntir. Þar vitnar hún m.a. til
nokkurrra kvenrithöfunda, sem
lýsa starfsaðstöðu sinni og við-
horfúm umhverfisins til vinnu
„Sko, þá hefði ég nú aldrei
skrifað orð,efég þyrfti næði til
þess. Ég er búin að venja mig
við að vinna i hávaða.”
1 upphafi þessa velheppnaða
fundar flutti Guðmundur Sigur-
jónsson, • stjórnarformaður
verkalýðsfélagsins stutt ávarp
og ræddi um tengsl kvenna-
baráttu og verkalýðsbaráttu.
Hvorugt gætiánhins verið. Og i
lokin þakkaði formaður Jafn-
réttisnefnd^ir Neskaupsstaðar,
Gerður G. Oskarsdóttir forráða-
mönnum frystihússins fyrir að
hafa gefið leyfi sitt til fundar-
haldsins og gestinum, Jóhönnu
Friðriksdóttur fyrir hennar
framlag svo og öllum sem lögðu
sitt af mörkum til þessa ágæta
fundar. Hún minnti einnig á
hlutverk jafnréttisnefndarinnar
sem annars vegar er að sinna
málum er varða misrétti vegna
kynferðis og hins vegar að vekja
almenning til umhugsunar um
þetta misrétti sem ákaflega
víöa er að finna i þjóðfélaginu,
ekki sist i launamálum.