Þjóðviljinn - 18.10.1979, Qupperneq 4
4 SIÐA —'ÞJÓÐVILJINN Fimintudagur 18. október 1979
WÚÐVIUINN
Málgagn sósíalisma, verkalýðs-
hreyfingar og þjóðfrelsis
Otgefandi: Otgáfufélag Þjóöviljans
Framkvcmdastjóri: Eiöur Bergmann
Riutjórar: Arni Bergmann, Einar Karl Haraldsson.
FrétUatjóri: Vilborg HarBardóttir
Umsjónarmaður Sunnudagsbiaós: Ingólfur Margeirsson
Kekstrarstjóri: Olfar Þormóösson
Auglýsingastjóri: Rúnar Skarphéöinsson
Afgreiðslustjóri: Valþór Hlööversson
Blaöamenn: Alfheiöur Ingadóttir, Einar Orn Stefánsson, Guöjón Friöriks-
son, Ingibjörg Haraldsdóttir, Magnús H. Gíslason, Sigurdór Sigurdórsson.
Erlendar fréttir: Jón Asgeir Sigurösson
iþróttafréttamaður: Ingólfur Hannesson.
Ljósmyndir: Einar Karlsson, Jón ólafsson
Otlit og hönnun: GuÖjón Sveinbjörnsson, Sævar Guöbjörnsson
Handiita- og prófarkaiestur: Andrea Jónsdóttir, Ellas Mar.
Safnvöröur: Eyjólfur Arnason
Auglýsingar: Sigrlöur Hanna Sigurbjörnsdóttir, Þorgeir ólafsson.
Skrifstofa: Guörún GuÖvarÖardóttir.
Afgreiösla: Einar GuÖjónsson, Guömundur Steinsson, Kristín Péturs-
dóttir.
Slmavarsla: Ólöf Halldórsdóttir, SigrlBur Kristjánsdóttir.
Bflsjtjóri: Sigrún Báröardóttir
Hósmóöir: Jóna Siguröardóttir
Pökkun: Anney B. Sveinsdóttir, Halla Pálsdóttir, Karen Jónsdóttir.
Otkeyrsia: Sölvi Magnússon, Rafn GuÖmundsson.
Ritstjórn, afgreiÖsla og auglýsingar: Slöumúia 6. Reykjavfk.slmi 8 13 33.
Prentun: Blaöaprent hf.
Blekkingavefurinn
• Að berjast gegn verðbólgu er nauðsynjamál. En
launafólk verður að huga vel að því þessa dagana á
hvaða forsendum stjórnmálaflokkar heyja þessa
baráttu. ( skjóli baráttunnar gegn verðbólgunni hefur
Alþýðuflokkurinn nú rutt brautina fyrir harðvítugri
afturhaldsaðgerðir í efnahagsmálum en nokkru sinni
fyrr. Næsta víst er að efnahagsstefna Sjálfstæðis-
flokksins mun verða mótandi afl að kosningum loknum
nema launafólk kjósi í ríkari mæli en áður gegn
íhaldsstefnunni sem ekki er aðeins aðalsmerki ,/endur-
reisnar í anda frjálshyggju" heldur veður einnig uppi í
Framsóknarf lokknum og heltekið hefur Alþýðuf lokkinn.
• Fall ríkisstjórnarinnar og horf ur á íhaldsstjórn eftir
kosningar gerir það að verkum að þess er ekki að vænta
að nein fyrirstaða verði gegn kröfum um stórfellda
kauplækkun, atvinnusamdrátt og niðurskurð samneyslu
í næstu ríkisstjórn. Alþýðubandalagið var slík fyrirstaða
i f ráf arandi stjórn og hef ur að launum hlotið naf ngif tina
þensluf lokkur og verðbólguf lokkur. Meðan aðrir flokkar
berjast gegn verðbólgu með aðferðum sem þýða stór-
felldar kjaraskerðingar og boða hættu á atvinnuleysi
unir Alþýðubandalagið þessum heitum vel.
• Alþýðubandalagið ber ekki kinnroða fyrir það að
hafa barist gegn kjaraskerðingarkröfum Alþýðuflokks-
ins allt frá því eftir síðustu kosningar, í stjórnarmynd-
unarviðræðum og í ríkisstjórn. Alþýðubandalagið mótaði
í upphafi þá stefnu að stjórnvöld ættu að færa niður
verðlagiðef halda ætti kauphækkunum í skefjum. Þessi
stefna kom fram í aðgerðum stjórnarinnar er niður-
greiðslur voru stórauknar og söluskattur afnuminn á
matvælum. Hún kom fram þegar Alþýðubandalagið
hindraði stórfellda kjaraskerðingu 1. desember sl. með
því að hafa frumkvæði að því að félagsleg réttindamál
verkafólks kæmust í höfn. Alþýðubandalagið barðist
gegn Ólafslögum vegna þess að í þau höfðu Alþýðu-
flokkur og Framsóknarf lokkur raðað tillögum um kaup-
máttarhrun og atvinnusamdrátt sem leitt hefði getað til
atvinnuleysis.
• Allan þennan tíma sem Alþýðubandalagið tók þátt í
fráfarandi ríkisstjórn var það fyrirstaða þess sem
tryggði að efnahagsráðstafanir stjórnvalda yrðu bættar
í kaupi, m.a. gengisfelling og gengissig. Sú kaupmáttar-
skerðing sem fram er að koma nú er af leiðing þess sam-
komulags sem f lokkurinn neyddist til þess að gera í vor.
Alþýðubandalagið dró heldur enga dul á það að
f lokkurinn væri að berjast við kaupránsöf lin innan ríkis-
stjórnar og sú barátta væri tvísýn frá degi til dags. Því
lagði Alþýðubandalagið á það höfuðáherslu að samtök
launafólks héldu vöku sinni og beittu kaupránsöflin
þrýstingi eins og um opna kjarabaráttu væri að ræða.
• Þaö er eðlilegt aö þeir sem vilja lækna verðbólguna
meö meðölum kauplækkunar og atvinnuleysis telji
Alþýöubandalagið sinn höfuðandstæðing. Meðan stjórn-
málamenn sjá ekki aðrar leiðir til þess að ná verðbólgu
niður mun hún hrjá íslenskt þjóðfélag um langa hríð enn.
Það verður einfaldlega aldrei friður um að ráðast gegn
verðbólgu með atvinnuleysi og kauplækkun.
• Hinsvegar má bóka það þegar, að gangi kosningar
eins og Sjálfstæðisflokkur og Alþýðuflokkur ætlast til í
dag mun verða gerð tilraun. Og þá er ekki ætlunin að láta
kaupmáttinn síga um nokkur prósent eins og Fram-
sóknarf lokkúr og Alþýðuf lokkur knúðu fram í vor. Nei,
nú skal hann snögglækkaður. Hann á að falla um 20 til
30% eins og 74 í tíð Geirs Hallgrímssonar. Það á að færa
kaupmáttar- og atvinnustigið aftur á tíð viðreisnarára
Alþýðuflokks og Sjálfstæðisflokks.
• „Sameiginleg útgjöld þjóðarinnar eru orðin of
mikil" segir Morgunblaðið, og reynir svo að halda þvi
fram að með því að draga úr samneyslu, ríkisútgjöldum
og lækka skatta sé hægt að bæta hlut láglaunafólks.
Þennan blekkingarvef íhaldsins þarf að rekja í sundur.
Skattalækkanir koma þeim betur settu í hag, fram-
kvæmdaleysi og niðurdröbbun atvinnutækja skerðir
afkomumöguleika verkafólks og sjómanna, og minnk-
andi félagsleg þjónusta bitnar mest á þeim sem bera
skarðastan hlut frá borði. Það verða aðrir en láglauna-
fólkið i landinu sem fá að njóta góðs af þvi svigrúmi sem
Sjálfstæðisflokkurinn ætlar að skapa einkagróðanum.
—ekh
Geðheilsa
og pólitík
Halldór Blöndal hefur af þvi
áhyggjur i Staksteinum i gær,
aö klippari þessa þáttar hafi
notað oröiö „geöklofning” i
pólitisku samhengi. Halldóri
sem nátturlega má ekki vamm
sitt vita I notkun málsins segir
að þaö sé vont nýmæli að orö
sem tengst geta geðsjúkdóma-
fræöi séu notuö i pólitískri um-
ræðu. Siöan er hann hlaupinn út
og suður og nær i BUkofski and-
ofemann sér til trausts og halds,
og verður ekki önnur ástæöa til
þess greind en þann vilji meö
þvi styöja viö bakiö á bræðrum
sinum i Svarthöföa VIsis. En
Svarthöföi er mikið kompani
eða „syndicate” og fylgir hon-
um verkaskipting: sumir vinna
verkin, aðrir „marséra meö i
anda” eins og segir i frægum
söng.
Hitt er svo undarlegt mis-
minni hjá Halldóri, aö orö sem
lúta aö geðheilsu séu nýmæli i
islenskri umræöu. Orð eins og
vanmetakennd, ofsóknaræöi,
einræöi, innilokunarkennd,
meinloka, ofsjónir, og mörg
fleiri eru sem sandur á strönd-
um islenskrarumræöu, bæði um
stjórnmál ogannaö. Bæði til ills
og góös. Þetta veit hvert
mannsbarn.
Og — vel á minnst: hvað eig-
um við að gera viö Karl Steinar
krataþingmann, sem lýsti þvi
yfir nú rétt i þessu, aö Alþýöu-
flokkurinn væri eini valkostur-
inn gegn VITLEYSUNNI?
Hreinsunargleði
Hannes Hólmsteinn og Svart-
hausarnirhafaannarslátið uppi
sérstaklega miklar áhyggjur af
noktun oröa upp á siökastiö.
Þeir vilja til dæmis útrýma hug-
tökunum ,,hægri” og „vinstri”
úr pólititiskri umræöu vegna
þess að I sjálfri notkun þeirra
felist vinstrimannafölsun á
staðreyndum og óvisindalegur
hugsunarháttur. Manniskilst að
þaö verði eitt af helstu verkefn-
um Sjálfstæðismanna þegar
þeir fara aö „hreinsa til” i
menntamálum eins og Halldór
Blöndal lofaöi i sjónvarpi i
fyrrakvöld, aö banna þessa og
aöra notkun hugtaka sem þeim
ekki likar.
nycuMUli II! iy
Stiskateiíwr hafa engao
áhuga á aö elta ólar vift
Arne Bergmann, enda
viröicl hann hafa í nógu fc
ad snúast eftír heimsókn I
Bótowkya, Eh þó verður I
Iaft vekja athygii é þeirri
aiaðreynd, aö hann notar
orftift „geftkiofning “ í æ ^
iíí fíkari mæli um póliiiska "
Halldór Blöndal boöar pólitiska
málhreinsun
Karl Steinar: kerfið, ihaldið,
yitleysan eða stefnuleysið?
NU er þaö svo, aö auðvitaö er
pólitisk orðanotkun ekki
„visindaleg” — ekki fremur en
myndhvörf i skáldskap. En af
þeim sökum nota menn vinstri,
hægri, róttækni, Ihald og f leira
þessháttar, aö fyrir þeim hug-
tökum er ákveðin hefö,ákveöiö
lágmarkssamkomulag í dag-
legu máli og skrifum — þótt
skiptar skoðanir hljóti samt aö
vera um nákvæmari skilgrein-
ingar.
r
I orðaleit
En svo viö höldum áfram með
þessa hliö mála, þá sýnist ein-
mitt Alþýðuflokkurinn og liðs-
oddar hans nU ganga lengst I að
rjúfa þaö lágmarkssamkomu-
lag sem er um notkun oröa og
hugtaka I Islensku. Fyrsti létu
þeir sér nægjaað kalla sjálfa sig
nýjan flokkk en aöra flokka
„kerfisflokka”. NU þegar
Alþýöuflokkurinn er tekinn við
kerfinu og öllum þess möppu-
dýrum eins og það leggur sig, þá
finnst þeim slikur saman-
buröur ekki sérlega snjall leng-
ur. Þeir héldu fund aö Hótel
Borg um helgina og þar sagöi
Vilmundur aö þvi er Alþýöu-
blaöiö hermir: Valið er á milli
íhaldsflokkanna og Alþýöu-
flokks”.
Þessu slær blaöið upp og
stekkur ekki bros þótt undarlegt
megi virðast
Enn halda þeir Alþýðuflokks-
menn áfram i leit sinni aö
samheiti fyrir alla aðra flokka
en sig. Það er ekki nema von,
þvi aö þeirra höfuðsorg um
þessar mundir er sú, að þjóðin
muni ekki meö nokkru móti geta
greint i milli krata og Sjálf-
stæðismanna nú i kosninga-
slagnum. Einn þátturinn i þeirri
viöleitni aö hasla sér völl er sá,
að segja að allir aðrir flokkar
hafi enga stefnu I efnahagsmál-
um. Það er Alþýðuflokkurinn
einn sem hefur stefnu. Viö meg-
um eiga von á þvi að næsta for-
múla verði: Eini valkosturinn
gegn vitleysunni (áöur „kerf-
inu”) er Stefnuflokkurinn gegn
hinum stefnulausu.
Til hvers?
Eitthvaö iþessa verumá lesa
úr frásögnaf fundi hjá krötum I
Hafnarfirði. Þar svaraöi Gunn-
laugur Stefánsson spurningu
um það,hvort Alþýöuflokkurinn
væri ekki aö undirbúa nýja
„viöreisn” meö Sjálfstæöis-
flokknum. Alþýöublaöiö segir:
„Gunnlaugur Stefánsson
svaraði þeirri spurningu neit-
andi og sagði að þaö væri
óhugsandi að mynda rikisstjórn
meö flokki sem enga stefnu
heföi i efnahagsmálum”.
Hin póliti'ska sýn talsmanna
Alþýðuflokksins fer óneitanlega
að renna æ meira saman við
leikhUs fáránleikans. Alþýðu-
flokkurinn getur ekki stjórnaö
einn. Hann getur ekki stjórnaö
með öörum þvi þeir hafa enga
stefnu eða verri en enga, og
munu þvi spilla fyrir stjórn-
visku Alþýöuflokksins. Meö
leyfi aö spyrja: til hvers er þá
að vera aö þessu? Er þaö ekki
tóm „vitleysa”? áb
BorgarafundurínH að Hótel Borg:
Valið er á milli íhalds-
I flokkanna og Alþýðuflokks
Fundur Menntaskólans við Sund:
Herinn ógnun viö alþýöu
Þjóömálasviö Menntaskólans
viö Sund gekkst fyrir kappræöu-
fundi, 8. okt. sl., milli Samtaka
um vestræna samvinnu og Her-
stöövaandstæöinga. Framsögur
héldu Hannes Hólmsteinn Giss-
urarson og Jón MagnUsson fyrir
hönd S.V.S. og Árni Sverrisson og
ArthUr Mortens af hálfu
Herstöövaandstæöinga. Fund-
urinn var vel sóttur, bæöi af
nemendum skólans og einnig
virtust heimdellingar hafa stefnt
álitlegum hóp á staðinn til aö hafa
áhrif á fundinn. Þetta er ekki i
fyrsta skipti sem þeir efna til hóp-
feröa á slika fundi, nU seinast i
Fjölbrautarskólanum i Breiöholti
i siöustu viku. Eftir umræöur
ályktaöi fundurinn eftirfarandi:
„Fundurinn áiyktar aö vera
íslands I NATó og dvöl hersins á
Miðnesheiöi sé bein ógnun viö
sjálfræöi Islenskrar alþýöu og
þjóni þeim tilgangi einum aö gæta
hagsmuna vestrænnar borgara-
stéttar, jafnt innan sem utan
aöildarrikjanna.
Fundurinn hvetur alla nem-
endur til að taká virkan þátt i
baráttunni fyrir frjálsu Islandi.
Island Ur NATÓ, herinn burt.
Gegn allri heimsvaldastefnu.”