Þjóðviljinn - 19.10.1979, Síða 4

4 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Fö$tudagur 19. október 1979
DJOÐVIUINN
Málgagn sósíalisma, verkalýðs-
hreyfingar og þjóðfrelsis
Otgefandi: Útgáfufélag Þjóöviljans
Frnmkvcmdaitjóri: Eiöur Bergmann
BiUtjórar: Arni Bergmann, Einar Karl Haraldsson.
Fréttastjóri: Vilborg HarBardóttir
Umsjónarmaöur SunnudagsbiaBs: Ingólfur Margeirsson.
Rekstrarstjóri: CJlfar Þormóösson
Auglýsingastjóri: Rúnar Skarphéöinsson
Afgreiöslustjóri: Valþór HlöBversson
Blaöamenn: Alfheiöur Ingadóttir, Einar Orn Stefónsson, GuBjón FriBriks-
son, Ingibjörg Haraldsdóttir, Magnús H. Glslason, Sigurdór Sigurdórsson.
Erlendar fréttir: Jón Asgeir SigurBsson
tþróttafréttamaöur: Ingólfur Hannesson.
Ljósmyndir: Einar Karlsson, Jón Ölafsson
Útlit og hönnun: GuBjón Sveinbjörnsson, Sævar Guöbjörnsson
Handiita- og prófarkalestur: Andrea Jónsdóttir, Ellas Mar
SafnvörBur: Eyjólfur Arnason
Auglýsingar: Sigriöur Hanna Sigurbjömsdóttir, Þorgeir Olafsson.
Skrifstofa: GuBrún GuBvaröardóttir.
AfgreiBsla: Einar GuBjónsson, Guömundur Steinsson, Kristin Péturs-
dóttir.
Simavarsla: Ólöf Halldórsdóttir, Sigriöur Kristjánsdóttir.
Bflstjóri: Sigrún Báröardóttir
HúsmóBir: Jóna SigurBardóttir
Pökkun: Anney B. Sveinsdóttir, Halla Pálsdóttir, Karen Jónsdóttir.
Útkeyrsla: Sölvi Magnússon, Rafn GuBmundsson.
Ritstjórn, afgreiösla og auglýsingar: SfBumdla 6. Reykjavfk.simi 8 13 33.
Prentun: BiaBaprent hf.
Flokksfélagar ráöi
• Þjóðviljinn birtir í dag þær reglur um forval sem
Alþýðubandalagið í Reykjavík hef ur sett sér í sambandi
viðskipan f ramboðslista við komandi alþingiskosningar.
Það er á valdi kjördæmisráða og flokksfélagsins í
Reykjavík að ákveða hvort forval af svipuðu tagi skuli
fara fram og mun það ráðið þegar í nokkrum kjör-
dæmum. Meginhugsunin í þeim forvalsreglum sem
ákveðnar hafa verið er að flokksmönnum gefist færi á
að hafa áhrif að skipan framboðslista.
• Aþýðubandalagið vill ekki leggja inn á braut opinna
prófkjöra. Þaðtelur að þegar sé komin slæm reynsla af
starfi prófkjörssigurvegara á Alþingi. Stundarvinsældir
er hægt að kaupa sér með f jölmiðlasprelli eins og nú
tíðkast. En þær endast ekki ætíð til flokkslegra vinnu-
bragða og málafylgju fyrir hugsjónum viðkomandi
stjórnmálaflokks. A tímum galopinna prófkjöra er
hlutur hins almenna og virka f lokksmanns enn minni en
áður. Menn úr öðrum flokkum geta ráðið meiru um
framboðen flokksmaður sem lagt hefur á sigærna vinnu
fyrir hugsjónir flokksins og aldrei hlaupist undan
merkjum þó að móti blési. Hið ömurlega fordæmi
Alþýðuf lokksins, þar sem prófkjörssigurvegarar vinna í
verki gegn hugsjónum jaf naðarstefnunnan er ein af leið-
ing opinna prófkjöra.
• Þjóðviljinn hvetur hina f jölmörgu dyggu stuðnings-
menn Alþýðubandalagsíns, sem til f jölda ára hafa lagt
sitt af mörkum til þess að ef la sókn sósíalista, að ganga
nú í flokkinn og taka þátt í forvali til framboðslista.
Leiðin til þess að hafa áhrif á framboð Alþýðubanda-
lagsins til alþingiskosninga er að gerast flokksmaður.
Leiðin til þess að hefta íhaldssóknina í landinu er að
berjast með Alþýðubandalaginu.
Manngildi og menning
• Svava Jakobsdóttir rithöfundur hefur ákveðið að
gefa ekki kostá sér til alþingisframboðs eftir glæsilegan
þingmennskuferil í hartnær áratug. Ritstörfin kalla.
Mat hennar á stöðu mála við þessi tímamót á erindi til
okkar allra. Svava segir í viðtali við Þjóðviljann:
• „Þegar ég lít um öxl, er mér efst í huga þakklæti til
alls þess fólks sem hefur stutt mig persónulega og
flokkinn og veitt honum brautargengi. Við höfum sífellt
verið að sækja á bæði hér í Reykjavík og annarsstaðar á
landinu. Stefna okkar flokks og krafa okkar um efna-
hagslegan jöfnuð og óskorað þjóðfrelsi á mikinn hljóm-
grunn hjá þjóðinni.
• Að undanförnu hafa efnahagsmál og verðbólga
verið fyrirferðarmest í íslenskum stjórnmálum. Hægri
öf lin í landinu, ekki síst í Alþýðuf lokknum, tala um verð-
bólguna sem væri hún skrímsli sem lifði sjálfstæðu lifi
óháð öðrum þáttum þjóðlífsins, einangrað fyrirbæri,
skemmdtönn í annars heilbrigðum likama. En baráttan
gegn verðbólgunni er auðvitað snar þáttur stéttabarátt-
unnar og þess vegna hafnar Alþýöubandalagið því að
ráðast gegn verðbólgunni með þeim íhaldsúrræöum sem
aðrir flokkar boða. Um þetta stendur kosningabaráttan
nú.
• Alþýðubandalagiðá önnur úrræöi en þau, að skerða í
sífellu kjör verkafólks og launafólks i landinu. Orræði
Alþýðubandalagsins í efnahagsmálum sem og öðrum
málum byggja á trú sósíalista á manngildi og menningu
— sömu hugsjónum og leiddu til stofnunar verkalýðs-
félaga á sínumtíma. Meðan við hvikum ekki frá þessum
grundvallarmarkmiðum mun okkur farnast vel.
Göngum ótrauð til kosninga."
• Sem oft áður kemst Svava að kjarna máls. Orð
hennar er gott vegarnesti í kosningabaráttu. Og við bíð-
um spennt eftir næsta bókmenntaverki hennar.
-ekh.
Skegg Péturs
Kosningatöfrar steypast rni
yfir þjóöina og spara menn
hvergi hugvitiö til aö efla sér
lýöhylli. Frumlegastur er Pétur
Sigurösson: hann kallaöi á
blaöamenn og ljósmyndara frá
tveim blööum sér til trausts og
halds þegar hann rakaöi af sér
skeggiö. Fær svo mynd af sér
sléttrökuöum og baráttuglööum
rétteinsoghann viljisegja: hér
er kominn nýr Pétur á gömlum
merg!
Mátulegt væri aö kvenkyniö i
pröfkjöri Sjálfstæöisflokksins,
Erna Ragnars, Elin Pálmadótt-
ir og Bessi Jóhannsdóttir,
greiddu Pétri i sömu mynt og
heföu meösér f jölmiölara þegar
þær fara 1 kosningahárlagn-
inguna.
Farinn Birgir
I viötölum viö þá ólaf B.
Thors og Birgi ísleif Gunnars-
son i Dagblaöinu i gær má lesa
Ifróöleik sem vert er aö taka
eftir.
A forsföu Dagblaösins lýsir
Birgir ísleifur þvi yfir aö hann
ætli i prófkjör vegna þingkosn-
inga. A bakslöu lýsir ólafur
þvl svo yfir aö hann og hans
flokksmenn hafi verk aö vinna i
borgarstjórn og allavega geti
þaö ekki fariö saman aö vera
borgarstjóri og sitja á þingi.
Þetta mun þýöa, aö Birgir
ísleifur mun ekki framar gera
tilraun til aö veröa borgarstjóri
L.............
i Reykjavik. Þaö mun falla i
hlut ólafs.
Dagblaðið í jylu
Jónas Kristjánsson ritstjóri
Dagblaösins er haröur auglýs-
ingamaöur: i gær skrifar hann
enn einn leiöara um áægti blaös
sins. Ritstjórinn segir aö blaöiö
sé gott fréttablaö og „kastljós
inn i lokaö valdakerfilandsins”.
Hann um þaö. Hverjum þykir
sinn fugl fagur.
En samt skulum viö leyfa
okkur eina athugasemd aö
gefnu tilefni.
Dagblaöiö hefur þann sið, aö
þegar þaö fyrir slys eöa hand-
vömm eöa af einhverjum ástæö-
um öörum missir af lestinni,
veröur ögn seint fyrir með eitt-
hvað mál, þá fer þaö blátt
áfram i fýlu. Er ekki með.
Ahuginn á málum fer ekki eftir
þvi hve merkileg þau eru, held-
ur eftir slikum og þvilikum
uppákomum á ritstjórn.
Gott dæmi er mál Jóns Sól-
ness. Dagblaðið missti af lest-
inni i' þeim efnum um siöustu
helgi, og geröi siöan ekkert af
eigin rammleik, heldur týndi
saman með ólundarsvip nokkr-
ar upplýsingar úr Þjóöviljanum
og Morgunblaðinu. Voru þó
ærnir möguleikar fyrir blaö sem
hefur jafn marga starfsmenn aö
finna einhvernflöt á þessu máli,
sem virðist eins og skapaö fyrir
þau áhugasviö sem þaö gerir
tilkall til — a.m.k. i sjálfum-
gleöi ritstjórans.
T
En þvi er ekki aö heilsa. Mál
eru ekki merkileg í sjálfu sér,
eins þótt þau varöi þann veiga-
mikla þátt í „lokuðu valda-
kerfi” sem lýtur aö þeirri hefö,
að þeim sem fara frjálslega
meö reikninga og peninga sem
þeim er trúaö fyrir er gefinn
kostur á aö reyna aö þagga mál
sin niöur meö endurgreiöslu. Og
margt fleira hangir á spýtum
þessum. Nei — Dagblaöiö lætur
sér fátt um finnast. Vegna þess
að máliö bar ekki að með þeim
hætti sem þvi hentaöi best.
Bókmennta-
hrakningar
Þaö segir-frá þvi i litilli frétt,
aö sögur eftir niu islenska höf-
unda hafi komið út i búlgörsku
safnriti.
Nú vita allir, að fátt er erfið-
ara en aö týna saman efni eftir
mjög takmarkaöan fjölda höf-
unda i safnrit — og fylgir einatt
sú ábyrgö, aö óliklegt er aö
aftur gefist kostur á aö koma fs-
lensku efni á framfæri i bráö —
eins víst aö þaö eigi einmitt viö
um Búlgarfu. En þótt allt úrtak
sé af þessum ástæöum gallaö,
þá gildir um þessa hluti sem og
aöra aö fyrr má rota en dauð-
rota.
Jóhannes Helgi hefur valið
sögurnar. Hann velur sögur
eftir sjálfan sig, Matthias Jó-
hannessen, Þors tein Stefánsson,
Grétu Sigfúsdóttur, Jón Björns-
son, Kristmann Guömundsson
— og svo ólaf Jóhann Sigurðs-
son, Jón Trausta og Snorra
Sturluson.
Eins og hver maöur getur séö
lýkur þessum lista á nöfnum
sem enginn mun setja spurn-
ingarmerki viö. Aö ööru leyti
hefur Jóhannes Helgi framiö af-
ar sérstætt afrek: honum hefur
tekist aö setja saman úrval is-
lenskra smásagna án þess aö
þar komi viö sögu Halldór Lax-
ness, Gunnar Gunnarsson eöa
Gestur Pálsson — aö maður tali
ekki um bersyndugu rót-
tæklinga af kynslóð Jóhannesar
Helga sjálfs.
Þetta er ekki einu sinni sú
hægri sveifla i menningu sem
Ihaldið er að boöa heldur eitt-
hvaö enn undarlegra. En þaö er
óneitanlega meinfýsni af örlag-
anna hálfu, aö þegar rauöbleikir
Skandínavar kunna ekki aö
meta snillinga á borö viö Jón
Björnsson, Grétu, Kristmann og
Jóhannes sjálfan þá er þeirra
hefnt i einu höfuövirki rétts
kommúnisma — I Búlgariu
áb.
Þorsteinn
Víglundsson
áttræður
Attræöur er í dag Þorsteinn
Vlglundsson, fyrrum skólastjóri i
Vestmannaeyjum.
Þorsteinn hefur látiö félags- og
menningarmál Vestmannaeyinga
mjög til sin taka um dagana.
Hann var skólastjóri I 36 ár. Einn-
ig stofnaöi hann sparisjóö og
stjórnaöi honum i rúm 30 ár.
Byggöasafniö I Eyjum hefur
löngum notiö góös af starfskröft-
um hans og áhuga. Þorsteinn var
kjörinn heiöursborgari Vest-
mannaeyja í fyrra. Hann er rit-
stjóri ársritsins Bliks, sem gefiö
er út i Eyjum og fjallar um menn-
ingar- og félagsmál.
Þorsteinn Viglundsson er nú
staddur i Reykjavik og veröur aö
Fýlshólum 6 i kvöld.
Þorsteinn Viglundsson hefur veriö ötull safnari fyrlr byggöasafniö 1
Eyjum s.l. hálfa öld. Hér er hann meö byssuhólk, sem fannst viö dýpk-
un I höfninni, og er taliö aö hann sé frá timum Tyrkjaránsins.