Þjóðviljinn - 09.01.1980, Blaðsíða 9
8 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Miðvikudagurinn 9. janúar 1980.
Elmar
Loftsson
Getið þið sagt okkur eitthvað um þennan Laxness?
Er það ekki okkar maður sem er tekinn við á fréttastofu útvarpsins?
Getum við ekki hresst lýðrœðisblöðin í kommúnistaslagnum?
Elmar Loftsson hefur blaðað i skjalasafni
bandariska utanrikisráðuneytisins i Washington og
fundið margt fróðlegt um umsvif bandariskra
sendiráðsmanna á íslandi á árunum 1947—49. Ekki
sist er það mikils um vert að fá lýsingu á njósnum
um íslenska sósialista, á samböndum sendiráðs-
manna inn á fjölmiðla og þar fram eftir götum.
Arin upp úr síðustu heims-
styrjöld eru timabil mikillar
sóknar Bandarikjanna á hinu al-
þjóðlega sviði. A meðan mörg
önnur tækniþróuð lönd voru i
rUstum eftir styrjöldina höfðu
Bandarikin haft möguleika á aö
þróa iðnaö sinn og uppbyggingu i
friöi.
Endurskipulag og uppbygging
Evrópu gaf Bandarikjunum
forystuhlutverk sem hafði viö-
tæk áhrif á utanrikisstefnu lands-
ins. oe diplömatiska starfsemi.
Striöið hafði gefiö herforingjun-
um alveg nýjan valdasess i
stjórnmálum. Þvivar þaö að eftir
aö herforingjar Bandarikjanna
voru búnir að ákveða aö varnar-
lina landsins lægi fyrir austan Is-
land, þá var þaö lika oröið alveg
eölilegt fyrir Bandarikjin aö láta
þýðingarmikil mál á tslandi til
sin taka.
Ég ætla hér á eftir aö rekja
nokkur atriði, sem gefa góða
mynd af umsvifum bandariska
sendiráðsins á Islandi á árunum
1947—1949 og sem sýna að starf-
semi sendiráösins gekk oft úr fyr-
ir þau mörk, sem eölilegt er, aö
erlend sendiráö starfi innan.
Mörgu er enn
haldið leyndu
Skjalasafn bandariska utanrik-
isráðuneytisins I „National
Archives” I Washington er geysi-
stórtsafn og það tekur mann tölu-
verðan tima að læra aö nota safn-
landi var veigamikill þáttur i
starfi sendiráðsins. Þetta verk-
efni greip inn i mörg svið is-
lenskra menningarmála og
stiórnmála. Ekki var bara um að
ræða að spilla eða koma i veg
fyrir verslun milli Islands og
kommúnistarikjanna, heldur lika
að koma bandariskum hugsunar-
hætti inn i islensku þjóðina, — eða
eins og segiri einu bréfi sendi-
ráðsins til utanrikisráöuneytis-
ins: „En að ala sannan banda-
rikjasinnaðan hugsunarhátt upp i
þjóðinni held ég að sé fyrst og
fremst verkefni til langs tima og
meira háð þvi hvernig við komum
fram en hvað við segjum.”
Sendiráðið haföi miklar
^hyggjur af þvi hve margir
islenskir menningafrömuðir voru
kommiínistar. I þvfsambandi gat
sendiráðiö þess nú aö frá blaöa-
mennskusjónarmiöi væri Þjóð-
viljinn besta blað landsins og
hefði mest af ritfæru fólki!
Þá var
Kiljan hættulegur
1. april 1948 gerði bandariska
utanrikisráöuneytiö fyrirspurn
hjá ræðismannsskrifstofu sinni i
Winnipeg um islenskan rithöfund
að nafni Halldór Kiljan Laxness.
Þar segir aö maöurinn hafi dval-
isti Kanada áðurfyrr, skrifað þar
i blöð og fariö hörðum og háðuleg-
um orðum um kapitalismann i
Bandarikjunum. Utanrikisráðu-
neytið vildi nú fá allar upplýsing-
„Það er verkefni til langs tima að ala upp sannan bandarisksinnaðan
hugsunarhátt hjá þjóðinni.”
ar sem hægt var að fá um þennan
hættulega mann.
„Mr. Laxness er svæsinn
kommúnisti og hefur á seinni ár-
um fariðlitilsvirðingarorðum um
Bandarikin og utanrikisstefnu
þeirra i' tali og skrift. Hann er nú
um þaö bil að sleppa út bók undir
nafninu Atómstöðin, þar sem
hann lætur i það skina að tsland
eigi á hættu að tortimast i árásar-
striði skipulögðu hér i landi.
Þrátt fyrir sinar ofstækisfullu
pólitisku skoðanir er Mr. Laxness
mjög virðulegur maöur, einkar
hjálpsamur ogumhugsunarsamur
um aðra, en þegar hann kemur
nálægt penna og pappir getur
hann alveg umhverfst,” segir
þar.
Ekki hafðist mikið upp úr
krafsinu.enþógat„virturaðili” i
Þjóöræknisfélagi Islendinga i
Winnipeg gefið smávegis upplýs-
ingar: „Hann var á þeim árum
haröur kommúnisti. Hann skrifar
snilldar vel, en ritverk hans eru
svo kiámfeng að nærri lætur að
óeðlilegt hljóti að teljast. Liklegt
er talið að i aðstöðu til ritstarfa
sínna sé hann haldinn einhvers-
konar geðklofningi. Sögumaöur
minn bætir þvi við að þaö sé hans
von aö islenska þjóðin verði ekki
dæmd eftir Mr. Laxness.”
•Nokkru sfðar tilkynnti sendi-
þjónustan i Reykjavik utanrikis-
ráðuneytinu I Washington að
Atómsstöðin væri nú komin út og
mundi vekja athygli. Þvi væri þaö
æskilegt ef hægtværiaö koma þvi
af stað að Mr. Laxness væri
skattsvikari. Mörg simskeyti
voru send i allar áttir til að
rannsaka skattamál skáldsins og
einnig tengsl hans við Sovétrikin
en upp úr þvl hafðist ekkert nema
vonbrigðin.
Áhrif á fjölmiðla
Sendiþjónustan lét sér ekki
nægja að vinna gegn hættulegum
mönnum eins og Kiljan. Hún vildi
lika hafa áhrif á hverjir ráðnir
voru hjá islenska rikisútvarpnu.
Um bandaríska íhlutun innanríkis-
mála á íslandi á árunum eftir stríð
ið. Almennt gildir sú regla, aö
skjölum má ekki halda leyndum
eftir aö 25 ár eru liöin frá þvi aö
atburöir þeir áttu sér staö, sem
þau fjalla um, ef einhver krefst
þess að fá aögang að þeim. Marg-
ar undantekningar eru þd frá
þessari reglu. Skjöl, sem rikis-
stjórnir annarra landa vilja halda
leyndum, eru ekki gerð opinber,
og sama gildir um skjöl, sem
bandariska leyniþjónustan eöa
heryfirvöldin krefjast leyndar á.
Þar að auki er skjalamagn þaö,
sem bandariska utanrikisþjón-
ustan framleiddi, eftir aö kalda
striðiö komst i algleyming, svo
umfangsmikið, aö ekki hefur unn-
ist timi til að vinna úr þvi efni.
Mér hefur lika verið tjáð af
starfsfólki á safninu, að hlutur
bandarisku leyniþjónustunnar
hafi veriö svostórá þessutfmabili
aö örðugt sé að fá úr þvi skorið,
hverju þurfi að halda leyndu
áfram og hvað megi gera opin-
bert. Þvi er þaö, aö með fáum
undantekningum eru engin skjöl,
sem fengið hafa leyndarstimpil,
frjáls aðgöngu eftir áriö 1949 og
munu aö líkindum ekki veröa fyrr
en eftir nokkur ár. Heimildir þær,
sem ég styðst viö i þessari grein,
eru flestar úr bréfa- og sim-
skeytaskiptum bandariska utan-
rikisráðuneytisins og fulltrúa
þess á tslandi.
Baráttan gegn
kommúnismanum
Heimildirnar gera ljóst aö
barátta gegn kommúnisma á Is-
„Bað sendiráöiö utanrikisráðuneytið I Washington að útvega myndir sem hægri hópar á tslandi gætu
notað i andkommúniskum áróðri.”
ískeyti tíl utanrikisráðuneytisins
þann 29. mars 1948 lét sendiþjón-
ustan þess getiö, að manni hefði
veriö vikið úr starfi hjá útvarp-
inu, vegna þess að hann heföi
stuðst við einhliða rússneskar
fréttir i sambandi við valdatöku
kommúnista i Tékkóslóvakiu.
Sendiþjónustan sagðist nú hafa
fengið tryggingu fyrir þvi, aþ ná-
kvæm skoðanaathugun færi fram
á þeim manni, sem við starfinu
tæki, og gat nú með ánægju getið
þess, að sá maðui1 hefði áður
starfaö við sendiþjónustuna og
liká hjá bandariska hernum á Is-
landi og væri ábyggilegur maður.
Þá lét sendiþjónustan sig miklu
skipta aö ná sem mestum itökum
I Islenskum blöðum og fóru tölu-
verðar skeytasendingar fram til
aörannsaka hvernighægt væri að
gefa vinveittum Islenskum blöð-
um aögang að ódýrri fréttaþjón-
ustu frá Associated Press.
Að hafa trausta menn hjá blöð-
unum var lika mikið atriði. I
mars 1946 gat sendiráöið þess aö
það bæri alveg sérstakt traust til
eins af ritstjórum Morgunblaðs-
ins og að hann heföi oft veriö
sendiþjónustunni - innan handa.
„Hann hefur veriö einn af þeim
bestu vinum sem bandarfsk her-
yfirvöld hafa haft á tslandi ‘öll
striösárin. Hann hefur verið og er
enn alveg einstaklega samvinnu-
þýöur i að leggja mál fram i sem
allra bestu ijósi, þar sem
Bandarikin eiga hlut að máli.”
Fyrir utan þau afskipti af
islenskum fjölmiðlum sem hér
hafa verið nefnd haföi bandariska
Miövikudagurinn 9. janúar 1980. ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 9
Björn Franzson: Sendiráðiö sendi fagnaðar-
skýrslu yfir því, að honum var vikið úr starfi
hjá fréttastofu útvarpsins.
Sveinn Björnsson: Forseti tslands fór lika i
bandariska sendiráðiö til að láta i ljós ánægju
sina yfir þvi, að nýsköpunarstjórnin væri
fallin.
Haiidóf Laxness: „þegar hann kemur nálægt
penna iog pappir getur hann alveg um-
hverfst”.
sendiráðið bein afskipti af is-
lenskum stjórnmálum. Sumarið
1949 baö sendiráðið utanrikis-
ráðuneytið i Washington að út-
vega myndir sem hægri hópar á
íslandi þyrftu á að halda I and-
kommúniskum áróðri. Sagöi
sendiráöið að æskilegt væri að
þetta myndaefni sýndi hvernig
einstaklingum væri misþyrmt i
Sovétrikjunum og hvernig mann-
réttindi væru fótum troöin þar.
Gat sendiráöiðþess að þetta væri
gott sem mótárás gegn kommún-
istaáróðri um kynþáttaóeirðir i
Bandarikjunum.
Skráning islenskra
kommúnista.
I janúar 1949 sendi sendiráöið
bandariska utanrikisráöuneytinu
lista með nöfnum 384 tslendinga
sem sendiráðið taldi ik-ugglega
vera kommúnista. Nokkrum
mánuðum áður haföi sendiráðið
farið fram á það viö utanrlkis-
ráðuneytið, að það útvegaði
sendiráöinu lista yfir kommún-
ista á íslandi, sem heryfirvöld
Bandarikjanna á lslandi höfðu
áður látið gera. Það viröist þvi
ljóst að bandarisk yfirvöld hafa
látið skrá kommúnista á tslandi
áður en sendiráðið i Reykjavik
fór að fást við þá starfsemi, 1 bréfi
með lista sendiráðsins er þess
getið, að alls hafi sendiráðiö upp-
lýsingar um u.þ.b. 900 kommún-
ista á Islandi, en að enn hafi ekki
gefist timi til að vinna úr öllu þvi
efni og að sendiráðið muni gefa
áframhaldandi reglulegar upp-
lýsingar um nöfn, heimilisföng og
atvinnu hinna skráðu. Þar eru
lika i stuttu máli gefnar ýmsar
aðrar upplýsingar um þessa
islensku kommúnista, t.d. hvaða
starfi þeir gegni innan flokksins,
hverra manna þeir séu,hvort þeir
séu ofstækisfullir eöa hættulegir
o.sv.frv. Þá er I æði mörgum til-
vikum visað til persónuskýrslna
sem áður hafi verið sendar ráðu-
neytinu. Slikar skýrslur með
almennum upplýsingum um fólk,
sem eitthvaðhafa meðsamskipti
landanna að gera, eru eðlilegur
hluti starfsemi sendiráða. En
margt það fólk, sem á listanum
stendur og gerðar höföu verið
skýrslur um, geta varla hafa
komið diplómatisku sambandi Is-
lands og Bandarikjanna neitt viö.
Ekki kemur fram hver eöa
hverjir hafi gert kommúnistalista
sendiráðsins, en liklegt er að
margir hafi komið þar við söguf 1
einu bréfi sendiráösins til ráðu-
neytisins er þess getiö, aö Mr.
Valdimar Björnsson starfi nú hjá
sendiráðinu og vinni aö þvi aö
safna upplýsingum um kommún-
ista, og er þvi liklegt, að hann hafi
lika tekiö þátt i gerð listans.
Ályktanir og nokkur
spurningarmerki
Við rannsókn á starfsemi
bandariska sendiráðsins' I
Reykjavik á árunum eftir striö
viröist alveg ljóst, aö sendiráðið
fór langt út fyrir þau mörk, sem
erlend sendiráö eiga að starfa
innan og sem Bandarikin á
þessum árum lýstu yfir að vera
stefnu þeirra i diplómatiskum
viöskiptum. Ein meginregla i' al-
þjóðalögum um diplómatisk viö-
skipti er, að sendiþjónustur hafi
ekki afskipti af utanrlkispólitlk né
innanrikisstjórnmálum þess
lands, sem þær starfa I (sbr. 21.
grein Havannasamþykktarinnar
frá 1928). Þessa grein túlkaði
Bandarikjastjórn opinberlega
þannig 1949: „Starfsfólki
bandarisku utanríkisþjónust-
unnar erbannað að taka nokkurn
þátt i pólitlskum málum I þeim
lixidum, stan þaö starfar, og
ameriski utanrikisráöherrann
hefur lýst þvi yfir, að þaö sé skil-
yrðislaus skylda starfsfólks utan-
rikisþjónustunnar aö forðast á
ótviræðan hátt öll afskipti af
innanrikismálum i þeim löndum,
sem það starfar i.” (sbr. M.M.
Whiteman ed. vol. 7,s 142 i Digest
of International law.)
Það er augljóst, aö sendiráöið I
Reykjavik virti ekki þessi lög, og
það er jafn greinilegt, að
bandariska utanrikisráðuneytið
hafði yfirumsjón með þessu
háttalagi sendiráðsins. Bæði lét
ráðuneytið sendiráöinu I té mynd-
ir þær til nota i andkommún-
iskum áróðri, sem ég gat um hér
áðan, og lét þar aö auki pólitlska
skráningu sendiráösins óáreitta.
Hið siðarnefnda braut vitan-
lega bæði i bága viö islensk
lagaákvæði og ákvæði sáttmála
Sameinuðu þjóðanna.
Þau Itök sem Buttrick sendi-
herra og aörir i forystu
bandarisku sendiþjónustunnar á
Islandi fengu i islenskum stjórn-
málum á árunum eftir striö,
heföu vitaskuld aldreigetaö orðið
svo mikil ef ekki hefði komið til I-
stöðuleysi islenskra stjórnmála-
manna. Þeip hegðuöu sér oft nán-
ast eins og þeir hefðu fengið em-
bætti sin að láni frá bandariska
sendiherranum. I heimildum
minum kemur glöggt fram, aö is-
lenski utanrikisráðherrann hafði
algjört trúnaðarsamband viö
bandariska sendiherrann og fór
með öll mál i hann.
Þvi var það, að stefna tslands i
utanríkismálum formaðist
kannski að meiri hluta i
bandariska sendiráðinu, en hjá
löglegum, islenskum aðilum.
Utanrikisráðherra fór oft með
mál I sendiherrann áður en hann
tók þau upp i ríkisstjórn. Hann
lagöi lika á ráöin viö sendiherr-
ann um hvernig koma skyldi mál-
um fram i rikisstjórninni og fór
þannig á bak viö meðráðherra
sina. Nokkrir 'aðrir islenskir
stjórnmálamenn hegðuöu sér á
svipaðan hátt. Þannig ræddi for-
sætisraðherra viö sendiherrcuin
um áform sin að fjarlægja
kommúnista úr stöðum hjá stofn-
unum rikisins og nafngreindi
sendiherrann þá fólk sem hann
taldi æskilegt aö fjarlægja úr
störfum. Forseti Islands fór líka i
bandariska sendiráðið tíl að láta i
ljós ánægju sina yfir að nýsköp-
unarstjórnin var fallin og til-
kynna að hann hefði falið Stefáni
Jóhanni Stefánssyni stjórnar-
myndum með þvi skilyrði, að
kommúnistaf yrðu ekki teknir
með i stjórn!
Þannigmætti lengitelja,en það
er varla ástæöa til. Það sem
mestu máli skiptir i dag er að fá
vitneskju um, hvenær bandaríska
sendiráðiö hætti hinni ólöglegu
starfsemi sinni á Islandi. Um það
hefur mér ekki tekist að fá
vitneskju.
Hjá Islandsdeild bandariska
utanrlkisráðuneytisins tjáöi yfir-
maður deildarinnar, Dennis
Goodman, mér, að hann kannað-
ist ekkert viö pólitiskar skráning-
ar á vegum sendiráðsins i
Reykjavik. Ég varðþá var við aö
maðurinn hafði engan skilning á
þvi að ég hefði áhuga á þessum
skráningum. Égspuröi hvort ekki
mundi litið á þaö mjög alvarleg-
um augum i dag, ef eitthvert
sendiráð faigist við pólitiskar
skráningar afþvltagi sem geröar
voru á tslandi 1949. Við þeirri
spurningu gaf Goodman mér alls
ekki þau ótviræðu svör sem ég
hefði viljað fá. Það er skylda
islenskra yfirvalda aö vernda is-
lenska þegna gegn ólöglegri
starfeemi á borð viö þær pólitisku
skráningar, sem ég hef hér gert
grein fyrir. Þaö er eðlilegt aö
beina eftirfarandi spurningu til
islenska utanrikisráðuneytisins:
Hefur ráðuneytiö haft vitneskju
um þessa skráningarstarfsemi?
Ef svo er, hefur þessu veriö mót-
mælt, og hvaöa trygging hefur
fengist fyrir þvi, aö starfseminni
hafi verið hætt? Ef svo er ekki,
hvaðvill þá ráöuneytiö gera til að
fá allar upplýsingar um þessi mál
og að sjá um að skrár, sem til
kunna að vera hjá bandariskum
yfirvöldum, veröi geröar ónot-
hæfar?
. Elniar Loítsson
viðtallda9sins
$ hólía stokkur
og tvítugflöt-
ungur í hverju
Stóru happdrættin auglýsa
grimmt I ársbyrjun sem vant er
og bjóða mönnum að gerast mil-
jónamæringar ef heppnin er meö.
Auk stóru happdrættanna þriggja
eru hér knattspyrnugetraunir i
gangi og fjöldi liknarféiaga,
iþrótta- og stjórnmáiasamtaka
lifir aö meira eða minna leyti af
árvissum tekjum af happdrætt-
um, sem jafnan ber mest á I jóla-
kauptiðinni idesember. Ólafur W.
Stefánsson skrifstofustjóri i
dómsmálaráðuneytinu er for-
maður h a pp dr ættisnef nda r
Happdrættis Háskóla tslands. Viö
spurðum hann hvaða lög og regl-
ur giltu um happdrætti hér á
landi.
— Þaöeru sérstök lög um stóru
happdrættin þrjú og um önnur
happdrætti gilda almenn lög.
Stóru happdrættin hafa laga-
heimildir til starfrækslu i fjölda
ára meö áskilnaöi um vinninga
meö mismunandi hætti, en önnur
happdrætti eru háð leyfi hverju
sinni. Happdrættisleyfi eru veitt
félögum, sem annast menningar-,
velgerðar-, hjálpar- og stjórn-
málastörf og einnig skólafélög-
um. Einstaklingar geta ekki
gengist fyrir happdrætti i tekju-
og atvinnuskyni.
Vinningafjöldi eða verðmæti
vinninga er siöan áskilið og hin
almenna viðmiöun er að verð-
mæti vinninga nemi 1/6 af útgefn-
um miöum.
Akveðið er hverju sinni hversu
margir miðarnir eru og verð
þeirra. Aðalreglan er sú, að dreg-
ið er úr öllum miðum, seldum og
óseldum. I raun og veru skiptir
það kaupandann ekki máli, hver
liggur með hina miðana. Sá sem
rekur happdrættið spilar þá með
sömu áhættu og vinningsvon og
hver annar.
— Svo eru ákveðnar reglur um
það hvernig dráttur fer fram?
— Jú, dráttur i venjulegum
happdrættum fer fram hjá við-
komandi notarius, eða borgarfó-
geta, sýslumanni eða bæjarfó-
geta. En i stóru happdrættunum
þremur fer dráttur fram undir
eftirliti sérstakrar nefndar fyrir
hvert happdrætti, og þessar
nefndir eru á vegum dómsmála-
ráðuneytisins.
— Er Háskólahappdrættið ekki
eina peningahappdrættið?
— Jú. Fyrir þvi eru ákvæði i
lögunum um Háskólahappdrætt-
ið. I löggjöf fyrir hin happdrættin
er vikiö að þvi tiltölulega almenn-
um orðum, hvernig vinningar
skuli vera. Þannig hefur SIBS
„vöruhappdrætti” og DAS hefur
happdrætti um „bifreiðar, bif-
hjól, báta, búnaöar, vélar, ibúð-
arhús og einstakar ibúðir, hljóð-
færi, búpening, flugvélar og far-
miða til feröalaga,” eins og þar
stendur.
— Eru DAS- og SIBS-happ-
drættin ekki peningahappdrætti í
raun? Eru þessi ákvæði ekki hara
pappírsgagn, þegar boðið er upp
á bila og ibúðir fyrir upphæðir
sem eru langt fyrir neðan það
sem slikt fæst keypt á?
— Það eru náttúrlega bara til-
tekin verömæti sem þarna eru af-
hent, en ekki réttur fram ákveö-
inn vinningur, sjónvarpstæki, bill
o.s.frv.
— Eru vinningarnir þá I formi
úttektar I þessum tveimur happ-
drættum?
— Já, ég fékk t.d. vinning i
happdrætti SIBS i vetur og þá
Ólafur W.
Stefánsson for-
maður
happdrættisnefhdar
HHÍ
fékk ég ávisun sem hægt er að
framselja i verslun.
— En Háskólinn rekur semsagt
eina peningahappdrættið?
— Já, það segir i lögunum, að
„á meðan happdrættið starfar er
bannað að setja á stofn nokkurt
annað peningahappdrætti hér á
landi.” Reyndar er þarna smá-
undantekning, sem eru svokölluð
„gataspjaldahappdrætti”, sem
voru tiðkuð hér i skólum áöur
fyrr.
— En hvað um Getraunir?
— Getraunir starfa sam-
kvæmt sérstökum lögum og þær
eru vissulega peningahappdrætti.
— Er ekki dregið með aðstoð
töivu i stóru happdrættunum?
— Jú, þaö hefur verið gert nú i
þrjú ár.
— Fylgja þvi ekki talsverðar
breytingar á starfinu?
— Þetta er auðvitaö allt annars
konar vinna. Drátturinn fór áöur
þannig fram aö númer og vinn-
ingur var dregið i höndunum. Nú
höfum viö stokk með átta hólfum
og i hverju hólfi er tvitugflötung-
ur, þar sem tölurnar 0-9 koma
fyrir tvisvar sinnum, hver fyrir
sig. Þessum stokki er velt 6 sinn-
um og þá kemur út talnaruna, 48
tölustafir, og sú talnaruna er
lykiltala, sem tölvuforrit vinnur
siðan útfrá. Þessi talnaruna er
þvi hinn raunverulegi dráttur og
hann er handahófskenndur, eða
hrein tilviljun hvað kemur upp.
útdregin númer eru sett inn á
seguldisk, sem geymdur er fram
að næsta drætti.
— Eru tslendingar mikil happ-
drættisþjóð?
— Ég þori ekki að segja neitt
um þaö, ég hef enga hugmynd um
það hvernig þetta er i öðrum
löndum. Og hafi maður þaö ekki i
tölum, þá þarf maður að hafa
verið i viðkomandi landi til að
átta sig á þvi.
—eös
A