Þjóðviljinn - 09.01.1980, Blaðsíða 12

12 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Miövikudagurinn 9. janúar 1980.
ja, hvur þremillinn...
C.I.A;
('KNTKAI. IMKI.I.ICKV'K AIIKM'V
HKAIKIIAHTKKS
ll:t WATKRCi.ATK MANSKINS KK'HAKI) M \l\l)\ AVK
AIIKNT:
Meðal eínis: wVV
Sprengjan sem etynsfyji.
I ihiiiw tcmnismi a /s/uijd
oc/ mt stillunnar 11 a\a
fTíar n/)/j siirriniinhlrii'i'tiö i llvallirni
Ég er skynsa$tir anarkisti
\ lálal viö llantiót, rífgfnrarsaii. /m nn/ iiianaáarins
Þeir berjcfíf&%£iíá Hótel Borg
lUilliH 'tuftlQiirrráítQiiskiiitiiiii sininn \ iöcinkcnnisbiiniiHiiinnu
Aí mdfrnVkfjftti og mikilmennum
1’cluKtLjiiinotíimctfir ira kynnuni siniiin ai aincriskuin licrinnnniini <n)
^lhuswíffjj^j/rcglaínringia
bkkópera kvikmynduð
jarlsynt nngt inlk
ATTKNTION: DKSTROY ('OMPLETKLY AFTKR l'SK.
..tímaritið Þremill
er komið á blaðsölustaði,
fullt af fróðlegum
skemmtilegheitum......
5infónmhIjómsuEÍt
íslands
TONLEIKAR
i Háskólabiói n.k. fimmtudag 10.
jan. 1980 kl. 20.30.
VERKEFNI:
Bartok — Dansasvita
Dvorak — Fiðlukonsert
i a-moll opus 53.
Z. Kodaly — Hárý-jános
STJÓRNANDI:
Janos Furst
EINLEIKARI:
Gyorgy Pauk.
Aðgöngumiðar i bókaverslunum
Lárusar Blöndal og Sigfúsar
Eymundssonar.
SINF ÓNÍUHL JÓMSVEIT
ÍSLANDS
• Blikkiðjan
Asgaröí 7, Garðabæ
Onnumst þakrennusmiöí og
uppsetningu — ennfremur
hverskonar blikksmíöi.
Gerum föst verðtilboö
SÍMI53468
■ Auglýsið í Þjóðviljanum |
L_ - ■■■_ - — - • mm—m m - ■ " —J
Hitará viö Klifsand, Vatnshliö I baksýn. Svo sem sjá má er þarna steinbogi yfir ána, en hann mun vera
horfinn nú.
Guöbrandur Brynjúlfsson skrifar:
HRAUNHREPPUR
Hraunhreppur er vestasti
hreppur Mýrasýslu og af-
markast aö austan af Alftá og
vestan af Hitará, þ.e.a.s. að
Hitará ræöur merkjum miili
Hraunhrepps og Kolbeinsstaöa-
hrepps I Hnappadalssýslu frá
osi aö svonefndum Klifsandi,
svörtum og drungalegum
móbergshrygg, sem er skammt
neðan viö Hítarvatn. Þaöan eru
merkin um noröausturbrúnir
Kiifsands upp á fjailgaröinn
vestan Hitarvatnsog liggja eftir
honum i stórum dráttum svo
sem vötnum hailar og aö lönd-
um Hörödæia i Dalasýslu. Of
langt mál yröi að lýsa hreppa-
mörkum nákvæmiega á afrétt-
inum og læt ég þetta nægja.
Hreppurinn dregur vafalitiö
nafn sitt af hinum viöáttumiklu
hraunum, sem þekja mestan
hluta Hítardals og einnig mikiö
landflæmi milli Melsár og ár-
innar Veitu, en hún sameinast
Álftá skammt ofan viö Brúar-
land. Álftá á upptök sin undan
svonefndu Alftárhrauni og er
þvi hrein lindá.
I Hraunhreppi er víða mik-
il náttúrufegurð einkum I Hftar-
dal og er þar að finna marg-
breytilega og stúrbrotna
náttúru. Við sjóinn er einnig
mjög fallegt, sérstaklega i
Hjörsey og á ökrum. Fjalla-
hringurinn er viöur og viðsýni
mikið. 1 austri blasa við Eiríks-
jökull, Langjökull og Ok, að
ógleymdri Skarösheiöinni,
Akrafjalli og Hafnarfjalli og
Reykjanesfjallgarðurinn sést úr
niðursveitinni i blámóðu
fjarskans. 1 vestri Snæfellsnes-
fjallgaröurinn með tignarlega
og dularfulla Snæfellsjökli, sem
er meö fegurstu jöklum hér-
lendis. Nær eru svo heimafjöll-
in, múlarnir að austanveröu við
Hitardal og Fagraskógarfjall
ásamt Grettisbæli, Vatnshlið og
Hltarhólmur fyrir miöjum daln-
um innanverðum, sékennilegur
og fallegur móbergsstapi, allur
gróöri klæddur.
Hraunhreppur er viðáttumikil
sveitoggrösugþarsem skiptast
á annarsvegar holt og kletta-
belti og hinsvegar flóasund og
mýraflákar með aragrúa tjarna
og stöðuvatna og er silungur i
sumum þeirra, til nokkurra
búsnytja fyrir bændur, sem þau
hlunnindi nytja. Viöa er ákaf-
lega votlent og framræsla af
þeim sökum og vegna holta og
klapparhafta sumsstaöar erfið
og kostnaöarsöm. Eyöingaröflin
hafa þó látiö til sin taka hér eins
og viða annarsstaöar og ber
Hitardalur þess glögg merki en
þar hefur í aldanna rás átt sér
staö geigvænlegur uppblástur
og gróðureyðing á stóru svæöi
um miðbik dalsins. Land-
græösla rikisins hefur, i sam-
vinnu viö bændurna i Hitardal,
áformað aö hefja landgræðslu á
dalnum næsta sumar og er und-
irbúningur þegar hafinn meö
Frá Grjótá. Mýrhnúkur I baksýn.
Umsjón: Magnús H. Gislason
þvi aö byrjaö vará giröingu á sl.
sumri umhverfis það landsvæði,
sem græða á upp.
(Jti fyrir ströndinni er fjöldi
eyja og skerja og er Hjörsey
þeirra stærst, reyndar stærsta
eyja á Faxaflóa. Hún hefur ver-
ið í eyöi í allmörg ár, en þar bjó
áður fyrr fjöldi fólks, sem
stundaði búskap og sjósókn
jöfnum höndum.
Samkvæmt manntali i Hraun-
hreppi frá því um 1840 bjuggu
um 70 manns i Hjörsey, en þá
voru alls i hreppnum um 400 i-
búar.
Fyrsta des. sl. voru ibúar
hreppsins 114 og 22 jarðir i
byggö. Fjöldi jaröa hefur fallið
úr ábúöá undanförnum árum og
áratugum en sú þróun er aö
hægjaásér og vonandi tekst aö
stöðva hana og í framtiðinni aö
snúa henni viö. A því ættu aö
vera góðir möguleikar þvi ekki
háir okkur landleysiö og sam-
göngur mega teljast viöunandi
eftir því sem gerist i hinum
dreifðu byggöum landsins.
I Hraunhreppi er stund-
aður heföbundinn búskapur og
afrakstur hlunninda gefur
bændum nokkrar og vaxandi
tekjur. Er þar einkum um lax-
veiðihlunnindi i Alftá og Hítará
aöræðæen auk þess hafa bænd-
ur á sjávarjörðunum nokkrar
tekjur af æðardún, selveiöi og
reka. Um aörar atvinnugreinar
en landbúnað er ekki aö ræöa
enn sem komiö er, en æskilegt
væri aö ibúar hreppsins heföu
um fleiri atvinnugreinar aö
velja, svoað þeir, sem ekki hafa
áhuga né möguleika á aö stunda
landbúnað, getifengiö vinnu viö
annað í sinni heimabyggö, en
þurfi ekki aö flytja burt í at-
vinnuleit. Kæmi þar sennilega
helst til greina einhverskonar
þjónustu-, Urvinnslu- eöa fram-
leiösluiönaður og hugsanlega
þjónusta við ferðamenn. Þá má
hugsa sér aö betri nýting hlunn-
i inda, svo sem æöarvarps og nýj-
ar búgfeinar t.d. loðdýrarækt
geti veitt fleira fólki atvinnu.
1 hreppnum starfa hin hefö-
bundnu félagasamtök dreifbýl-
isins, svo sem ungmennafélag,
kvenfélag, búnaðarfélag o.fl.
Ungmennafélagiö heitir Björn
Hitdælakappi eftir fornkappan-
um frækna, sem bjó i Hitar-
hólmi. Ungmennafélagið er
stofnaö 1912 og hefur starfað aö
mestu óslitið siðan. Aðstaöa til
félagsstarfsemi er ágæt hér i fé-
lagsheimilinu Lyngbrekku, sem
Hraunhreppur og Alftanes-
hreppur ásamt ungmennafélög-
unum i hreppunum reistu i sam-
einingu. Helst vantar þó betri
aðstöðu til íþróttaiðkunar og er
núna verið að athuga möguleika
á byggingu iþróttavallar við fé-
lagsheimilið. Ýmislegt fleira
mætti að sjálfsögðu segja um
sveitina og mannllfið hér. en
takmarkaö pláss i blaðinu setur
mér þær skorður, að þetta verö-
ur að nægja. Vona ég þó, að les-
endur greinarinnar verði
nokkru fróðari um Hraunhrepp
eftir en áður.
Brúarlandi, 8. des., 1979
Guðbr. Bryn júlfsson
(Heim.: Röðull)