Þjóðviljinn - 29.01.1980, Blaðsíða 8

8 StDA — ÞJÓÐVILJINN Þriöjudagur 29. janúar 1980
Svavar Gestsson, alþingismaður:
------------------ - |
|
Málefnaleg niður-
staða í viðræðum
jiokkanna þriggja
_______________
Vegna forystugreinar í Tímanum í fyrradag
r
Svavar Gestsson: „Vinstri stjórn
án vinstri stefnu verður ekki
mynduö og vinstristjórn án stefnu
á heldur ekki aö mynda.”
t forystugrein dagblaösins „Tlm-
ans” i dag er fjallaö um „vinnu-
brögö Svavars Gestssonar” I
stjórnarmyndunarviöræöum þeim
sem fram fóru undir forystu
Alþýöubandalagsins um siöustu
helgi. Forystugrein þessa skrifar
Þórarinn Þórarinsson, ritstjóri og
fyrrv. alþm. Hann hefur um ára-
tugaskeiö skrifaö leiöara Timans
og hefur haft merkilegt lag á þvi aö
hagræöa hlutunum I þágu Fram-
sóknarflokksins. Minnisstæöust er
mér áróöurskenning Þórarins
sumariö 1974 um aö hægristjórn
Geirs Hallgimssonar hafi veriö
einskonar rökrétt framhaid
vinstristjórnarinnar sem fór frá þá
um sumariö! Svo oft endurtók Þór-
arinn þessa vitleysu aö sjálfsagt
hefur hann veriö farinn aö trúa
henni. Hann var þó svo nærri vett-
vangi aö hann hefur vafalaust I
öndveröu vitaö betur.
Nú er Þórarinn ekki eins ná-
tengdur hinni daglegu umræöu inn-
an Framsóknarflokksins og 1974 og
þaö er vafalaust þess vegna sem
Þórarni skýst jafn herfilega og
raun ber vitni um 1 nefndri forystu-
grein Timans. Ekki dettur mér I
hug aö bera honum á brýn illgirni
né óheiöarleika. Maöurinn hefur
greinilega ekki fengiö réttar upp-
lýsingar um þaö sem geröist i
vinstristjórnarviöræöunum undir
forystu Alþýöubandalagsins. Til
þess aö greiöa fyrir þvi aö umræö-
urnar geti komist af þvi stigi lág-
kúrunnar, sem þvi miöur einkennir
áöur nefnda forystugrein Tlmans,
vil ég því koma eftirfarandi staö-
reyndum á framfæri:
Strax neikvæðar
undirtektir
Strax og Alþýöubandalagiö fékk
stjórnarmyndunarumboö lagöi viö-
ræöunefnd flokksins fram tillögur
af hálfu þingflokksins. Annarsveg-
ar væruum fyrstu aögeröir i efna-
hagsmálum og hins vegar fyrri
hluta tillagna aöþriggja ára áætlun
um baráttugegn veröbólgu, eflingu
islenskra atvinnuvega og jöfnun
lifekjara. Þess var óskaö aö viö-
ræöuflokkarnir kæmu meöálit sitt
á tillögum Alþýöubandalagsins
eftir tvo sólarhringa og þaö geröu
þeir svikalaust. Geröu báöir viö-
ræöuflokkarnir grein fyrir skoöun-
um sfnum átillögunum fyrralaug-
ardag. Undirtektir flokkanna voru
hreinar og beinar, skýrar og af-
dráttarlausar: Þeir höfnuöu tillög-
um okkar um fyrstu aðgerðir aö
öllu eöa verulegu leyti, ýmist
annar flokkurinn eöa báöir. Nýr
fundur var haldinn sl. sunnudag.
Hann hófum viö talsmenn Alþýöu-
bandalagsins meöal annars meö
þvi aö svara athugasemdum frá
deginum áöur, en siöan ræddum
viö um þá þætti I tillögum viöræöu-
flokka okkar frá í desember sl.,
sem viö tcSdum aö viö gætum fallist
á. Undirtektir uröu enn neikvæöar.
L__________........
Helstu
niðurstöður
I lok sameiginlega fundarins á
sunnudag dró ég saman niöurstöö-
ur umræönannaum fyrstu aögeröir
eitthvaö á þessa leiö:
Framleiðni:
Alþýöubandalagiö vildi aö rikis-
stjórn setti sér 7% markmiö aö
vinna aö til þess aö draga úr
kröfum um gengissig og þannig
aö stuöla aö stööugra verölagi.
Framsóknarflokkurinn taldi
þessa tillögu okkar óraunhæfa,
en taldi hugsanlegt aö ná 2-3% i
framleiöniaukningu á árinu.
Undirtektir Alþýöuflokksins
voru þær aö óvarlegt væri aö
setja sér slikt markmiö, og
raunar óframkvæmanlegt miö-
aö viö þá afstööu I gengis- og
vaxtamálum sem Alþýöubanda-
lagiö geröi aö ööru leyti tiilögu
um.
Vextir:
Alþýöubandalagiö geröi tillögu
um vaxtalækkun um 5% strax 1.
mars, en önnur 5% 1. október.
Þar meö væru meöalvextir
orönir 27%, en i lok ársins var
veröbólgan áætluö 27-30%.
Þannig væri hlutur sparifjáreig-
enda betur tryggöur en meö 37%
meöalvöxtum eins og nú er i
55-60% veröbólgu. Þessari til-
Iögu hafnaöi Alþýöuflokkurinn
alfariö, en Framsóknarflokkur-
inn vildi greinilega ekki á þessu
stigi beita vaxtalækkun til þess
aö draga úr veröbólgunni. Taldi
viöræöunefnd Framsóknar-
flokksins óskynsamlegt aö fara I
vaxtalækkun fyrr en siöar á ár-
inu.
Niðurfærsla verðlags:
I tillögum slnum geröi Alþýöu-
bandalagiö ráö fyrir niöurfærsiu
ýmissa verölagsþátta þannig aö
næmi um 3% i visitölu fram-
færslukostnaöar. Þessari tillögu
höfnuöu Framsóknarmenn al-
gerlega og báru þar einkum
fyrir sig kaupfélagsverslunina,
en Alþýöuflokksmenn töldu
vafasamt aö ná svo miklum
árangri. Viö visuöum aftur á
móti til þess aö slik lækkun heföi
þann megintilgang aö hægja á
verðbólguhjólinu og viö lögöum
á þaö áherslu aö þessi verölækk-
un væri framkvæmanleg, ef
menn heföu til þess pólitiskan
viljaaö knýja hana fram. Þenn-
anpólitiska vilja skorti viöræöu-
flokka okkar þvi miöur báöa.
Veltuskattur:
Viö lögöum til aö lagöur yröi á
0,5% veltuskattur, en hann
skapaöi rikissjóöi 3.500 miljóna
króna tekjuauka á þessu ári.
Þennan tekjuauka vildum
viö nota til þess aö hækka raun
gildi tekjutryggingar um 8-10%
á yfirstandandi ári. Tillögunni
um veltuskatt höfnuöu Fram-
sóknarmenn og visuöu enn til
samvinnuverslunarinnar.
Alþýðuflokksmenn tóku ekki
undir þessa tillögu.
Ríkisfjármálin:
I tillögum okkar geröum viö ráö
fyrir aö frestaö yröi um sinn
endurgreiöslum á skuldum
Ihalds- og framsóknarstjórnar-
innar frá 1975-1976 til Seölabank-
ans um 8,5 miljaröa króna, en
þessir fjármunir i staöinn notaö-
ir til þess aö ná upp á ný niöur-
greiöslustigi matvöru og þannig
að skapaenn eina viöspyrnuna I
baráttunni gegn verðbólgu.
Þessari tillögu hafnaði Alþýöu-
flokkurinn algerlega, enda þótt
tillögur okkar gerðu ráö fyrir
þvi aö ríkissjóöur skilaöi
greiösluafgangi og væri ekki
meö rekstrarhalla á yfirstand-
andi ári. Framsóknarmenn
vildu ekki ganga eins langt i aö
fresta þessari greiöslu á skuld-
um i'haldsstjórnarinnar til
Seölabankans, en vildu koma
nokkuö til móts viö sjónarmiö
okkar.
Þá geröum viö tillögu um aö náö
yröi meö markvissum hætti
3,500 miljónum króna meö
bættri innheimtu tekjuskatts og
söluskatts og meö þvi aö leggja
skatta á miklar eignir og allra
hæstu tekjur. Ekki veröur sagt
aö þessi tillaga haf i fengið góöar
undirtektir. Viö geröum einnig
ráö fyrir sparnaöi I rikisútgjöld-
um um 2.500 milj. kr. — meöal
annars vegna vaxtaiækkunar-
innar —en sú tillaga fékk daufar
undirtektir. Loks geröum viö
ráð fyrir þvi aö lagöur yröi á
30% skattur á tekjuafgang bank-
anna árið 1979, en þaö heföi gefiö
um 1,5 miljarða króna I rikissjóö
á þessuári. Meöþessum aögerö-
um i' skattamálum vildum viö
tryggja aö unnt yröi aö létta af
launaskatti og skapa um leiö
svigrúm til framkvæmda I dag-
vistarmálum, byggingu ibúöa á
félagslegum grundvelli og
hjúkrunaheimila fyrir aldraöa.
Um leið og tiilögum okkar I
skattamálum og rikisfjármálum
var illa tekiö eöa hreinlega hafn-
aö var veriö aö hafna i raun hin-
um félagslegu aögerðum.
Niðurgreiðslur á mat-
vöru:
i lok ársins 1978 voru niöur-
greiöslur á landbúnaöarvörum
svo miklar aökaup heföi hækkaö
um 11-12% heföu niöurgreiösl-
urnar veriö afnumdar. 1 vinstri
stjórninni sameinuöust viss öfl i
Framsóknarflokknum og
Alþýöuflokkurinn um aö draga
úr raungildi þessara niöur-
greiöslna. Er nú svo komiö aö
samsvarandi tala fyrir launa-
hækkun væri 6,4% ef allar niður-
greiöslur á búvöru væru felldar
niöur. Viö geröum þaö því aö til-
lögu okkar aö nálgast fyrra
markiö nokkuö, en um leið aö
miöurgreiöslur yröu fast hlutfall
af vísitölu framfærslukostnaðar.
Meö þessu móti heföi veriö unnt
að skapa svigrúm til 3% al-
mennrar verölækkunar l.mars.
Þessari tillögu hafnaöi Alþýöu-
flokkurinn, en Framsóknar-
flokkurinn taldi hér lengra geng-
iö en unnt væri aö standa undir
meö góöu móti. Mátti þaö til
sanns vegarfæra þegar búið var
að skjóta niöur flestallar tillögur
okkar I rikisfjármálunum.
ÍJt flutningsbætur:
I tillögum okkar geröum viö ráö
fyrir 3.000 miljón króna láni
handa framleiösluráði landbún-
aöarins vegna útflutningsbóta-
vandans frá verðlagsárinu
1978-1979. Þessa tillögu sam-
þykktu Framsóknarflokkurinn,
en Alþýöuflokkurinn hafnaði
henni.
Kaupgjaldsmál:
I kjaramálum lögöum við
áherslu á nokkur grundvaliar-
atriöi: 1 fyrsta lagiaö variö yröi
6.000 miljónum króna á árunum
1980 og 1981 til þeirra sérstöku
félagslegu verkefna sem ég
nefndi hér á undan. t annan staö
aö variö yröi 3.000 miljónum
króna til hækkunar elli- og ör-
orkulifeyris, tekjutryggingar. t
þriöja lagi aö almenn laun yröu
verötryggö og I fjóröa lagi að
opinberir starfsmenn fengju
þann verkfalls- og samningsrétt
sem um var samiö á sl. ári. t
þessum efnum lögöum viö einn-
ig áherslu á aö lagasetning á
„Hreinskilni er nefnilega kostur I pólitik á tlmum moösuöunnar og iæöupokaháttarins. En telur Þórarinn raunverulega aö þaö heföi veriö
betra fyrir þjóöina ef mynduö heföi veriö stjórn þessara þriggja flokka meö þvi aö fela Iupphafi alvarlegan ágreining?”.