Þjóðviljinn - 21.05.1980, Blaðsíða 4

Þjóðviljinn - 21.05.1980, Blaðsíða 4
4 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Miðvikudagur 21. mai 1980 UOÐVIUINN Málgagn sósíalisma, verkalýðs- hreyfingar og þjóðfrelsis Clgefandi: Otgáfufélag Þjóðviljans Framkvænidastjóri: Eiftur Bergmann Hitstjórar: Arni Bergmann, Einar Karl Haraldsson. Kjartan Olafsson Fréttastjóri: Vilborg Harbardóttir Auglýsingastjóri: Þorgeir Olafsson. Rekstrarstjóri: VJlfar Þormóósson Afgreiöslustjóri: Valþór Hlöbversson Blaóamenn: Alfheibur Ingadóttir, Einar Orn Stefánsson, Gubjón Fribriks- son, Ingibjörg Haraldsdóttir, Magnús'H Glslason, Sigurdór Sigurdórsson. Þingfréttir: Þorsteinn Magnússon. Iþróttafréttamaöur: Ingólfur Hannesson. Ljósmyndir: Einar Karlsson, Gunnar Elisson Ctlit og hönnun: Guöjón Sveinbjörnsson, Sævar Guöbjörnsson, Handrita- og prófarkalestur: Andrea Jónsdóttir, Elfas Mar. Safnvöröur: Eyjólfur Arnason. Augiýsingar: Sigrföur Hanna Sigurbjö'rnsdóttir. Skrifstofa :Guörún Guövaröardóttir. Afgreiösla : Kristin Pétursdóttir, Bára Halldórsdóttir, Bára Siguröardótt ir Sfmavarsla: Olöf Halldórsdóttir, Sigriöur Kristjánsdóttir. Bffstjóri: Sigrún Bánöardóttir. llúsmóöir: Jóna Siguröardóttir. Pökkun: Anney B. Sveinsdóttir, Halla Pálsdóttir, Karen Jónsdóttir. Ctkeyrsla: Sölvi Magnússon, Rafn Guömundsson. Hitstjórn, afgreiösla og auglýsingar: Sföumúla 6, Reykjavfk, siml 8 13 33. Prentun: Blaöaprent hf. Hér þarf skýr orð • Vitað er að á tímabilinu frá 1. febrúar til 1. maí s.l. hækkaði framfærslukostnaður hér á landi um nálægt 13%. • Þann 1. júní n.k. á kaup að hækka af þessum ástæðum um 11—12%, en sem kunnugt er hækkar kaupið ekki alveg að f ullu til jaf ns við hækkun f ramfærslukostnaðar vegna skerðingarákvæða í kjarasamningum og lögum. • Hugmyndir hafa um það heyrst, að ríkisstjórnin ætti nú fyrir 1. júní að gangast fyrir enn frekari skerðingu verðbóta á almenn launin, umf ram það sem gildandi lög og samningar kveða á um. • Það skai sagt hér og nú að ekkert slíkt kemur til greina. • Verkalýðshreyfingin á nú í erfiðum kjarasamningum þar sem atvinnurekendur hafa krafist meiriháttar skerðingar á núgildandi reglum um verðbætur á laun og þar með verulegrar kauphækkunar. Það er ekki hlutverk núverandi ríkisstjórnar að leggja Vinnuveitendasam- bandinu liðtil að knýja fram þeirra ósvífnu kröfugerð. • Gegn dólgslegri kröf ugerð Vinnuveitendasambandsins stendur sú hógværa kröfugerð um launajöfnun, sem Al- þýðusamband íslands hef ur markað og verkalýðshreyf- ingin ætlar sér að bera fram til sigurs. • Samkvæmt efnahagslögunum, sem sett voru fyrir rúmu ári síðan skerðast verðbætur á laun sjálf krafa, ef viðskiptakjör fara versnandi. Þess vegna hef ur það áfall í utanríkisviðskiptum, sem við urðum fyrir á síðasta ári nú þegar sagt til sín í lækkuðum verðbótum á laun. Engin sanngirnisrök mæla meðþví að kaup hjá almennu launa- fólki eigi samt að lækka nú enn frekar. Slíkt er fráleit krafa. Þeir sem bera hana fram gera ekki annað en spilla fyrir í erfiðum kiarasamninaum. • Það sem hér að ofan hefur verið sagt á við um hið al- menna launafólk, með dagvinnukaup á bilinu frá ein- földum og allt að tvöföldum verkamannalaunum og kjör þess. Alþýðubandalagið lagði hins vegar fram þá tillögu í ríkisstjórn Olafs Jóhannessonar fyrir um það bil ári síðan, að þeir sem hafa hærra kaup en tvöföld verka- mannalaun fengju ekki greiddar fullar verðbætur á laun sín, heldur fengi sá, sem hefur heila miljón á mánuði í dagvinnulaun sömu krónutölu í verðbætur og hinn sem hefur hálfa miljón. • Hliðstæð krafa er nú uppi af hálfu Alþýðusambands fslands í yf irstandandi kjarasamningum, og þess einnig kraf ist að þeir sem allra lægst hafa launin fái hlutfalls- lega hæstar verðbætur. Slíkt fyrirkomulag stuðlar að jaf nari launum. Auðvitað er líka hugsanlegt að ná aukn- um launajöfnuði og sérstökum kauphækkunum fyrir láglaunafólk með öðrum hætti í kjarasamningum. Hér er aðferðin ekki aðalatriðið heldur markmiðið, — bætt kjör láglaunafólks og kjarajöfnun. • í yf irstandandi kjarasamningum verður um þessi mál öll f jallað á réttum vettvangi. Þar verður dæmið um f yrirkomulag á greiðslum verðbóta á laun gert upp. Auð- vitað koma þar ýmsar breytingar til greina, m.a. breyt- ingar, sem draga úr rétti hálaunafólks til fullra verð- bóta. En skerðing á núverandi rétti almenns launafólks með innan við hálfa mil jón í dagvinnutekjur á mánuði til verðbóta kemur ekki til greina. Hér er ekki talað um krónutölu kaupsins heldur kaupmáttinn. Finni ríkis- stjórnin ieiðir til að færa niður verðlagið, þá er vel, og þá lækka verðbótagreiðslur á laun sjálfkrafa. • Alþýðuflokkurinn barðist fyrir því af ofurkappi allt síðasta ár, að lögbinda veröbótagreiðslur á almenn laun við 4% á þriggja mánaða fresti, hvað sem verölagshækk- unum liði. Framkvæmd þessarar kröfu heföi þýtt að krónutala kaups hefði aðeins hækkað um 17% á heilu ári, á sama tíma og verðlagið hefði a.m.k. hækkað helmingi meira. Það var Alþýðubandalagið, sem hindraöi þaö aö þessi krafa næöi fram. Þess vegna sprengdi Alþýðu- flokkurinn þá ríkisstjórn ólafs Jóhannessonar og tók stefnu á viöreisnarstjórn. • Saman munu Alþýðubandalagið og verkalýöshreyf- ingin standa gegn slíkum kröfum nú, hvort sem Vinnu- veitendasambandiö, Alþýöufiokkurinn eöa aðrir bera þær fram. — k. klippt Úrelt snið tJtvarpsumræöurnar frá Al- I þingi á mánudagskvöldiö voru J meö heföbundnu sniöi. Þjóövilj- Iinn geröi sér þaö til dundurs aö hringja i 50 heimili og spyrja J hvort nokkur væri aö hlusta á | magnþrungnar ræöur þing- * manna. 1 ljós kom aö i þessu | handahófskennda úrvali i ■ Reykjavik, á Akureyri og á Sel- ■ fossi voru aöeins 8 aö hlusta eöa I" ætluöu sér aö hafa opiö fyrir út- varpiö um sinn. Á fjörutiu og tveimur heimilum | voru heimilismenn annaöhvort ■ aö horfa á sjónvarpiö — flestir | — eöa öörum hnöppum aö " hneppa og létu visku þingmanna Ium ógnvekjandi efnahagshorfur fram hjá sér fara. Aö sjálfsögöu var ekki um I marktæka könnun aö ræöa á ■ neinn hátt, en hún rennir þó | stoöum undir þann grun sem ■ margir hafa aliö meö sér aö þaö ■ séu aöeins harösoönir þjóö- J málaskúmar sem enn hafa end- Iingu I sér til þess aö hlusta á stjörnmálaumræöur frá alþingi. Hér er þaö áreiöanlega formiö | sem ræöur mestu, og svo sam- ■ keppnin viö sjónvarpiö. I eld- Ihúsdagsumræöum er lftiö um rökræöur, heldur flytja þing- I menn heimastila slna aö mestu I óbreytta. Talnaflóöiö sem þeir ■ ryöja út úr sér er ekki gott út- | varpsefni, enda finnst mörgum ■ manninum nóg um aö ráöa fram | úr talnaefni þótt á blaöi sé. j Beint sjónvarp Einn viömælenda klippara i I könnuninni sagöi aö sér fyndist ■ einlægast aö umræöum á Al- | þingi yröi einnig sjónvarpaö viö ■ þessi tækifæri, og ef svo væri, ■ myndi hann ekki slökkva á J kassanum, enda væri þá um lif- Iandi efni aö ræöa. I þessu sam- bandi má benda á aö sums- ? staöar erlendis er þaö fariö aö | tiökast aö sjónvarpa beint frá ■ föstum þingatburöum, svo sem I frá 1. umræöu um fjárlög. í Svi- ® þjóö til aö mynda er sjónvarpaö Iheilt sfödegi frá fjárlagaum- ræöu og viröast reglur sænska ~ þingsins vera talsvert sjón- I vörpulegar, þvl aö leiötogum _______________ Litlu meiri hlustun á þingmenn I útvarpi en Iþingsölum. hugasemda og stuttra svara þannig aö umræöan veröur lif- leg en ekki eintómt þus. Þaö hlýtur aö vera athug- unarefni fyrir Alþingi aö breyta um form á eldhúsdagsumræö- um og taka til skoöunar hvort ekki megi sjónvarpa þeim beint og jafnvel öörum þáttum I störfum þingsins til ánægju fyrir land og lýö. Gleymnir kratar Fyrir utan kjaftinn á Sverri Hermannssyni voru umræö- urnar á mánudagskvöldiö, fyrir þá fáu sem hlustuöu, einkum skemmtilegar þegar þeir Al- þýöuflokksmenn voru aö eigna sér frumvörpin sem þingiö hefur nú veriö aö afgreiöa á færibandi, eftir aö loks komst á starfhæf rlkisstjórn I landinu. Þeir gleymdu þvl kratarnir aö sjálfir höföu þeir ekki meiri áhuga á húsnæöismálalöggjöf- inni, aöbúnaöi og öryggi á vinnustööum, breytingu á sjó- mannalögum, lögskráningu sjó- manna og fleiri stórmálum sem nú loks er veriö aö koma I höfn, en aö þeir hlupu frá þeim öllum á sl. hausti eftir aö vinstri stjórnin haföi samþykkt aö veita þeim brautargengi. Lítil málafylgja Ekki voru þau heldur betur hugsuö hjá Magnúsi Magnús- syni aö nú slöari hluta vetrar hafa veriö geröar á þeim fjöl- margar breytingar og sumar svo róttækar aö um grund- vallarstefnubreytingu er aö ræöa. Þannig voru geröar 67 breytingar í 137 liöum viö hús- næöismálafrumvarp Magnúsar. Þá voru hugmyndir krata um breytingar á sjómannalögunum I sambandi viö tryggingar og fri I veikinda- og slysatilfellum sjó- manna sumar hverjar í beinni andstööu viö kröfur sjómanna- samtakanna og varö aö breyta þeim I grundvallaratriöum. Þeir tala mikiö og sumir snjallt kratarnir, en mála- fylgjumenn eru þeir litlir og linir viö aö koma málum i. trygga höfn. Þaö gera aörir betur. — ekh. og shoríd Skúli Alexandersson í útvarpsumrœðunum: Lokunar- og bannstefna liefur slæmar afleiðingar A undanfömum árum hefur veriö beitt aflatakmörkunum til verndunar á fiskistofnum á miö- unum hér viö land og stundum beitt á þann hátt aö eölileg sam- ræming veiöa og vinnslu hefur átt sér staö. Þetta hefur tekist sæmi- lega meö slld, humar, rækju og hörpudisk. Nú I s.l. viku var gefin út reglu- gerö frá sjávarútvegsráöu- neytinu um tilhögun þorskveiöi- takmarkana á tlmabilinu 1. mal til 15. ágúst. Þessi reglugerö er mér mikil vonbrigöi. Eg haföi gert mér vonir um þaö aö meö þessari fyrstu reglugerö um veiöitak- markanir sem hinn nýi sjávarút- vegsráöherra Steingrimur Hermannsson haföi nokkuö svig- rúm til aö undirbúa, yröu stigin fyrstu skrefin frá hinni óheppi- legu bannstefnu sem fylgt hefur veriö. Þessi bannstefna tekur ekki til- lit til breytilegra aöstæöna til veiöa eftir árstíöum, og lands- hlutum, afkastamöguleika fisk- vinnslustööva né þess aö leita þess fyrst og fremst aö tryggja gott hráefni frá fiskiskipi svo og aö fá góöa nýtingu hráefnis I fisk- vinnslustöövunum. Lokunar- og bannstefnan hefur þaö I för meö sér aö hugsaö er um þaö I alltof rlkum mæli aö afla sem mest á sem stystum tima. Þaö aö setja veiöibann á þorsk snertir svo margfalt fleiri þætti en þaö eitt aö þorskurinn skuli ekki veiddur. Veiöibann hefur til- tölulega lltiláhrif á einu svæöi en mikil á ööru. Yfir sumarmánuöina er smá- bátaútgerö snar þáttur I tekju- öflun heilla byggöarlaga viöa um land. Sllka staöi skiptir þaö miklu máli aö á 10 dögum af þessu tlma- bili séu veiöar bannaöar. Veiöi- bann á þorsk á tslandi er þaö stór ákvöröun og hefur I för meö sér þaö margþættar afleiöingar aö til sllks á ekki aö ^ripa fyrr en aörar leiöir hafa veriö reyndar. Hvaö myndu aörir starfshópar á lanai- nu en sjómenn og fiskvinnslufólk Framhald á bls. 13 Skúli Alexandersson: Hugsaö um þaö eitt að afla sem mest á sem stystum tlma.

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.