Þjóðviljinn - 02.07.1980, Side 6

6 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Miftvikudagur 2. júli 1980.
.Eeykvikingar — stöndum saman gegn siendurteknum árásum á llfskjör okkar en flýjum ekki land
Aðalheiður Jónsdóttir.
Byggdastefnu- og landbúnaðar„hrollvekjan”
Ég ætla að nota hér þetta si-
endurtekna orö: byggðastefna, þó
aö mér finnist það eitthvert hvim-
leiðasta orð i Islensku máli eins
og nú standa sakir, en þar sem
eitt af þessum athyglisverðu
byggðastefnumálum er efst á
baugi verður vart hjá þvi komisT
að nefna það.
Það mun vera nú sem stendur
eitt mesta hagsmunamál lands-
byggðarinnar, að helmingi dýr-
ara verði fyrir Reykvikinga aö
tala hér hiísa á milli en fyrir fólk
þar að hringja hingað. — En ég
spyr: Er þetta réttlæti? Þaö á
kannski að vera til þess að auð-
velda Reykvikingum að borga
fyrir afleysingaþjónustu hjá
bændum og önnur friðindi þeim tii
handa?
— Er byggöastefnan I þvi fólgin
að rýra kjör fólks hér á Reykja-
vlkursvæöinu svo sem veröa má
og hvað verður langt þangað til
við veröum látin borga ferða-
kostnað landsbyggðafólks hingað
til Reykjavlkur? — Það hljóta all
ir að sjá að þessar linnulausu
árásir frá landsbyggðinni og
alþingismönnum. hljóta að hafa
mjög skaðleg áhrif á llf fólks hér.
Póst- og slmamálastjóri lét svo
ummælt, að allir stjórnmála-
flokkarnir væru sammála I þessu
simamáli og vildu drlfa það sem
fyrst I framkvæmd, — En hvernig
væri annars að póst- og slma-
málastjóri ásamt öðru starfsfólki
þeirrar stofnunar og hinum og
öðrum forréttindahópum mættu
fara að borga fyrir sinn síma eins
og venjulegt fólk. — Þaö er alveg
ljóst að meö þessu fyrirkomulagi
veröur slmi sá munaöur, sem lág-
tekjufólk hér I Reykjavlk hefur
ekki ráö á að veita sér. — Það er
alveg furöulegt, að allir stjórn-
málaflokkarnir skulistanda með
landsbyggðinni I öllum hennar
ósvlfnu kröfum, sem látlaust
dynja yfir okkur hér. Þaöerekk-
ert um þaö, að varla er fyrr búiö
að bera þær fram en þær eru stað-
festar sem lög frá Alþingi. Eng-
inn flokkur þorir annað en sam-
þykkja ósómann. — Atkvæðavæg-
iö I landinu er á þá lund að það
beinlínis valdar þetta fólk I hvaða
ósvffni sem er. En er nú ekki mál
aö linni? — Vilduð þiö ekki reyna
að átta ykkur á þvl, alþingis-
menn, hvað er að gerast? — Viö
skulum taka dæmi beint úr veru-
leikanum: Sagt er að 170C^sautján
hundruð, íbúðir á höfuðborgar-
svæöinu séu I eigu bænda eöa
landsbyggöaríólks og þessar
Ibúöir standi auðar mest-allt árið
nema þegar þeir eru að leika sér I
borginni. — Er liklegt að hinn al-
menni launamaður hér þurfi aö
láta af hendi fjármuni eða eitt-
hvaöaf sinum llfsþægindum til að
jafna kjörin? — Eru ekki lægstu
laun eitthvað um 270 þús. kr. á
mán. og er ekki leiga á þriggja
herbergja Ibúö um 140 þús. kr. á
mán. eöa meira? — Hversvegna
látið þið ekki bændur og annaö
landsbyggðarfólk sem býr I frlu
eða næstum frlu húsnæði borga
einhvern hluta af þessari leigu?
— Eða getið þiö forsvarað það
fyrir sjálfum ykkur eöa öðrum að
skylda fólk hér, sem ekki getur
eignast þak yfirhöfuöiðog býr við
þessar aöstæður, til að borga aö
miklu leyti oliu- rafmagns- og
slmagjöld fyrir stóreignamenn
úti á landsbyggðinni? — Þetta eru
svo blygöunarlausar árásir á llfs-
kjör fólks hér að þær veröa að
taka að enda. Og svo sannarlega
vil ég vona aö Reykvlkingar
standi saman um að krefjast þess
að hætt verði þessum gegndar-
lausa fjáraustri til bænda og fólks
þar Uti á landsbyggðinni nema
eftir nákvæma rannsókn á að þeir
komist þá ekki af hjálparlaust.
Það virðist þurfa alveg ótrú-
lega rangsnúið hugarfar til þess
að vera alltaf að leita aö þvl hvort
Reykvlkingar hafi ekki I ein-
hverjum atriðum betri aðstöðu en
landsbyggðarfólk, og ef svo er, að
jafna þá þarum, en hversu margt
sem er miklu ódýrara þar úti má
það allt standa óhaggaö.
— En það er nú ekki svo sem
hér sé allt tínt og upp taliö, sem
vert er að skoða nánar. Vissulega
er það fleira sem getur orðiö
bændum féþúfa og okkur út-
gjaldaliðir eins og t.d. ef þaö
skyldi detta I blessað veðrið að
veröa eitthvaö válynt og ekki
nógu tillitssamt við bændur þá
reka bændur og stjórnvöld hverji
sinni hverjir sem stjórnarherr-
amir eru upp ramakvein og
segja: „Nú veröur þjóöin aö
styðja við bak bænda”, — og el
landið sem þeir eiga einir þegar
þeir eru að moka upp úr því f jár
munum, skyldi finna upp á þvi að
gera þeim einhverja glennu, þá
afneita þeir þessu sama landi. Þá
er pao ekki lengur þeirra eigið
land, sem guö gaf. Nú heitir þaö
einfaldlega náttúruhamfarir,
sem öll þjóðin á og ber ábyrgð á.
Þá eru það þeir hinir
sömu sem urðu að greiöa himin-
háar f járhæðir fyrir að fá að nýta
þær orkulindir sem landið hafði
upp á að bjóöa, er nú veröa að
borga tjón landeigandans. Er
þetta eitthvaö sem hægt er að
skilgreina sem réttlæti? — Hér
skal til samanburöar tekið atvik
sem geröist I Reykjavlk fyrir
nokkrum árum: Heilu þökin fuku
af fjölmörgum húsum bæði járn
og pappaklæöning. Þetta var
geysimikið tjón fyrir marga, sem
vissulega áttu fullerfitt með að
standa undir gjöldum af nýlega
keyptum íbúöum, þótt slikt áfall
hefði ekki duniö yfir. En hvað var
gert þessu fólki til bjargar? — Jú,
einhverjir Ibúöaeigendur fóru á
fund mannsins með „geislabaug-
inn” og komu aftur úr þeirri reisu
uppljómaðir af hans dýrölegu
„auru”, sungu honum lof og dýrð
og sögðu: „Allt okkar tjón veröur
bætt”. En hvað gerðist, — jú, þeir
sem áttu einbýlishúsin fengu bætt
sitt tjón, en þeir sem bjuggu I
blokkum máttu blta I það súra
epli aö fá ekki neitt. Þeirra eign
var ekki nógu stór. — „Svo fór
um sjóferö þá”.
Verum þess minnug, Reyk-
víkingar, að við höfum hér enga
sem gæta hagsmuna okkar,
hvorki I þessu bæjarfélagi eöa á
Alþingi. Þar eiga allir flokkar
samstöðu hversu sundurlyndir
sem þeir annars eru. Tæpast
tekur nokkur mark á Krötum, þó
aö þeir reki við og við upp eitt-
hvert gól, Þeir þurftu ekkert að
minnast á meðan þeir voru I
rlkisstjdrn, að auðlindir landsins
skyldu vera þjóöareign. Þá mátti
hvert fátækt sveitarfélagiö eftir
annað og þjóðin öll borga geig-
vænlegt gjald fyrir að fá að nýta
orkulindimar.
Nú er sagt að ekki sé svigrúm
til kauphækkana, en hvað kom til
að svigrúm var til kauphækkana
bænda? — Var það af þvi aö þeir
eru allt I senn: launþegar, fram-
leiöendurogvinnuveitendur, sem
sagt „þrefaldir I roðinu”. — Þaö
er annars merkilegt að þiö skuliö
ekki gera atvinnurekendur hér aö
launþegum lika, þegar þeim gæti
hentað það eins og t.d., að þeir fái
greitt orlofsfé úr rlkissjóði.
Nú spyr vist margur, hvað
muni gerast I kaupgjaldsmálum,
hvort þaö muni geta skeö, aö há-
launahóparnir heimti margfalt
hærri bætur á laun en lálaunafólk
fær. Þaö er alveg furðulegt að
þetta ranglæti skuli enn ríkja en
fólk I lægri launaflokkunum ætti
orðið að sjá, aö þeirra höfuöaríd-
stæðingar eru hálaunahóparnir
innan þeirra eigin félagssam-
taka, hvort heldur er A.S.l. eöa
B.S.R.B. Þar er engu meiri rétt-
lætiskennd en hjá atvinnu-
rekendum. Það er svo augljóSt aö
þeir vilja ekki jafna kjörin á
nokkurn hótt. — Þeir geta auð-
vitað sungið Internationalen eða
önnur þessháttar ljóð, en svo
lengi sem frumskógalögmálið er
gildandi I félagssamtökum
þeirra, verða þau ekki annað en
óskapnaður, enda þótt lög þeirra
kveði á um frelsi, jafnrétti og
réttlæti.
En nú langar mig að spyrja
ykkur, stjórnarherrar góðir,
hverjar eru viðmiðunarstéttir
bænda þegar verið er að
skammta þeim kjörin; er það
kannski sá launahópur, sem hefur
270 þús. kr. á mán.? Þetta væri
mjög gaman aö fá upplýst. Einnig
væri gaman að fá að vita hvað
bændur fá I kaup fyrir að sitja sitt
eigiö þing hér í Reykjavlk; svo er
ég viss um aö marga langar að
vita, hvort alþingismenn og ráö-
herrar úr bændaliði hafa nógu
góða bakstoö, hvort þaö er alveg
öruggt að þeir fái sinn hlut af hýr-
unni.
Það var hér á árum áöur, þegar
launafólk neyddist til aö fara I
verkfall, að bændahöfðinginn,
Gunnar Guðbjartsson, vildi um-
svifalaust flytja þaö til Slberlu
eða Klna. Hversvegna hlýddi
ríkisvaldiö ekki þá? — Það skyldi
þó aldrei hafa verið að þeir hafi
óttast, að bændur þyrftu þá að
fara að leggja meira að sér þegar
fyrirvinnunum fækkaði.
Verkalýðsflokkar
Það hefur tltt verið talaö hér
um verkalýðsflokka. Þeirra
raunasaga verður ekki rakin
hér. — Þaö er að vlsu margþekkt
fyrirbæri aö villa á sér heimildir,
en að nokkur hinna Islensku
stjórnmálaflokka skuli vera svo
blygðunarlaus að nefna sig
verkalýösflokk jafnframt þvl að
starfa á þann hátt er þeir gera er
meiri óskammfeilni en hægt er að
bjóða. — Kratar hafa nú fyrir
löngu slðan sýnt sitt rétta andlit
og auövitaö máttu allir vita að
afturgengnir yrðu þeir verri en
nokkru sinni fyrr. En ekki er ég
viss um að stuöningsmenn Al-
þýöubandalagsins hér I Reykja-
vlk hafi ætlast til eða búist við aö
það stæöiaö öllum þessum skolla-
leik og að viðbættu þvl aö líða það
aðhálaunahóparnir fái hærri dýr-
tíöaruppbót en láglauna-
fólk. — Engu ætla ég að spá um
fylgisaukningu eða fylgistap I
framtlðinni, en ekki er ég viss um
að pólitlk sé trúaratriði hjá öllum
eins og t.d. þeim, sem kosið hafa
lhaldið hér I Reykjavlk I hálfa öld
og ætla að halda þvl áfram á
hverju sem gengur. — Ég verö
aö segja aö ég harma þaö hvernig
málin standa, hver afstaöa ykkar
Alþýðubandalagsmanna er I
landbúnaðar- og byggðastefnu-
málum, þvl aö ýmsu góðu hafið
þiö komiö til leiðar og aldrei
skriöiö fyrir erlendu valdi eða
svikið þjóð ykkar við samninga-
borð; en þrátt fyrir það þá hljótið
þið aö hafa glatað hugsjón ykkar
um réttlátara þjóðfélag, nema
þvl aðeins að hún hafi aldrei veriö
annaö en orðaflaumur og
pappírsplagg, en hvort heldur er
sýnist mér að eftir standi aöeins
llfvana beinagrind. — Og veröur
þá ekki að gefnu tilefni graf-
skriftin þessar gamalkunnu setn-
ingar: „Hið góöa sem hann vildi
gerði hann ekki, en hið illa sem
hann ekki vildi það gerði
hann”. — Og svo „Amen eftir
efninu”.
Fyrir alla muni fallið ekki I
sama blekkingafenið og Kratar,
sem drógu sitt lifvana flokkshræ
upp Ur djúpinu, svo að nú reikar
þaö um eins og illvíg afturganga I
þjóðfélaginu; breytið heldur um
nafn I samræmi vð starfshætti
ykkar. — Væri ekki ágætt nafn
Bændaflokkur eða Nýi Fram-
sóknarflokkurinn! þá gætuð þið
væntanlega oröiö hugsjón ykkar
trúir. Þá ættu llka bændur og
annað landsbyggöafólk að geta
hætt að trúa á Rússa-grlluna.
Eitt kosningatromp þeirra var
að segja fólki að þeir væru orðnir
heiðarlegir og ýmsir fullyrtu, aö
þeir hefðu meira að segja verið
farnir aö trúa þvl sjálfir. — Svo
siðast en ekki slst á Framsókn
eitt stórt glansnúmer: — mann-
inn, sem hætti,en hætti svo við að
hætta. — Það má þó segja, að
ekki var laust við hann lánið,
frekar en fyrri daginn, annars
hefði hann sennilega misst af
dansinum við Frydenlund.
Aö lokum þetta: — Reyk-
vlkingar, stöndum saman gegn
siendurteknum árásum á llfskjör
okkar, en flýjum ekki land.
Nógu lengi höfum viö þagaö við
ranglætiog kjaraskerðingu, tekið
þvl öllu með þegjandi undirgefni,
jafnvel japli alþingismanna um
aö atkvæðavægi I landinu þurfi
eitthvaö að jafna, þó að mjög
verði aö fara varlega I það vegna
landsbyggðarinnar. — Látum
ekki landsbyggðavæl og Ulfaþyt
kæfa okkur. Fram til
sigurs! — Krefjumst þess af Al-
þingi aö áður en þessu kjörtíma-
bili lýkur verði fullkomin mann-
réttindi okkar að hafa verið lög-
leidd, ekki að óverulegum hluta
heldur til jafns viö hvern annan
þegn þess lands. — Að öðrum
kósti kjósum ekki!
U