Þjóðviljinn - 25.07.1980, Blaðsíða 15

Föstudagur 25. júU 1980 ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 15
Hringið í síma 8-13-33 kl. 9-5 alla virka
daga eða skrifið Þfóðviljanum
lesendum
Nokkur ord til Seðlabankans
I ÞjóOviljanum 16. júli s.l. ritar
Seölabankinn langt mál i tilefni af
greinarkorni, er ég haföi ritaö
stuttu áöur I Þjóöviljann. Af þess-
ari grein Seölabankans aö dæma
viröist mér helst aö hann hafi
ekki skiliö hvaö ég var aö benda
á, og er þð Sökin min, aö hafa ekki
skrifaö svo glöggt aö auöskiliö
yröi. Vil ég þvi bæta viö nokkrum
oröum, ef veröa mætti tii aö skýra
máliö.
Upp úr siöustu aldamótum,
þegar peningarnir voru peningar
og framfarasinnaöir fram-
kvæmdamenn trúöu á krónuna
sem afl þeirra hluta er gera
skyldi, upphófst allviöa um land
alda, þar sem stofnaðir voru sjóö-
ir fyrir heilar sveitir eöa sveita-
hluta. Attu sjóöirnir aö veröa
nokkurskonar eiliföarvél, er
veitti árlega stærri og stærri f jár-
fúlgum inn i svæöi þaö sem sjóö-
urinn náöi yfir, eftir því sem hann
efldist af vaxtatekjum. Tekjum
þeim sem þannig rynnu I sivax-
andi mæli inn i héraöið, skyldi
Vigdísarvísa
Þessi visa varö til á kosninga-
nóttina og lýsir hrifningu af
fregnum sem þá voru aö berast
af talningu atkvæöa.
Einn er kostur öörum betri
ef atkvæöi þú nýtir þitt:
Leiöum aö landsins æösta setri
leikhússtjórann meö barniö sitt.
Rúnar Þorsteinsson.
variö til almennrar menntunar og
framfara I héraöinu.
Sjóöir þessir voru lagöir inn I
Söfnunarsjóð tslands, sem liklega
mun hafa veriö stofnaöur til aö
sinna þessu verkefni. Vextir
munu hafa veriö lágir sparisjóöa-
vextir, og liklega fastir um ára-
bil. En svo fór einsog allir vita nú,
aö krónan er alls ekki þaö alda-
bjarg, sem langtima starf veröur
eingöngu byggt á. Sjóöir þessir
munu þvi eingöngu hafa vaxið af
þessum lágu vaxtatekjum og allir
vera mjög smáir og lítilsmeg-
andi.
Sé þessi ætlun min rétt, aö
niöurstaða i reikningum sjóöanna
hafi aldrei veriö færö I samræmi
viö gildandi krónugengi hvert ár,
þá er núverandi eign sjóöanna
heldur ekki i samræmi viö núver-
andi gildi krónunnar. Breyta
veröur niöurstööu sjóðareikning-
anna I nútima krónur ef sjóöirnir
eiga aö standa á sama réttar-
grundvelli og annaö fjármagn I
þjóöfélaginu. Þetta sést glöggt —
ef sjóöirnir heföu veriö tryggöir
heföu þeir sjálfkrafa fylgt al-
mennu verölagi. I þessu liggur
„misskilningur” minn, sem
bankinn kallar svo, aö ef aldrei
hefur verib tekiö tillit til verö-
breytingar krónunnar viö uppgjör
sjóöareikninganna, einsog ég
ætla, þá eru llka eignir sjóöanna
allra taldar lægri en vera ætti I
nútíma krónum og útkoman viö
verðbreytinguna þá líka.
Mér viröist því,aö ef innstæöur
þessara gömlu sjóba hafa aldrei
um áramót veriö færöar meö þá-
verandi verðgildi, þá séu þær nú
langtum lægri en vera ætti.
Meöan svona er reiknaö tel ég aö
sjóðirnir séu órétti beittir og haft
af þeim fé sem þeim ber.
Úr þessu misrétti, sem ég tel að
hér sé beitt, viröist mega bæta
a.m.k. aö nokkru leyti, meö því aö
umreikna innstæöur sjóöanna I
nútimakrónur. Þá eru sjóöirnir
komnir i sama krónugildi og allt
fjármálakerfi lands, og hægt aö
beita 100 krónu reglunni jafnt viö
alla. Meöan svoer ekki gert tel ég
aö brotiö sé á þessum gömlu
sjóöum, sem veröa áttu til stórra
hluta.
Glúmur Hólmgeirsson
Aplakálfur,
ekki apa
17. júli s.l. birtist hér á siöunni
lesendabréf eftir Jóhann
Sveinsson frá Flögu. Þau mis-
tök uröu I prentun bréfsins, aö
oröiö aplakálfur misritaöist, og
varö aö apakálfi.
Aplakálfur er gamalt og gott
orö, og engin ástæöa til aö
breyta þvi. I oröabók
Menningarsjóös er gefin þessi
skýring á oröinu apli: 1) ófull-
buröa fóstur; vanskapningur. 2)
kjáni, flón; þú ert apli, aplafyl.
Jóhann og lesendur eru beönir
afsökunar á mistökunum. — ih
Þekkir þú blómið?
Ef svo er, sendu okkur linu, e.t.v. I bundnu máli og/eöa fróöleiksmola um jurtina. —Ljósm. - gel.
Barnatíminn er
frá Akureyri
fc Utvarp
IP kl. 17.20
Nanna Ingibjörg
Jónsdóttir stjórnar
barnatima frá Akur-
eyri í útvarpinu I dag.
Barnatimar að norð-
an eru nú orðnir að
föstum lið á dag-
skránni, og eru fluttir
á hverjum föstudegi.
— I þættinum i dag veröur
mest fjallaö um Jóhann Sigur-
jónsson skáld, — sagöi Nanna.
— Guörún Sigtryggsdóttir les
um Jóhann og einnig les hún
Smalavlsur hans, og leikiö
veröur lagiö Soföu unga ástin
min af plötunni Einu sinni var.
Þá les ég úr bókinni um
Snata og Snotru, sem kom út
fyrir mörgum árum I endur-
sögn Steingrims Arasonar.
Bamatiminn er tekinn upp á
Akureyri, I gamla reykhúsinu,
þar sem komiö hefur verið upp
litlu stUdiói.
— ih.
Lifað og leikið
fc Utvarp
P kl. 10.25
— Það verður lesið
úr endurminningum
Eufemlu Waage leik-
konu, — sagði Einar
Kristjánsson rit-
höfundur frá Her-
mundarfelli þegar við
spurðum hann um
þátt hans „Mér eru
fornu minnin
kær”. Eufemla gaf út
bókina „Leikið og
lifað” árið 1949, og
hafði skráð þar minn-
ingar slnar. Þarna er
að finna frásagnir af
fyrstu árum leik-
listarinnar I Reykja-
vlk.
Eufemla var dóttir Indriöa
Einarssonar leikritaskálds.
HUn giftist Jens Waage, og
helguöu þau sig leiklistinni.
Þau eignuöust átta börn, sem
öll voru meira eöa minna viö-
riöin leiklist. Einn sonur
þeirra var Indriði Waage
leikari. Frá þvl segir I bókinni,
aö þau hjónin ætluðu ekki aö
l&ta Indriöa gera leiklistina aö
ævistarfi, þvl þeim fannst
þetta aö mörgu leyti erfitt llf,
en hann fór til Þýskalands og
fékk þar mikinn áhuga á leik-
hUsi.
Eufemla segir frá kynnum
sinum af mörgum leikurum,
og má þar nefna fólk einsog
Arna Eiríksson, Kristján
Þorgrímsson, Stefaniu Guö-
mundsdóttur, Gunnþórunni og
Friöfinn, svo nokkur nöfn séu
nefnd. HUn segir frá þvi sem
geröist bak viö tjöldin I leik-
hUsinu, og var hlutverkarigur,
deilur og andstreymi sist
minna þá en nú.
Þórhalla Þorsteinsdóttir
leikkona les meö mér úr bók
Eufemiu, — sagöi Einar að
lokum.
—ih
barnahorníð
F.G. sendi Barnahorninu þessa vísu:
Komdu litli Ijúfur
leiktu við hann babba.
Stuttur mömmu stúfur
staulast við að labba.
Svör við gátum frá Egilsstöðum:
1. Þú
2. Skip með sjóveikum mönnum.
n
Elfa Hlín, 5 ára, Seyðisfirði, sendi okkur þessa teikn-
ingu. Þarna sjáum við gömlu símstöðina, þar sem
Elfa Hlín átti einu sinni heima, og stelpan á myndinni
er engin önnur en Elfa Hlín. Við þökkum henni fyrir
sendinguna.
Hér kemur einn lítill sænskur brandari:
Mamma: Það stendur í blaðinu að elgur
haf i ráðist á kennara.
Palli: En, mamma — hvernig gat
elgurinn vitað að maðurinn var kennari?