Þjóðviljinn - 22.08.1980, Blaðsíða 7

Föstudagur 22.ágúst 1980 ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 1
Á miövikudagskvöldi voru
blaöamenn staddir fyrir vestan
Þjörsá. Vindinn haföi lægt nokkuö
og var útsýni gott til Heklu, litla
hnoöra lagöi upp úr háfjallinu en
annars lét þaö ekkert á sér kræla.
1 Búrfelli höföum viö spurnir af
fjárrekstri Gnúpverja, og eitum
hann uppi. Rétt sunnan viö
Gaukshöföa var vegurinn tepptur
af fé og var reksturinn um
tveggja ktlómetra langur. Ægöi
þar öllu saman, óöalsbændum og
kotungum, börnum og gamal-
mennum, hundum»og hestum.
Við nátthagann i
Fossnesi hittu blaða-
menn Svein bónda
Eiriksson i Steinsholti
en hann er fjallkóngur
Gnúpverja.
Sp: Hver voru við-
brögð ykkar á fyrsta
gosdeginum?
SE: Við höfðum fullan
hug á að ná fénu af fjalli
sem fyrst og ráðfærðum
okkur við Almanna-
vamanefnd. Hún taldi
Þaö var sannkölluö réttardags-
stemning I þessari óvæntu smöl-
un. Karlarnir flautuöu og siguöu
hundum ogsmábörnum á óþægar
rollur sem leituöu í burtu.
I smölun skorast enginn undan
þátttöku, allir leggja fram sinn
skerf og gjarnan þrir ættliöir i
fullu starfi. Rjóöar heimasætur
tvimenntu á hestbaki, mæöurnar
gengu hóandi en ömmur og afar
ráku lestina i bifreiöum tilbúin
meö heitt á brúsa og kannski
eitthvaö út i.
Veöriö batnaöi eftir þvi sem
ráðlegast að biða um
sinn og sjá hver fram-
vinda gossins yrði. Á
sunnudagskvöldi opnuð-
um við hlið á afréttar-
girðingunni að afgirtu
svæði og skyldi fé safn-
ast þar saman. Þá þeg-
ar var nokkuð fé komið
niður að girðingu.
Sp: Hver varö svo framvinda
mála
SE: Næsta dag, á mánudegin-
um var fariö á þyrlu yfir afréttinn
til aö kanna öskufall og huga að
fé. Sama dag héldu fjórtán Gnúp-
leið á kvöldiö og var fagurt útsýni
til Heklu sem haföi orsakaö þessa
óvæntu smölun. Snjór var aö
mestu bráöinn af fjallinu en samt
voru skaflar hér og þar og undr-
uðust bændur aö allur snjór skyldi
ekki hafa bráönaö viö hinn geysi-
lega goshita. Svo virðist sem
nabbi nokkur hafi bæst viö ofan á
tindinn i þessu gosi og er ekki
óliklegt aö margur búmaöurinn
muni eiga erfitt meö aö sætta sig
viö útlitsbreytingu á þessu fræg-
asta fjalli landsins. Þaö sýta þaö
vist mörg börnin aö lltiö verður
verjar inn á afréttinn til aö smala
á vikursvæöunum. Þeir smöluöu
Stangarfell og Búrfell og inn viö
Fossá
Sp: Hvernig er ástand afréttar-
ins?
SE: Viö höfum verið heppnari
en bændur fyrir austan Þjórsá og
hefur öskufall ekki skaöaö okkar
afrétt mikiö. Þaö er þá einna
helst stórt vikurlag sem liggur
hérna næst byggö.
Sp: Hefur eitthvaö boriö á sjúk-
dómum 1 fénu?
SE: Það" hefur aöeins boriö á
sjúkdómum, liklegast flúoreitr-
un. Viö fundum eina rollu dauöa,
önnur drapst ihöndunum á okkur.
Sú þriöja sem okkur sýndist las-
leg fékk læknisfræðilega meö-
höndlup, bórkalk undir húö. Hún
viröist eitthvaö vera aö braggast
en til vonar og vara ókum viö
um réttarfri í skólum i haust en
þaö veröa örugglega haldin
réttarböll. Þar getur æskan
stundaö iöju sína, knáir piltar
reynt meö sér, menn fariö á
handahlaupum, varpaö kringlum
og tekiö I nefiö svo sem tiökast i
sveitum.
Sveinn Eirlksson, fjallkóngur
Gnúpverja.
henni niður eftir i kerru. Ég held
að hún nái sér að fullu.
Sp: Hvernig hefur smölunin
gengiö fyrir sig i dag?
SE: í gær fórum viö inn að girö-
ingu með hrossin og klukkan hálf
átta I morgun var meiri hluti f jár-
Um kl. 20.00 var fjárrekstur
Gnúpverja kominn suöur undir
Haga og voru þá ensku ferða-
mennirnir sem höföu ekki komist
leiöar sinnar allan seinni part
dagsins farnir að ókyrrast og
vogubu sér aö flauta bilflautunni.
Blaöamenn tóku þá tali en þeir
voru frekar fámálir en sögöu þó
. ööru hverju: „Rightho, jolly good
trip”. Kl. 21.00 kom féö I nátthag-
ann við bæinn Fossnes viö Þverá.
Þar átti féö aö vera um nóttina en
rekast áfram daginn eftir og
skyldi réttaö i Skaftársveit.
ins kominn I söfnunargiröinguna,
aö ég held um 7000 fjár. Þá eru
um 1000 fjár eftir á fjalli. Viö
byrjuöum tuttugu aö smala fénu
niöur eftir en fljótlega bættust
sjálfboðaliöarihópinn.Ogeins og
þiö sjáiö eru hér allmargir. Um
hádegið vorum viö viö Búrfell og
þetta hefur gengið ágætlega fyrir
sig. Féö er ekki mjög styggt miö-
aö við þá truflun og ónæöi sem
þaö hefur orðið fyrir i sumar
vegna byggingar linunnar frá
Sigöldu. I nótt veröum viö meö
féö hér viö Fossnes og höldum svo
áfram á morgun i Skaftársveit-
ina.
Sp: Það var sagt aö óvenju
mikiö fé hafi verið komiö niöur aö
giröingu fyrir gosiö Heldur þú aö
blessaöir ferfætlingarnir hafi
fundiö þaö á sér?
SE:Nei, ég hef enga trú á þvi.
Rœtt við fjallkóng Gnúpverja