Þjóðviljinn - 17.03.1981, Blaðsíða 4

Þjóðviljinn - 17.03.1981, Blaðsíða 4
4 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Þriöjudagur 17. mars 1981. UOBVIUINN Málgagn sósíalisma, verkalýds- hreyfingar og þjódfrelsis (Jtgefandi: Útgáfufélag Þjóöviljans. Framkvæmdastjóri: E'öur Bergmann. Ritstjórar: Arni Bergmann, Einar Karl Haraldsson, Kjartan Olafsson. Auglýsingastjóri: Þorgeir Ölafsson. Umsjónarmaöur sunnudagsblaös: Guöjón Friöriksson. Afgreiöslustjóri: Valþór Hlööversson Blaöamenn: Áiíheiður Ingadóttir, Ingibjörg Haraldsdóttir, Kristin Ástgeirsdóttir, Magnús H. Gislason, Sigurdór Sigurdórs- son. tþróttafréttamaöur: Ingólfur Hannesson. Þingfréttaritari: Þorsteinn Magnússon. útlit og hönnun: Guöjón Sveinbjörnsson, Sævar Guöbjörnsson. Ljósmyndir: Einar Karlsson, Gunnar Eliasson. Handrita- og prófarkalestur: Andrea Jónsdóttir, Elias Mar. Auglýsingar: Svanhildur Bjarnadóttir. Skrifstofa: Guðrún Guövaröardóttir, Jóhannes Haröar^on. Afgreiösla: Kristin Pétursdóttir, Bára Siguröardóttir. Simavarsla: Ólöf Halldórsdóttir, Sigriöur Kristjánsdóttir. Bílstjóri: Sigrún Báröardóttir. Pökkun: Anney B. Sveinsdóttir, Halla Pálsdóttir, Karen Jóns- dóttir. Útkeyrsla, afgreiösla og auglýsingar: Sföumúla 6, Reykjavik, simi 8 13 33. Prentun: Blaöaprent hf.. Vitið þér enn? • Fjórföldun olíubirgða bandaríska sjóhersins á is- landi — beiðni um níu sprengjuheld flugskýli — f járveit- ing til sprengjugeymslna — áform um viðgerða- og málningarverstæði fyrir flugskeyti — ráðagerðir um nýja f jarskiptastöð í Grindavík — kröfur um land undir fleiri radarstöðvar Bandaríkjahers á Islandi — hug- myndir um herf lugvöll á Sauðárkróki — hersjúkrahús í flugstöðvarlíki — lendingarleyfi fyrir eldsneytisflug- vélar— nýjar flugvélategundir — AWACS, Orion P-3C Update 11 Phantom-þotur — tenging við árásarkerfi Bandaríkjanna gegn kjarnorkuherafla Sovétríkjanna á norðurslóðum. Vitið þér enn, eða hvað? • „Blekking heitir boðorð hernaðarmaskínunnar um heim allan, og margir íslenskir stjórnmálamenn hafa vísvitað eða í blindni hlýtt þessu boðorði vígbúnaðar- smiðanna. Hlutverk herstöðva á íslandi og hættan sem frá þeim stafar, hafa ætíð verið leyndarmál og tilefni gegndarlausra blekkinga undanf arin 40 ár", segir m.a. í málgagni Samtaka herstöðvaandstæðinga fyrir skömmu. • Miðað við þær upplýsingar sem berast nú til eyrna íslensks almennings eftir hverskonar „hvíslingsleiðum utan úr heimi" eins og Vísir nef nir það í gær, er deginum Ijósara að Bandaríkjaher seilist til mun meiri umsvifa á íslandi en verið hef ur um skeið. Fellur það saman við þá stefnu Bandaríkjastjórnar að stórauka útgjöld sín til hermála og framkvæma fyrirliggjandi áætlanir um enn f rekari vígbúnað til þess að staðfesta hernaðaryf irburði Bandaríkjanna og efnahagslegt heimsforræði þeirra. • (slensk stjórnvöld hafa til þessa svo gjörsamlega brugðist upplýsingaskyldu sinni við þjóðina í þessum efnum að þau standa uppi viðundri líkust. Jafnvel ein- lægum NATÓ-aðdáendum og veisluvinum generála á heildsalablaðinu Vísi rennur til rifja sjúkleg feimni í umræðum um „varnarmálin" og áform Bandaríkja- stjórnar á Islandi. „Það er eins og öllum komi þessi mál við öðrum en islendingum sjálfum", segir í leiðara þar. • Tilefni slíkra upphrópana er m.a. fréttaauki í útvarp- inu þar sem frá því var skýrt að fjárveitingar til sprengjuheldra flugskýla og sprengjugeymslna hefðu verið ákveðnar af NATÓ í mars 1980, sjö mánuðum áður en ólafur Jóhannesson heimilaði byggingu þriggja flug- skýla af níu á þessu ári. I útvarpinu var einnig greint frá umræðum á Bandarikjaþingi um nauðsyn nýrrar og f uII- kominnar fjarskiptastöðvar í Grindavík og þörfina á landi undir fleiri radarstöðvar á Islandi. • Islenska utanríkisráðuneytið og sendiráð íslands í Washington hafa greinilega öðrum hnöppum að hneppa heldur en að útvega Alþingi afrit af bandarískum þing- skjölum þar sem málefni bandarísku herstöðvarinnar á Miðnesheiði og hernaðarumsvif ber á góma. Þó er hér um að ræða opinber skjöl að miklu leyti sem eðlilegt má teljastað séu gerð aðgengileg á íslandi þegar þau snerta mikilvæg innlend ákvörðunaref ni. Enn á það að minnsta kosti að heita svo að íslenskur utanríkisráðherra, ef ekki rikisstjórn og Alþingi, eigi að skrifa upp á ákvarðanir NATÓ og Bandarikjastjórnar áður en þær koma til framkvæmda á islandi. • Kafbátavarnir Bandaríkjanna í Norðaustur- At- lantshaf i hafa á síðustu 10 til 15 árum verið að þróast upp í árásarkerf i sem miðar að því að loka sovéska f lotann inni á ,innhöf um' Sovétríkjanna og granda þeim kaf bát- um sem skotið geta atómflaugum á skotmörk í Banda- ríkjunum. Herstöðin á Miðnesheiði er þegar orðin hlekk- ur í þessu árásarkerf i, og stjórnstöð í hugsanlegu atóm- stríði. Hún hef ur allan búnað til þess að vera atómhreið- ur og þær f ramkvæmdir sem eru boðaðar, ráögeröar eða eru til umræðu á vegum Bandaríkjahers hér, miða að því að festa hið nýja hlutverk í sessi. íslendingar hafa ekki verið spurðir að því hvort þeim líki þessi þróun betur eða verr. Hún á sér stað fyrir utan og ofan Alþingi. Hver ræður íslandi? Vitið þér enn, eða hvað? — ekh klippt I Aulagangur 1 ýmsum bandariskum þing- nefndum fara fram umræður árlega um framkvæmdir Bandarikjahets viðsvegar um heim, skuldbindingar Banda- rikjastjórnar i hermálum og um ýmis stefnuatriði i utanrikis- málum. Eins og frá öðrum sam- komum þar sem mikið er talað verður úr mikið pappirsflóð, sem að stórum hluta eru opin- ber plögg og frjáls aðgöngu fyrir þásem bera sig eftir þeim. í slikum umræðum i varnar- utanrikis- og fjárhagsnefndum öldungardeildar og fulltrúa- deildar Bandarikjaþings má ætið búast við þvi að Island og bandariska herstöðin á Miðnes- heiði og annar herbúnaður hér- lendis og á hafsvæðinu i kring beri á góma. Það er dæmigert fyrir aula- gang okkar að fjölmiölar hér „eldsneytiskerfis, flugturns, stjórnstöðvar, flugskýla, og sprengjugeymslna” Haft var eftir Helga Agústssyni forstöðu- manni varnamáladeildar að Bandarikjamenn hefðu farið fram á byggingu sprengju- geymslna i nóvember, þegar ákvörðun var tekin um fram- kvæmdir á Keflavikurílugvelli. „Helgi sagði aö hér væru um aö ræöa geymsiur fyrir flugskeyti, sem orrustuvélarnar bera”. Og fréttamaður bætir við frá eigin brjósti: „þess má geta aö Phanton þoturnar geta boriö kjarnorkuvopn”. „Ammunition Storage” I Dagblaðinu i gær kveður hinsvegar við annan tón hjá forstöðumanni varnarmála- deildar: „Helgi Agústsson hjá varnamáladeild visaði þvi i morgun á bug að til stæði að reisa slikar sprengjugeymslur. Hér i Grindavik mun hafa staöiö tll aö reisa nýja fjarskiptastöð og bandariska varnarmálaráöuneytiö telur brýna þörf fyrir land undir nýjar radarstöðvar á tslandi. hafa litið gert af þvi að sækja i þennan heimildasjóð til þess að upplýsa almenning. Þó er það enn aulalegra að þeir sem sér- staklega eru settir til þess að fara með utanrikis- og öryggis- mál þjóðarinnar hafa látiö undir höfuð leggjast að fylgjast reglu- lega með þvi þegar umræður snúast um Island á Bandarikja- þingi. Sendiráði Islands i Washington væri þó i lófa lagið að útvega öll skjöl sem snerta hermálið á íslandi og koma þeim til utanrikisráðuneytisins, og eðlilegt mætti teljast að utan- rikismálanefnd og öryggis- málanefnd fengju árlegt yfirlit um slikar umræður á Banda- rikjaþingi. Ákveðið hjá NATÓ ífyrra Þvi er á þetta drepið hér að Halldór Halldórsson frétta- maður á útvarpinu hefur gluggað I bandarisk þingskjöl fráliðnu ári og m.a. upplýst, að staðið hafi til að byggja i ár sprengjugeymslur i tengslum við ráðgerð fiugskýli á Vell- inum. I fréttaauka útvarpsins i fyrrakvöld kom fram að sam- kvæmt upplýsingum banda- riska varnarmálaráðuneytisins hafi NATO strax i mars i fyrra veitt fjármunum til m.a. Það sem Halldór virðist kalla „sprengjugeymslur væri bygging sem á ensku kallaðist „Missile Maintenance Checkout Facility” sem er viðgerðar- óg málningaverkstæði i tengslum við flugskýlin eða flugskeytin sem Phantom-orrustuþoturnar bera”. Eins og fram kemur annars- staðar i blaðinu hefur Þjóðvilj- inn fengið það staðfest hjá fréttamanni útvarps að i þing- skjölum þeim sem vitnað er i var ekki rætt um viðgerðar- og málningarverkstæði flugskeyta heldur „Amniunition Storage”, sem þýða má með sprengju- eða skotfærageymslu. Forstöðu- maður varnarmáladeildar er þvi „úti aö mála” i þessu efni. Ný fjarskiptastöð En það var ekki siður at- hyglisvert i fréttaaukanum að heyra af umræðum um nauðsyn endurbóta á fjarskipta- og radarneti Bandarikjahers á tslandi: „1 janúar áttu að hefjast framkvæmdir á Kefla- víkurflugvelli i þvi skyni að bæta fjarskiptanet varnarliðs- ins og Atlantshafsbandalagsins. Hér er um aö ræöa mjög full- komna fjarskiptastöð, sem átti aö kosta 3.6 miljónir dollara. — --------------------------, Hönnun stöövarinnar lauk á • miöju siðasta ári.” Ljósterað i upphafi mun hafa I verið rætt um að setja slika | fjarskiptastöð á framkvæmda- • áætlun hersins i ár, þvi haft er I eftir Helga Agústssyni: „Þetta j var fellt niöur, og þeir hafa | sennilega hætt viö þetta.” • I bandarisku þingskjölunum I er að sögn útvarpsins lögð rik | áhersla á mikilvægi þess að | stöðin verði reist. „Fulltrúar ■ bandariska varnarmálaráðu- I neytisins færðu aðþvi mörg rök, | að bæta þyrfti fjarskipti og | búnað stöðvarinnar við Grinda- • vik, að öðrum kosti væri tak- I markað gagn af stöðinni. Á það I er bent að fjarskiptamastriö i I Grindavlk hafi nýlega verið • skoðað og ekki sé nema nokkur I ár þangað til það verði orðið I hættulegt. En meginröksemdin I er þó sú að ný ja fjarskiptastöðin ■ i Grindavik komi i staðinn fyrir I samskonar stöð i Londonderry á Norður-lrlandi, sem sé búið að I leggja niður.” ■ Land undir radarstöðvar I niðurlagi fráttaaukans segir I ennfremur: ,,I fjárveitinga- | nefnd fulltrúadeildar Banda- | rikjaþings var i umræðum vikið • að þessari fjarskiptastöð, en þar I var einnig fjallað um nauðsyn | þess að efla radarstöðvar á | tslandi, og að varnarliðið þyrfti ■ aö fá land undir fleiri radar- I stöðvar en nú eru reknar. Full- | trúi varnamálaráðuneytisins | gerði grein fyrir þessu og sagði • að á tslandi væri greinilega | skortur á slikum stöðvum með j hliðsjón af hlutverki bandariksu | herstöðvarinnar á Islandi, og á ■ hann þá við eftirlit með kaf- I bátum einkum kjarnorkukaf- | bátum á Norður-Atlantshafi. | Fulltrúi varnarmálaráðuneytis- ■ ins var spuröur hvort Islend- I ingar myndu sjá til þess aö I landsvæði fengist, og segir hann | þá mjög ákveöið að slíkt yröi ■ ekki vandamál.Hinsvegar segir I hann að Bandarikjamenn séu alltaf hálf feimnir við radar- | málin þarna uppfrá, eins og ■ hann kemst að orði. Raunar er I þetta atriði svo viðkvæmt að það er strikað út úr þing- 1 skjölum.” ■ Sjúkleg hlédrœgni Ef Bandarikjamenn eru „hálf feimnir”, hvað má þá segja um embættis- og ráðamenn á Islandi. Þeir eru ekkert hálf ■ heldur er þeim máske best lýst I sem sjúklega hlédrægum. | Meira að segja heildsalablaðinu | Vfei blöskrar það að upplýs- ■ ingar varðandi herstöðina skuli | i flestum tilvikum koma eftir | „hvislingaleiöum” utan úr | heimi, og telur það sist NATO- ■ málstað til framdráttar. „Það | er eins og öllum komi þetta mál I viö öörum en islendingum | sjálfum”, segir blaðið i ■ hneykslun sinni, og minnir á i hvernig fréttir um sprenguheld | skýli, nýja flugstöð, oliutanka i | Helguvik og leningarleyfi fyrir , eldsneytisflugvélar hafa borið i að. Ólafur rœður En Etelgi Agústsson er ekki i | nokkrum vafa hverjum „þetta | mál” kemur við. I Dagblaðinu I segir hann: „Þaö gildir einu * hvort NATO eöa Bandaríkja- j stjórn samþykki fjárveitingu I nokkrum mánuöum áöur. Hiö I eina sem skiptir máii er hvort ■ utanrikisráðherrann gefur leyfi jj fyrir byggingunum eða ekki.” j Þetta skynjaði Karl Steinar I Guðnason einnig þegar hann 1 ákallaði almættið og Óla Jó i út- j varpinuádögunum: „1 guöanna 1 bænum, stattu þig Ólafur!” ekh l skorið

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.