Þjóðviljinn - 25.07.1981, Side 3

Helgin 25. — 26. júll 1981 ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 3
■WNtfiíáfciií

RwhbÉS&Iné^
WSMÆ&Ssxtii’j i-A’-yu

m
■-í^íP^élli
BaiaasaSiéas^^Sg

«5
-i.- -s^r' • -rsSr'- •*■ .tsc. .- TjsjssBgaiSes; ..-■ * ■•* ••-«•-■?-
Ferðabraskararnir tala nú um
að dreifa þurfi fjöldanum
á aðra staði á hálendinu.
Hverjir skyldu þeir vera?
Þeir eru færri og smærri
en fólk imyndar sér.
Og það tekur skamman tíma
að eyðileggja þá líka.
berum saman tvær auölindir,
landiö annars vegar og landhelg-
ina hins vegar, þá finnst öllum
auðvitað sjálfsagt aö takmarka
og banna veiðar þegar viö á i
landhelginni til aö vernda fiski-
stofna. Auövitaö, allir eru sam-
mála. En ööru máli gegnir um
hina auðlindina, náttúru landsins.
Ef til vill er þaö óvaninn, ég veit
það ekki, en auövitaö veröur aö
vernda náttúruna meö tiltækum
ráöum, og þá lika boöum og
bönnum einsog i landhelginni.
— Stefnan i feröapólitikinni er
röng. Skárra væri að reyna aö
beina feröamönnum niöur i
byggðirnar, en ég er áhugamaö-
ur um aö minnka túrisma, fækka
feröamönnum. Þaö á ekki aö aug-
lýsa landiö sem feröamannaland.
Landiö þolir þaö ekki. Aö baki
þessarar skoöunar liggja eigin-
gjarnar hvatir mínar. Nú hef ég
aö baki 25 ár sem áhugamaður
um náttúruskoöun og náttúru-
vernd. A þessu timabili hafa
ferðaskrifstofurnar og skyldir
hagsmunaaöiljar færst i aukana.
Menn byggja á þeim misskilningi
aö landiö sé ein samfelld gróöur-
viöátta, sem þaö ekki er. Gróður-
vinjar á öræfum eru miklu minni
og á færri stööum en fólk gerir sér
almennt grein fyrir. Landiö er
svo litiö. baö er ofbeitt á þessar
fáu gróöurvinjar. Nú er tekiö að
halla undan fæti. Feröabraskar-
arnir tala nú um aö vilja dreifa
fjöldanum á aöra staöi á hálend-
inu. Hverjir skyldu þeir vera?
Þeir eru færri og smærri en fólk
imyndar sér. Og þaö tekur
skamman tima aö eyöileggja þá
llka. -
— Þvi fleiri sem koma og fara
um landiö þeim mun spilltari
veröur náttúran. Mér finnst aö
stórum hluta vegakerfisins á há-
lendinu eigi aö loka. Marka sér-
staklega, fáa vegi og stæöi fyrir
bila. Brot á þessum reglum eins-
og á öörum náttúruverndarlögum
ættu aö varöa þungum viöur-
lögum. Feröafélag Islands er
einna helst sá félagsskapur i
feröamálum sem maöur litur til
meö vinsemd. Feröafélagiö
leggur nú orðiö áherslu á bygg-
ingu litilla húsa miöaö viö þarfir
gangandi fólks. Þannig ætti
stefnan i framtiöinni aö vera.
Notkun feröafólks á öræfum ætti
aö miöast viö þarfir gangandi
fólks og hestamanna. —
* Búrfellsstöð
Sigalda
Vatnsfell
Pórisós 1 ,
— Staöreyndin er sú aö skipu-
lagsaðiljar feröamála á Islandi
eru hagsmunaaöiljar sem hugsa
eðlilega um peningasjónarmið,
stundarhagsmuni. Þetta veröur
aö breytast þannig að náttúru-
verndarsjónarmið veröi ráöandi
viö skipulag og stjórnun á ferða-
málunum. —
— Flest það sem Náttúruvernd-
arráð er með i gangi á hálendinu
er til þess að auka þjónustu við
ferðaskrifstofur, sem þær fá án
aukins tilkostnaðar. Það eru yfir-
leitt málamynda friðanir á veg-
um ráðsins á jurtum og yfirlýs-
ingum á friðlöndum. Eða hvaða
gagn er af Náituruverndarráöi
sem ekki hefur eftirlit eða kærir
brot á friðunarlögum og reglum?
— Manni krossbregður þegar
maður kemur i þá gömlu unaös-
reiti, eins og t.d. Þórsmörk. Inn i
Langadal þar sem skálinn er. bar
var dalurinn foröum grasi vafinn
og fagur. Nú er hann kaldur,
haröur og kalinn. Manni er sagt
aö þetta sé vegna veöráttunnar.
En kal veröur ekki þar sem nátt-
úran ræöur ein, — mun trúlegar
er þetta vegna áburöarausturs i
dalbotninn. Ég man eftir viðtali i
sjónvarpi viö tvo feröabraskara
sem verið var að spyrja um
ágang á gróðurvinjarnar. Þeir
kváðu hann oröum aukinn. Sjálfir
hefðu þeir t.d. grætt upp stór
svæöi i kringum skálann i Herðu-
breiðalindum, þarsem þeir hefðu
sjálfir ferðamannahópa. Þarna
er um það aö ræöa að isl. jurtir
sem hafa þraukað af sér veðráttu
aldanna, þola ckki ágang og
ániðslu ferðamanna. bá er gripið
til þess ráðs að bera á og sá tún-
jurtum. — Menn hafa sumsé ekki
tilfinningu fyrir þvi að náttúran
fái aö sjá um sig sjálf. Þeir eru að
bæta skaðann með þvi að búa til
nýjan.Þannig gerast menn óafvit-
andi skemmdarvargar. Ósnortna
náttúran er oröin tilbúin náttúra.
— Göngubrýr, vegir og alls kon-
ar timburverk i gróöurvinjarnar
eru sams konar skemmdarverk. I
Landmannalaugum þurfti fólk
áöur aö ganga skriöuna eöa
stoppa viö Jökulkvislina. Þegar
þetta var voru Landmannalaugar
einn unaösreitur, óskaland feröa-
langsins. Fyrir forgöngu Nátt-
úruverndarráös var lagður vegur
sem er fær öllum bilum heim aö
skála. Siöan er ástandið þannig
að venjulegur feröalangur forðast
laugarnar eins og heitan eldinn.
Þvi er það skoðun min að loka
ætti þessum vegi eða færa skál-
ann burtu. Þannig væri hugsan-
lega hægt aö bæta úr skaðanum.
Og nú er eldmóður ferðalangs-
ins orðinn slikur aö i huganum er
hann kominn hálfa leið i faöm
fagurra fjalla og i viði vaxið dal-
verpi. Þar sem náttúran rikir ein.
Við viljum ekki hefta för
Jóhannesar lengur og þökkum
honum spjallið. —óg
/
Eg er áhuga-
maður um að
minnka túrisma,
fækka
ferðamönnum,
— Þaðá ekki
að auglýsa
landiö sem
ferðamanna-
land. Landiö
þolir það ekki.