Þjóðviljinn - 04.12.1981, Blaðsíða 4

4 SIDA — ÞJÓÐVILJINN Föstudagur 4. desember 1981.
DJÚÐVIUm
Málgagn sósíalisma, verkalýds-
hreyfingar og þjódfrelsis
btgefandi: Útgáfufélag Þjóöviljans.
Framkvæmdastjóri: Eiöur Bergmann.
Rltstjórar: Arni Bergmann, Einar Karl Haraldsson, Kjartan
Olafsson.
Fréttastjórí: Álfheiöur lngadóttir.
úmsjónarmaöur sunnudagsblaös: Guöjón Friöriksson.
Auglýsingastjóri: Svanhildur Bjarnadóttir.
Afgreiöslustjórl: Valþór Hlööversson.
Blaöamenn: Auöur Styrkársdóttir, Magnús H. Gislason, Oskar
Guömundsson, Sigurdór Sigurdórsson, Sveinn Kristinsson.
Iþrótta- og skókfréttamaöur: Helgi ölafsson:
Útllt og hönnun: Andrea Jónsdóttir-Guöjón Sveinbjörnsson.
újósmyndir:Einar Karlsson, Gunnar Ellsson.
Handrita- og prófarkalestur: Elías Mar, Trausti Einarsson.
Auglýsingar: Hiidur Kagnars, Sigriöur Hanna Sigurbjörns-
dóttir.
Skrifstofa: Guörtin Guövaröardóttir, Jóhannes Haröarson.
Afgreiösla: Bára SigurÖardóttir, Kristin Pétursdóttir.
Slmavarsla: Olöf Halldórsdóttir, Sigriöur Kristjánsdóttir.
Húsmóöir: Bergljót Guöjónsdóttir.
Bflstjóri: Sigrún Báröardóttir.
Innheimtumenn: Brynjólfur Vilhjálmsson, Gunnar Sigurmunds-
son.
Pökkun: Anney B. Sveinsdóttir, Halla Pálsdóttir, Karen Jóns-
dóttir.
Útkeyrsla, afgrelösla og auglýsingar: Sföumúla 6,
Reykjavlk, slmi 81333
Prentun: Blaöaprent hf.
Jöfnun gegn veröbólgu
• Áflokksráðsfundi Alþýðubandalagsins, sem haldinn
var f síðasta mánuði var enróma samþykkt ályktun þar
sem vakin er athygli á nauðsyn þess að hér verði settar
reglur, er takmarki umsvlf erlendra rfkia
• Ályktunin er á þessa leið:
„I Ijósi nýrra uppljóstrana um hina vlðtæku áróðurs-
starfsemi, sem stórveldin reka á Islandi telur flokksráð
Alþýðubandalagsins nauðsynlegt að settar verði reglur
sem 'Kmarki f (árhagsleg og starfsleg umsvlf erlendra
rlkja q Islandi. Þannig verði reynt að hamla gegn óeðll-
legum tengslum þeirra vlð Islenskar stjórnarstofnanlr,
f jölmiðla og félagasamtök. það er nausynlegt að verja
Islenskt lýðræði gagnvart erlendri ásókn af þessu tagi."
• Segja má að tilefni þessarar samþykktar haf I verlð
nýjustu upplýsingar um starfshætti þeirrar deildar I
bandaríska sendiráðinu hér, sem kallast „Menningar-
stofnun" Bandaríkjanna og greint hefur verið frá hér l
blaðfnu að undanförnu. Þelr starfshættir eru að sjálf-
sögðu ósvffið brot á öllum reglum um starfsemi sendi-
ráða, sem sjálfsagðar þykja f samsklptum siðaðra
þjóða.
• Það er fyllsta ástæða til að takmarka starfseml
sendlráða beggja risaveldanna hér á landi eins og tillaga
flokksráðsfundar Alþýðubandalagslns gerir ráð fyrir og
ástæða til að rlkisstjórnln taki málið upp hiðfyrsta.
• Umsvif „Menningarstofnunar" Bandarlkjanna hér
eru ósæmileg, og lengi hefur legið fyrlr, að sovéska
sendiráðið hefur hér mun fleiri starfsmenn heldur en
með nokkru móti getur talist eðlilegt. Hér þurfa tak-
markanir að koma til f báðum tllvlkum.
• Þvf aðeins að umsvif hinna erlendu sendlráða séu
innan hóf legra marka geta samskipti okkar vlð risaveld-
in bæði orðið með þeim vinsamlega hættl sem æskilegt
er. — k.
Takmörkum umsvif erlendra
sendiráöa
• Enginn efast um að erfitt verði að þoka verðbóig-
unni niður á við á næsta árl og auka jafnframt kaupmátt
launa. Sllkt getur ekki gerst nema með þvf móti einu, að
þrengt verði verulega að ýmsum f jármálaöf lum I þjóð-
félaginu og peningar færðlr tll.
Um sfðustu áramót spáði Þjóðhagsstofnun að verð-
bólgan yrði á þessu ári yf ir 70%, ef ekkert yrði að gert.
Nú liggur fyrir að verðbólgan verður f reynd ekki 70%,
heldur rétt í krlngum 40%. Þetta er ekki vegna þess að
spá Þjóðhagsstofnunar hafl á sínum tíma verið röng,
miðað við gefnar forsendur, heldur voru það efnahags-
ráðstafanir rikisstjórnarinnar um siðustu áramót sem
breyttu málum verulega, og auk þess hafa ytri skilyrði
reynst heldur hagstæðari en reiknað var með.
• Það er mikill árangur að hafa á einu ári komið verð-
bólgunni niður f 40%, eða um fullan þriðjung án þess að
skerða kaupmátt launafólks, en fyrir liggur að kaup-
máttur kauptaxta svo og ráðstöf unartekna verður að
jafnaði nánast hinn sami nú f ár og í fyrra, — frávik um
1% niður á við sé spurt um kauptaxtana, en 1% upp á við
sé spurt um tekjurnar.
• Það er verkefni rfkisstjórnarinnar nú og á næsta ári
að koma f veg fyrir nýja verðbólguholskeflu og tryggja
árangur f kjaramálum almenns launafólks.
• Þetta er erfitt verkefni,og menn ættu að forðast all-
ar óraunsæjar hugmyndir. Alveg sérstaklega ættu menn
að gera sér Ijóst, að ekki kemur tll greina að hróf la við
kaupmætti þeirra hóflegu kjarasamninga, sem nú
hafa verið samþykktir I flestum almennu verkalýðsfé-
lögunum og gilda til vors. Til að halda verðbólgunni niðri
verður að fara aðrar leiðir. Það f jármagn sem á þarf að
halda I herkostnað gegn verðbólgunni verður að sækja, —
ekki I vasa þeirra, sem vinna fyrir iágu kaupi og hafa
lltlar tekjur, heldur til hinna, sem safnað hafa miklum
eignum m.a. I skjóli verðbólgunnar á undanförnum ár-
um.og enn maka krókinn.
• Við gerum ekki litið úr erfiðleikum ýmsra atvinnu-
fyrirtækja sem fást við þýðingarmikil framleiðslustörf,
en við vitum hitt jafnvel að t.d. í okkar f jölþætta við-
skiptalffi og í þjónustustarfsemi einkaaðila af ýmsum
foga er vfða drjúgan hagnað að finna. _k.
Höröustu
: íhaldsöflin j
„Strax þegar ég fór aö I
| hafa afskipti af stjórnmálum ,
• tók stefna frjálslyndis og ■
I félagslegra umbóta hug I
I minn. En margt af þvi, sem I
I viö ungir menn settum á ,
■ oddinn, féll ekki i góöan jarö- •
I veg hjá hinum eldri og I
I ihaldssamari 1 Sjálfstæöis- I
| flokknum. Þannig hefur þaö ,
• veriö alla stund, aö sumar ■
I skoöanic, sem ég hef, hafa I
I ekki átt upp á pallboröiö hjá I
I höröustu ihaldsöflunum.”
■ (Gunnar Thoroddsen i ■
I samnefndri samtalsbók I
I Ólafs Ragnarssonar).
I Minn er vissari j
I' Magnús Torfason sýslu- I
maöur og Jón Þorláksson I
ihaldsleiötogi „ræddust viö |
einu sinni sem oftar i Al- ■
I' þingishúsinu. Báöir sögöust I
komnir af Finni biskupi i I
Skálholti, Jón i kvenlegg, en |
Magnús stæröi sig af þvi aö •
I' hann væri kominn af biskupi I
1 beinan karllegg og væri sá I
ættleggur göfugri. Þá sagöi |
Jón: „En minn er vissari”.” •
|(úr samtalsbókinni I
Gunnar Thoroddsen). I
• Klíkuforingi j
I„Geir hefur góöa eigin-
leika oger vinnusamur. Hins I
, vegar er hann ekki búinn 1
Iþeim kostum, sem nauösyn- I
legir eru til þess aö stjórna
stærsta flokki þjóöarinnar og I
,'vera þjóöarleiötogi.
IFrá því hann komst til I
valda i flokknum sem
formaöur hefur hann i verki I
, þjónaö haröskeyttum vei
skipulögöum og fjársterkum
hópi innan flokksins. Hann
hefur aldrei vaxiö upp i þaö
aö veröa leiötogi allra Sjálf-
stæöismanna.” •
(Ditto) I
Leiöarljósiö !
„Ég mun berjast fram- I
vegis eins og hingaö til gegn I
öllum tilraunum til þess aö I
gera flokkinn aö þröng- *
sýnum hægri flokki, gegn til- I
raunum til þess aö auka I
flokksræöi og flokksaga, og I
reyna eftir mætti aö tryggja *
þaö aö sjálfstæö hugsun og
andlegt frelsi veröi jafnan I
leiöarljós sjáifstæöis- •
stefnunnar.”
(Ditto) I
klippt
Áœtlun
sannleiki
Hér iþættinum var l. desem-
ber greint frá starfsemi Alþjóöa
samskiptastofnunar Bandarfkj-
anna — USICA — og nýjum for-
stjóra hennar, vikapilti Reag-
ans, Charles Z. Wick, sem gert
hefur „Aætlun sannleika” aö
meginstefi i starfseminni. Hún
felst meöal annars i viöleitni til
þess aö sýna fram á tengsl Sov-
étrikjanna viö friöarhreyfingar
i Vestur-Evrópu.
Nú hefur þaö áöur veriö sagt i
aö skrifa lesendabréf i dagbiöö
um kjamorkuvopnalaust svæöi
á Noröurlöndum. Skýrt var frá
þvi aö norska öryggislögreglan
heföi sent dómsmála- og utan-
rikisráöuneytinu skýrslu um
þessi mál, og búast mætti viö
brottvlsun sendiráösmanna
næstu daga. Nú hefur norska
dómsmálaráöuneytiöupplýstaö
þvi hafi engin skýrsla borist og
aöþess matisé enginn fótur fyr-
ir þessum tiöindum. Norsku
blööin eins og Dagblaöiö eru
farin aö skrifa um þaö aö ein-
hverjir einstaklingar i norsku
öryggislögreglunni kunni aö
hafa plantaö þessari frétt I blöö.
Frá þessu var skýrt i rikisfjöl-
miölunum islensku.þegar máliö
kom upp, en um framvinduna
siöustu daga hefur ekkert
heyrst. Þaö er skaöi.
þessum þætti, aö næsta vi'st sé
aö leyniþjónustur stórveldanna
og sendifulltniar þeirra séu vls-
ir til þess aö vera meö nefiö
niöri i koppi hverrar þjóömála-
hreyfingar sem eitthvaö kveöur
aö i okkar heimshluta. En þaö
væri skaöi ef sannaöist aö friö-
arhreyfingin væri aömeira eöa
minna leyti á mála hjá ööru
stórveldanna. Og hvernig hefur
svo gengiö aö fylgja fram sann-
leiksáætíun USICA og sýna
fram á tengsl friöarsinna viö
Sovétrikin?
Klúöur í
Danmörku
Tökum fyrir þrjú mál sem ný-
veriö hafa komiö upp. I Dan-
mörku er komiö upp hiö mesta
kliiöur vegna ásakana dönsku
leyniþjónustunnar i garörithöf-
undarins Arne Herluv Peder-
sen. Fyrir liggur aö hann var i
nánu sambandi viö sovéska og
noröur-kóreanska sendiráös-
menn, þáöi af þeim veislur góö-
ar, vinföng og gjafir, og varöi
máistaö þeirra i blööum. Hins-
vegar hefur ekki tekist aö sanna
aö hann hafi þegiö fé sovéskra
sendiráösmanna til þess aö
greiöa meö friöarauglýsingar I
dönskum blööum. Þá bendir
ekkert til þess aö Petersen hafi
ljóstraö upp rikisleyndarmálum
vegna þess aö hann haföi ekki
aögang aö neinu sliku. Máliö
hefur og snúist i höndum yfir-
valda vegna ummæla Kjeld Ole-
sen utanrikisráöherra um sdct
rithöfundarins, áöur en rann-
sókn máls hans var lokiö. Fyrir
þaö hefur ráöherrann veriö
kæröur. Þá þykir þaö ekki
smekklegt af dönsku leyniþjón-
ustunni aö leyfa stjórnarblaöinu
Aktuelt aö skoöa dagbækur Ped-
ersen, döur en dómstóll haföi
veitt lögreglunni heimild til þess
aö leggja hald á þær.
Mútumálið
í Noregi
Mál af svipuöum toga hefur
veriö I gangi i Noregi eftir aö
blaöiö Verdens Gang sló þvl upp
aö sovéskir sendiráösmenn i
Osló heföu reynt aö múta a 11-
mörgum Norömönnum til þess
Klárt og kvitt
í Hollandi
I Hollandi hafa margoft kom-
iö fram ásakanir um aö hiö at-
kvæöamikla Friöarráö hol-
lenskra kirkjudeilda njóti fjár-
stuönings frá sovésku leyni-
þjónustunni KGB, og aö
Moskvu-kommar hafi hreiöraö
um sig innan hreyfingarinnar.
Bandarlska vikuritiöTimesegir
frd þvf 30. nóv. sl., aö hollenski
kommúnistaflokkurinn hafi
reynt aö smeygja mönnum inn I
starfsemi Friöarráösins, en þaö
hafi brugöist hart viö er upp
komst 1978, aö sendimenn frá
Moskvu voru aö reyna aö skipu-
leggja æskulýösgöngu i Amster-
dam á móti nifteindasprengj-
unni. Upp frá þvi hefur Friöar-
ráöiöhaft varanná sér.en hefur
samstarf viö kommúnistasam-
tök þar sem viö á. Hollenska
leyniþjónustan lýstiyfir þvi fyr-
ir nokkru aö Friöarráö hol-
lenskra kirkjudeilda væri kldrt
ogkvitt frd allri kommavillu og
kommastýringu. Og Ed van
Thijin innanríkisrdöherra gaf
þá yfirlýsingu á hollenska þing-
inu aö ekki lægi fyrir „minnsti
vottur aö sönnun” fyrir þvi aö
friöarráöiö heföi þegiö fé frá
KGB. Friöarsinnar i Hollandi
hafa þvi fengiö syndakvittun
bæöi frá leyniþjónustu og innan-
rikisráöherra.
Heimatilbúiö
Niöurstaöan af þessum þrem-
ur dæmum viröist benda til þess
aö friöarviljinn og andstaöan
gegn kjarnorkuvigbúnaöi sé
heimatilbúinn. Hinsvegar md
halda þvi fram meö nokkrum
rétti aö sú andófshreyfing gegn
kjarnorkuvopnum sem tekiö er
aö brydda á i Austur-Evrópu-
löndum sé afsprengi friöar-
hreyfingarinnar i Vestur-Evr-
ópu. Enda hefur ekki veriö legiö
á þvi aö hálfu friöarsinna aö
markvisst er stefnt aö þvi aö
hún smitiút frá sér austur fyrir
tjaid. Ekki þætti okkur óllklegt
aö þegar væri búiö aö slá þvi
upp meö stórum fyrirsögnum i
austurvegi aö slfkar hræringar
séu runnar undan rótum banda-
risku leyniþjónustunnar CIA.
— ekh
«9 skorio