Þjóðviljinn - 04.12.1981, Blaðsíða 13

Nýr aðstoð-
arbanka-
stjóri
Halldór Guöbjarnarson
viöskiptafræðingur hefur
veriö ra'öinn aöstoöarbanka-
stjóri við Alþýöubankann frá
1. desember n.k.
Halldór er ísfiröingur,
fæddur 1946. Hann lauk við-
skiptafræbiprófi frá Hí 1972
en starfaði hjá Seðlabanka
Islands 1971—1975 er hann
réðist sem útibússtjóri við
Útvegsbanka Islands i Vest-
mannaeyjum. Frá 1. janúar
s.l. hefur hann verið for-
stöðumaður útibúaeftirlits
Útvegsbankans.
Verðjöfnuii'
argjaldið
endurgreitt
Framleiðsluráð landbún-
aðarins hefur nú ákveöið að
endurgreiða hluta þess verð-
jöfnunargjalds, sem inn-
heimt var af kindakjöts-
framleiðslunni haustið 1980.
Samþykkt var að greiða 80
aura pr. kg. kjöts i stjörnu-
flokki, 1. og 2. verðflokki en
40 aura á kg. i 3., 4., 5.og 6.
verðflokki. Þessi greiðsla er
háð þvi' að sláturleyfishafi
hafi sent tilskilin gögn til
Framleiðsluráðs vegna upp-
gjörs sauðfjárafurða frá
haustinu 1980. — mhg
Vísinda-
styrk
ir
Menntamálaráðuneytið
hefur nú úthlutað styrkjum
af þvi fé, sem kom i hlut Is-
lendinga til visindastyrkja á
vegum Atlantshafsbanda-
lagsins á árinu 1981. Um-
sækjendur voru 22 og hlutu
fimm þeirra styrki sem hér
segir:
1. Gunnar Steinn Jónsson,
cand. scient., 35 þús. kr. til
rannsókna i vatnaliffræði við
Kaupmannahafnarháskóla.
Rannsóknarverkefni: Frum-
framleiöni botngróðurs 1
Þingvallavatni.
2. Páll Hersteinsson, B.Sc.,
35 þús. kr. til rannsókna i
dýraliffræöi viö Oxfordhá-
skóla. Rannsóknarverkefni:
Lifshættir islenska refsins.
3. Andrés Arnalds. M.Sc.,
27 þús. kr. til doktorsnáms i
beitarstjórnun og vistfræði
beitilanda við Colorado State
University, Bandarikjunum.
4. Hermann Sveinbjörns-
son, M.S., 27 þús. kr. til
doktorsnáms i umhverfis-
fræðum við John Hopkins
University, Baltimore,
Bandarikjunum.
5. Snorri Agnarsson, B.S.,
27 þús. kr. til doktorsnáms i
tölvufræbi við Rensselaer
Polytechnic Institute, New
York, Bandarikjunum.
— mhg
Mjólkinvex
Samtals var innvegin
mjólk f okt. sl. 7.9 milj. ltr,
eða 92.295ltr. meira en í okt.
1980. Aukningin 1,2%. Hlut-
fallslega var aukningin mest
hjá Mjólkursamlaginu á
Höfn i Hornafirði, 15.9%. Hjá
Mjólkurbúi Flóamanna var
aukningin 3,8% en þar var
tekiö á móti 3.06milj. ltr. Hjá
M jól kursamlagi KEA á
Akureyri var aukningin
2,2%, innvigtuð mjólk reynd-
ist vera 1,68 milj. Itr. Mjög
mikill samdráttur var enn i
mjólkurframleiðslu 1 V-
Hiina va tnssýslu, hjá
Mjólkursamlaginu á
Hvammstanga minnkaði
mjólkin um nlm 16% miðað
við okt. 1980. Þá var einnig
verulegur samdráttur i
mjólkurframleiðslunni I
Skagafiröi og S-Þingeyjar-
sýslu. — mhg
Föstudagur 4. desember 1981. ÞJÓÐVILJINN — StÐA 13
Jón Hjartarson, Kirkjubæjarklaustri:
í þrælkun tll bankavaldslns
með samþykki ríkisstjórnar
Það gladdi mig að Ólafur Jóns-
son skyldi taka upp pennann 1
kjölfarið af grein minni i Þjóð-
viljanum 10. nóv., s.l. Þessi
pennaupplyfting Ólafs er þýðing-
armikil viöurkenning á þvi að
vandamál þau, sem ég segi frá i
grein minni eru raunveruleg og
miklu alvarlegri en hægt er að
imynda sér nema kynna sér mál-
in ofan I kjölinn.
Jákvætt viðhorf Olafs til okkar
húsbyggjenda þakka ég af alhug
og tek undir ábendingar hans um
mismunun þegna þessa lands,
enda geri ég það að umræðuefni i
grein minni.
Ólafur mótmælir þvi að ríkis-
stjórnin hafi ekkert gert fyrir
húsbyggjendur og mælir fram
tölur i þvi sambandi. Ég legg aft-
ur á móti áherslu á það að grein
min fjallar fyrst og fremst um þá
sem hófu byggingar 1978 og til
miðs árs 1980 og lentu á milli
kerfisbreytinganna. Gagnvart
þessum hópi húsbyggjenda hefur
rikisstjórnin ekkert raunhæft
gert. Það er. alveg sama hvaða
tölur eru nefndar, við finnum
enga breytingu á greiðslubyrö-
inni, aðra en þá að alltaf hallar
undan fæti hjá okkur. Ég er ekki
að ræða um þann hóp sem gerði
fokhelt eftir mitt ár 1980 og siöar,-
þessi hópur hefur fengið tölu-
veröa fyrirgreiðslu þó ekki sé hún
næg.
Ekki fleiri athugasemdir til
Ólafs, aðeins þakkir fyrir tilskrif-
ið; bið hann að athuga hvort
nýgerðir samningar með Ólafs-
lögum og þess háttar, sem sam-
þykktir voru nú á dögunum verði
til þess að vekja bjartsýni i
brjósti þeirra aðila sem eiga sitt
undir árverkni verkalýöshreyf-
ingarinnar.
Húsbyggjendur
skiptast í 4 f lokka
Þegnar þessa lands skiptast i 4
flokka þegar litiö er til húsnæöis-
mála
1. flokkur: Þeir sem byggðu
fyrir ’78 á kostnað þjóöfélagsins,
öll lán óverðtryggö, árleg lækkun
raungildis fylgir verðbólgustigi
eða um 40—50% lækkun árlega.
2. flokkur: Þeir sem byggja frá
’78—'80 á milli kerfisbreytinga á
lánakjörum. Þessi hópur er utan-
garðshópur i samfélaginu, öll lán
eru verðtryggð, lánstimi yfirleitt
stuttur, opinber fyrirgreiðsla, lán
frá húsnæðismálastofnun kr.
54.000,—84.000,- (eftir árum) sjá
grein mina i Þjóðviljanum 10.11.
’81.
3. flokkur: Húsbyggjendur ’80
og siðar, veruleg viðleitni stjórn-
valda til úrbóta fyrir þetta fólk.
4. flokkur: Fólk sem á kost á
verkamannabústööum meö úr-
valskjörum láni til 42 ára,útborg-
un lág, (t.d. 66.000.- kr. á Raufar-
höfn) mánaðarleg afborgun allt
niöur i 1000.- kr. — eitt þúsund
krónur — á mánuði (sjá Þjóövilj-
ann 13.11. ’81).
Annar flokkur húsbyggjenda er
greinilega algjörlega utangarðs,
og hvers á þetta fólk aö gjalda?
Sá mikli mismunur, sem hér er á
feröinni er meiri en svo að nemi
nokkrum launaflokki, nokkurri
stöðu eða öðru þvi, sem venjulegt
er að miða viö i þjóðfélaginu.
Fyrir þennan hóp hefur ekkert
veriö gert — ég skal standa við
þaö.
Fjölskyldupólitík
og félagshyggja
Rikisstjórn sem skipuð er
mönnum með félagslegt réttlæti
og félagslegan jöfnuð á vörunum
getur ekki skilið hóp fólks svona
utangarös, án þess að fá á sig
ádrepu, og verða að taka afleið-
ingunum á einn eða annan hátt.
Fjölskyldupólitik er kjaftæði
meöan allir fjölskyldumeölimir
verða að taka tillit til þess frá
fsðingu að launin hrökkva ekki
fyrir afborgunum, vöxtum og
Jón Hjartarson
Er ætlun ríkis-
valdsins með
vinstri sinnaða
ráðherra að selja
fólk í þrælkun
til bankanna,
og binda það átt-
hagafjötrum?
verðbótagreiðslum. Hvaö þá aö
einni fjölskyldu sé fært aö njóta
þess menningarlifs sem boðið er
upp á og eölilegt er i islensku
samfélagi.
Ef ræða á um vernd fjölskyld-
unnar, ef fjölskyldan á að fá eðli-
leg tækifæri til þátttöku i sam -
félaginu, geta komið til móts við
þær uppeldis- og félagslegu kröf-
ur, sem til hennar eru geröar, þá
má ekki sökkva henni i skulda-
þrældóm vegna eigin húsnæðis.
Þetta markmið hlýtur sérhverj-
um vinstrisinnuðum manni aö
vera hugleikið, og þvi ómögulegt
að horfa upp á ástandiö aðgerða-
laus lengur.
Nokkrar spurningar
llvaöan koma peningar til
byggingar glæsihailar Fram-
kvæmdastofnunar rikisins (þar
mun lika vera bæði borðtennis-
völlur og gufuböö til hressingar
fyrir Kommissarana)?
Hvaöan koma peningar til
bankanna? (hér á Kirkjubæjar-
klaustri eru tveir).
Hvaöan koma peningar til
þessa og hins? þannig mætti lengi
spyrja.
Hversvegna eru ekki til pening-
ar til þess aö greiöa dr vanda hús-
byggjenda? Hversvegna eru þeir
kistulagöir I eigu bankavalds?
Er húsbyggjendasalan (til
bankavaldsins) I þágu félags-
hyggju eöa til framdráttar fyrir
stefnu rikisstjórnarinnar? Til
hvers sitja meni^ i rikisstjórn ef
þeir geta ekki komið fram leiö-
réttingum á þessum málum? Til
hvers?
Ibúðabyggingar eru
vaxtarbroddur
tbúöabyggingar eru mæli-
kvaröi á vöxt og viðgang byggð-
arlaga; alltaf rikir bjartsýni um
eitt byggðarlag ef þar er byggt.
Þeir, sem byggja i ýmsum byggð-
arlögum taka á sig þá áhættu að
sala ibúöanna sé ómöguleg, eða
oft léleg.
Þetta þýöir að ibúðarhús eru
mjög mis-góð fasteign. eftir þvi
hvar er á landinu. Þessa þarf
einnig að taka tillit til þegar
fyrirgreiösla er metin. Ellegar
stefnum við ekki einasta i skulda-
þrælkun heldur og i átthaga-
fjötra. Ef ég byggi I Reykjavik þá
get ég selt á hvaöa byggingarstigi
sem er, ef eitthvað kemur upp á.
Viöa út um land er ekki hægt að
selja þegar þörfin er á, enda blas-
ir uppreiddur hamarinn við
mörgum.
Um söluskattinn
Um 50% af byggingarkostnaöi
eru byggingarvörur og annað
sem greiða veröur söluskatt af. I
grein minni frá 10.11. 1981 er
greint frá ibúðarhúsi sem kostaöi
um sl. áramót 640.000.- kr., af
þessari upphæö eru 320.000.- kr.
söluskattsskyldur kostnaöur.
Greiddur söluskattur 57.700.- kr.
Lán Húsnæðismálastofnunar
54.000.- kr. dugöi ekki til þess aö
greiða söluskattinn til rikissjóös.
Um skattamál
Vextir og gjaldfallnar verðbæt-
ur eru frádráttarbærar til tekju-
skatts, enda hafa fæstir hús-
byggjendur tekjuskatt. Aumingja
húsbyggjandinn vinnur nú öll
kvöld til miðnættis, og allar helg-
ar upp I vextina og verðbæturnar.
Heilmiklar tekjur safnast, sem
hvergi duga, nema hann sé ann-
aðhvort tannlæknir eða ráðherra,
af öllum þessum tekjum greiðir
hann nú 10—12% útsvar.
Húsbyggjandi meö 180.000.- kr.
i árslaun ’81, greiðir 150.000,- kr. I
vexti, afborganir og veröbætur á
lán, á eftir 30.000.- kr. I ráðstöfun-
arekjur til heimilis. útsvarið
greioist af 180.000,- kr. 10% eöa
18.000,- kr. lækkun útsvars vegna
fjölskyldu 1.521.-kr . alls útsvar
16.479,- kr. Siöan greiðir hús-
byggjandinn af sömu upphæð 2% I
sjúkratryggingargjald, 100 kr. i
byggingarsjóö aldraöra og lag-
lega upphæð í launaskatt vegna
vinnu við ibúöina.
Hvaöa vit er i svona hegðun
gagnvart fólki? A ekki að skatt-
leggja ráðstöfunartekjur? Eru
það ráðstöfunartekjur til heimil-
anna þær greiðslur sem bankarn-
ir fá i sinn kassa vegna lélegrar
fyrirgreiðslu opinberra lána-
sjóöa?
Tíllögur til úrbóta
Það er vitað hverjir þeir ein-
staklingar eru, sem hófu bygg-
ingar ’78 og eru i 2. flokki þegn-
anna. Þessir aðilar krefjast úr-
bóta. Ég leyfi mér hér með aö
benda á nokkur atriði, sem at-
huga má.
a) Húsbyggjendum i 2. flokki
verði gefinn kostur á að sækja um
lán til húsnæðismálastofnunar
strax, sem komi til úthlutunar á
fyrrihluta ársins 1982, þannig að
staöa okkar verði fyllilega sam-
bærileg við þá aðila sem hefja
framkvæmdir i dag.
b) útsvar verði reiknaö af sama
stofni og tekjuskattur hjá öllum
húsbyggjendum (þ.e. að fyrst
leyfist að draga frá brúttótekjum
vexti og verðbætur á skuldir áður
en til álagningar kemur)
c) athugað verði hvort ekki sé
unntað koma til móts við þá aðila
sem byggja á þeim stöðum þar
sem sannarlega eru litlir endur-
sölumöguleikar, t.d. með leng-
ingu lánstima. Með þessu móti er
einnig stutt við þá staði þar sem
ákveöin uppbygging hefur átt sér
stað en framþróunin stöðvast
mikið vegna ofangreindra atriöa.
d) Endurgreiða húsbyggjend-
um söluskatt, af byggingarefni og
öðrum söluskattsskyldum
„standard” búnaði venjulegs
ibúðarhúss. Unnt er aö reikna út
„vísitöluhús” og fá fram hvaða
upphæð söluskatturinn nemur i
visitöluhúsinu. Þessi upphæö sé
siöan greidd eiganda þegar hann
flytur inn. A þennan hátt næst það
að gera íbúðarhúsnæði ódýrara,
hvetur fólk til þess aö byggja
skapleg ibúöarhús.
Það er alveg sjálfsagt að „nor-
mal” ibúðarhús sé undanþegið
söluskattsgreiðslum rétt eins og
kjöt og fiskur.
Lokaorð
Þið sem aðstöðuna hafið til þess
að breyta gangi mála i átt til fé-
lagslegs réttlætis, þið getiö ekki
setið hjá og látið sem ekkert sé
athugavert. Slikt aögerðarleysi
hlýtur að hefna sin fyrr eöa siöar.
Fjölmargir einstaklingar hafa
hringt og skrifað eftir aö grein
min birtist. Þaö er alveg ljóst að
fólki er heitt i hamsi og lausn
vandans veröur að koma strax.
Ég stend við þá fullyrðingu
mina að fylgi vinstri hreyfingar I
landinu byggist á baráttunni fyrir
lifskjörum fóiksins og félagslegu
jafnrétti fyrir alla, minnihluta-
hópar ekki skildir utangarös.
Vinstri hreyfingin hefur alls
ekki efni á þvi aö varpa viljandi
frá sér tækifæri i jafnréttisbarátt-
unni. ,
Vinstri hreyfingin i landinu
nærist ekki á orðagjálfri og
glamri, heldur á þeim verkum
sem hún kemur fram og fólkið i
landinu nýtur I bjástri sinu fyrir
daglegu brauði.
Jón Hjartarson
Kirkjubæjarklaustri.