Þjóðviljinn - 30.12.1981, Side 12

12 SÍÐA — ÞJÓÐVILJVNN Miðvikudagur 30. desember 1981.
Handprjónasamband 4 ára:
Stoltar af
sínu starfi
Fyrir fjórum árum vakti vasklegur kvennahópur í
Reykjavík mikla athygli landsmanna. Mikið var skrifað
um þennan hóp í blöðin og sýndist sitt hverjum — sumir
stóðu með þeim, en aðrir á móti. Mótherjarnir voru
reyndar allir úr sama hópi manna, þ.e. hópi forráða-
manna þeirra fyrirtækja, sem högnuðust á vinnufram-
lagi þessara kvenna. En konurnar létu mótbyrinn og
andróðurínn ekkert á sig fá og þann 5. nóvember árið
1977 boðuðu þær til stofnfundar handprjónakvenna í
Glæsibæ. Giskað var á, að þann fund hefðu sótt milli sex
og sjö hundruð manns, og þarna var samþykkt að stofna
Handprjónasamband islands. Því verður með sanni
sagt, að þarna hafi veriðglæsilega af stað farið.
Blaðamaður Þjóðviljans leit
inn á stjórnarfund hjá Hand-
prjónasambandinu á dögunum til
að leita tiðinda af félagsskapnum.
Ef allir félagar þess eru eins dug-
legir og hressir og stjórnarkon-
urnar, ætti sambandið svo
sannarlega ekki að vera á flæöi-
skeri statt. Þarna sátu þær allar
og prjónuðu milli þess sem
stjórnarmálefni voru rædd og
undirrituð var uppfrædd um sögu
Handprjónasambandsins. Þær
rómuðu allar dugnaö og ósérhlifni
félagskvenna — þær sjálfar væru
vart hálfdrættingar á við þær
bestu.
í samtalinu kemur fram, að
starfsemi og rekstur sambands-
ins hefur gengið vonum framar
og fjárhagsgrundvöllurinn er
góður. Handprjónasambandið
keypti neðstu hæð gamla Þjóð-
viljahússins að Skólavöröustig 19
rétt fyrir áramótin 1979—80 og
ættu þau kaup að bera vott um
góða fjárhagsstöðu. Eftirspurn-
ina á prjónaflikum segja kon-
urnar vera meiri en framboðið,
og að þær gætu alls ekki tekið
öllum pöntunum.
Félagsskapur handprjóna-
kvenna
Handprjónasambandið stofnuðu
konurnar á sínum tfma vegna
bágborinnar stöðu gagnvart
„hringunum”, sem keyptu af
þeim framleiðsluna. Konurnar
urðu að útvega sér lopann sjálfar,
prjóna eitthvað sem þær héldu að
myndi seljast og biða sfðan
náöarsamlegast eftir svari
„hringanna”. Það sem greitt var
fyrirflikina var smánarlega litiö.
„Hringirnir” græddu — kon-
urnar voru þeim ofurseldar.
Handprjónasambandið er
félagsskapur kvennanna, sem
prjóna fyrir það. Sambandið út-
vegar lopann — einnig þegar litið
eða ekkert selst. Enginn þarf að
leggja prjónana frá sér, þegar
hægist á sölunni. Sambandið
tekur við öllum flikum, sem
standast gæðamatið, og greiðir
siðan viðkomandi konu þegar
flikin selst. Stjórnarkonur segja
sambandiö þvi miður ekki nógu
sterkt ennþá til að greiða út i hönd
en vonandi rennur sá dagur upp i
náinni framtiö. Þá greiöir sam-
bandið einnig sendingarkostnaö
fyrir konur úti á landi — bæði
undir lopann og flikurnar, sem
konurnar senda.
1 sambandinu eru nú um 650
menn, og fer heldur fjölgandi.
Þetta eru þó ekki allt virkir
félagsmenn, stjórnarkonur giska
á töluna 250, þegar spurt er
hversu margir sendi þeim reglu-
lega flikur.
Hafa haldið í við verðbólg-
una frá stofnun
Ég spyr hvað konurnar fái fyrir
vinnuna. Þeim eru greiddar kr.
194—250 fyrir hinar sigildu, is-
lensku peysur, en meira fyrir sér-
prjón — misjafnt eftir eðli
prjónsins. Konurnar segja, að
hinn 1. janúar 1978 hafi konur
fengið kr. 4.300 fyrir minnstu
peysurnar. Hinn 1. júni 1981 fengu
þær kr. 167. Samkvæmt upplýs-
ingum Hagstofunnar hefði þessi
upphæð átt að vera kr. 166 miðað
við verðbólguna milli þessara
Jensfna Jensdóttir, formaður Handprjónasambandsins
ára. Handprjónasambandið hefur
þvi fylgt þeirri þróun vel.
Góðir viðskiptavinir
Handprjónasambandið selur
mest innanlands yfir sumar-
mánuðina en snýr sér að útflutn-
ingi að vetrinum. Konurnar eiga
góða viöskiptavini einkum i
Þýskalandi og Sviss en einnig i
Bandarikjunum, Noregi og Svi-
þjóð og anna hvergi nærri eftir-
spurn. Siöastliðiö sumar urðu
konurnar að neita öllum nýjum
óskum.
Hér innanlands hafa þær einnig
eignast góðan og traustan hóp
viðskiptavina, sem snúa sér beint
að Skólavörðustig 19 vanti þá eitt-
hvað i vetrarklæðr.abinn.
Karlarnir laumast í prjón-
ana
Konurnar, sem prjóna fyrir
Handprjónasambandið, eru á
öllum aldri, allt frá tvitugu til ni-
ræðs. Langflestar eru heimavinn-
andi húsmæður og hjá sumum
þeirra getur prjónaskapurinn
orðið aðalatvinnan.
í Handprjónasambandinu eru
nokkrir karlar — en vilja láta
litiö fyrir sér fara. Þeir eru
styrktarfélagar, en nokkrir
þeirra prjóna þó lika, þótt ekki
megi hátt um það hafa. Ein-
hverra hluta vegna hefur þessi
gamla baðstofuvinna Islendinga
fengið á sig kvennastimpilinn i
augum karla, og þá er ekki að
sökum að spyrja: enginn karl vill
láta gripa sig með prjóna á
lofti — ekki fyrir nokkurn mun.
Eini karlmeðlimur sambands-
ins, sem prjónaði kinnroðalaust,
er nú látinn, en hann hét Hans
Wium. Stjórnarkonur minnast
hans með hlýju.
Viðhorfin til sambandsins
„Þú spyrð um hug manna til
okkar. Komdu, ég skal sýna þér
það”. Og mér er bent á úrklippu
úr Morgunblaðinu frá 7. mai 1981,
sem limd er upp á vegg. Þar er
verið að ræða við skipverja á
Höfrungi III og fyrirsögnin er:
„Höfum minna á timann en
prjónakellingarnar i landi”!
„Ég held þeir ættu bara að
drifa sig i land og setjast hérna
hjá okkur”, segja stjórnarkonur.
Og prjónarnir smella samþykki
sitt.
Nú er kominn timi til að kveðja
þessar ötulu konur, sem vita
hvers viröi vinna þeirra er og eru
óhræddar við að vera stoltar af
sinu starfi. Ég held á braut, en
þær halda áfram að prjóna og
byggja upp sinn félagsskap.
Núverandi stjórn Handprjóna-
sambandsins skipa:
Jensina Jensdóttir, formaður,
Margrét Gunnarsdóttir, ritari,
Bryndis Eiriksdóttir, gjaldkeri og
framkvæmdastjóri, Annelene
Gunnarsson, meðstjórnandi,
Soffia Anna Jónsdóttir, með-
stjórnandi
Til vara: Asa Ottósdóttir, Elin-
borg Sigurðardóttir og Sigþrúður
Bergsdóttir. _ ast.
Það var handagangur I öskjunni á stofnfundinum, þar sem á sjöundahundrað manna var saman kominn.
Hér er verið að skrá niður stofnféiaga I Handprjónasambandi lsiands.
(lr verslun Handprjónasambandsins, Skólavörðustlg 19.