Þjóðviljinn - 02.02.1982, Blaðsíða 6
6 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Þriöjudagur 2. febrúar 1982.
Ræða Svavars Gestssonar í útvarpsumræðunum á fimmtudaginn
Verðuraö
koma í veg
fyrir sóun
og sukk
meö fjármuni
eins og t.d. i
innflutnings-
versluninni
Barátta gegn verðbólgu er
langtímaverkefni
Góðir hlustendur. Formaður
Alþýðutlokksins sem talaði hér
áðan.hafði engartillögur fram að
færaum efnahagsmál nema kröf-
ur um enn frekari vaxtahækkanir
og þykir vist flestum þó nóg um
þá miklu vaxtabyrði sem nú er
um að ræða hér i landinu. Hann
sagði, að Alþýðuflokkurinn vildi
leysa efnahagsvandann, en
reynslan sýnir að Alþýðuflokkur-
inn þorir ekki að takast á við
efnahagsvandamál hér á landi.
Alþýðuflokkurinn leggur á flótta,
þegar við vandamál er að glima.
Það var jarðarfararstemmning
i ræöu varaformanns Sjálfstæðis-
flokksins hér áðan. Honum er
vorkunn þvi allir vita hver stend-
ur við hlið hans við stjórnvöl
Sjálfstæðisflokksins. Ólafur G.
Einarsson, sem talaði hér áðan,
kvartaði mjög yfir þvi að rikis-
stjórnin óskaði eftir útvarpsum-
ræðum um efnahagsráðstafanir
sinar. Þetta eru eðlileg viðbrögð
af hálfu Sjálfstæðisflokksins,
hann hefur ekki áhuga á þvi að
leyfa alþjóð aö hlýða á úrræða-
leysi sitt i efnahagsmálum. Eina
tillaga Ólafs hér áðan var sú að
setja rikissjóð á hausinn með þvi
að fella niður verulegan hluta af
skatttekjum hans.
Tveggja ára afmæli
ríkisstjórnarinnar
Góðir hlustendur. A morgun
eru tvö ár liðin frá þvi að Gunnar
Thoroddsen, þáverandi varafor-
maður Sjálfstæðisflokksins, hóf
tilraun til stjórnarmyndunar
ásamt Alþýöubandalaginu og
Framsóknarflokknum. Þessi
stjórn vakti þegar upp mikla
áróðurshrinu, sem stendur enn af
hálfu stjórnarandstöðunnar, en
stjórnin var eini möguleikinn sem
til var og til er til þess að koma i
veg fyrir að Alþingi yrði sér til
vansa með þvi að hér settist að
völdum utanþingsstjórn. For-
ystumenn flokkanna höfðu allir
reynt stjórnarmyndun, formaður
Sjálfstæöisflokksins sat t.d. á
löngum fundum með fulltrúum
hinna flokkanna og hafði stjórn-
armyndunarumboð vikum saman
án þess þó að hefja nokkurn tima
raunverulegar stjórnarmyndun-
arviðræður.
I kosningunum i des. 1979 voru
þrir flokkar, Alþýðuflokkur,
Framsóknarflokkur og Sjálfstæð-
isflokkur sammála um að útilok-
að væri að leysa verðbólguvand-
ann nema með þvi að lækka kaup-
ið mjög verulega og skerða lifs-
kjörin. Þessi stefna hlaut veru-
legt fylgi, en Alþýðubandalagið
eitt flokka hélt þvi fram i kosn-
ingabaráttunni, að unnt ætti að
vera að verja lifskjörin i megin-
atriðum. Flokkarnir þrir sem
höfðu nær sömu efnahagsstefnu
gátu þó ekki komið sér saman um
rikisstjórnina eftir kosningarnar
og þess vegna varð sú óvenjulega
og sérstæða rikisstjórn mynduð
sem nú situr. Hún hefur beitt sér
gegn verðbólgunni og hún hefur
beitt sér fyrir margháttuðum um-
bótum i efnahagsmálum, at-
vinnumálum og félagsmálum frá
þvi að hún tók við. Fyrir þessu
þingi liggja enn margs konar til-
lögur um úrbóta- og framfara -
mál. Ég nefni þar sem dæmi
frumvarp um máleíni fatlaöra,
sem vonandi verður að lögum á
þessu þingi og frumvarp um mál-
efni aldraðra kemur senn til með-
ferðar i rikisstjórninni.
Þá vil ég nefna hér frumvarp
um staðgreiðslukerfi skatta og
frumvarp um röö virkjana og
orkunýtingu. Allt eru þetta mál,
sem til heilla horfa.
Nýtt viðmiðunarkerfi
Efnahagsáætlun rikisstjórnar-
innar fyrir árið 1982, sem hér er
sem er i grundvallaratriðum frá-
brugðin kaupránsieiðinni 1978, en
rikisstjórn ihalds og Framsóknar
1974 - 1978 lækkaöi kaupið sam-
timis og hún magnaði verðbólg-
una. Arlega kom Geir Hallgrims-
son forsætisráðherra þeirrar
stjórnar frami fjölmiðlum og boö-
aði 15% verðbólgu árið eftir. Ct-
koman varð aldrei minni en þre-
földsútala. t tið Geirs Hallgrims-
sonar varverðbólgansjöföldá við
það sem hún var i löndum Efna-
hags- og framfarastofnunar Evr-
ópu. Núer hún þreföld til fjórföld.
Ríkisstjórnin
hefur náð
yerulegum
árangri í bar
áttunni gegn
verðbólgu án
þess að
skerða kaupmátt
launa
meginmarkmiðum, sem rikis-
stjórnin hefur áður sett sér: að
tryggja fulla atvinnu, að draga úr
verðbólguog að vernda lifskjörin.
I þessum aðgerðum, sem hefur
veriðlýstmjög rækilega af öðrum
ráðherrum fyrr ikvöld, felst póli-
tiskt samkomulag um að verja
forsendur þeirra kjarasamninga,
sem gerðir voru seint á siðasta
ári. Þessi pólitiska staðreynd er
hornsteinn efnahagsaðgerðanna
og þvi er ekki hróflað við verð-
bótavísitölunni.
Rikisstjórnin mun beita sér fyr-
ir mjög auknum niðurgreiðslum,
sem lækka framfærsluvisitöluna
samkvæmt reglum, sem fyrir
löngu hafa verið samþykktar af
samtökum launafólks. Niður-
greiðslurnar eru i einu og öllu i
samræmi við gildandi visitölu-
grundvöll eins og hann mælist og
þess vegna er áróður stjórnar-
andstöðunnar um visitölufalsanir
hrein og bein blekking og fjar-
stæða.
Til þess að skapa íorsendur fyr-
ir þessum aðgerðum er beitt
sparnaði i rikiskerfinu, álagningu
bankaskatta og er það i fyrstasinn
sem ætlunin er að leggja skatta á
bankana og loks eru nýttir þeir
fjármunir, sem Alþingi sam-
þykkti að veita til efnahagsað-
gerða á þessu ári. Það er ljóst, að
þessar aðgerðir munu draga úr
verðbólguhraðanum um sinn.
Hitt dettur engum i hug, að hér sé
um að ræða einhverja endanlega
lausn á efnahagsvanda þjóðar-
innar. Slik lausn er ekki til nema i
munni stjórnarandstöðunnar.
Baráttan gegn verðbólgunni er
Benedikt Gröndal ætlaði að
mynda i mai i fyrra. Sú yfirlýsing
heyristekki meir. Traustsyfirlýs-
ing formanns þingflokks Alþýðu-
flokksins með núverandi rikis-
stjórn yfirgnæfir hana.
Þeir Geir áfram
í skugganum
Frá þvi að rikisstjórnin var
mynduð hafa fylgt henni stöðugar
hrakspár stjórnarandstöðunnar.
Hún hefur gert sér vonir um, að
Útilokað er að
ætlast til fóma af
launamönnum
í baráttunni gegn
verðbólgu ef
ekki er samhliða
um að ræða
víðtækar efna
hagsaðgerðir
á öðmm sviðum.
hún gæti rekið fleyga i stjórnar-
samstarfið hafa einnig brugðist.
Svo mun enn verða, þvi að flest
bendir til þess að þessi rikisstjórn
muni sitja út kjörtimabilið.
Aldrei hafa þeir þungbúnu menn
Kjartan Jóhannsson og Geir Hall-
grimsson verið nær þvi að sýna á
sér gleðimerki i sjónvarpinu en
fyrir þremur vikum, þegar mest
gekk á við ákvörðun fiskverðs.
Þeir gerðu sér greinilega vonir
um að stjórnin réði ekki við verk-
efnisitt, að hún liðaðist i sundur á
næstu dögum eða vikum. Vissu-
lega var þá reynt af ýmsum til
þrautar að snúa rikisstjórnina
niður og sú reynsla sýnir, að
ákveðnir hagsmunaaðilar svifast
einskis þegar komið er að póli-
tiskum ákvörðunum I landinu. En
vonir þeirra félaga Kjartans og
Geirs hrundu i rústir eins og fyrri
daginn. Þeir hafa ekki náð vopn-
um sinum á ný svo að notað sé
orðalag Sverris Hermannssonar.
Þess vegna eru talsmenn þeirra
svona ræfilslegir I málflutningi
sinum hér i kvöld. Þeir hafa ekk-
ert til málanna ab leggja.
Skuggaráðuneyti Geirs Hall-
grimssonar og Kjartans Jóhanns-
sonar situr þvi áfram i skuggan-
um, sem betur fer.
Fráleitt að miða
gengisskráningu við
vandræðarekstur
1 upphafi siðasta árs lögðu
launamenn fram 7% i kaupi i bar-
áttuna gegn verðbólgu, sem skil-
rædd i kvöld skapar viðnám gegn
verðbólgu. Rikisstjórnin beitir
sér fyrir þvi, að eytt verði 6 visi-
tölustigum úr visitölu fram-
færslukostnaðar með niðurfærslu
verðlags. Þessar aðgerðir kosta
verulega fjármuni og þar koma
um 3/4 úr rikissjóði, en um f jórð-
ungur fæst með sérstakri skatt-
lagningu. Nú þarf að nota timann
til þess að fjalla um nýtt viðmið-
unarkerfi fyrir lifskjörin i land-
inu. Þar verður aö taka mið til
allra átta og taka tillit til hags-
muna launamanna og þjóðarinn-
ar allrar i bráð og i lengd.
Rikisstjórnin hefur náð veru-
legum árangri i baráttu sinni
gegn verðbólgunni, án þess að
skerða kaupmátt launa, eins og
nú liggur fyrir frá árinu 1981. Rik-
isstjórnin hefur þannig farið leið,
Geir Hallgrimsson er þannig Is-
landsmethafi i verðbölgu, enda
þótt málgagn hans reyni nú aö
telja mönnum trú um annað.
Landsmenn þekkja Morgunblaðs-
blekkingarnar betur en svo, að
nokkur festi trú á fölsuð linurit
þess, töflur og talnarunur.
V er ja-f orsendur
kjarasamninganna
I lok s.l. árs var ljóst aö gripa
yrði til viðtækari aðgerða en áður
hafði verið gert ráð fyrir vegna
versnandi ytri kringumstæðna
þjóðarbúsins. Þess vegna ákvað
rikisstjórnin að beita sér fyrir
sérstökum efnahagsaðgerðum,
sem nú erukynntar. Þessar efna-
hagsaðgerðir byggjast á þeim
langtimaverkefni, sem verður að
takast á við á öllum vigstöðvum i
senn. Allt tal um endanlegar
lausnir er blekking. Stjórnarand-
staðan ræðst nú gegn efnahags-
ráðstöfunum rikisstjórnarinnar.
Jafnframt gerir hún litið úr ráð-
stöfunum stjórnarinnar hér i
kvöld. Þessar árásir eru mark-
lausar með öllu vegna þess að
• stjórnarandstaðan á engin úr-
ræði. Hún hefur aldrei frá þvi að
þessi rikisstjórn var mynduð lagt
fram eina einustu nýtilega hug-
mynd hvaö þá heldur tillögur um
lausn efnahagsvandans. Formað-
ur þingflokks Alþýðuflokksins vill
lika að rikisstjórnin sitji áfram.
Hann hefur ekki meiri trú á úr-
ræöum eigin flokks en þetta, enda
þekkir hann vel til á þeim bæ. Og
ekkert bólar enn á rikisstjórn sem
Svavar Gestsson formaður
Alþýðubandalagsins.
rikisstjórnin væri að bresta. Von-
ir hennar að undanförnu um að