Þjóðviljinn - 18.03.1982, Side 4

4 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Fimmtudagur 18. mars 1982.
MOBVIUINN
Málgagn sósíalisma, verkalýds-
hreyfingar og þjóðfrelsis
Ctgefandi: Útgáfufélag Þjóöviljans.
Framkvæmdastjóri: Eiður Bergmann.
Ritstjórar: Árni Bergmann, Einar Karl Haraldsson, Kjartan
Ólafsson.
Fréttastjóri: Þórunn Siguröardóttir.
L'msjónarmaður sunnudagsblaös: Guðjón Friöriksson.
Auglýsingastjóri: Svanhildur Bjarnadóttir.
Afgreiðslustjóri: Filip W. Franksson.
Blaöamenn: Auöur StyrkársdóUir, Helgi Ólafsson
Magnús H. Gislason, Ólalur Gislason, Oskar Guðmundsson,
Sigurdór Sigurdórsson, Sveinn Kristinsson, Valþór Hlöðversson.
iþróttalréttaritari: Viðir Sigurösson.
C'tlit og hönnun: Andrea Jónsdóttir Guðjón Sveinbjörnsson.
Ljósmyndir:Einar Karlsson, Gunnar Elisson.
Ilandrita- og prófarkalestur: Elias Mar, Trausti Einarsson.
Auglvsingar: Hildur Kagnars, Sigriöur H. Sigurbjörnsdóttir.
Skrifstofa: Guðrún Guövarðardóttir, Jóhannes Harðarson.
Afgreiðsla: Bára Siguröardóttir, Kristin Pétursdóttir.
Simavarsla: Sigriöur Kristjánsdóttir, Sæunn Óladóttir.
liúsmóðir: Bergljót Guðjónsdóttir.
Bílstjöri: Sigrún Báröardóttir.
lnnheimtumenn:Brynjólfur Vilhjálmsson, Gunnar
Sigurmundsson.
Pökkun: Anney B. Sveinsdóttir, Halla Páisdóttír, Karen
Jónsdóttir.
Útkeyrsla. afgreiðsla og auglýsingar: Siöumúla 6,
Keykjavik, simi 81332
Prentun: Blaðaprent hL
Blönduvirkjun
• Samningar hafa verið undirritaðir um virkjun
Blöndu. Hreppsnefnd Bólstaðarhlíðarhrepps er nú
eina sveitarstjórnin fyrir norðan sem enn hef ur ekki
gengið til samkomulags um virkjunartilhögun. Af
hálf u iðnaðarráðuneytisins hef ur því verið lýst yf ir að
enn verði kannað, hvort unnt reynist að tryggja einn-
ig aðild þessa eina sveitarfélags að endanlegu sam-
komulagi.
• Með lögum sem samþykkt voru í fyrravor að til-
lögu ríkisstjórnarinnar var stjórnvöldum veitt heimild
til að ráðast í þrjár nýjar meiriháttar virkjanir á
næstu árum, Blönduvirkjun, Fljótsdálsvirkjun og
Sultartangavirkj un.
• Niðurstöður útreikninga Orkustofnunar og
annarra sérfróðra aðila sýna að hvað sem líður
breytilegum spádómum um orkunýtingu á komandi
árum, þá verður stofnkostnaður á orkueiningu frá
þessum þremur virkjunum jafnan lægstur með því að
virkja fyrst Blöndu og síðan komi Fljótsdalsvirkjun.
Stofnkostnaður á hverja kílówattstund á ári er talinn
kr. 1.56 frá Blönduvirkjun, kr. 1.74 frá Fljótsdals-
virkjun og kr. 2.03 frá Sultartangavirkjun. Þarna er
munurinn á milli Fljótsdalsvirkjunar og Blönduvirkj-
unar samkvæmt svokallaðri tilhögun eitt og í sam-
ræmi við það samkomulag sem nú hef ur verið undir- *
ritað. Væri hins vegar horfið að því ráði, að virkja
Blöndu samkvæmt tilhögun tvö (með stíflu við
Sandárhöfða í stað Reftjarnarbungu) eins og ýmsir
norðanmenn leggja kapp á, þá yrði munurinn milli
Blönduvirkjunar og Fljótsdalsvirkjunar hvað varðar
stofnkostnað á orkueiningu að engu, og hlyti Fljóts-
dalsvirkjun þá að verða framar í röðinni vegna yfir-
burða hennar hvað snertir vatnsforöa til miðlunar.
» Af hálfu stjórnarandstæðinga hefur iðnaðarráð- •
herra verið legið mjög á hálsi fyrir seinagang í
ákvarðanatöku um virkjanaframkvæmdir. Þeir hafa
talað eins og vandaðar rannsóknir á þjóðhagslegri
hagkvæmni virkjanaleiða skiptu hér litlu eða engu
máli, enda þótteinmitt í þeim efnum séu stórkostlegir
fjármunir í húfi. Stjórnarandstæðingar hafa líka
talað eins og ekkert tillit ætti að taka til viðkvæmra
deiiumála heima í héraði og valdboðið úr stjórnarráð-
inu ætti eitt að ráða. Auðvitað getur reynst óhjá-
kvæmilegt að höggva á óleysanlega hnúta, en það var
og er rétt stefna hjá Hjörleif i Guttormssyni að leggja
kapp á að laða menn til samkomulags um virkjunar-
tilhögun, en efna ekki til borgarastyrjaldar í Húna-
vatnssýslu og Skagafirði.
• Efnisleg rök og þjóðhagslegar forsendur mæla
með því að Blanda verði næsta stórvirkjun, en þó því
aðeins, að virkjað sé samkvæmt tilhögun eitt. Þess
vegna hefur Hjörleifur Guttormsson reynt að skapa
sem mestan frið um þá niðurstöðu. í þeim efnum
hefur verið tekið margvíslegt tillit til óska og sér-
sjónarmiða einstakra hreppsnefnda enda hafa nú
fimm þeirra af sex undirritað samkomulag.
• Vissulega er alltaf mjög mikil eftirsjá í landi, sem
fer undir vatn vegna virkjana, og það þótt annað beiti-
land verði grætt upp í staðinn eins og nú hefur verið
samið um. Því ber að ganga fram með gát og gæta
hófs i slíkum efnum. Við hinu er hætt, að sérhver
iðnaðarráðherra ætti erfitt með að fá þingmeirihluta
til að samþykkja 100 miljón nýkróna aukaf járveitingu
til virkjunarframkvæmda til þess eins að spara beiti-
land, sem dugað gæti einu og hálfu meðalbýli, — en
þannig eru tölurnar þegar valið er á milli virkjunartil-
högunar eitt og virkjunartilhögunar tvö við Blöndu.
• Á Austurlandi er eining um virkjunartilhögun, og
vístgæti komið til greina að byrja á Fljótsdalsvirkjun,
en því miður myndi slík ákvörðun ekki leysa þær
erfiðu deilur, sem enn eimir eftir af fyrir norðan,
heldur magna þær.
• Þess vegna ber stjórnvöldum að vinna áfram að
sem mestri einingu norðanmanna um virkjun Blöndu.
k.
j Laumukommi
| í sjónvarpi
Ekki er ónýtt fyrir
I flokkana að eiga sér agenta
I inni á rikisfjölmiðlunum,
■ eins mótandi og þeir eru i
I' öllum umræðum fólks i land-
inu. Alþýðubandalagiö er
sérstaklega heppið i þessum
efnum með þvi að eiga sér
I' þann hauk i horni sjónvarps-
ins sem ölafur Sigurðsson
er. I hverju málinu á fætur
öðru hefur hann af einskærri
I' lipurð við Alþýðubándalagið
kappkostaðaðkoma málstað
þess á framfæri, þannig að
hann liti sem best út i augum
| landsmanna.
I í fersku minni er hvernig
I Ólafur klippti lykilsetningar
* út úr viðtali viö Hjörleif
* Guttormsson um álmálið,
I meðan Ragnar álfursti fékk
I að láta rödd Alusuisse
» hljóma eins lengi á skjánum
* eins og hann lysti. Allur texti
I vinnur á styttingum, sagði
I skáldið, og hallaði Ólafur
* þar með á Alusuisse.
lYfirfœrsla —
! samúöar
IViðtöl við Svavar Gestsson
tvitekur Ólafur gjarnan svo
áhrifin magnist og allir geti
■ fengið að svara honum sem
Ivilja. Og þegar talið barst að
„valdniöslu” Hjörleifs Gutt-
ormssonar við að láta undir-
• rita Blöndusamkomulag
Imeð fyrirvara um samþykki
rikisstjórnarinnar, er þess
vandlega gætt < að spyrja
' ekki Pál Pétursson að hlut I
Lsteingrims HermannssonarJ
| formanns Framsóknar-T
, flokksins, sem segir eitt viö !
IPál og annað við Hjörleif. I
Enda ekki ástæða til að efna I
til úlfúöar á stjórnarheimil- J
■ inu. Og fullyrðingar sem j
Ibornar eru fram með hlut- I
drægnisblæ i ritstjóraspjalli i I
Fréttaspegli: Mér er nú sem J
■' ég sjái nafna beygja sig — .
Ieru til þess ætlaðar að árás- I
argirni stjórnanda komi ]
samúð áhorfenda yfir á *
■ Alþýðubandalagsmanninn. ]
Æðri kúnst
Margir skilja ekki þessar ■
• „æöri kúnstir” fjölmiðla- I
Imanna, sem eru haföar i |
frammi i krafti sálræns inn- |
sæis i hugarheim áhorfenda, ■
* Kommi sem leit við á rit- I
Istjórn náði ekki upp i nefið á |
sér fyrir reiði og sagði: |
Heldur ólafur að hann taki ■
' kaupið sitt ennþá hjá banda- |
Iriska sendiráðinu? Þannig |
geta menn misskilið hina |
bestu meiningu i fáfræði ■
■ sinni. Þekkingin mun gera l
I yðurfrjálsa.
Hlíppt
Ekki
lokaúkvörðun
Það er margt sagt um Helgu-
vikurmálið I fjölmiðlum þessa
dagana, yfirlýsingar ganga á
vixl, og fjölmiðlar hræra upp i
þeim, þannig að samhengi og
kjarni vill vefjast fyrir almenn-
ingi. Ekki er það ætið þannig að
þeir sem segja mest hafi mest
að segja. Þannig var það aö
minnsta kosti sl. þriðjudag, aö
þeir sem sögðu fæst, þeirra orð
vdgu þyngst.
Það byrjaði um morguninn i
Morgunpósti, þar sem Ólafur
Jóhannesson utanrikisráðherra
sagði að visu margt, en aðeins
eitt sem verulega máli skipti
um meðferöina i stjórnkerfinu á
næstunni. Það var i þessum
kafla:
,,Það er nattúrlega margs að
gæta i sambandi við þetta mál
og mörg álitamál. Og það vcrða
engar framkvæmdir þetta ár.
Það þurfa aö fara fram rann-
sóknir og hönnun, og siöan
þegar sii hönnun liggur fyrir á
og nýtur trausts forsætisráð-
herr a.”
Talað til Svavars
Spratt þá upp Svavar Gests-
son og voru vist fáir nema inh-
vigðir sem gripu alvöruna i ör-
stuttu máli hans. Svavar kvaðst
hafa lagt fram minnispunkta
um rikisstjórnarsamstarfið þá
um mra-guninn, og ákveðnar
hugmyndir til lausnar á meng-
unarmálum á Suðurnesjum.
Var hann að hóta föstu skoti á
eftir lausu?
Gunnar Thoroddsen notaöi
tækifæri sem gafst eftir fimbul-
famb Arna Gunnarssonar til
þess að svara lausu skoti
Svavars. Forsætisráðherra
benti Árnaá aðlögmál lýðræðis
og samsteypustjórna væri að
leita málamiðlana og sam-
komulags i lengstu lög. Greini-
legt væri að Árni hefði misskiliö
þetta lögmál i grundvallarat-
riðum. Og kvaðst forsætisráð-
herra myndu reyna sitt ýtrasta ’
til að leita samkomulags innan
rikisstjórnarinnar um Helgu-
vikurmálið. Og talaði þá til Al-
þýðubandalagsins.
Þessi orðaskipti ráðherrans
voru það eina sem máli skipti á
Alþingi i fyrradag, og millispil
Á þingi og I fjölmiðlum var sumt sagt merkilegt á þriðjudag og vildi
þó týnast I öllum orðavaölinum.
hverjum hluta, þá verðurhiin aö
hljóta samþykki réttra Is-
lenskra yfirvalda — það er að
segja þá fyrst og fremst að
minnsta kosti mln.”
Þar með er alþjóö kunnugt
hver rétt islensk yfirvöld eru i
landinu.
Ólafur únœgður
Næst barst leikurinn inn á
Alþingi, þar sem kratar báðu
forsætisráðherra aö skera Ur
þeim deilum sem uppi væru
milli ráöherra um verkaskipt-
ingu. Var andrúmsloft lævi
blandið. Thoroddsen rds upp og
talaði stutt. Var efni ræöu hans
að ekki hefði reynst þörf úr-
skuröar til þessa i þvi máli sem
um væri spurt, en ef að þvi
kæmi yröi úrskurður forsæús-
ráöherra aö sjálfsögðu kunn-
gjöröur opinberlega.
NU gapti stjórnarandstaöan
ógurlega, eða þar til Ólafur
Jóhannesson utanrikisráöherra
steig i pontu, og sagði að menn
legðu sjálfsagt misjafnan skiln-
ing í orö forsætisráðherra. ,,Ég
legg minn skilning i þau og er
ánægður með hann.”
Traust
Thoroddsen
Gerði nú stjórnarandstaöan
enn hróp að Thoroddsen og vildi
að hann hyggi ráöherra á báöa
bóga. Kvaðst forsætisráðherra
svosem geta lýst trausti á ein-
stakan ráðherra þótt ekki væri
það venjulegt, og sagöi:
„Ég taldi það mikinn feng og
styrk fyrir rikisstjórnina er
ólafur Jóhannesson tok sæti
utanrfkisráðherra. Háttvirtur
utanrikisráöherra hefur notið
orðháka stjórnarandstöðunnar
harla léttvægt i samanburði við
þau. Sem fyrr setti taktik
stjórnarliöa og samantekin ráö
um að fara ekki I hár saman i
þngsölum andstæðinga hennar
út af laginu.
Yfirlýsing
Þórarins
Sama var upp á teningnum
um kvöldið I Fréttaspegli sjón-
varpsins, þar sem Jón Baldvin
Hannibalsson náði engu taki á
þeim Kjartani og Þórarni koll-
egum sinum. I máli Þórarins
Timaritstjóra, sem kvað Fram-
sóknarmenn vilja halda stiórn-
inni, komu fram merkar yfir
lýsingar. Hann sagði m.a. „Ég
hef trd á þvi að Helguvlkur-
málið leysist á nokkuð svipuð-
um grundvelli og ólafur hefur
unnið að þvi.”
Og siðar i þættinum: „Það er
Iika kunnugt að það er ekki enn
búið að ganga endanlega frá
þessu máli.Þaö er eftir að gera
þarna jarövegsrannsóknir og
maöur veit nú ekki hvernig
þeim lýkur, en væntanlega
verða þær nU unnar af islensk-
um aöilum innan ekki langs
tima. Það er eftir að ganga frá
hönnun verksins og henni
verður ekki lokiö fyrr en I haust
í fyrsta lagi. Og þá verður
endanlega gengið frá þessu
máli. Málið verður ekki endan-
lega afgreitt fyrr en þá.”
„Þessi yfirlýsing verður ekki
skilin á annan veg en að
Framsóknarmenn vilji flytja
lokaátök um málið fram á haust
eða næsta ár, og láti i það skina
að allt sé breytingum undir-
orpið, jafnvel ákvarðanir ólafs
Jóhannessonar. Og þar lauk á
þriðjudag. Vitið þér enn?
»9 skoríö