Þjóðviljinn - 29.11.1983, Blaðsíða 4

4 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Þriðjudagur 29. nóvember 1983
MÚOVIUINN
Málgagn sósíalisma, verkalýðs-
hreyfingar og þjóðfrelsis
Utgefandi: Útgáfufélag Þjóðviljans.
Framkvœmdastjóri: Guðrún Guðmundsdóttir.
Ritstjórar: Árni Bergmann, Einar Karl Haraldsson, Kjartan Olafsson.
Umsjónarmaður Sunnudagsblaðs: Guðjón Friðriksson.
Auglýsingastjóri: Sigríður H. Sigurbjörnsdóttir.
Afgreiðsiustjóri: Baldur Jónasson.
Afgreiðsla: Bára Sigurðardóttir, Kristín Pótursdóttir.
Blaðamenn: Auður Styrkársdóttir, Álfheiður Ingadóttir, Helgi Ólafsson, Lúðvík Geirsson,
Magnús H. Gíslason, ólafur Gíslason, óskar Guðmundsson, Sigurdór Sigurdórsson,
Valþór Hlöðversson.
íþróttafréttaritari: Víðir Sigurðsson.
Utlit og hönnun: Guðjón Sveinbjörnsson, Þröstur Haraldsson.
Ljósmyndir: Einar Karlsson, Magnús Bergmann.
Handrita- og prófarkalestur: Andrea Jónsdóttir, Elías Mar.
Auglysingar: Áslaug Jóhannesdóttir, ólafur Þ. Jónsson.
Skrifstofa: Guðrún Guðvarðardóttir, Jóhannes Harðarson.
Símavarsla: Sigríður Kristjánsdóttir, Margrét Guðmundsdóttir.
Húsmóðir: Bergljót Guðjónsdóttir.
Bílstjóri: ólöf Sigurðardóttir.
Innheimtumenn: Brynjólfur Vilhjálmsson, ólafur Björnsson.
Pökkun: Anney B. Sveinsdóttir, Halla Pálsdóttir, Karen Jónsdóttir.
Útkeyrsla, afgreiðsla og auglýsingar:
Síðumúla 6, Reykjavík, sími 81333.
Umbrot og setning: Prent.
Prentun: Blaðaprent hf.
Atvinnuleysi
sem stefna
Efnahags- og framfarastofnunin í París - OECD -
hefur birt árlega yfirlitsskýrslu sína um íslensk efna-
hagsmál. Enda þótt svo eigi að heita að sérfræðingar
hennar birti á eigin ábyrgð niðurstöður sínar og
ráðleggingar um efnahagsmál hér á landi hefur það
jafnan verið svo að skýrslan hefur sjaldnast eða aldrei
vikið langt frá sjónarmiðum efnahagsráðunauta ríkis-
stjórna á hverjum tíma. Af þessum ástæðum eru
OECD-skýrsIurnar jafnan hið fróðlegasta plagg um
ráðandi viðhorf að baki stjórnarstefnunnar í efna-
hagsmálum.
Afdrifaríkasta yfirlýsingin í OECD-skýrslunni að
þessu sinni er staðhæfingin um að sú efnahagsstefna
sem fylgt hefur verið sl. tíu ár dugi ekki lengur. Horn-
steinninn í þeirri efnahagsstefnu hefur verið skuldbind-
ing stjórnvalda til þess að halda hér uppi fullri atvinnu.
Allar ákvarðanir í efnahagsmálum hafa verið við það
miðaðar að þessu markmiði væri ekki stefnt í hættu. Nú
segja sérfræðingar OECD að ríkisstjórnin sé á réttri
leið, hún hafi gripið til lágmarksaðgerða, og enn þurfi
að skera niður, draga úr vísitölubindingu og hækka
raunvexti. „Þá sýni reynslan einnig, að ólíklegt sé að ná j
viðunandi verðfestu án fórna, sem fram koma í minni i
framleiðsiu en ella og meira atvinnuleysi. En þessar (
fórnir verður að skoða sem það verð sem greiða þarf |
fyrir það að glæða varanlegan hagvöxt,“ segir orðrétt í i
' skýrslunni. Hér er beinum orðum lagt til að horfið verði i
frá því grundvallaratriði efnahagsstefnunnar, sem allir !
flokkar hafa í orði kveðnu staðið fast á, að halda uppi \
fullri atvinnu. Þvert á móti á nú atvinnuleysi að vera !
forsenda hagvaxtar í framtíðinni.
Það er opinbert Ieyndarmál að efnahagsráðunautar j
ríkisstjórnarinnar eru sömu skoðunar og sérfræðingar j
OECD. Pað er gömul lumma úr umræðum um íslensk i
efnahagsmál að 3% atvinnuleysi sé æskilegt til þess að j
hægt sé að hafa stjórn á efnahagsmálum og halda niðri i
kröfum launafólks. Það eina sem hefur breyst er að nú j
er þetta mark sett á 4% atvinnuleysi. Talsmenn stjórn- i
arflokkanna neita því að þeir séu farnir að líta á j
atvinnuleysi af þessari stærðargráðu sem nauðsynlegt j
hagstjórnartæki. Þeir skjóta sér á bak við áföll í þjóð- I
arbúskapnum og segjast ekki geta ráðið við staðbundið j
atvinnuleysi. Þannig eru þeir í raun farnir að undirbúa ;
jarðveginn fyrir það að innan tíðar verði sú kenning j
efnahagsráðunauta stjórnvalda, að atvinnuleysi sé for-
senda framfara, skrautjurt í urtagarði stjórnarinnar.
-ekh ;
Skattbyrði eykst
Um þessar mundir er þjóðin öll í sporum loðnusjó-
manna sem eitt árið hafa haft miklaríekjuren hið næsta j
sáralitlar. Hrikaleg tekjuskerðing hefur átt sér stað !
milli ára hjá þorra launafólks. Stjórnarmálgögnin eru j
að halda því að fólki að skattar þess muni lækka á næsta '
ári. Hér er aðeins um talnaleik að ræða sem miðstjórn 'j
Alþýðusambands íslands hefur rækilega flett ofan af. I
Hún telur sýnt að skattbyrðin muni aukast stórlega og '
beinir skattar nemi 14V2 prósenti tekna á árinu 1984 í !
stað 12V2 prósents 1983. Lækkandi skatttekjur ríkis- |
sjóðs í fyrirliggjandi fjárlagafrumvarpi eiga ekki rætur
að tekja til skattalækkunar heldur þeirrar einföldu
staðreyndar að kaupmáttahrap hjá almenningi hefur
gert það að verkum að fólk verður að draga úr kaupum
á bílum og öðrum skattlögðum vörum. Fjárlagafrum-
varp Alberts Guðmundssonar gerir ráð fyrir aukningu
tekjuskattstekna ríkissjóðs um 27% af hverjum skatt-
greiðenda á sama tíma og kauptaxtar hækka aðeins um
15% milli ára. Flest bendir til þess að útsvör, fasteigna-
gjöld og ýmis þjónustugjöld sveitarfélaga muni einnig
þyngjast á næsta ári.
-ekh
klippt
Alþýðubandalagsforingjar við nám 1 Austur-Evrópu:
Þeir höfnuðu
aldrei Sovétkerfinu
tireioilúlib •« I IriiosSiT
foríuum*™ Alþréoir—
ood.i>4tr« i
I AoílMl-Evrápu. tinit *«»
vorlqta vrrtlt «» Uk» JrftMýiiU-
um (ory»luro»iio»on» Þ»» igM
rkki hnKsriSO i >bH« >lrr» o*
.tiU*»o»- ousUoljolilA Skíl*l-
írtw nm $1 A-m»rUi»,iH
»ð hrvr báfooðu oliroi rUoiwitMv
A'Hl.WBtOl
Reykjavíkurbréf
Laugardagur 26. oóvember
■,1
Sovét-vinir
D.lUirM(uni oftuðaot »11 So

lcrl olno It»iu of þrl»« kyor
. onooð utn þOt Kf þoir
. r-
«1 00*00 IflnlO'ii 1
.. óhvfir kodrror
or lKommáoi»t»nokki,.
»or.: StA-riMRo, sroi rorO
o..r»rfi »6U«>1 »ftir
Slóttugir
SIA-menn
Meðan á landsfundi Alþýðu-
bandalagsins stóð rifjaði Morg-
unblaðið upp með sínum hætti
ýmislegt úr bréfum SÍA-manna.
En SÍA var landafélag nokkurra
íslendinga, sem við nám voru í
Austur-Evrópu á sjötta áratugn-
um eins og margir muna. Félags-
menn (þ.á.m. undirritaður)
reyndu eftir bestu getu að átta sig
á þeim þjóðfélögum sem þeir
voru staddir í og komust fljótt að
niðurstöðum, sem voru mjög ól-
íkar hinum opinbera sannleika í
þessum löndum, eða þá óskhyg-
gju manna sem horfðu á úr fjar-
ska. Um þetta skrifuðu þeir hver
öðrum bréf, sem ungur maður
stal fyrir Heimdall á sínum tíma
og þá fyrir að launum andvirði
eins húskofa.
Nema hvað. SÍA-samantektin
er svo áréttuð nú um helgina í
Morgunblaðinu. Þegar Iitið er
framhjá allskonar hringsóli rit-
stjórans, er því í raun haldið fram
í Reykjavíkurbréfi, að einmitt
þeir menn (SÍA-menn og fleiri)
sem ákveðnastir eru í að fordæma
Sovétríkin fyrir innrás í Tékkó-
slóvakíu, og Afganistan, og í
samstöðu með pólsku verklýðs-
samtökunum - einmitt þeir séu
alveg sérstakir erindrekar Rússa.
Þeir þykist vera á móti Rússum
(„þvo af sér Rússastimpilinn“)
vegna þess, að þeir vilji koma sér
í betri stöðu til að „vinna óþjóð-
holl störf í þágu heimskömmún-
ismans á vettvangi íslenskra
stjórnmála".
Rökvísin
Rökfræðin gengur semsagt á
þessa leið: Sá sósíalisti sem mest
gagnrýnir Sovétmenn, hann er
þeirra besti þjónn!
Rökvísi af þessu tagi er að
sönnu ekkert einsdæmi í hinu
sjálfumglaða Morgunblaði. Við
lesum þar reglulega staðhæfingar
í þá veru, að innrás stórveldis í
sjálfstætt ríki bjargi sjálfstæði
þess (Grenada), að fjölgun
kjarnorkuvopna efli frið og að
friðarhreyfingarnar séu mesta
stríðshættan. SÍA-málið sýnist
svo sem ekki nema eins og smá-
keppur í þeirri sláturtíð lyginnar
sem heldur hátíð í Mogganum á
degi hverjum, eða svo gott sem.
En hvað sagði ekki Shake-
speare gamli: Þetta er rugl, en
samt er kerfi á bak við.
Taki menn eftir einni setningu í
Reykjavíkurbréfi: þar segir að
gagnrýni Hjörleifs Guttorms-
sonar (og annarra SÍA-manna) á
samfélög Austur-Evrópu sé
marklaus vegna þess „að þeir
hafa aldrei hafnað því kefí, sósíal-
ismanum, sem er undirrót allra
hörmunganna í Austur-Evrópu“.
Það er nefnilega það.
/
Ovinir mœtast
Reagan og hans vinir
Kremlverjar og þeirra vinir, sýn-
ast ekki vera sammála um margt
um þessar mundir. En þó er eitt
sem þeir eru jafnan fúsir til að
sameinast um. Það er, að sósíal-
ismi sé hvergi nema í Sovétríkj-
unum og skyldum ríkjum, og geti
ekki verið annar en þar. M.ö.o.:
bæði hjá Sovétmönnum og ný-
frjálshyggjumönnum svonefnd-
um eru það „vísindi" að sósíal-
ismi sé hið sama og alræði
Kommúnistaflokks, með öllu því
sem af slíkri valdaeinokun leiðir.
Og bæði í Washington og á
Mogganum eru menn alltaf að
harðna í þessari kenningu - það
er æ algengara að meira að segja
hægrikrötum sé sagt, að þótt þeir
viti það ekki, þá séu þeir svo
skyldir sósíalisma, að þeir séu
beint á leið inn í fangabúðakerfi.
Baulað í kór
Þetta þýðir að Kremlverjar og
Kanar og þeirra vinir eru mjög
samstíga um að lýsa þá menn pól-
itíska bjána eða þá slóttuga er-
indreka andstæðingsins, sem rísa
gegn þessari nauðhyggju, - alla
þá sósíalista (og þar er SÍ A-menn
einmitt að finna) sem byggja alla
sína stefnu og skilgreiningar á
því, að sósíalismi og lýðræði verði
ekki að skilin. Sem þýðir að „sós-
íalismi" (eða þjóðnýtingarsamfé-
lag) án lýðræðis er eitthvað ann-
að en sósíalismi. Moskvumenn
segja: hvar er þessi svokallaði
lýðræðislegi sósíalismi ykkar?
Hvergi, það erum við sem erum
„raunverulegi sósíalsiminn" -
enda getur ekki öðruvísi verið.'
Úr höfuðbólum kapítalismans er
svo baulað á móti: hvar er þessi
lýðræðislegi sósíalismi? Hann
getur ekki verið til - og ef menn
ekki hafna sósíalismanum, þá eru
þeir í raun að ganga erinda Sovét-
manna, sem hafa einkaleyfi á
fyrirbærinu. (Samanber fyrr-
greind ummæli í Reykjvíkur-
bréfi).
Frá sjónarhóli Sovétmanna
lítur þetta svo þannig út - að sá
sem ekki hafnar sósíalismanum
en hafnar sovéskri stefnu og kerfi
- hann er annaðhvort vanþrosk-
aður í pólitík - eða erindreki
heimsauðvaldsins!
Vilja óbreytt
ástand
Með þessu móti sameinast öfl
sem sýnast andstæðir pólar um
eitt: að kæfa lifandi umræðu um
framtíð sósíalískra hugsjóna í
nútímanum. í því efni liggja leiðir
þeirra saman. Og ástæðan er sú,
að það er sjálfstætt frumkvæði
sósíalískra afla og vinstriafla
ýmisskonar, sem mest trufíar þá (
tvískiptingu hcimsins, sem valda-
menn í Moskvu og Washington og
aftaníossar þeirra telja sér hent-
ugasta. Þeir einir eiga að ráða
umræðu og stefnumörkun, aðrar
raddir skulu niður kveðnar með
öllum hugsanlegum ráðum.
Það er þessvegna sem Morgun-
blaðið hamast gegn SÍA-
mönnum eða hverjum þeim sem
svipað hugsar. Það er þessvegna
sem vinir Kremlverja hamast
gegn þeim sömu.
og skorið
Hver hjálpar
hverjum?
Svo hlálega vill til, að í sama
Morgunblaði og birti ofangreint
Reykjavíkurbréf birtist þýdd
grein eftir sovéskan útiaga, Léf
Kopeléf, sem fjallar að verulegu
leyti um það, hvernig bandarískir
forystumenn og herfræðingar
hafa ratað í hverjar ógöngurnar á
fætur öðrum - vegna blindrar trú-
ar sinnar á heimssamsæri heims-
kommúnismans. Einmitt Amrík-
anar hafi með svarthvítri tvískipt-
ingartrú sinni reynst Sovét-
mönnum hin mesta hjálparheila.
Kopelef segir m.a.:
„Þegar Castro og „barbúdóar"
hans tóku Havana herskildi 1959-
1960 voru þeir hvorki kommún-
ískt sinnaðir né á neinn hátt
hlynntir Sovétríkjunum, en hinir
herskáu norður-amrísku and-
kommúnistar lögðu sitt af mörk-
um til að „umturna" Castró og
hans liði til kommúnisam hlið-
hollum Sovétríkjunum, og þetta
tókst Bandaríkjamönnum ólíkt
betur en hinum klunnalegu út-
sendurum Khrúsjofs. í Angola,
Nicaragua og Mosambique er
verið að fremja áþekkar yfirsjón-
ir“.
Þess má geta, að margir'
foringjar jafnaðarmanna hafa að
undanförnu haft uppi svipaðar
vangaveltur og hinn sovéski út-
lagi gerir hér. Morgunblaðið hef-
ur afgreitt þær sem „pest“ - og
. látið að því iiggja að þeir sem svo
skrifi og tali séu „í raun“ að reka
erindi Sovétmanna! Að sjálf-
sögðu.