Þjóðviljinn - 06.09.1985, Qupperneq 3

FRÉTTIR
,Mœðranefndin‘
Umræða fyrir opnum tjöldum
Rannveig Traustadóttir einn nefndarmanna: Þurfum að taka mið afbreyttuþjóðfélagi.
etta plagg okkar var hugsað
til að vekja upp umræðu um
þann vanda sem blasir við flokkn-
um, en það var aldrei hugsun
okkar að það væri til opinberrar
birtingar, heldur viljum við að
umræðan sjálf fari fram fyrir
opnum tjöldum, segir Rannveig
Traustadóttir bæjarfulltrúi í
Hafnarflrði en hún átti sæti í
starfsnefnd framkvæmdastjórn-
ar sem lagði fram skýrsluna um
Alþýðubandalagið og unga fólkið
og kölluð hefur verið „mæðra-
nefnd“.
„Það er sjálfsagt ýmislegt í
þessu plaggi sem andstæðingar
flokksins telja sig geta notað gegn
flokknum en það er þá vegna þess
að þeir eru ekki vanir því að
gagnrýni eins og þarna er sett
fram sé leyfð í æðstu stofnunum
innan þeirra raða. Þetta plagg ber
einmitt vott um það lýðræði sem
getur viðgengist innan Alþýðu-
bandalagsins.“
Rannveig sagði að umræður í
framkvæmdastjórn um þessa
skýrslu hefðu verið mjög mál-
efnalegar bó vissulega hefðu ver-
ið skiptar skoðanir um innihald
og túlkun og menn hefðu al-
mennt verið á því að halda þyrfti
þessari umræðu áfram. Æsku-
lýðsfylkingin væri með skýrslurn-
ar til umfjöllunar en umræðu í
framkvæmdastjórn um málið
væri alls ekki lokið.
„Vinstri menn hafa undanfarin
ár átt í hörðu stríði við að verja
það sem áunnist hefur í velferð-
armálum og félagslegri þjónustu.
Menn eru óánægðir yfir þessu
hlutverki að birtast einhliða útá-
við sem verjendur kerfisins. Sú
von og þrá eftir betra þjóðfélagi
sem sameinar okkur öll rekur
okkur um leið til að endurskoða
stöðu okkar við nýjar aðstæður í
þjóðfélaginu. Þær aðferðir og
leiðir sem við höfum reynt að fara
passa ekki lengur við þann veru-
leika sem blasir við okkur í dag.
Þetta er það sem við stöndum
frammi fyrir og þurfum að ræða
af fullri hreinskilni. Sá flokkur
sem ekki getur breytt sjálfum sér,
hann á mjög erfitt með að bjóða
upp á breytingar á samfélaginu,"
sagði Rannveig Traustadóttir._|g
Umrœða
Vinnuplagg ,mæðranefndarí
Umrœðupunktarnir í vinnuplagginu fyrir framkvœmdastjórn AB
Ilok júlímánaðar var haldinn
fundur í framkvæmdastjórn
Alþýðubandalagsins þarsem m.a.
var spjallað um stöðu flokksins
meðal kjósenda og hvernig gæti
betur tekist að ná til ungs fólks.
Nokkrir félagar í framkvæmda-
stjórn voru skipaðir í undirbún-
ingshópa til að setja niður um-
ræðupunkta fyrir næsta fund
framkvæmdastjórnar.
Nefndarmenn luku verki sínu
skilvíslega fyrir næsta fund og var
vinnuplagg jjetta til umfjöllunar á
næsta framkvæmdastjórnar-
fundi. Nú brá svo við að þetta
innanhússplagg var birt í Helgar-
póstinum í gær og til ýtarlegrar
umfjöllunar. Nefndin sem hér
um ræðir hefur verið kölluð
„mæðranefndin" trúlega vegna
þess að þrjár mæður sátu í henni:
Guðrún Helgadóttir, Kristín Ól-
afsdóttir og Rannveig Trausta-
dóttir. Ýmsir fleiri munu hafa
litið við á fundi nefndarinnar en
ekki Svavar Gestsson eins og
stendur í vinnuplagginu fyrir mis-
skilning:
Nokkur atriði
til umhugsunar
frá „mæðranefndinni", sem kosin
var á fundi framkvæmdastjórnar 29.
júlí sl.
Verkefni nefndarinnar er að fjalla
um AB og unga fólkið. Af hverju á
AB svo litlu fylgi að fagna meðal ungs
fólks og hvað getur flokkurinn gert til
að ná til þessa hóps? Eftirtalin störf-
uðu með nefndinni: Guðrún Helga-
dóttir, Kristín Ólafsdóttir, Rannveig
Traustadóttir, Svavar Gestsson og
Guðný Túliníus og Hrannar Arnar-
son frá ÆFAB.
Hér á eftir eru „niðurstöður“
nefndarinnar settar fram í þrennu
lagi.
1. Af hverju á AB svo litlu fylgi að
fagna meðal ungs fólks?
2. Hvað getur AB gert til að ná til
ungs fólks?
3. Eftir hvaða leiðum er best að ná
til unga fólksins?
1 upphafi er rétt að taka það fram
að meginniðurstaða nefndarinnar er
sú að það vandamál sem flokkurinn
stendur frammi fyrir varðandi ungt
fólk er ekki einangrað við þennan
aldurshóp, heldur er hér um að ræða
vanda flokksins varðandi kjósendur
almennt. Það er því nauðsynlegt að
skoða „vandamálið með unga fólkið"
sem hluta að stærra vandamáli, vand-
amáli sem mikilvægt er að flokkurinn
skoði í heild sinni.
1. Af herju á AB
svo litlu fylgi að fagna
meðal ungs fólks?
- Almennt um pólitíska strauma
og unga fólkið.
I dag er straumurinn til hægri og
lúxusinn er í tísku. Ungt fólk vill
koma sér áfram, leggur hart að sér í
námi og í atvinnulífinu, í harðri sam-
keppni hvert við annað um vel
iaunaðar stöður, sem gefa aðgang að
lúxusnum. Engir feitir bitar eru innan
opinbera geirans lengur og því eru
það einkafyrirtækin sem ungt fólk
mænir á sem framtíðarmöguleika.
Hægri öflin styðja einkafyrirtækin og
stuðla þar með að því að framtíðar-
draumarnir geti ræst.
- AB og unga fólkið.
Ungt fólk veit í raun mjög lítið um
AB; stefnu flokksins, hugmynda-
fræði, baráttumál, hugsjónir o.s.frv.
Flokkurinn hefur verið of upptekinn
af því að verja kerfið og fyrri gerðir
sínar í ríkisstjórnum og borgarstjórn.
AB hefur ekki teflt fram sinni hug-
myndafræði (sósíalismanum) gegn
hugmyndafræði hægri aflanna (frjáls-
hyggjunni), heldur látið hægri öflun-
um eftir að útskýra fyrir unga fólkinu
hvað sósíalisminn er. Ungt fólk hefur
ekki trú á pólitískum flokkum. Flokk-
arnir eru, í þess augum, spilltir, gam-
aldags, leiðinlegir og ólýðræðislegir.
Sérstaklega „gömlu“ kerfisflokkarn-
ir. AB er þarna engin undantekning,
flokkurinn er leiðinlegur ólýðræðis-
legur og staðnaður kerfisflokkur, sem
fyrst og fremst eyðir kröftum sínum í
að verja það sem er eða það sem var.
Sá flokkanna sem stendur einna
dyggastan vörð um kerfið eins og það
er, bendir ekki fram á veginn til nýrra
möguleika eða nýrra framtíðarvona.
Hefur í augum flestra brugðist því að
berjast fyrir bættum kjörum launa-
fólks. í ofanálag er flokkurinn karla-
flokkur, þeir sem koma fram fyrir
hönd flokksins eru karlar á miðjum
aldri eða þar yfir.
Þetta er sú ímynd sem ungt fólk (og
annað fólk) hefur af flokknum.
Það er afar lítið í starfi flokksins og
stefnumálum sem er spennandi,
skemmtilegt, nýtt, ferskt og aðlað-
andi í augum ungs fólks.
2. Hvaö getur AB gert
til að ná til ungs fólks?
- Það sem AB getur fyrst og fremst
teflt fram gegn þeirri hægri hug-
myndafræði, sem nú hefur slegið í
gegn, er hugsjón sósíalismans. Sá
flokkur sem hefur hugsjón sem hann
trúir á, getur hriflð fjöldann með sér.
Hugsjón sósíalista um nýtt og betra
samfélag jafnaðar og réttlætis er okk-
ar svar til unga fólksins.
Jafnframt er nauðsynlegt að benda
á hversu mannfjandsamleg frjáls-
hyggjan er.
- ÁB verður að breyta starfshátt-
um sínum; verða lýðræðislegra,
skemmtilegra, nútímalegra o.s.frv.
- Breyta verður ímynd flokksins
útávið, t.d. að fleiri komi fram fyrir
hönd flokksins en þungbúnir og
ábúðarmiklir „gamlir" karlar. Ungt
fólk og konur verða að koma fram í
dagsljósið.
Dæmi um misheppnaða tilraun til
að breyta ímynd flokksins. Á síðasta
landsfundi voru 2 konur kosnar í
stjórn AB, en þær hafa ekki sést né
heyrst síðan.
3. Eftir hvaða leiðum
er best að ná
til ungs fólks?
Nýjar leiðir - ekki hefðbundnar
bæklingaútgáfur. Finna leiðir sem ná
til ungs fólks t.d. tónlist- myndbönd,
eitthvað ferskt og nýtt. Fólk sem
kemur fram fyrir hönd flokksins verð-
ur að huga að málfari sínu, gamli
kansellístíllinn gengur ekki.
En umfram allt: Það þýðir ekki að
setja upp leiktjöld. Ef gefa á mynd af
skemmtilegum lýðræðislegum flokki
með bjarta framtíðarsýn, heilsteypta
hugmyndafræði og skýra stefnu, þá
verður flokkurinn að vera þannig í
raun.
Skólabækurnar. Það vantar 7 milljónir til að borga þær fyrir nemendur í 9. bekk.
Spurningin er nú hversu mikið nemendur þurfi að borga. Mynd. Sig.
Námsgagnastofnun
Vantar 7 milj.
í skólabækur
Vonumst til að geta staðið við skuldbindingar
við skólana.
að er talað um að það vanti 7
miljónir vegna þessa, sagði
Ásgcir Guðmundsson fram-
kvæmdastjóri Námsgagnastofn-
unar þegar Þjóðviljinn bar það
undir hann hvort rétt væri að
stofnunina skorti talsvert fé til
þess að greiða skólabækur 9.
bekks grunnskóla, sem er sam-
kvæmt lögum nú orðinn síðasti
áfangi í skyldunámi skólabarna.
„Þetta hefur verið í meðferð
hjá menntamálaráðuneytinu,“
sagði Ásgeir, „og ég er bjartsýnn
á að þessu erindi verði sinnt fljót-
lega. Ég vil undirstrika að hér er
um stofnbúnað að ræða og það er
það sem veldur því að þessi upp-
hæð er svona há. Þetta verður að
gerast fljótlega, því það kemur að
því að við þurfum að standa skil á
greiðslum vegna þess bókakosts
sem við höfum verið að senda í
skólana undanfarið. Og ég er
bjartsýnn á að við getum staðið
við okkar skuldbindingar við
skólana og útvegað það sem á
vantar ennþá. Þessi lagaákvörð-
un er tiltölulega seint á ferðinni
og þess vegna er mikið álag á
okkur hér.“
Hefur þú orðið var við að ung-
lingar séu farnir að kaupa sér
bækur á eigin kostnað?
„Ég get nú ekki sagt til um það,
en það er slæmt ef svo er. Kenn-
urum er alveg frjálst að velja aðr-
ar bækur til kennslu en þær sem
við getum útvegað og þá verða
unglingarnir að kaupa þær á eigin
kostnað, það hefur gerst áður.
En ég hef ekki trú á því að þau
kaupi bækur sem skólinn á rétt á
að fá hjá okkur.“ _vd
Það er óhætt að segja að skákkapp-
arnir í Moskvu tefli fyrir áhorfendur!
Stórmeistarajafnteflin, sem svo mjög
einkenndu einvígið í fyrra, virðast alls
ekki vera á dagskrá.
Önnur einvígisskákin, sem tefld
var í gær, var æsispennandi. Karpov
þurfti nauðsynlegan sigur eftir tapið í
fyrstu skákinni og hóf hann taflið með
því að leika kóngspeði sínu fram um
tvo reiti. Kasparov svaraði með sinni
uppáhaldsbyrjun, Sikileyjarvörninni.
Það kom snemma í ljós að Kaspar-
ov er í miklu baráttuskapi. f stað þess
að tefla rólega og freistast til þess að
ná jafntefli þá tók hann áhættu og
flækti taflið. Þessi taflmennska áskor-
andans kom að vonum flatt upp á
heimsmeistarann og fann hann ekk-
ert gott framhald; varð að leggjast í
vörn.
Þegar skákin fór í bið eftir 41. leik
var allt útlit fyrir að Karpov þurfi að
berjast fyrir jafnteflinu.
Hvítt: Anatoly Karpov
Svart: Gari Kasparov
Sikileyjarvörn
2. einvígisskákin
Æsispennandi skák!
1. e4c5
2. RD d6
3. d4 cxd4
4. Rxd4 Rf6
5. Rc3 a6
6. Be2 e6
7. 0-0 Be7
8. f4 0-0
Scheveninger-afbrigðið er eitt alg-
engasta afbrigði Sikileyjarvarnarinn-
ar. Kasparov hefur skrifað bók um
afbrigðið og er því öllum hnútum
kunnugur.
9. Khl Dc7 12. Bf3 Hb8
10. a4 Rc6 13. Dd2
11. Be3 He8
Þessi sama staða kom upp í 45. ein-
vígisskákinni í fyrra. Þá lék Kasparov
hér 13. - Rxc4 e5 14. Bxd4 e5 15. Ba7
Ha8 16. Be3 Bd7 og skákinni lauk
með jafntefli eftir 36 ieiki.
Kasparof verður fyrri til að breyta
útaf.
13. _ Bd7 I5- Bxd4 cS
14. Df2 Rxd4
Lykilleikurinn í afbrigðinu. Svart-
ur kemur í veg fyrir e4 - e5 og fær
meira rými fyrir menn sína.
16. Be3 Be6!?
Með þessum leik tekur svartur
mikla áhættu. Biskupinn er á leið til
c4 en þaðan virðist hann ekki eiga
afturkvæmt íbráð. Öruggara var 16,-
Bc6.
17. f5 Bc4
18. Bb6 Dc8
19. Hfcl
Nú hótar hvítur einfaldlega 20. b3
og við því er aðeins eitt svar...
19. - d5!
20. b3
Ekki 20. exd5? Dxf5 21. b3 Bb4!
22. Ra2 Ba3 23. bxc4 Bxcl. 24. Rxcl
e4 og svartur vinnur.
20. - Bb4! 23. Rxcl Dxc4
21. Ra2 Ba3 24. exd5 e4
22. bxc4 Bxcl 25. Be2 Dxc2
Hvítur hefur unnið tvo biskupa
fyrir hrók og peð. Hins vegar standa
hvítu mennirnir afkáralega og mögu-
leikarnir eru því nokkuð jafnir.
26. Dd4 Hbc8 ^8- d6 Dd2!
27. h3 e3
Mjög öflugur leikur sem hótar. 29.
- Hxcl. Karpov leikur eina leiknum.
29. Rd3 Dxe2 31. Dxd7 Dd2
30. d7 Rxd7
Þar með hefur Karpov misst frípeð
sitt og verður nú að leggjast í vörn.
Krafturinn í taflmennsku Kasparovs
er aðdáunarverður en manni er
spurn: Hvar lék Karpov ónákvæmt!?
32. Hel e2 34. g3
33. Kgl a5
Hvítur á ekki neina haldbæra leiki.
Framhaidið var teflt í tímahraki.
34. _ Dh6 38. Hxb7 Hxa4
35. Bf2 Dc6 39. Bel Ha3
36. Dxc6 Hxc6 40 • Hd7 a4
37. Hbl Hc4 41- KÍ2
í þessari stöðu lék Kasparov bið-
leik. Skákskýrendur í Moskvu voru
sammála um það að Kasparov hafi
frumkvæðið. Hins vegar vildi enginn
segja til um það hvort yfirburðirnir
nægja til sigurs og töldu margir að
Karpov eigi góða jafnteflismögu-
leika.
Biðskákin verður tefld í dag.
_ HL