Þjóðviljinn - 01.10.1985, Blaðsíða 9

VTOHORF
Sóknarstarfsfólk
Stöðvunarskylda framundan!
Núna á döfinni er svokallað
kjarnanámskeið fyrir starfsfólk
Sóknar og stendur það frá 14.
október til 28. nóvember. Kennt
verður á mánudögum og
fimmtudögum frá kl. 15.30 til
19.00. í framhaldi af þessu
námskeiði verða önnur nám-
skeið þar sem fólk getur valið þá
grein sem það starfar við. Fyrir
Sóknarfólk táknar þetta 2,4%
hækkun við hvert námskeið (sem
eru 2-3), eða u.þ.b. 450-500
krónur samkvæmt Sóknar-taxta.
Með því að stunda þetta nám-
skeið þarf því 100 kr. í strætis-
vagnafargjöld á viku eða 600 kr.
allt námskeiðið. Hver er svo
gróði Sóknarfólks af náms-
keiðinu? Jú, fólk heldur áfram að
fá sinn kartöflupoka eða 450
krónurnar eftir námskeiðið, en
missir vinnuálag þessar 6 vikur.
Og hvað verður þess langt að
bíða að Sókn stokki launaflokka-
kerfið upp eða að kaupkjör okk-
ar hrapi niður á við? Hvað er
hægt að láta bjóða sér svona
nokkuð, lengi enn? Það vill svo til
að fólk er vanafast og kann vel
við sig í þeim störfum sem það
iðkar, en ef svona strit á að
standa lengi yfir þá teljum við að
stöðvunarskylda okkar sé fram-
undan.
Við Sóknarfólk dagvistar-
heimilisins Dyngjuborgar höfum
frá tæplega 17 þúsund krónum
upp í 19 þúsund krónur í fasta-
kaup. Þar af dregst frá kaupi okk-
ar í lífeyrissjóð - hvemig svo sem
við getum nýtt okkur hann nægi-
lega vel - og greiðsla í starfs-
mannafélag, það var nefnilega
það. Þessi hækkun færi von
bráðar meira og minna í frádrátt.
Svo við snúum okkar að ógift-
um starfskrafti undir 26 ára aldri
þá er einnig frádráttur í spari-
merki - allt í lagi það er gott og
blessað, en það dregst einnig frá
þessum gífurlegu launum okkar.
Samtals u.þ.b. 3-4 þúsund krónur
á mánuði til eða frá. Þá kemur
Sóknarstarfsmaðurinn með mán-
aðarlaun sín, frá kr. 12-14 þúsund
útborgað. Þá er eftir að greiða
skatta og fæðiskostnað auk þess
Hvar er peningur
fyrir mat, bensíni, strætis
vagnamiðum, eða
rafmagni, hita og síma?
Hver ersvo gróði
Sóknarfólks af
námskeiðinu?
Jú, fólk heldur áfram
aðfásinn kartöflupoka
eða 450 kr.
fyrir námskeiðið en
missir vinnuálag
þessaró vikur.
sem matarhlé er ekki greitt.
Margar okkar og þá vel flestar
einar leigja íbúðir eða herbergi.
Sumar hverjar mega teljast
heppnar með leigugjald, en það
er á bilinu 8-14 þúsund krónur á
mánuði.
Nú spyrjum við: Hvar er svo
peningur fyrir mat, fyrir bensíni
eða strætisvagnamiðum og fyrir
rafmagni, hita og síma? Kannski
eigum við að naga skóna okkar í
annað hvert mál (Kínaskó í kaff-
inu varla efni á dýrari skóm).
Mundið þið sem ekki vinnið hjá
Sókn láta bjóða ykkur þessi laun?
Eða er sama dæmið á ykkar
vinnustað?
Það sem bíður okkar nú er ann-
að hvort að ganga út og gera þá
eitthvað í málinu eða lifa áfram í
skuldum sem hlaða endalaust
utan á sig. Eða jú, einn kosturinn
gæti verið sá að finna sér vel
launaða fyrirvinnu, því okkur
þykir slæmt að hverfa frá starfi
okkar!!
f lokin ef einhver hefur áhuga á
því að athuga hvort við séum þess
verðar að fá hærra kaup, þá er
velkomið að kynnast starfssem-
inni. Við notum sýndarmennsku
ekki sem aðalsmerki okkar eins
og mörgum hættir til. Taki þeir til
sín sem eiga.
Reykjavík, 26.09.1985
Fh. Sóknarstarfsfólk dagvistar-
heimilisins Dyngjuborgar
Þórhildur Jónsdóttir
_________MINNING_________
Pálmi Einarsson
fyrrv. landnámsstjóri
Þegar manni berast dánar-
fregnir gamalla vina, þá leitar
hugurinn jafnan til baka, ekki síst
þegar maður veit að hinn látni
hefur lifað langa ævi og skilað
þjóð sinni miklu og farsælu ævi-
starfi. Svo fór mér, er ég frétti lát
manns, hér skal lítillega minnst.
Pálmi Einarsson fæddist að
Svalbarði í Miðdölum 22. ágúst
1897. Foreldrar hans voru Einar,
bóndi þar, Guðmundsson, bónda
á Giljalandi í Haukadal, Magnús-
sonar og kona hans Sigríður
Pálmadóttir, Ólafssonar, bónda
á Svalbarði.
Ungur mun Pálmi hafa ákveð-
ið að helga landbúnaðinum
starfskrafta sína því árið 1916 fer
hann til náms í bændaskólann á
Hólum og útskrifaðist þaðan vor-
ið 1918, en tveggja vetra nám var
þá hinn ákveðni námstími
bændaskólanna.
Hann lét þó ekki lengi staðar
numið við þann áfanga, því fljót-
lega hélt hann til Danmerkur til
framhaldsnáms. Mun hann fyrst
hafa byrjað á að vinna algeng
landbúnaðarstörf en hóf þó fljótt
nám við Búnaðarháskólann í
Kaupmannahöfn og vann jafn-
framt á sumrin við danskar til-
raunastöðvar. Vorið 1923 lauk
hann prófi frá Búnaðarháskólan-
um og hélt þá heim. Næstu tvo
vetur kenndi hann við Bænda-
skólann á Hvanneyri, en réðist
síðan jarðræktarráðunautur til
Búnaðarfélags íslands árið 1925.
Fór hann þá jafnframt í námsferð
til Norðurlanda og Þýskalands.
Síðan starfar hann óslitið hjá
Búnaðarfélaginu til 1947 en tekur
þá við nýstofnuðu starfi
landnámsstjóra, er hann gegnir
til 1968. Hafði þá unnið í þjón-
ustu landbúnaðarins og stofnana
hans samfellt í 45 ár.
Þegar Pálmi Einarsson réðist
sem jarðræktarráðunautur til
Búnaðarfélags íslands voru til-
tölulega nýhafnar allmiklar
skipulagsbreytingar á öllu
leiðbeiningastarfi í þágu land-
búnaðarins.
Áður hafði það að vísu haft sér-
fróða menn í þjónustu sinni menn
sem unnið höfðu af dugnaði og
ósérhlífni að störfum sínum, við
hinar erfiðustu aðstæður. En
setning hinna nýju jarðræktar-
laga kallaði beinlínis á enn frek-
ari skipulagsbreytingu og stór-
aukna leiðbeiningastarfsemi.
Að taka við starfi jarðræktar-
ráðunautar hefir án efa verið
heillandi fyrir ungan og áhuga-
saman mann en jafnframt erfitt á
þeim tíma. Um allt landið þurfti
að ferðast til að kynnast ástandi
landbúnaðarins frá rótum, kanna
alla umbótamöguleika og freista
að gefa leiðbeiningar í samræmi
við aðstæður á hverjum stað.
Slíkt gat ekki verið létt verk, þar
sem engar innlendar rannsóknir
eða tilraunir var við að styðjast.
Þá var vegakerfið þannig að ná-
lega hvergi var hægt að ferðast
nema á hestum eða jafnvel fót-
gangandi ef um vetrarferðir var
að ræða. Það má því hafa verið
fullljóst að engin þægindi biðu
þeirra manna, er þessi störf tóku
að sér, og ekki voru heldur eftir-
sóknarverð vegna launa. En eng-
an mann hef ég fyrirhitt kunnug-
an þessum málum, að ekki telji
hann Pálma hafa unnið sér
óskorað traust allra þeirra, er
þekktu til starfa hans öll þau 22
ár, er hann starfaði hjá Búnað-
arfélagi íslands.
Kynni okkar hófust þó fyrst
fyrir alvöru, er hann tók við starfi
landnámsstjóra 1947. Var þó
orðið ljóst að ný og stórkostleg
tæknibylting stóð fyrir dyrum í
landbúnaðinum. Jafnframt var
það augljóst, að í öllu því um-
brotafári, er styrjöldin og herset-
an leiddu yfir okkar frumstæða
þjóðfélag, hlyti byggðaskipu-
lagið að taka breytingum. Nýju
lögin um landnám nýbyggðir og
endurbyggingar í sveitum, er þá
höfðu tekið gildi, gáfu möguleika
til að hafa nokkra stjóm á þeirri
þróun.
Eitt af fyrstu verkum nýkjör-
innar Nýbýlastjórnar, er sam-
kvæmt lögunum átti að annast
framkvæmd þeirra, var að velja
framkvæmdastjóra. Á fundi
þeim, er ganga skyldi frá því
máli, reyndust allir stjórnar-
menn, fimm að tölu, sammála um
að velja Pálma Einarsson til
starfsins. Segir það nokkuð um
það traust, sem hann hafði þá
unnið sér með störfum sínum
fyrir landbúnaðinn. Var öllum
ljóst að hér var um að ræða bæði
vandasamt verk og vinnufrekt að
skipuleggja nýja stofnun og starf
hennar frá grunni.
En framkvæmdastjórinn tók á
verkefninu með þeim dugnaði og
samviskusemi, sem honum var
eiginleg. Enda get ég um það bor-
ið að öll þau rúmlega tuttugu ár,
sem hann gegndi starfinu, var
samstarf allt til fyrirmyndar bæði
meðal stjórnar og starfsfólks.
Auk þess að sinna erilsömu
starfi landnámsstjóra var hann
oft kvaddur til að sinna ýmsum
verkum öðrum, er ríkisstjórn eða
Alþingi þurftu að láta vinna. Svo
og hvers konar nefndarstörf, er
fjölluðu um landbúnaðarmál á
ýmsum sviðum. Verður minnst af
því talið hér. Þó má nefna Verk-
færanefnd ríkisins og Tilraunaráð
jarðræktar, en í því átti hann sæti
um tuttugu og fimm ára bil og þar
af formaður í tuttugu ár. Var mér
nokkuð kunnugt um starf hans að
uppbyggingu og rekstri tilraun-
astöðvanna, og hefir hann þá
sennilega notið þeirrar reynslu,
sem hann hafði fengið af rekstri
fjölda erinda um landbúnaðar-
mál, er ýmist voru flutt í útvarp,
eða á bændafundum víðsvegar
um land. Að öllu samanlögðu
hika ég ekki við að fullyrða að
Pálmi Einarsson hafi verið einn
af allra atorkumestu og hæfustu
starfsmönnum, er landbúnaður-
inn og stofnanir hans hafa haft í
sinni þjónustu, að öllum öðrum
ólöstuðum.
f einkalífi sínu var Pálmi Ein-
arsson gæfumaður. 17. ágúst
1925 kvæntist hann sinni ágætu
konu, Soffíu Sigurhjartardóttur
frá Urðum í Svarfaðardal. Voru
foreldar hennar Sigurhjörtur Jó-
hannesson, bóndi þar og kona
hans Sigríður Friðrika Sigurðar-
dóttir frá Þóroddsstað í Ljósa-
vatnshreppi.
Börn þeirra: Sigurhjörtur
verkfræðingur í Reykjavík,
kvæntur Unni Vilhjálmsdóttur.
Anna, gift Guðmundi Guðm-
undssyni bifreiðastjóra í Reykja-
vík. Haukur verkfræðingur í
Reykjavík, kvæntur Aðalheiði
Jóhannesdóttur. Hreinn skrif-
stofustjóri í Reykjavík, kvæntur
Sigurlaugu Vigfúsdóttur. Friðrik
búfræðikandídat í Reykjavík,
kvæntur þýskri konu Carolu
Pálmason hjúkrunarkonu. Sig-
ríður barnamúsíkkennari, gift
Kristjáni Sæmundssyni, jarð-
fræðingi. Tvö börn misstu þau
ung, dreng um tíu ára aldur og
stúlku á fyrsta ári.
Árið 1928 reistu þessi ungu
hjón nýbýli í landi Reykjavíkur
og ráku þar búskap til ársins
1940. Nefndu þau býlið Urðir
eftir æskuheimili húsfreyjunnar.
En ekki hefir mátt slá slöku við
að stunda þann búskap ásamt er-
ilsömu starfi jarðræktarráðu-
nautar, er tók til allra sveita
landsins. Mun þá æði mikið hafa
hvílt á eiginkonunni og uppvax-
andi börnum.
Um leið og ég þakka þessum
látna vini mínum kynningu og
samstarf um áratuga skeið viljum
við hjónin bæði votta eftirlifandi
eiginkonu hans og fjölskyldu allri
innilegustu samúð.
Ásmundur Sigurðsson.
Þriöjudagur 1. október 1985 ÞJÓÐVIUINN - SÍÐA 13
LESENDAHORNIÐ
Albert
Hver
borgaði
veisluna?
Þegar franska knattspyrnuliðið
Nantes kom hingð til lands til að
leika gegn Val í evrópukeppni
bauð Albert Guðmundsson Vals-
ari og fjármálaráðherra til veislu
einnar glæsilegrar. Þar voru
mættir framámenn í Sjálfstæðis-
flokki, íhaldið í íþróttahreyfing-
unni og ýmsir aðrir minni spá-
menn.
Það vakti athygli þeirra sem
fengu boðskort til þessarar veislu
Alberts, að boðsmiðinn var með
haus fjármálaráðuneytisins og
stimpli ríkissjóðs íslands. Og í
ræðu sem Pétur Sveinbjarnarson
hélt í veislunni miðri kom m.a.
þessi setning: „Verður þessi
veisla til að minnka fjárlagagatið
fræga?” Það væri fróðlegt að vita
hvort fjármálaráðherra hefur
borgað þessa veislu sína sjálfur
eða þurftum við hin að borga?
Knattspyrnuáhugamaður