Þjóðviljinn - 29.10.1985, Blaðsíða 15

_____________MINNING____________
Dr. Sigurður S. Magnússon
prófessor
Kæri Sigurður,
sú var tíðin, að þú hringdir oft í
mig vikulega eða oftar. Það var
1959, þegar þú varst vaktstjóri
okkar bæjarvaktarlækna. Á þess-
um tíma tókstu sjálfur margar
vaktir í bænum, auk þess sem þú
tókst a.m.k. þinn hluta af vöktum
Fæðingardeildar. Okkur vakt-
læknum fannst þú vera sívakandi
og því ekki að undra þótt okkur
þætti við eiga að gefa þér auka-
nafnið Dr. Sívago. Það var nafn
sem bar hátt í heimsfréttum á
þessum tíma.
Þú miðlaðir mörgum auka-
vöktum til mín og kom það sér vel
því að frumurannsóknir gáfu þá
lítið í aðra hönd.
Hratt flýgur stund. Allt í einu
eru liðin 25 ár og í rúman áratug,
sem við höfum starfað á Land-
spítalanum, hefur aðeins gefist
tími til að tala saman 2-3svar á
ári, ef nauðsyn bar til vegna sam-
skipta deilda okkar.
Þegar þú hringdir í mig þann
16. þ.m. og fórst að spyrja mig út
úr um atriði viðvíkjandi fram-
kvæmd doktorsvarnar í lækna-
deild hélt ég að þú hefðir hringt í
skakkan mann. Þú talaðir við mig
eins og ég væri gamalreyndur
deildargráni, sem væri trúandi til
að kunna ritual doktorsvarnar,
en myndi fráleitt vera spurður um
neitt nýlegt í faginu. En þetta var
bara þægilegur inngangur að efn-
ismiklu símtali okkar.
Þú sagðir: „Óli, við höfum
báðir áhuga á rannsóknarmálun-
um. Ég bað tvo kollega okkar fyr-
ir vestan að semja álit um þessi
mál. - Ég var að fá það í hendurn-
ar. Óli , ég ætla að gera eitthvað í
þessu. Ég sendi þér álitið, viltu
kommentera á það?“
Þegar minn gamli vaktstjóri og
deildarforseti læknadeildar bað
mig svo ljúfmannlega að segja
álit mitt á þýðingarmiklu mál-
efni, þá var ekki hægt að neita.
Eftir lestur álitsins skil ég nú bet-
ur áhyggjur þínar vegna ástands
rannsókna og kennslumála í
læknadeild. Mér er jafnframt
ljóst, að orð þín í símtali okkar -
„að þú ætlaðir að gera eitthvað í
þessu“ voru „understatement".
Það var vilji þinn að taka til hendi
- og það fyrr en seinna - það veit
ég nú. Á hröðu framfaraskeiði
síðustu ára í líffræði og læknavís-
indum er sársaukafullt fyrir
deildarforseta læknadeildar með
metnað að lesa: Lélegur árangur
íslenskra lækna á hinu svokallaða
„ameríska prófi“ stafar fyrst og
fremst af þekkingarskorti á sviði
grunngreinanna eins og sam-
eindalíffræði". Og ef ekkert er
gert eða gömlu aðferðirnar látnar
ráða ferðinni, þá blasir þetta við.
„Án gagngerra breytinga á þess-
um málum mun íslensk læknis-
fræði óhjákvæmilega dragast aft-
ur úr og missa af þeirri þróun,
sem sameindalíffræðin og skyldar
greinar hafa skapað innan læknis-
fræðinnar“, segir í fylgibréfi álits-
ins.
Var nema eðlilegt að þú værir
sárleiður, þegar þú sagðir mér af
kennarastöðuparti í erfðafræði,
sem þú og deildarforsetinn næst á
undan þér höfðuð sett metnað
vkkar í áð fá heimild fyrir. Sjálfur
hafði ég’ haft áhuga á þessu máli
fyrirnokkrum árum vegna þess,
.að með þessum stöðuparti var
ráðgert að tengja rannsóknar-
starf Blóðbankans kennslu
vlæknadeildar. Síðustu fréttir af
% málinu voru: Allar „nýjar“ stöð-
ur fyrir læknadeild voru strikaðar
út á fjárlögum fyrir 1986.
Kæri Sigurður,
nú reynir á dug og djörfung í
forystuliði læknadeildar Háskóla
íslands, þegar skarð er fyrir
skildi.
Olafur Jensson
Hann Sigurður læknir er
látinn. Þannig var mér tilkynnt
andlát vinar míns dr. Sigurðar S.
Magnússonar prófessors. Þar eð
ég veit að ýmsir verða til þess að
fjalla náið um æviferil Sigurðar,
rek ég hann ekki hér heldur ræði
um kynni mín af honum og þau
störf sem hann hafði með hönd-
um hér á Suðurnesjum.
Kynni okkar Sigurðar hófust
sumarið 1972 er hann réðst sem
yfirlæknir til afleysinga á Sjúkra-
húsi Keflavíkurlæknishéraðs.
Kom hann þá um langan veg, var
yfirlæknir við sjúkrahúsið í Umeá
í Svíþjóð og prófessor við há-
skólann þar. Síðan hafa leiöir
okkar Sigurðar legið saman.
Sigurður var ekki með öllu ó-
kunnugur okkur Suðurnesja-
mönnum, þar sem hann hafði
áður um tíma gengt læknisstörf-
um hér í héraðinu með Birni Sig-
urðssyni frænda sínum er Sigurð-
ur hafði nýlokið prófi frá Háskóla
íslands.
Sigurður var ráðinn forstöðu-
maður fæðingardeildar Land-
spítalans og prófessor við Há-
skóla íslands árið 1975 en árið
áður flutti hann til íslands ásamt
fjölskyldu sinni. Jafnhliða
umfangsmiklum störfum við
Landspítalann og kennslu við
Háskóla íslands og Ljósmæðra-
skóla íslands nutum við Suður-
nesjamenn starfskrafta hans, allt
til dauðadags. Hann tók að sér
forstöðu mæðraeftirlits á Heilsu-
gæslustöð Suðurnesja frá stofnun
hennar á miðju ári 1975 til ársins
1982, auk ráðgjafar við fæðingar-
deild Sjúkrahúss
Keflavíkurlæknishéraðs.
Á þessum árum var verið að
vinna að framtíðaráætlun um
uppbyggingu Sjúkrahússins og
Heilsugælsustöðvar Suðurnesja.
Hluti áforma okkar eru orðinn að
veruleika, Sjúkrahús Keflavík-
urlæknishéraðs hefur stækkað og
fæðingardeild var tekin í notkun
árið 1980. Ný heilsugæslustöð var
tekin í notkun 1984, og er hún
sambyggð sjúkrahúsinu.
Það er vægt til orða tekið að
Sigurður læknir hafi haft áhrif á
þróun þessara mála hjá okkur.
Réttara er að segja að hann hafi
ráðið ferðinni um uppbyggingu
mæðra- og fæðingarhjálpar hér.
Það er mál manna sem til þekkja,
að vel hafi til tekist. í huga Sig-
urðar var aðhlynning og þjónusta
við sjúklingana ávallt aðalatriði.
í þessu efni gerði Sigurður miklar
kröfur, en þó mestar til sjálfs sín.
Hann lagði sig allan fram við að
sinna sjúklingum sínum og var þá
ekki spurt að því á hvaða tíma
sólarhringsins verkið var unnið.
Á þeim árum sem Sigurður
starfaði hér voru sérfræðingar í
fæðingar- og kvensjúkdómafræði
ekki á hverju strái. Þótt Sigurður
læknir væri yfirhlaðinn störfum
við stjórnun fæðingaxdeildar
Landspítalans og kennslu við Há-
skólann, lagði hann það á sig að
koma til Keflavíkur einu sinni til
tvisvar í viku í 7 ár samfleytt. Oft-
ast hagaði þessu þannig til að
vinnutími hans hér byrjaði þegar
annarra lauk.
Kynni okkar Sigurðar og fjöl-
skyldna okkar urðu mjög náin.
Segja má að það hafi verið föst
regla er vinnudegi Sigurðar lauk
hér í Keflavík, að hann hafi kom-
ið á heimili okkar Þorbjargar
konu minnar. Var það ætíð til-
hlökkunarefni að eiga von á Sig-
urði í heimsókn þó að stundum
væri áliðið kvölds.
Sigurður læknir var óvenju-
legur maður. Hæfileikar hans
sem læknis og stjórnanda voru
ótvíræðir. En það var maðurinn
sjálfur sem hreif mig mest. Sig-
urður var mannvinur sem best
kom í ljós í umgengni hans við
sjúklinga sína og þeir geta best
vitnað um.
Þótt Sigurður væri upptekinn
af störfum sínum sem læknir og
stjórnandi fylgdist hann vel með
öllu því sem gerðist í kringum
hann. Mér eru minnistæð við-
brögð hans við sjúklingaskattin-
um sem svo var kallaður, en fyrir
nokkrum árum síðan voru uppi
hugmyndir um að sjúklingar
greiddu verulegan hluta af
sjúkrakostnaði á sjúkrahúsum.
Snérist Sigurður í öndverðu hart
gegn þessum skatti og var
óhræddur að láta skoðanir sínar í
ljósi. Lýsir þessi afstaða viðhorfi
hans til þeirra er minna mega sín í
okkar þjóðfélagi.
Skoðanir okkar Sigurðar til
dægurmála fóru ekki alltaf sam-
an. Þrátt fyrir það ræddum við
ítarlega um þjóðmál, skiptumst á
skoðunum og fræddumst hvor af
öðrum. Hann var mjög vakandi
yfir velferðarkerfinu og varaði
við þeim röddum sem vilja brjóta
það niður. Raunar má segja um
Sigurð að honum hafi verið
óvenju margt til lista lagt. Ég er
þess fullviss að hann hefði getað
leyst hvaða starf sem er vel af
hendi. Það er því stórt skarð fyrir
skildi að hann skuli nú fallinn á
besta starfsaldri.
Sigurður var fæddur í Reykja-
vík en alinn upp á heimili foreldra
sinna í Edinborg, þeirra Sigur-
steins Magnússonar aðalræðis-
manns íslands þar í borg og fram-
kvæmdastjóra SÍS í Leith og
konu hans Ingibjargar Sigurðar-
dóttur. Á heimili þeirra hjóna í
Edinborg starfaði sem barnfóstra
um fimmtán ára skeið Sveinbjörg
Erasmusdóttir, sem síðar giftist
Harry Uckermann, en þau eru nú
búsett í Njarðvíkum. Mjög náið
samband og vinátta var með hon-
um og þeim hjónum alla tíð. Tal-
aði hann iðulega um Sveinu, en
svo kallaði hann Sveinbjörgu
ávallt í mín eyru.
Sigurður lauk stúdentsprófi frá
Edinburgh Academy árið 1944.
Strax að stríði loknu sigldi Sig-
urður til íslands og settist í Há-
skólann hér. Ber þetta ljósan vott
um það hversu mikill íslendingur
Sigurður var.
Sigurður var mikill gæfumaður
í einkalífi sínu. Árið 1956 giftist
hann eftirlifandi konu sinni
Audrey, dóttur James Jobling
verslunarstjóra í Newcastle
Douglass. Þótt hún væri hjúkrun-
arfræðingur að mennt kom það
fljótlega í hennar hlut að snúa sér
alfarið að uppeldi barnanna, en
þeim hjónum varð fimm barna
auðið. Þau eru: Ingibjörg, hús-
freyja, Sigursteinn, skrifstofu-
maður, Anna María, sjúkraþjálf-
ari, Snjólaug Elín, fóstra og
Hjördís, námsmaður.
Um leið og við Þorbjörg kveðj-
um Sigurð vin okkar, viljum við
votta Audrey og börnunum, okk-
ar innilegustu samúð.
Eyjólfur Eysteinsson
Blaðburðarfólk 1 O, 4 * ÍSS.'
Ef þú ert morgunhrt
Haföu þá samband viö afgreiöslu Þjódvttjans, sími 81333
Laus hverfi:
Neðra-Breiðholt, Fossvog, Skerjafjörð, Nýja miðbæinn.
Það bætir heilsu og að bera út Þjóðvilj: BetraMað hag ann
Blikkiðjan
lönbúö 3, Garöabæ
Önnumst þakrennusmiöi oq
uppsetninqu — ennfremur
hverskonar blikksmiöi.
Gerum föst verötilboö
Auglýsið í Þjóðviljanum
ÞJÓÐLEIKHÚSIÐ
Húsgagnasmiður
Húsgagnasmiður óskast nú þegar á trésmíðaverk-
stæði Þjóðleikhússins. Iðnaðarmenntun áskilin.
Ráðningarkjör eru samkvæmt kjarasamningi BSRB
og fjármálaráðherra.
Nánari upplýsingar eru veittar á skrifstofu Þjóðleik-
hússins, Lindargötu 7, sími 1 -1204, en umsóknum ber
að skila þangað á sérstökum eyðublöðum, fyrir 7.
nóvember.
Þjóöleikhússtjóri.
Þökkum innilega samúð og vinarhug við andlát og útför
eiginmanns míns, föður okkar, tengdaföður og afa,
Magnúsar Kr. Magnússonar
Blönduhlíð 25, Reykjavík
Guðrún Lovísa Guðmundsdóttir
Halldóra Kristín Magnúsd. Hákon Mar Guðmundsson
Óli J.K. Magnússon Guðný Hrönn Þórðardóttir
Friðrik Gunnar Magnússon Sigríður J. Aradóttir
og barnabörn
Maðurinn minn, faðir, tengdafaðir og afi
Símon Márusson
frá Siglufirði
verður jarösunginn frá Þjóðkirkjunni í Hafnarfirði, þriðjudag-
inn 29. október kl. 13.30.
Ólöf Bessadóttir
Júlíanna Símonardóttir Bjarni E. Bjarnason
Ingibjörg Símonardóttir Atli Dagbjartsson
Katrín Júlíusdóttir
Sigurpáli A. ísfjörð
og barnabörn
Þriðjudagur 29. október 1985 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 19