Þjóðviljinn - 07.01.1986, Page 14

Þjóðviljinn - 07.01.1986, Page 14
HEIMURINN Hryðjuverk með kymim kjömm Júgóslavía Króatíá toppinn Belgrad — Júgóslavneska rík- isráðið hefur mælt með skipun Branko Mikulic í embætti for- sætisráðherra sambandslýð- veldisins. Mikulic er króati og hefur orð á sér fyrir að vera harðlínumaður, góður skipu- leggjandi og aðdáandi mikils aga meðal þjóðarinnar. Mikulic tekur við af Milka Planinc sem lætur af embætti í maímánuði eftir fjögurra ára valdaferil. Undanfarnar vikur hafa gengið sögusagnir um að rík- isráðið væri búið að ákveða hver tæki við af honum fyrir alllöngu og kom fram gagnrýni á skort á lýðræði við þá ákvörðun. Meö- mæli ríkisráðsins verða nú lögð fyrir flokksstofnanir sem hafa formlegan rétt til að breyta um tilnefningu en það yrði þá í fyrsta sin'n sem slíkt gerðist í Júgósla- víu. Mikulic sem er 57 ára komst til valda í heimahéraði sínu, Bosníu- Herzegóvínu, meðan Tító naut enn við. Hann er sagður eiga stærstan þátt í því að héraðið er þekkt fyrir sterkan flokksaga og eftirlit með borgurunum. Hann hefur vakið athygli fyrir harða gagnrýni á vestrænar hugmyndir og andófsmenn. Árið 1984 for- dæmdi hann opinberlega menntamanninn Vojislav Seselj sem síðar var hnepptur í fangelsi. Mikulic er hagfræðingur að mennt ■ Allt Tripoli og víðar — Mjög hefur dregið úr spennu við Miðjarð- arhaf þótt bandarísk stjórnvöld hafi enn ekki sagt af eða á um hugsanlegar hernað- araðgerðirgegn Líbýu. Líbýski herinn er að sögn Ghaddafis leiðtoga í viðbragðsstöðu en allt er þó með kyrrum kjörum í Tripoli. Larry Speakes blaðafulltrúi Hvíta hússins sagði frétta- mönnum í gær að bandaríska stjórnin stæði í viðræðum við Osló — í gær hófust fyrir hæst- arétti Noregs réttarhöld í áfrýj- unarmáli Arne Treholts sem í júní í fyrra var dæmdur í 20 ára fangelsi fyrir njósnir i þágu So- vétríkjanna og íraks. Það eru einkum tvö atriði sem verjendur Treholts leggja áherslu á að athuguð verði betur. í fyrsta lagi umslag sem sagt var að hefði innihaldið 50 þúsund dollara sem Treholt átti að hafa þegið að launum fyrir njósnirnar. Treholt hefur skipt um verjendur og þeir bandamenn sína um hugsanlegar hefndaraðgerðir gegn Líbýu. Kvað Speakes bandamenn vera að gera sér Ijósa þá ógn sem heiminum stafi af Ghaddafi. Ekki er þó talið líklegt að rfki Evrópu séu æst í hefndaraðgerðir og má í því sambandi vísa til þess að vesturþýska stjórnin hefur hafnað efnahagslegum refsiað- gerðum í bili amk. Erlendur sendimaður í Tripoli bentí á að enn sem komið væri hefði Líbýa frekar hagnast á nýju halda því fram að umslagið hafi ekki rúmað svo mikið fé. Umslagið er ekki til lengur nema á ljósmynd. Hitt atriðið snýst um það hver hafi tekið ákvörðun um að veita Treholt inngöngu í norska varn- armálaskólann árið 1982 en þar fékk hann aðgang að ýmsum hernaðarleyndarmálum. Tveir ráðherrar, Svenn Stray utanríkis- ráðherra og Anders Sjaastad varnarmálaráðherra, verða yfir- heyrðir vegna þess atriðis. spennuástandinu heldur en hitt. Hótanir Bandaríkjanna hafa þjappað arabaríkjunum saman til varnar Líbýu og margt bendir tii þess að stór skörð séu komin í þá einangrun sem líbýumenn hafa búið við í hinum arabíska heimi. Ghaddafi tók sjálfur í þennan streng þegar hann ræddi við fréttamenn á kornakri í nágrenni Tripoli í fyrrakvöld. Yasser Arafat leiðtogi PLO hélt því fram í fyrradag að stjórn- ir Sýrlands og Líbýu hefðu staðið Arne Treholt ætlar aö feista þess aö fá mál sitt tekið upp aö nýju í undir- rétti. Hæstiréttur tekur ekki afstöðu til sektar eða sakleysis Treholts en ef í ljós koma alvarlegir form- gallar getur rétturinn vísað mál- inu aftur til undirréttar og verður það þá tekið upp í heild sinni að nýju. Verjendur Treholts binda vonir við að svo fari. í Líbýu að baki hryðjuverkunum á flug- völlunum í Róm og Vínarborg á þriðja í jólum. Með þvíhefðuþær viljað veikja stöðu PLO. Fjöl- miðlar í Damascus, höfuðborg Sýrlands mótmæltu þessari yfir- lýsingu hástöfum og sökuðu Árafat um að kalla refsiaðgerðir Bandaríkjanna yfir þessi ríki. Hljóðtruflanir Sagði af sér eftir viðtal við Jaruzelski Varsjá — Framkvæmdastjóri pólska ríkissjónvarpsins sagði á sunnudag stöðu sinni lausri í kjölfar mistaka við hljóðupptöku á viðtali við Wojciech Jaruzelski forseta sem flutt var á nýársdag. Aleksander Perczynski las yfir- lýsingu um afsögn sína í aðalfrétt- atíma sjónvarpsins á sunnudag. Baðst hann afsökunar á „alvar- legum göllum á hljómgæðum" sem orðið hefðu við upptöku við- talsins. Fréttamaður Reuters ger- ir lítið úr þessum mistökum og segir að dálítið bergmál hafi heyrst í upphafi viðtalsins og hafi það sennilega stafað af rangri uppsetningu hljóðnema. Petta var fyrsta ávarp Jaruzel- skis til pólsku þjóðarinnar síðan í nóvember þegar hann tók við embætti forseta ríkisráðsins. Njósnamál Treholt-málið fyrir hæstarétti Sri Lanka Atök harðna þrátt fyrir vopnahlé Tamílar berjastfyrir sjálfsstjórn og bera stjórnvöld ma. þeim sökum að þau drepi tamíla og selji úrþeim augun Colombo — Á eynni Sri Lanka úti fyrir strönd Indlands hefur verið háð borgarastríð undan- farin ár og falla í því að meðal- tali uþb 1.000 manns á ári. Ra- jiv Gandhi forsætisráðherra nágrannaríkisins Indlands hefur gert ítrekaðar tilraunir til að miðla málum milli stjórnar- innar og skæruliða af ættbálki tamíla en þær hafa ekki borið árangur. Þvert á móti hefur stjórnin í Colombo ákveðið að láta hart mælta hörðu og stóraukið útgjöld til hermála. A þessu ári verður varið um 10 miljörðum króna til hermála og er það stærsti liður fjárlaganna. Stjórnin gumar af því að hersveitir hennar séu nú betur þjálfaðar og vopnum búnar en nokkru sinni fyrr og hefur forseti landsins, Junius Jayewar- dene, hótað því að þurrka skær- uliðahreyfinguna út í eitt skipti fyrir öll ef pólitísk lausn fæst ekki á stríðinu. í orði kveðnu ríkir vopnahlé milli hinna stríðandi fylkinga á Sri Lanka þótt þess sjái ekki stað í veruleikanum. Þann 18. júní sættust stjórnin og skæruliðar á þá tillögu Rajiv Gandhi að gera með sér vopnahlé í því skyni að liðka til fyrir friðarsamningum. Sú samningagerð beið hins vegar skipbrot í ágúst og síðan hefur henni miðað lítt áfram. Að vísu skipaði forsetinn nefnd í október til að framfylgja vopnahléinu en henni hefur ekki auðnast að draga úr átökum. Tamílar eru minnihluti þjóðar- innar á Sri Lanka og búa lang- flestir í strandhéruðunum á norður- og austurhluta eyjarinn- ar. Hafa þeir lengi barist gegn yf- irráðum sinhalesa sem ráða lögum og lofum í stjórnkerfi landsins. Þeir róttækari úr röðum tamíla vilja stofna sjálfstætt ríki sem þeir nefna Eelam en á það mega sinhalesar ekki heyra minnst. Stjórnin í Colombo hefur held- ur ekki viljað fallast á tillögur hófsamari tamíla sem vilja sam- eina héruðin tvö sem land tamíla skiptist í og fá tryggingu fyrir nokkurri sjálfsstjórn þeirra. Stjórnin kveðst ekki geta fallist á sameininguna en er til viðræðu um takmarkaða sjálfsstjórn. Að sögn embættismanns stjórnarinnar í Colombo hafa uþb. 10 þúsund tamílar sagt sig úr Iögum við samfélagið og halda þeir uppi skæruhernaði gegn stjórninni. Af þessum fjölda gisk- aði embættismaðurinn á að helm- ingurinn væri undir vopnum. Beita þeir einkum handvopnum, rifflum, vélbyssum og hands- prengjum, en einnig hafa þeir komið fyrir jarðsprengjum þar sem þeir eiga von á herflokkum eða embættismönnum stjórnar- innar. Auga fyrir auga... Eins og ávallt þegar barist er ganga klögumálin á víxl. Tamílar saka stjórnarherinn um að vinna alis kyns óhæfuverk á alþýðu landsins. Segja þeir algengt að stjórnarhermenn fari ránshendi um þorp tamíla, drepi saklausa borgara og brenni ofan af þeim húsin. Óhugnanlegasta ásökun tamíla á hendur stjórninni kom fram í gær. Þá héldu talsmenn skæruiiða því fram að stjórnarhermenn dræpu tamila í því skyni að taka úr þeim augun sem síðan séu seld alþjóðlegum augnbönkum. Upp- lýsingaskrifstofa tamíla í Madras á Suður-Indlandi tilgreindi eitt dæmi um slíkt þegar stjórnarher- menn hafi handtekið átta unga tamíla í leikhúsi í héraðinu Trinc- omalee á austurhluta Sri Lanka þann 19. desembersl. Fimm ung- mennanna voru drepin og augun tekin úr þeim að sögn skrifstof- unnar. Því var einnig haldið fram að Sri Lanka sæi alþjóðlegum augnbönkum fyrir stórum hluta þeirra augna sem á ári hverju eru gefin þeim sem verða fyrir augnmissi. Stjórnvöld í Colombo vísuðu þessari frétt á bug og sögðu hana uppspuna. Þau hafa hins vegar viðurkennt að stjórnarhermenn hafi gerst sekir um grimmdarverk gagnvart óbreyttum borgurum en segjast nú brýna það fyrir her- ERLENDAR FRÉTTIR haraldsson/R EUTER Polon naruwa- Negombo Batticaloaí Matale Kandy * 2538 A Pidurutalagala Nuwara Eliya COLOMBO 2241Apfc^Xdtm tRatnapura ■ Hambantotaz ÁSri Lankabúa rúmlega 15miljón manns, þaraferu tamílartæplega 20% en sinhales- ar rúmlega70%. Áminna kortinu eru svæðitamíla skástrikuð. mönnum sínum að sýna stillingu og aga. Talsmaður varnarmála- ráðuneytisins heldur því fram að ásakanir tamíla séu einungis liður í áróðursherferð sem hafi það markmið að vinna málstað tamíla fylgi á Vesturlöndum og meðal tamíla sem búsettir eru á Ind- landi. Erlend aðstoð? Stjórnvöld saka skæruiiða einnig um að þiggja aðstoð er- lendra ríkja í hernaði sínum. Ör- yggismálaráðherra Sri Lanka, Lalith Athulathmudali, skýrði erlendum sendimönnum í Col- ombo frá þessu í gær en vildi ekki nefna nein ríki sem styddu skæru- liða. Hann hélt því hins vegar fram að barátta þeirra myndi renna út í sandinn ef þeir misstu þessa aðstoð. Sjálf nýtur stjórnin í Colombo erlendrar hernaðaraðstoðar. Sér- fræðingar frá ísrael eru á eynni til að kenna leyniþjónustu landsins vinnubrögð við upplýsingasöfn- un og fyrrverandi liðsmenn úr bresku sérsveitunum SAS þjálfa hermenn stjórnarinnar í baráttu gegn skæruhernaði. Stjórnin hef- ur lagt mikla áherslu á að endur- nýja hergögn sín og hefur nú yfir að ráða orrustu-og sprengjuflug- vélum, vopnuðum þyrlum, brynvörðum bifreiðum og eld- flaugum. Þótt vopnahlé ríki í orði kveðnu telja erlendir sendimenn mestar líkur á að átökin eigi enn eftir að færast í aukana. Fjar- lægðin milli deiluaðila er meiri en áður og enginn sáttatónn merkjanlegur. Áróður beggja aðila verður æ harðskeyttari og magnast að því er virðist í réttu hlutfalli við blóðfórnirnar sem stríðið kostar. 18 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Þriðjudagur 7. janúar 1986

x

Þjóðviljinn

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.