Þjóðviljinn - 12.02.1986, Blaðsíða 7

Þjóðviljinn - 12.02.1986, Blaðsíða 7
DJOÐVILJINN Umsjón: Mörður Árnason ÞORSTEINN ANTONSSON SJÁENDUR UTANGARÐSSKALD Leiklist Absúrd vísindadrama Leiðinlegar endurminningar gufa upp í sýningu Nemendaleikhússins d fyrsta sviðsverki Þórarins Eldjdrns, Ó muna tíð Tœkni, kraftur og ósvikið músikalftet Bókmenntir ísaxir í sífrerann Út er komin eftir Þorstein Antons- son rithöfund bókin Sjáendurog utangardsskáldog geymir grein- ar um bókmenntir, skáldsögur, stefnur, höfunda, lesendurog stofnanir, samdar á síðustu þremurárum. Þarna er meðal annars fjallað um Jochum M. Eggertsson (Skugga), Jóhannes Birkiland, Kosinski, Beckett, Eco, Vidal, Kafka..., um nýraunsæi, bók- menntastofnunina og sagnagerð síðustu ára. í upphafsorðum segir meðal annars að „þær skáldsögur og smásögur, sem hér er hampað, eru ísaxir í sífrera sem innra með okkur ríkir. Ekki allar jafn vel heppnaðir. En samt...“ Skákprent gefur út. Nancy Wcems Einleikstónlcikar, píanó Verk eftir Beethoven, Brahms, Chop- in, Prokofiev Austurbæjarbíó, laugardag Tónlistarfélagið Hafi menn ekki verið sérlega uppnæmir yfir Mozartspila- mennskunni hjá Nancy Weems, þegar hún lék C-dúr konsertinn með sinfóníunni um daginn, þá var áreiðanlega annað uppi á ten- ingnum á einleikstónleikum hjá Tónlistarfélaginu á laugardag- inn. Nú voru auðvitað flestir yfir sig hrifnir af henni í Mozart, þó undirritaður væri eitthvað að ybba sig (einn sagði af tilfinn- ingu: hún er miklu betri en Brendel, Annie Fischer og Rub- instein). En á laugardaginn sýndi hún svo ekki verður um villst, að hún er á hraðri leið í fremstu röð píanista af sinni kynslóð (25-30 ára?). Glæsibragurinn á fyrsta verk- efninu, sónötu op. 2 nr. 3 í C-dúr eftir Beethoven var slíkur, að áheyrendur, líka sá sem þetta skrifar, voru sem bergnumdir að því loknu. Það var ekki bara tækni og kraftur sem stafaöi af leik hennar, heldur þetta hárfína, ósvikna músíkalítet, sem gerir gömul verk ung á ný, margheyrða hluti einsog þeir verði til á staðn- um. Sú tilfinning vaknaði strax í fyrstu töktunum í Allegróinu og svo kom þessi makalausi Adagio þáttur, með angurværum söng og sannri ást í hverri hendingu. Skersóið og loka Allegróið voru spili Nancy Weems í intermess- unum var með eindæmum næmur og hún dró fram ýmsar innraddir og hljómaáherslur, sem ekki liggja í augum uppi (eða eyrum) svo unun var á að hlýða. Og raps- ódían var einn þrumukraftur. Eftir hlé var Chopin eitt örstutt augnablik, Nocturna í cic moll op posth. Það var dásamlegur leikur með litbrigði laglínu og hljóma; látleysi hlaðið hlýju og elsku- legum dapurleika hjartans. Mesta virtúósstykkið á efnis- skránni var auðvitað lokanúmer- ið, Sónata nr. 6 op 82 eftir Prok- ofiev. Þar er ótrúlega mikið lagt á píanistann, tækni og úthaldskröf- ur virðast næstum ómanneskju- legar. Og það verð ég að játa, að oft virðist erfitt að finna mann- eskjuna á bakvið tónlist Prokofi- evs, ekki síst í sumum píanóverk- um hans. Þetta er einn óslitinn barningur, óskaplega glæsilegur og spenntur, já og grófur í meira lagi. En einhvernveginn nær þetta ekki alla leið í sálina, jafnvel ekki þó annar eins snill- ingur og ungfrú Weems sitji við hljóðfærið. Mikið hlakka ég hinsvegar til að heyra þessa frábæru listakonu aftur. Við skulum bara vona að hún eigi hér leið um hið bráðasta. Og þá væri aldeilis unaðslegt að fá hana til að spila meira af Chop- in... nei annars, engar séróskir; þessi píanókona getur eflaust hrifið mann í hverju sem er, ef maður er í móttökustellingum. LÞ í Lindarbæ opna Þórarinn Eldjárn, Kári Halldórofl. fyrir- tækiö Minningaþjónustunasf í samvinnu viö Nemenda- ieikhúsiö á föstudagskvöldið. Þar eru þau fleygu orð aö hver hafi sinn djöful aö draga num- inúrgildi. Þaðerekkilengur þörf á að dragnast meö minn- ingar um allt þaö sem maður átti aö gera en geröi ekki né heldur um þaö sem maður geröi en átti ekki að gera. Þar starfa útlærðir minningatækn- ar og losa fólk viö leiðinlega fortíð. Ó rnuna tíð heitir nýjasta verk- efni Nemendaleikhússins sern er um leið fyrsta leikritið sem Þórar- inn Eldjárn semur fyrir svið, einn og óstuddur ef svo má segja. Hann hefur að vísu tekið þátt í gerð söngleikja með öðrum, td. Gretti, og gert ótal söngtexta fyrir leikhús. Hann var á æfingu í fyrrakvöld en sagðist annars lítið hafa gert af því að sitja yfir leikfólkinu. „Þetta leikrit er í ætt við absúrdleikhús. Slík leikrit eru einatt unnin á ljóðrænni hátt en þegar sett eru fram vandamál og þau leyst á sviðinu. Auk þess gæt- ir þarna áhrifa frá tveimur bók- menntagreinum sem ég er mjög hrifinn af: melódrama og vísinda- skáldskap.“ — Hvað ertu að segja í þessu verki? „Ég er ekki að segja neitt. Ég er að búa til skáldskap sem þetta leikfólk reynir að sýna. Þau hafa dregið út úr honum margt sent mig óraði ekki fyrir að væri þar. Þegar ég var að skrifa leikritið varð einhver sýning til í hausnum á mér en ég hef ekki hugsað mér að setja upp þá sýningu enda var hún ekki góð miðað við þessa sýningu. Það rná orða þetta svo að ég hafi skrifað leikrit en þau setja upp sjónleik." — Hefur verkið eitthvað hreyst í meðförum leikhópsins? „Nei, ekki nema hvað ég hef gert á því örlitlar tilfærslur sem leikstjórnarleiðin krafðist. Ég er ekkert gefinn fyrir það að leggj- ast í gólfið eins og hver annar gólfdúkur og leyfa fólki að breyta því sem það vill, slíkt dregur úr virðingu fyrir textanum. A hinn bóginn getur fylgt því önnur hætta ef höfundur er alltaf við- staddur æfingar. Nærvera hans getur dregið niður hugmyndir sem aðrir fá. Höfundur hefur engan einkarétt á túlkun textans, hann er enginn hæstiréttur. Og nú eru sex verðandi leikar- ar undir stjórn Kára Halldórs leikstjóra búnir að túlka textann hans Þórarins á sviöinu, eða öllu heldur gólfinu í Lindarbæ. Þau Guðbjörg Þórisdóttir og Valdi- mar Flygenring leika starfsmenn Minningaþjónustunnar sf. en viðskiptavinina leika þau Eiríkur Guðmundsson, Skúli Gautason, Bryndís Petra Bragadóttir og Inga Hildur Haraldsdóttir. Leik- ntynd og búninga hannaði Jenný Guðmundsdóttir, tónlist er eftir Árna Harðarson, Ágúst Péturs- son sér um lýsingu en Ólafur Örn Thoroddsen hefur yfirumsjón með tæknivinnu sem er ansi snú- in. Þetta er annað verkefni Nem- endaleikhússins í vetur en fyrir jól sýndi sami hópur ameríska leikritið Hvenær kemurðu uftur, rauðhærði ridduri sem hlaut feikigóðar viðtökur og aðsókn eftir því. -ÞH svo i rökréttu tramhaldi, siígandi drama og full af beethovenskri lífsgleði. Næst kom Brahms. Maður heyrir svo alltof sjaldan síðustu píanóperlur hans, sérstaklega þessar, intermessin þrjú og esdúr rapsódíuna, op. 119. Fínleikinn í LEIFUR ÞÓRARINSSON Lóa (Guðbjörg Þórisdóttir) og Þröstur minningatæknir (Valdimar Flygenring). Myndir E.ÓI. Eyjólfur hugsjónamaður og dýralæknir (Skúli Gautason) og Þröstur (Valdimar Flygenring) á skrifstofu Minningaþjónustunnar.

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.