Þjóðviljinn - 11.07.1986, Side 5

VIÐHORF
Af gjöfum Alberts Þríhross
Gestur Guðmundsson skrifar
Umræðan um ferðastyrk Al-
berts til Guðmundar Joð er ekki
síst til marks um það, að upp-
hlaup borgaralegra fjölmiðla
ráða nú mestu um það, hvað
vinstri menn ræða. Ég er ekki að
bera á móti því að þetta mál sé
merkilegt, en bendi þó á að ávirð-
ingar Guðmundar eru ansi litlar
samanborið við sjálft Hafskips-
hneykslið, þótt hlutföllin séu allt
önnur í opinberri umræðu. Pær
eru heldur ekki stórar, séu þær
bornar saman við afglöp hans og
félaga hans í stéttarbaráttunni,
þótt þær séu sorglegt dæmi um
það hvert stéttasamvinriustíll
verkalýðsleiðtoganna getur leitt
þá.
Siögæöi sosíalista
AUir vinstri menn virðast nú
sammála um að forystumenn só-
síalista og verkalýðs eigi ekki að
taka við peningagjöfum úr hendi
stéttarandstæðingsins, og menn
hafa í því sambandi uppi stór orð
um siðgæði. Hins vegar setja fáir
fram almennari spurningar og
svör um það, hvaða siðgæðis
menn krefjast af sósíalistum og
forystumönnum þeirra, og lýsi ég
hér með eftir þeirri umræðu.
Eimir eitthvað eftir af því stalín-
íska siðgæði að tilgangurinn helgi
meðalið, eða eru menn komnir á
þá skoðun að byltingin sé þrátt
fyrir allt bara kurteisleg skemmti-
ferð?
Flestir sósíalistar eru komnir á
þá skoðun, að hreyfing þeirra
verði að fóstra með sér a.m.k.
vísi að betra siðgæði en einkennir
þetta ræningjasamfélag okkar,
en hvert er innihald þess? Er um
það að ræða að menn hlíti opin-
berri siðgæðisímynd borgaraafl-
anna, en hafni því tvöfalda sið-
gæði sem borgararnir ástunda?
Finnst kannski eitthvert sérstakt
sósíalískt siðgæði? Hvert er sam-
bandið á milli hins æskilega sið-
gæðis og pólitískra stefnumála
sósíalista, eða á Alþýðubanda-
lagið kannski að verða nýtt
lengi, vill nú setja hann í pólitíska
útlegð út á þetta mál eitt og ein-
angrað. Ég vil a.m.k. ekki gerast
slíkur farísei, og þegar ég lýsi
þeirri skoðun minni, að Guð-
ihundi sé hollast að hætta sem
flestum forystustörfum á vegum
menn rétt á sínum forsvarsmönn-
um í þingliði Alþýðubandalags-
ins, en hver segir að það þurfi að
vera Guðmundur eða annar for-
ystumaður Dagsbrúnar? Ef
Dagsbrúnarmenn geta ekki teflt
fram betri kandidat en Guð-
Flestir sósíalistar eru komnir á þá
skoðun, að hreyfingþeirra verði að
fóstra með sér a. m. k. vísi að hetra sið-
gœði en einkennir þetta ræningjasamfé-
lag okkar, en hvert er innihaldþess?
Bandalag jafnaðarmanna og
berja tóma tunnu undir hrópum
um hreinlíft og óspillt arðrán?
Hver er glæpur
Guðmundar?
Út af fyrir sig er ég sammála því
að Guðmundur hafi sýnt siðgæð-
isbrest með því að þiggja féð frá
Albert, en öll sókn og vörn þessa
máls gerir mér erfitt að taka af-
stöðu til þess, hvort það eitt dug-
ar til að setja hann út af sakra-
mentinu.
Það hefði verið til marks um
gott pólitískt siðgæði, ef nánustu
samverkamenn Guðmundar
hefðu sett ofan í við hann (og ráð-
lagt honum að segja af sér?).
Hins vegar felst tvöfeldni og hæp-
ið siðgæði í því, ef fólk, sem hefur
viljað Guðmund pólitískt feigan
verkalýðs og sósíalisma, byggi ég
það alfarið á mati mínu á frammi-
stöðu hans í þeim störfum.
Afglöp Guðmundar í pólitík og
verkalýðsbaráttu eru fyrir löngu
búin að svipta hann rétti á for-
ystu. Nægir þar að benda á smán-
arsamninga undanfarinna ára og
andstöðu Guðmundar við
BSRB-verkfallið; tækifærum sín-
um til opinbers málflutnings hef-
ur Guðmundur oftast misbeitt til
að níða skóinn niður af eðlilegum
samstarfsaðilum verkamanna í
öðrum launþegahópum eða til að
biðja mærðarlega um eins konar
ölmusu handa „sínu fólki“.
Guðmundur hefur gert margt
gott á liðnum árum, en starfsað-
ferðir hans í verkalýðshreyfingu
og á þingi skila láglaunafólki eng-
um árangri nú. Þetta er kjarni
málsins. Auðvitað eiga láglauna-
mundi, ber að líta í aðra átt.
Reyndar er það svo, að flest lág-
launafólk er konur og ekki síður
starfsmenn hins opinbera en
einkageirans. Leitum því að eftir-
manni Guðmundar í hópi
kvenna, og ég get þegar nefnt
einn mjög frambærilegan fram-
bjóðanda. Það er Birna Þórðar-
dóttir, sem barist hefur fyrir lág-
launafólk og sósíalisma á „gras-
rótarplani" í fjölmörg ár og túlk-
ar betur reiði almennings gegn
ræningjaflokkum frjálshyggju-
manna en nokkur sá sem nú
vermir stóla á skrifstofum verka-
lýðsfélaga.
Enn um siðgæði
Það verður náttúrlega að ætlast
til þess af samherjum Alberts
Guðmundssonar að þeir sjái um
að pólitískur ferill hans fari sömu
leið og Glistrups hins danska (ég
er þó ekki að óska honum í
steininn). Með falli hans hefjast
vonandi endalok þeirrar fyrir-
greiðslupólitíkur, sem gefur
bröskurum ómæld tækifæri til að
stinga á sig fé, svo að þeir geti
notað hluta þess í hvers kyns ölm-
usur og keypt þannig stuðning og
vináttu lítilsigldra manna. Mér
verður hugsað til þess sem Örn
Úlfar sagði um þann Albert sem
þá bar hæst á Sviðinsvík:
„Þú segir Pétur Þríhross er
ekki vondur maður, ég segi gott
og vel, hver heldur því fram að
hann sé vondur maður. Hér á
Sviðinsvík eru til þrjár tegundir
af vondum mönnum, það eru
hjallþjófar, kjaftforir fylliraftar
og kvennamenn sem eiga krakka
á kostnað skattþegnanna. Eingin
þeirra stelur neinu frá fátæklíng-
unum né lýgur að þeim. Sak-
lausari fyrirbrigði eru ekki til í
okkar hreppsfélagi en vondir
menn. Ef ég ásakaði Pétur Þrí-
hross fyrir að vera vondan mann
væri ég fífl. Ég ásaka hann fyrir
að vera góðan mann, kærleiksrík-
an mann, göfugmenni, andlegan
frömuð, mentavin, trúarhetju og
hjálparhellu fátækra skálda.“
Það liggur náttúrlega ljóst fyrir
að þeir peningar sem Hafskip og
Eimskip geta spreðað, hvort sem
það er í einkaneyslu, Sjálf-
stæðisflokk eða Guðmund Joð,
eru hluti af þeirri verðmæta-
sköpun verkafólks, sem verka-
fólk hefur verið rænt. Hið sama
gildir vitaskuld um ölmusufé
þeirra frænda Péturs og Alberts
Þríhross, og við slíku getur eng-
inn fulltrúi verkalýðs tekið til
einkanota.
Gestur Guðmundsson.
Bliki hf.
ftalir vilja aðeins
úrvalsskreið
Ottó Jakobsson:
Sölusamtökin hafa sinnt þessum markaði illa
í fiskverkunarhúsi Blika hf. á
Dalvík voru allir önnum kafnir
við að pakka skreið þegar Þjóð-
viljann bar þar að. Eg settist að
spjalli við Ottó Jakobsson, fram-
kvæmdastjóra, og spurði hann
hvert þessi skreið ætti að fara.
„Við erum að pakka uppsópi
frá árinu 1984 og þetta fer á Afr-
íkumarkað. Þetta er fiskur sem
ekki var hægt að gera annað við
en að hengja hann upp, undir-
málsfiskur og ufsi o.þ.h.“ Ottó
sagði að það hefði verið svolítil
hreyfing á skreið fyrir Nígeríu-
markað að undanförnu, öfugt við
það sem var í fyrra þegar ekki var
hægt að losna við einn sporð.
„Það hefur gengið vel að fá greitt
fyrir það sem selt hefur verið í
gegn um Sameinaða fram-
leiðendur og hefur létt undir hjá
mörgum fiskverkendum að losna
við birgðir af skreið. Nýlega er
búið að hreinsa upp alla hausa á
Eyj afj arðarsvæðinu. “
Annars sagði Ottó að þeir hjá
Blika verkuðu fyrst og fremst
skreið fyrir Italíumarkað. „Það
er sú fiskverkunaraðferð sem
skilar hvað mestri framlegð í fisk-
verkun á íslandi í dag af þessum
hefðbundnu fiskverkunaraðferð-
um.“ En ítalarnir líta heldur ekki
við hverju sem er og vilja aðeins
úrvalsskreið. Það má hvorki
komast frost né fluga í fiskinn
eftir að hann er hengdur upp, og
þess vegna þýðir ekki að hengja
hann upp nema í stuttan tíma á
vorin, á tímanum frá miðjum apr-
íl til mafloka.
„Sölusamtökin hafa ekki sinnt
þessum markaði nægilega vel og
það er stór hætta á að við töpum
honum ef við reynum ekki að
sinna honum almennilega. Á ár-
unum milli 1950 og ’60 var fram-
leitt miklu meira fyrir þennan
markað á íslandi en nú sitja
Norðmenn nánast einir að hon-
um,“ sagði Ottó.
Skreiðarverkunin er bara hluti
af starfsemi Blika hf. Þar er
saltfiskverkun uppistaðan í
vinnslunni og einnig rekur fyrir-
tækið útgerð. Það á 150 tonna
bát, Blika, sem hefur verið á út-
hafsrækjuveiðum, frá áramótum
og helminginn í togaranum
Baldri. Einnig selur Bliki fisksalt
til flestra saltfiskverkenda á
Eyjafjarðarsvæðinu. Auk þess
hefur fyrirtækið lagt fé í ýmis
önnur fyrirtæki sem stofnuð hafa
verið á Dalvík á undanförnum
árum og má þar nefna Sæplast
sem framleiðir fiskker og bretti,
laxeldisfyrirtækið Ölun og Pól-
stjörnuna sem stofnuð var til að
leggja niður lifur sem annars er
hent. „Það er svo ríkjandi ennþá
hjá þessari þjóð að hirða bara
ungann úr aflanum, því miður,"
sagði Ottó. „Það eru heilmikil
verðmæti í allri þessari lifur sem
hent er um borð í fiskiskipun-
um.“
Það er engan bilbug að finna á
Blikamönnum og eru þeir nú að
hefja byggingu stórrar skemmu
til að fá aukið olnbogarými sem
þeir ætla m.a. að nota sér til að
geta sinnt betur skreiðarverkun-
inni fyrir ítalina.
-yk.
Ottó Jakobsson: Ný skemma til að auka olnbogarýmið svo hægt só að sinna
betur skreiðarverkuninni fyrir ítali. Mynd: -yk.
Föstudagur 11. júlf 1986 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 5